Schaken populairder maken met de parachute@zet!
Om het schaken voor de deelnemers en voor een groter publiek aantrekkelijker te maken en de media en bedrijven meer te interesseren voor de schaaksport zijn er al vele pogingen gedaan. Dit heeft tot op heden nog niet het gewenste effect gehad. Er zijn nieuwe varianten bedacht zoals Superschaak en Schaak-960 (Fischer random), trioschaak, schaken met z’n vieren, Raindropchess etc. Men heeft soms ook een factor geluk geïntroduceerd met behulp van kaarten en dobbelstenen. Maar tot een doorbraak heeft dit nog niet geleid. Hetzelfde geldt voor de vele experimenten met het speeltempo.
De hamvraag
Is er een eenvoudige en tegelijkertijd revolutionaire oplossing denkbaar waardoor het schaken spectaculairder wordt, een partij minder lang duurt, het voor iedereen, jong en oud, leuker wordt en remises nauwelijks meer voorkomen? Kunnen we hiermee zo dicht mogelijk bij het bestaande schaakspel blijven zonder extra kosten? Kan schaken hierdoor interessanter worden voor toeschouwers, media en bedrijven?
Ja zo’n eenvoudige en revolutionaire oplossing is voorhanden. Hiervoor kan zelfs met een kleine aanpassing van de bestaande spelregels worden volstaan. Maar wel met grote gevolgen!
De parachute@zet: invoering van de regel van het hergebruik van geslagen stukken
De parachute@zet houdt in dat een geslagen stuk weer mag worden ingezet maar dan uiteraard in de eigen kleur en op een vrij veld. Dus als je als wit een zwarte toren slaat krijg je als wit een witte toren ter beschikking om te parachuteren. Het parachuteren van een geslagen stuk op een vrij veld geldt als zet. Op ieder moment mag zo’n zet worden uitgevoerd, maar verplicht is het niet. Pionnen mogen niet op de rijen 1 of 8 worden gedropt en bij het slaan van een gepromoveerde pion blijft het geslagen stuk een pion. Een stuk parachuteren met schaak of schaakmat mag.
Nieuw is dit natuurlijk niet want in de Japanse variant van het schaakspel, Shogi, is het hergebruik van geslagen stukken al van toepassing. Shogi is in Japan een grote sport met dagelijks aandacht in de media. Buiten Japan heeft Shogi maar een beperkte groep aanhangers.
Eind vorige eeuw is het hergebruik van stukken bij onze schaaksport al op internet geïntroduceerd als onderdeel van de zeer vele schaakvarianten die er bestaan.
Voor het internationale schaakspel zou de invoering van de parachute@zet een revolutie betekenen daar alles opnieuw moet worden uitgevonden. Nieuw lesmateriaal, nieuwe schaakboeken over openingen en tactiek, nieuwe schaakprogramma’s en apps, nieuwe engines, nieuwe ratingsystemen etc. Een idee voor het ratingsysteem is de Japanse methode toe te passen zoals bij Shogi en Judo wordt gebruikt. Mooi toch als je direct de relatieve sterkte van spelers kunt zien! Kinderen vinden dit prachtig.
De bestaande notatie behoeft slechts een kleine aanpassing – P@d5 wil zeggen een paard op d5 parachuteren. Eenvoudiger kunnen we het niet maken, wel leuker!
Terug naar de romantische periode!
Met de parachute@zet wordt het schaakspel aanvallender en attractiever en zal het (lange) eindspel zoals wij dit nu kennen verdwijnen. Remises zullen nauwelijks meer voorkomen daar de meeste partijen in de opening of in het middenspel worden beslist met het mat zetten van de koning. Dit was en is toch het ultieme doel van het schaakspel! De terugkeer naar de romantische periode wordt ingeluid. De vele hoogstandjes (met mooie combinaties en offers) zullen veel bewondering en verwondering wekken omdat alles nu draait om tactiek. Bijzonder is ook dat de relatieve waarde van de stukken blijkt te wijzigen mede als gevolg van het ‘in de hand’ hebben van (geslagen) stukken.
(Uit de beperkte ervaring die is opgedaan met deze variant is gebleken dat het voor (sterke) schakers een uitstekende oefening is voor het trainen van tactiek en het herkennen van patronen, ook voor de normale schaakpartij!)
Spelenderwijs leren
Kinderen leren nu al bij de schaaklessen opgaven te maken waarbij zij schaakstukken moeten ‘droppen’ om de vijandelijke koning mat te zetten (zie bij voorbeeld de werkboeken van de Stappenmethode). Daarnaast is onder kinderen doorgeefschaak erg populair. Doorgeefschaak is ook gebaseerd op het hergebruik van geslagen stukken.
(Parachute@zet is een concept dat bij de schaaklessen van de stichting Het SchaaKKasteeL wordt gebruikt.)
Experimenteren?
Bij de tennissport is naast het enkelspel het dubbelspel ingevoerd. Bij schaken kunnen we ook zo’n ‘dubbel’ invoeren om te experimenteren met de parachute@zet. Na ruim een halfjaar oefenen zou het aardig zijn rond de jaarwisseling een soort rapidtoernooi voor ‘schaakspannen’ te organiseren met deze nieuwe opzet.
Het is misschien een beetje vloeken in de kerk maar deze nieuwe opzet verdient serieuze aandacht omdat de schaakpartijen veel meer spektakel bieden en nieuwe mediatechnieken mogelijk maken.
Reacties worden op prijs gesteld in de commentaarbox hieronder, mailen mag ook naar info@hetschaakkasteel.nl
Vier opgaven
Bij de vier opgaven is rekening gehouden dat ze zowel in gewoon schaak als in parachute@zet beoordeeld en vergeleken kunnen worden. De bedoeling bij deze opgaven is zo snel mogelijk mat te zetten (max. 4 zetten).
Opgave 1
Wit begint en geeft mat
Wit en zwart hebben geen reserve stukken
rbbq1r1k/pp3p1p/n3pPp1/2p1B3/n1PpNPN1/6PP/PP3PB1/R2Q1RK1 w – – 0 1
Opgave 2
Wit begint en geeft mat
Wit heeft in reserve : 1xp, 1xP, 1xL en 1xT
Zwart heeft in reserve: 1xP, 2xL, 1xT
rn3b2/ppp2pk1/4p2p/4P1q1/4p1QN/4P3/PPP2PPP/4K2R w K – 0 1
Opgave 3
Zwart begint en geeft mat
Wit heeft in reserve : 2xp, 1xP en 1xD
Zwart heeft in reserve:1xp, 1xP, en 1xD
1KR4R/PPP3PP/2b2PB1/4P3/8/2np1p1N/pppb1B1p/r2k3r b – – 0 1
Opgave 4 (gewijzigd)
Zwart begint en geeft mat
Wit heeft in reserve : 1xp, 1xP en 1xT
Zwart heeft in reserve: 1xp en 1xP en 1xT
r2qkb2/ppp2p1p/2n1pp2/8/2B5/2P2Q2/PP1P1PPP/1bB1K1NR b Kq – 0 1
Oplossingen kunnen hieronder in de commentaarkolom worden geplaatst, ook discussies over de opgaven. Mailen kunnen jullie ook naar: info@hetschaakkasteel.nl
Sorry dat ik een beetje cynisch reageer, maar dit gaat echt niet werken. Je gaat voorbij aan het feit dat schaken per definitie een moeilijk spel is. Voor mensen die het spel niet beheersen is en blijft het ondoorgrondelijk. Talloze andere sporten kun je gemakkelijk volgen en plezier aan beleven zonder de belangrijkste ins en outs te kennen. Maar wat je met schaken ook verandert aan de regeltjes, het zal niet werken omdat je eerst een leercurve door moet voordat je er plezier aan kunt beleven.
Waar ik me in dit artikel een beetje aan stoor is dat het huidige schaakspel niet zo interessant zou zijn. Waarom zou het eindspel moeten verdwijnen? Wat een flauwekul! Tip voor de auteur: halma schijnt ook een leuk bordspel te zijn.
In een blog heb ik een paar jaar geleden wat uitgebreider uit de doeken gedaan waarom schaken nooit een populaire kijksport zal worden. Zie: schaakblog.nl/2013/04/01/schaken-als-kijksport/
Dit bestaat al, en heet gewoon crazyhouse toch? Of bestaat dat echt alleen op FICS? 🙂
Dag Michel,
Leuk weer iets van je te mogen horen! Natuurlijk kende ik jouw artikel over schaken en kijksport en het sprak mij best wel aan. Wil je een sport een beetje kunnen volgen dan moet je de spelregels kennen etc. Dat geldt voor iedere sport. En zoals je zelf schrijft heeft spektakel ook zo zijn charme, en juist hiervan voegen we op bescheiden wijze een vleugje toe.
Neemt niet weg dat we alle pogingen om de schaaksport populairder te kunnen maken minstens een kansje moeten geven. En natuurlijk kan het maar met kleine stapjes.
Natuurlijk blijft het schaakspel zoals het nu is interessant en belangrijk maar er zijn nu eenmaal vele meningen. De een vindt openingen niets, de ander het eindspel. Voor de een kan de partij niet lang genoeg duren , de ander wil kortere partijen en zo zijn er meer smaken.
Toch heeft parachute@zet iets fascinerends zoals het schaken in de romantische tijd!. Je moet er toch eens goed naar kijken. Ik daag je uit de vier opgaven op te lossen!
Ik stel slechts een experiment voor met een toernooitje, zo schokkend is dit nu ook weer niet.
Teun
Dag Henrik,
Voorzover mij bekend zijn er verschillende pogingen gedaan om deze variant onder de aandacht te brengen. Ook was er ooit een Android app geloof ik en op internet waren er deze eeuw verschillende publicaties, steeds weer over iets andere versies. . Er zijn ook verschillende benamingen gebruikt waarvan Crazy House de belangrijkste is omdat dit de meest pure variant is die ik ook gebruik.
In 2016 wil Lichess.org ook weer extra aandacht gaan besteden aan Crazy House heb ik begrepen.
Teun
Lastig. Ik beperk me even tot opgave 1. Het is duidelijk dat zowel de witte dame als de witte loper op e5 “vogelvrij” zijn: als ze door zwart worden geslagen volgt mat met D@g7# of L@g7 en Ph6#. Maar hoe kan wit zwart dwingen de witte dame of loper te slaan en dat binnen 4 zetten? Daar kom ik niet uit.
Bijvoorbeeld: 1.Dxd4 Ld7 2.Dxd7 Lc7 3.Dxd8 D@e8 4. Dxe8 L@h6 en het mat is nog niet in zicht.
Ik zie wel een mat in 6.
1. Dxd4 Ld7 2. Dxd7 Lc7 3. Dxf7 Tg8 4. Dg7+ Txg7 5. fxg7+ Kg8 6. Nh6#
of
1. Dxd4 Ld7 2. Dxd7 Lc7 3. Dxf7 Txf7 4. D@g7+ Txg7 5. fxg7+ Kg8 6. Nh6#
…maar dat was allemaal niet gedwongen. Een verdediging is:
1. Dxd4 h5 2. Dxd8 D@e8 3. Dxe8 D@g8 en er is geen mat.
Of snap ik de regels niet?
Ook met de pion lukt het me niet:
1. f5 h5 (na slaan van de pion volgt mat met @g7 en Ph6#) 2. fxg6 hxg4 3. g7+ Kh7 en ik zie weer geen mat.
Dag Erik,
De bedoeling is dat je de stukken die jezelf hebt geslagen weer mag gebruiken maar dan in eigen kleur.
Dus als je met wit een zwarte toren slaat mag jezelf een witte toren parachuteren als je dit wilt.
Ik zal de tekst scherper formuleren, sorry als het niet geheel duidelijk was.
Teun
Beste Teun, bedankt voor je reactie. Ik vind het spelletje zoals het nu is geweldig in al z’n aspecten. Daar moet je, naar mijn idee, dus niet mee gaan zitten knoeien. Ik realiseer me echter wel dat dit de gedachten zijn van een conservatieve ouwe zak. Wie weet heeft een andere vorm van het spel op termijn meer toekomst? Wie zal het zeggen! 🙂
Dag Teun, bedankt voor je uitleg, want dat had ik inderdaad verkeerd begrepen. Dat betekent dus dat als je het spel op een bord speelt, je er een extra doosje met stukken naast moet houden voor de eventueel te parachuteren stukken.
Voor opgave 1 schat ik nu in dat je met 1. Ph6 moet beginnen, met dreiging 2. Dxd4 en 3. @g7#. Waartegen zwart volgens mij geen verweer heeft.
Begin je daarentegen met 1. Dxd4 dan volgt 1…h6 en lukt het matzetten niet meer zo snel, omdat de zwarte koning naar h7 kan.
Dag Eric,
Er bestaat ook een variant zoals jij hem begreep, dus ik begrijp de verwarring. Ik vind het mooie dat je van eigen kracht kunt uitgaan en niet afhankelijk bent van de ander. Ik ben nog op zoek of er een redelijk schaakprogramma is met deze faciliteit. Er zijn wel programma’s ook bij de apps maar die genereren slechts legale zetten en meer niet. Ziet niets achter.
Ja, het nadeel is de extra stukken. Daarom leek mij een partij tussen duo’s beter. Je moet de geslagen stukken omruilen en duidelijk in beeld hebben bij het bord. Je wilt misschien noteren en met de klok werken. Met duo’s kun je overleggen en taken verdelen.
Zelf ben ik ook maar een beginner, maar wel geïnteresseerd. Bij jouw Ph6 ben ik geneigd met de dame op f6 te slaan. Dan heb ik in ieder val een pion om tussen te plaatsen. Helpt dat?
Teun
OK, nog een poging dan voor opgave 1.
1. Dxd4 en nu:
A. 1…Dxf6 2.Lxf6+ @g7 3.Lxg7+ Kg8 4.Ph6#
B. 1…Tg8 2.Dxd8 willekeurig 3.D@g7#
C. 1…h6 2.Dxd8 willekeurig 3.D@g7#
D. 1…h5 2.Dxd8 willekeurig 3.D@g7#
E. 1…willekeurig 2.@g7+ Kg8 3.Ph6#
Oh, ik ben er nog eentje vergeten, zie ik:
F. 1…Kg8 2. Ph6+ Kh8 3.@g7#
Teun,
Als je dit concept in duo’s gaat doen dan heb je effectief het doorgeefschaak opnieuw uitgevonden.
Dag Eric,
Ziet er goed uit!
Opgave 3 is erg leuk met een mooi thema. Uit het niets iets moois creëren!
Zelf een puzzel maken is ook leuk. Want er bestaat nog niets van. Er zijn wel enkele partijen op internet die je kunt aanpassen om een evenwichtige stelling te maken en er een sluitend probleem aan over te houden. Zo zijn de vier puzzels ook ontstaan.
Teun
@Avdg
Bij het tennis heeft men het (gemengd) dubbelspel toegevoegd. De spelers overleggen tijdens de match en seinen elkaar in. Ook verdelen zij de taken. Vaak levert een goede partij veel spektakel op.
Bij het schaken zouden we ook zoiets kunnen creëren en hiervoor parachute@zet gebruiken. Met de opgedane ervaringen kunnen we het dan vervolmaken. Openingen bij dit systeem moeten opnieuw worden ontwikkeld want de bestaande openingen zijn niet altijd bestand tegen parachuteren. Eindspel hoef je niet te kennen. Dus je hebt eerder een level playing field.
Het zal spectaculaire partijen opleveren, ook geen remises meer.
Het uitproberen waard lijkt mij. Shogi heeft mij altijd gefascineerd door de parachuut faciliteit. Bij het ontwerp van de stukken heeft men er rekening mee kunnen houden, bij schaken ligt dit (nog) anders.
Teun
Opgave 3.
1…P@e2+ 2.Kh1 Lxg2+ 3.Kxg2 @f3+ en nu:
A. 3.Kxf3 D@e4#
B. 3.Kh1 D@g2#
C. 3.Kh3 D@g4#
Tegenwoordig kun je ook online op chess.com op deze manier spelen. Ik vind het zelf een leuk tijdverdrijf, maar een vervanging van het schaakspel is het naar mijn mening niet. De hele kern van het spel verandert. Wel denk ik dat het een goede tactische oefening is. Ik weet zelf niet hoe ik een diagram moet plaatsen, dus dan maar de zettenreeks, uit een 3’+2″:
1. d4 d5 2. Nf3 Bg4 3. h3 Bxf3 4. exf3 e6 5. Bd3 Nf6 6. Bg5 Be7 7. Bxf6 Bxf6 8. c3 O-O 9. O-O Nd7 10. Qc2 B@g6 11. Bxg6 fxg6 12. Re1 N@f5 13. Rxe6 Bxd4 14. @g4 Bxf2+ 15. Kxf2 B@b6+ 16. Rxb6 Nxb6 17. gxf5 Rxf5 18. B@e6+ @f7 19. Bxf5 gxf5 20. Qxf5 B@h4+ 21. B@g3 Bxg3+ 22. Kxg3 R@g6+ 23. @g4 Qd6+ 24. B@e5 B@e1+ 25. Kh2 @g3+ 26. Kh1 Qc5 27. B@d4 Qc4
Wit staat kreupel, maar geeft geforceerd mat in 6. Volgens mij dan, want het aantal mogelijkheden maakt het erg lastig de snelste weg te vinden!
En een iets makkelijkere, want het eerste offer is incorrect beantwoord:
1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 3. Nxe5 Nxe4 4. Bc4 d5 5. Qe2 @e6 6. Bd3 Nd6 7. O-O Be7 8. Qh5 g6 9. Qh6 Bf6 10. Ng4 Nd7 11. Nxf6+ Qxf6 12. Nc3 N@f5 13. Bxf5 Nxf5 14. Qf4 B@e5 15. Qb4 c5 16. Qb5 a6 17. Qa4 b5 18. Nxb5 axb5 19. Qxa8 Bxh2+ 20. Kh1.
Officieel is dit volgens mij mat in 9 voor zwart, maar op een gegeven moment is het wel duidelijk dat zwart niet meer te stoppen is.
Zwart heeft natuurlijk een mooie voorsprong in materiaal, maar wint heeft het initiatief en een gat in de stelling gevonden. Hoe kan zwart dit initiatief onschadelijk maken?
1. e4 e6 2. d4 Nf6 3. Nc3 Bb4 4. f3 Bxc3+ 5. bxc3 Nxe4 6. fxe4 Qh4+ 7. N@g3 d5 8. Nf3 Qe7 9. e5 c5 10. Bb5+ @c6 11. Be2 cxd4 12. Nxd4 c5 13. Nf3 @e4 14. Nd2 N@e3 15. @d6 Qd8 16. Bb5+ Bd7 17. Qe2 Nxc2+ 18. Kf1 Nxa1 19. Bxd7+ Qxd7 20. B@a4 @c6 21. Nb3 B@d3 22. Nxa1 Bxe2+ 23. Kxe2 Q@d3+ 24. Ke1 Qxc3+ 25. B@d2 Qxa1 26. Bb3 N@d3+ 27. Ke2 Nxc1+ 28. Rxc1 B@d3+ 29. Ke1 Qxe5 30. N@c7+.
Dag Eric,
Mooie oplossing met varianten. Deze was mij ontgaan moet ik eerlijk zeggen omdat mijn focus lag op het thema stikmat. Het gaat als volgt:
1. …. P@h3+
2. Kh1, D@g1+
3. Txg1, Pxf2++
(het paard slaan op de tweede zet leidt ook tot mat.
Natuurlijk heeft een goed schaakprobleem slechts 1 oplossing. Maar dat komt later wel. (Als we een van onze oplossingen uitsluiten dan komen we al een heel eind.) Voorlopig genieten van de combinaties.
Teun
Zwart heeft net geprobeerd met geweld de koning uit zijn comfortzone te halen. Wit reageert foutief met Kxe3. Hoe maakt zwart het snel af?
1. e4 e5 2. Nf3 Bc5 3. Bc4 Nh6 4. d3 Bxf2+ 5. Kxf2 Ng4+ 6. Kf1 @e3 7. Bxf7+ Kxf7 8. B@h5+ g6 9. Bxg4 Rf8 10. Nxe5+ Kg8+ 11. Ke2 d6 12. Bxc8 Rf2+ 13. Kxe3
Zwart aan zet geeft mat in 3. Niet heel moeilijk, maar wel een mooi matbeeld!
1. d4 d5 2. Nf3 Nf6 3. Bg5 Nbd7 4. Nc3 h6 5. Bxf6 Nxf6 6. e3 e6 7. Bb5+ Bd7 8. Bxd7+ Qxd7 9. B@e5 Bb4 10. N@e2 Ne4 11. O-O Bxc3 12. Nxc3 Nxc3 13. bxc3 O-O 14. N@h5 B@g4 15. Nxg7 f6 16. Bxf6 Rxf6 17. h3 Bxf3 18. gxf3 Qxg7+ 19. @g3 N@g5 20. B@e5 Nxf3+ 21. Kh1
Dat was wat ik even snel uit mijn eigen archief kon vinden, misschien dat er anderen zijn met meer opgaven?
Dag Wessel IV,
Ik zal deze week kijken wat ik met jouw bijdragen kan. Bedankt in ieder geval.
Weet jij of er al engines zijn, kan behulpzaam zijn bij het checken van de vele mogelijkheden. Mat in 9 is erg lastig tenzij iedere zet gedwongen is.
Momenteel wordt deze variant inderdaad in snelschaakvorm gehouden. Naast Chess.com ook op Lichess.org. Ik hou me aanbevolen als er nog meer sites zijn.
Weet jij of er al goede apps bestaan? (IOS, Android of Windows)
Is zeker een interessante aanvulling op ons schaakspel. Een duo experiment blijf ik een interessante uitdaging vinden. Dit kan naast schaakproblemen helpen bij het populariseren van deze variant.
Teun
Het zijn inderdaad gedwongen zetten, anders had ik ze waarschijnlijk zelf niet gevonden. 🙂 Hopelijk heb je er veel plezier van. Of er engines bestaan die stellingen kunnen berekenen weet ik niet, maar ik denk eigenlijk niet dat er een betrouwbare engine is, en om diezelfde reden geen interessante apps. Ten eerste vanwege het aantal theoretische mogelijkheden per zet, want dat neemt toe met het aantal beschikbare vakjes maal het aantal verschillende beschikbare stukken. Ten tweede omdat het heel lastig is een stelling te evalueren, want er kan zomaar een mat in x verborgen zijn. Bovendien zijn engines afhankelijk van input, bijvoorbeeld hoeveel pionnen een paard waard is. Ik denk dat maar heel weinig mensen daar concrete beelden over hebben. Hoe onafhankelijk een stuk schaak kan zetten en hoeveel velden het stuk naast de koning kan bestrijken (zodat je niet kan tussenplaatsen), dat zijn denk ik de grove criteria. De loper is bijvoorbeeld om schaak te zetten nauwelijks sterker dan een pion, maar is wel handig om gaten in de stelling te boren. Paarden zijn sowieso ijzersterk, terwijl torens denk ik vooral nuttig zijn op de onderste rij als hij gedekt kan worden door een pion. Meestal is daar wel iets op te halen, omdat de ontwikkeling zelden voltooid wordt.
De duovariant bestaat al best lang, in de vorm van Bughouse. Bij de Combinatie in Asten is bijvoorbeeld een decennium terug al een paar keer een toernooi georganiseerd met dat formaat, waarbij de opgetelde rating van de twee deelnemers maximaal 3600 mocht zijn. Uiteraard met klok, wachten tot je het juiste stuk krijgt om in te zetten is dus toegestaan. Zover ik het me kon herinneren was het wel toegestaan aan te geven welk stuk je nodig had en wat je daarvoor mocht offeren, maar concrete zetten voorzeggen mocht niet. Ik denk dat anderen daar echter meer over kunnen vertellen.
Dag Wessel IV
Bedankt voor jouw uitgebreide toelichting.
Bughouse is toch doorgeefschaak (twee borden, vier personen)?
Dit bedoel ik niet. Ik bedoel spelen op 1 bord, twee teams (van 2) tegen elkaar, met taakverdeling en overleg.
Ik heb ook nog geen engines kunnen vinden. Voorlopig lijkt het dat het schaakproblemen oplossen al een eerste leuke uitdaging is. Dit geldt ook voor het componeren van schaakproblemen want deze problemen bestaan nog nauwelijks.
Zoals beloofd kom ik terug op jouw opgaven van hierboven. Ik zal kijken of ik diagrammen kan maken.
Teun
Ah ok, dan had ik dat verkeerd begrepen. Dat zou dan neem ik aan op een vierpersoonsbord moeten? Ik kan me voorstellen dat er op een tweepersoonsbord wat weinig ruimte is voor alle stukken. Als je dan ook nog een bakje reservestukken nodig hebt lijkt het me met materiaal wat onhandig. Iets wat bij bughouse niet het geval is. V is overigens gewoon van mijn achternaam, er zit verder geen gedachte achter.
Ik merk wel dat het erg lastig is andere oplossingen uit te sluiten, zeker bij wat langere problemen. Ik zag bijvoorbeeld dat ik in mijn eerste opgave een variant gespeeld heb die misschien spectaculairder was, maar dat een makkelijkere variant ook mat geeft in evenveel zetten. Daarentegen zijn lange zettenreeksen minder spectaculair omdat je je nooit zorgen hoeft te maken over de toevoer van stukken. De mat in 9 wint op een gegeven moment vanzelf. Dat maakt het componeren weer wat makkelijker, omdat de nadruk wat meer op het idee achter de eerste zetten komt te liggen.
Opgave 2.
1. Dxg5+ en nu:
A. 1…Kh8 2.D@g8#
B. 1…Kh7 2.D@g8#
C. 1…hxg5 2.D@f6+ willekeurig 3.T@h8#
D. 1…T@g6 2.D@f6+ willekeurig 3.T@h8#
E. 1…L@g6 2.D@f6+ willekeurig 3.T@h8#
F. 1…P@g6 2.D@f6+ Kg8 3.T@h8#
G. 1…P@g6 2.D@f6+ Kh7 3.Dgxg6+ fxg6 4.T@h8#
Voor opgave 4 lukt het me niet een oplossing te vinden. Graag een hint.
Ik heb dit spel gisteren een paar keer gespeeld op chess.com – daar heet het “Crazyhouse” of “Gekkenhuis”. Het is prima speelbaar, vermakelijk en best interessant.
Opgaven 2 en 4 heb ik nu proberen te maken met een echt houten bord en stukken. Dan komt direct het m.i. grote nadeel aan het licht: als je een stuk slaat, dan zou het eigenlijk van kleur moeten veranderen. Maar dat kan natuurlijk niet en dus heb je een extra doosje nodig met reservestukken. Dat wordt al snel een gehannes met geslagen stukken van je tegenstander en ‘verkleurde’ stukken van jezelf.
Om dit spel echt te kunnen spelen, bijvoorbeeld in een club of kroeg, zou je stukken moeten hebben die daadwerkelijk van kleur kunnen veranderen. Ik kan me voorstellen dat je plastic stukken maakt, die je met een klein knopje en een led-lampje van kleur kan laten veranderen. Mijn zoontje van 4 heeft Lego-steentjes met zo’n led-lampje. Met gewone houten stukken wordt het niks, denk ik: teveel gedoe.
In plaats van die led-stukken zou je natuurlijk ook een soort damstenen met een witte en zwarte kant kunnen gebruiken. Die kan je dan dus omdraaien, zoals bij Shogi.
Waarom zou je dan niet Shogi gaan spelen, in plaats van een midden-variant te bedenken? Overigens is het een decennia-oude variant die bekend staat als Crazyhouse.
Shogi neemt toe in populariteit buiten Japen en wordt ook steeds toegankelijker. Zie ook shogibond.nl en www.youtube.com/playlist?list=PL587865CAE59EB84A.
Ik vermoed dat de eerste zet bij de vierde opgave Dd3 is, want volgens mij kan wit geen dames ruilen. Kun je dames ruilen, dan is het motief volgens mij T@d1+ en daarna D@c2+ om vervolgens een bak stukken richting de koning te gooien. Een counter levert dat niet op, omdat je zelfs na L@d7+ geen velden op de d-lijn hebt om een dame in te zetten. Daarnaast dreig je ook het paard op c4 te slaan en met een paard is de beginstelling mat in 2.
Wessel, wat gebeurt er volgens jou dan na 1…Dd3 2.Dxd3?
Lxd3, waarmee naast het simpele T@f1# ook het bovengenoemde motief dreigt. Ik heb het nog niet volledig doorgerekend dus het kan goed zijn dat wit voldoende stukken kan tussenplaatsen, maar ik denk dat het zonder extra dame erg lastig wordt. Ik denk dat het paard op c4 proberen te winnen te langzaam is, terwijl er verder onvoldoende gaten zijn. Een toren en een loper kunnen het waarschijnlijk niet alleen omdat wit dan iets op e2 neerzet, dus vandaar het bovengenoemde motief. Ik zal het eens opzetten, dan kom ik er zo op terug.
Misschien zit het toch net iets anders. 2. Dxd3 Lxd3 kan wit het mat op f1 op twee manieren dekken, namelijk met Pe3 en met L@e2. Op andere invoegzetten volgt het bovengenoemde motief. Op @c2 volgt alsnog Pe3 of L@e2 en volgens mij is dan alles net gedekt. Lastig.
Dag Eric,
Ik ben het met je eens dat een nadeel is het gedoe met extra (houten) stukken. Maar goed dat je meedenkt over mogelijke oplossingen. Want de variant verdient meer aandacht dan tot nu toe het geval is. De idee van ledlampjes is de moeite van het onderzoeken op zijn minst waard. Een soort damsteen vervreemd misschien te veel, maar blijft een idee.
Teun
Dag Twan,
Begin 80’er jaren ben ik betrokken geweest bij het opzetten van Shogi-clubs in Nederland. Uiteindelijk is het niet gelukt. Ook op internet en met apps kun je natuurlijk Shogi spelen.
De variant bij schaken(Crazyhouse) is slechts bij een klein groepje schakers bekend die het spelen in snelschaakmode op internet (1,3 of 5 minuten).
Maar de variant verdient om verschillende redenen veel meer aandacht. De vele nieuwe mogelijkheden zijn fascinerend en mogen best bij een groter publiek bekend worden.
De uitdaging blijft of en hoe we dit kunnen bereiken.
Teun
Hi Teun,
Weet je zeker dat opgave 4 een mat in 4 is?
Crazyhouse als IRL bordspel heb ik nog niet gezien. Platte stukken met een richting zoals bij shogi zou daarvoor wel een oplossing zijn.
Het zijn alle 3 fascinerende spellen. Crazyhouse is een mooie overgang van schaken naar shogi!
@Twan, Wessel en Eric,
Diagram 4 is niet goed.
Op c4 hoort een witte loper te staan en zwart heeft een paard in reserve ipv een loper.
Ik zal het aanpassen.
Teun
Dan is het toch mat in 2?
Dag Twan,
De opgave gewijzigd.
De opdracht was zo snel mogelijk mat te zetten, maar in max. 4 zetten.
Weet jij of er al schaakproblemen bestaan met deze schaakvariant?
Misschien moeten we iets doen met een (ladder)wedstrijd problemen maken en een (ladder)wedstrijd problemen oplossen. Met leuke prijzen. Wat vind jij?
Teun
Dag Eric,
Opgave 2
1. L@f6 met mat op de volgende zet kan ook.
Teun
Tsumeproblemen? Daar valt inderdaad veel nieuws in te verzinnen. Zelf houd ik het even bij schaken en shogi ;-).
Het is nog steeds niet goed gewijzigd trouwens, mis een zwart @paard.
Ik heb wel CrazyHouse gespeeld. Remise heb ik ook wel meer dan eens gespeeld met een koning op g1. T@e1 schaak, T@f1. Dan slaan en terugslaan met de koning. Vervolgens hetzelfde recept vanaf de andere kant met T@h1 schaak.
Nog gelukt, Teun? Ik zie dat ik via Word Press de stellingen misschien zelf zou kunnen invoegen, maar ik hou me eigenlijk liever afzijdig daarvan.