Carlsen blijft iedereen de baas
Het blitztoernooi in Leuven leverde, vooral op de eerste dag, een ware slachting op. Niemand bleef ongeslagen. En het verschil tussen de nummer één, Levon Aronian, met de nummer laatst, Anish Giri, was slechts 2½ punt. Aronian finishte zondag met slechts 5½ punt op de ongedeeld eerste plaats. De Armeniër verloor weliswaar van Vladimir Kramnik, maar boekte overwinningen op Wesley So, Veselin Topalov en Fabiano Caruana.
Het kwartet spelers met een halfje minder bestond uit Magnus Carlsen, Vladimir Kramnik, Hikaru Nakamura en Wesley So. Op Nakamura na, kregen al deze vier spelers meer dan eenmaal een nul te slikken. Helaas eindigde onze landgenoot op de laatste plaats.
De tabel na het eerste dagje blitzen zag er zo uit:
Dat zat onze man niet lekker. De tweede dag kwam hij heel anders uit de ‘kleedkamer’ (om maar eens met een voetbalterm te smijten) tevoorschijn. In elk geval bleef hij tot aan de laatste ronde ongeslagen. Giri versloeg Topalov in een boeiend toreneindspel, maar vooral zijn overwinning met zwart op de latere winnaar Carlsen mocht er wezen! In een soort Grand Prix aanval van het Gesloten Siciliaans nam Giri het pionoffer in dank aan en bleef daarna heel koeltjes overeind toen de verwikkelingen op de koningsvleugel begonnen. Hij pareerde alle dreigingen, dwong de wereldkampioen tot een incorrect stukoffer en hield de eigen rijen keurig gesloten. Het was Carlsens enige nul in deze tweede cyclus. Het was jammer dat Giri de laatste ronde kansloos ten onder ging tegen Kramnik, anders had hij zelfs om de eerste plaats kunnen strijden. De eindtabel van dag twee zag er nu uit:
Dat gaf een heel andere aanblik. Maar al met al werd ook duidelijk dat Carlsen toch de beste snelschaker ter wereld is en voorlopig ook blijft. Hij schreef deze tienkamp ongedeeld op zijn naam met 6 uit 9 en met het resultaat van gisteren leverde dat de volgende eindtabel over twee dagen op:
Hij is Aronian een vol punt voorgebleven, die overigens wel een uitstekend resultaat boekte. Anand kunnen we nog altijd niet afschrijven, want hij eindigde samen met de Amerikanen Nakamura en So een halfje achter de Armeniër. Giri kon ondanks zijn goede optreden van vandaag niet voorkomen dat hij voorlaatste werd in het eindklassement.
Hoe zit het dan met de totaalstand van de twee rapid- en snelschaaktoernooien die in Parijs én Leuven werden gespeeld?
Carlsen blijft Nakamura en So op respectabele afstand houden (6 punten verschil!), die op hun beurt 3 punten voorstaan op Aronian. Voor Giri valt er nog de nodige progressie te boeken op dit vlak…Omdat we elke overwinning van een Nederlander op de wereldkampioen als bijzonder mogen beschouwen hier enkele plaatjes:
Ik heb de twee overwinningen van Giri van vandaag voor u geanalyseerd. Aan het slot treft u nog een zestal combinaties aan, gehaald uit het snelschaaktoernooi.
(In de viewer staan de analyses pas aan het eind).
ANALYSES
Giri, A. – Topalov, V.
1. Pf3 Pf6 2. g3 g6 3. Lg2 Lg7 4. O-O O-O 5. d4 d5 6. c4 c6 7. b3 dxc4 8. bxc4 c5 9. Lb2 Db6 10. Db3 Pe4 11. e3 Pc6 12. Pe5!? Pg5 13. Pxc6 bxc6 14. Dxb6 axb6 15. Lxc6 Ta6
Dit zou dan de verbetering van de bestaande theorie moeten zijn.
16. Pd2 Lh3 17. Tfc1 Td8 18. Pb3
18…Lg4?!
Dit is nogal traag. 18…Pe6 verdient de voorkeur.
19. h4 Td6 20. Lb7
De inlassing 20. Ld5 e6 21. Lb7 lijkt zelfs nog beter.
20…Ta7 21. hxg5 Txb7 22. dxc5 bxc5 23. Lxg7 Kxg7 24. Pxc5
Twee pionnen meer voor wit, maar zo eenvoudig is het niet.
24…Tb2
Dreigt … Tdd2.
25. Pb3 Ta6
Vanaf hier zet Giri zijn geld op de vrijpion.
26. c5 Tc6
Veel te passief, eigenlijk niets voor een speler als Topalov. 26…f6 en nu:
1) 27. c6 fxg5 28. c7 Lc8.
2) 27. gxf6+?! Txf6!
3) 27. Tc3 fxg5 28. c6 Taxa2 29. Txa2 Txa2 30. c7 Lc8 was een heel ander verhaal geworden…
27. Tcb1
Na 27. Pd4 Tc7 28. a4 heeft zwart weinig meer om op te hopen.
27…Txb1+ 28. Txb1 e5 29. f4
Giri wil eerst de situatie op de koningsvleugel opklaren, alvorens hij verder gaat met het in beweging zien te krijgen van zijn vrijpionnen.
29…f6 30. Tc1 h5 31. gxh6+ Kxh6 32. fxe5 fxe5 33. e4 Kg5 34. a4 Le6
35. Tc3?!
Een opmerkelijke beslissing! Hij gaat ervan uit dat het eindspel met een toren achter de vrijpion gewonnen moet zijn voor wit.
35…Kg4
En is de stelling dan ook technisch gewonnen? In elk geval wordt duidelijk dat de engines hier grote moeite mee hebben. De winstvoering duurt vrij lang. Ik heb een voorbeeldvariant ingevoerd, ter illustratie van het winstplan. 35…Lxb3 36. Txb3 Txc5 37. Ta3 Het juiste verdedigingsidee voor zwart bestaat uit 37…Kg4! om na [Passieve verdediging verliest bijna altijd in toreneindspelen. 37…Ta5? 38. Kf2 Kg4 39. Kg2 Kg5 40. Kh3 Kh5 41. g4+ Kg5 42. Kg3 Kh6 43. Kh4 g5+ 44. Kg3 Kg6 45. Kf3 Kf6 46. Ke3 Ke6 47. Kd3 Kd6 48. Kc4 Kc6 49. Kb4 Kb6 ( 49…Ta8 50. a5 Tb8+ 51. Kc4) 50. Th3 met winst.] a5 Tc1+ 39. Kf2 Tc2+ 40. Ke1 Tc1+ 41. Kd2 de koning weg te lokken en dan met 41…Tc7 42. a6 Ta7 43. Ke2 (zie analysediagram)
de eigen koning de witte stelling binnen te laten dringen. Ik denk eerlijk gezegd dat het zo remise moet worden. Een voorbeeld: 43…Kh3 44. Kf3 Tf7+ 45. Ke3 Ta7 46. Ke2 Kg2 47. g4 g5 48. Kd3 Kf3 49. Kc4+ Kxg4 50. Kb5 Kf4 51. Kb6 Ta8 52. a7 g4 53. Kb7 Th8 54. a8=D Txa8 55. Txa8 Kxe4 met remise.
36. a5 g5?
Geeft wit de gelegenheid zijn paard weg te zetten.
37. Kg2?
Gek genoeg is het nu niet gewonnen! Wit had nu toch echt dat eindspel moeten vermijden met 37. Pd2! Na 37…Ta6 38. Ta3 staat hij op winst.
37…Lxb3! 38. Txb3 Txc5 39. Ta3
De toren staat opnieuw achter de vrijpion. Let op de dubbele taak van Ta3: hij ondersteunt het oprukken van a5 en dekt tegelijkertijd g3 (en het belangrijke veld f3!). Toch is het niet voldoende. Met een toren op de tweede rij had wit misschien wel gewonnen gestaan!
39…Tc2+! 40. Kf1 Tc1+ 41. Ke2 Tc2+ 42. Kd1
42…Tc7?
Gek genoeg was misschien 42…Tc8 was de gelijkmaker! Er kan dan 43. a6 Ta8 44. a7 Kh3 volgen, waarna wit vermoedelijk niet verder kan komen. 45. Kc2 g4 46. Kc3 Kxg3 47. Kc4+ Kf2 48. Kd5 g3 is remise. 4
3. a6 Ta7 44. Ke2 Kh3
Want nu keert de witte koning terug naar de koningsvleugel om de zwarte collega het leven zuur te maken.
45. Kf2! g4
Nog ingewikkeld is 45…Kh2 want wit moet hier 46. Ta5! vinden. 46…Tf7+ [ 46…g4 47. Txe5 Tf7+ 48. Tf5 en vanwege de matdreiging Th5# is het afgelopen.] 47. Ke3 Ta7 en nu wint 48. Txe5 het simpelst. 48…Txa6 49. Txg5 46. Kg1! Ta8 47. a7
Een mooie zetdwang!
1-0
Carlsen, M. – Giri, A.
1. e4 c5 2. Pc3 d6 3. f4 Pc6 4. Pf3 g6 5. Lb5 Ld7 6. a4 Lg7 7. O-O e6
8. f5
Het aanvalsidee dat bekend is uit de zogenaamde ‘Grand Prix Attack’. 8. Lxc6 wordt vaker gespeeld. Bijvoorbeeld: 8…Lxc6 9. d4
8…exf5
deze aanname van het pionoffer is gek genoeg nooit eerder gespeeld.
9. d3 Pge7 10. De1 O-O 11. Dh4 f6!
Hoewel dit de diagonaal a2-g8 verzwakt, zorgt Giri er zo op rigoureuze wijze voor dat er geen wit stuk op g5 kan binnenkomen.
12. Lc4+ Kh8 13. Pb5 Le8
Zwart heeft het keurig voor elkaar: wit heeft geen aanval.
14. Lh6?! Pe5 15. Tae1
Ook een stukoffer met 15. Pg5 fxg5 16. Lxg5 P5c6 17. Tae1 is niets na 17…f4!
15…g5
16. Pxg5
Carlsen ziet dat er geen weg terug is en hij begint nu te gokken. 16. Lxg7+ Kxg7 17. Df2 biedt natuurlijk ook geen enkele kans.
16…fxg5 17. Lxg5 P5g6 18. Dh3 f4!
Uitstekend: zwart houdt niet alleen de e-lijn dicht, de f-pion sluit ook de f-lijn af.
19. g3 Lxb5 20. axb5
20…f3!
Wederom prima!
21. c3 De8 22. Le6 Pe5
Nog simpeler won 22…f2+! 23. Txf2 Txf2 24. Kxf2 Dxb5 waarna de zwarte toren via f8 in het spel komt.
23. Te3 b6
Hier dacht hij een tijdje over na. De bedoeling is om met … a6 de a-lijn te openen en eventueel met … Ta7 de zevende rij af te kunnen dekken.
24. Kh1 a6 25. bxa6 Txa6 26. g4 b5 27. Lxe7 Dxe7 28. Lf5 h6 29. d4
Het is vechten tegen de bierkaai. Carlsen zag steeds de seconden wegtikken, hij moest telkens een zet verzinnen…
29…cxd4 30. cxd4 Pc6
30…Da7! zou ook een mooie geweest zijn!
31. g5 Pxd4 32. gxh6 Le5
Giri houdt het hoofd koel. De h-lijn blijft hermetisch gesloten omdat wit daar een eigen pion flink in de weg heeft staan.
33. Dh5 Ta2 34. Texf3 Pxf3 35. Txf3
Hier zat Giri met zijn hand boven de a2-toren, maar uiteindelijk speelde hij
35…Tg8 36. Lg6 Ta1+ 37. Kg2 De6
hetgeen natuurlijk ook aan alles een einde maakt.
38. Tg3 Lxg3 39. Lf7 Dxe4+
Opgegeven. 39…Dxe4+ 40. Kh3 Lf2 41. Lxg8 De3+ 42. Kg4 Tg1+ 43. Kf5 De5# zou een mooi besluit zijn geweest.
0-1
Combinaties uit Leuven!
Caruana, Fabiano – Giri, Anish
OPGAVE 1
Zwart speelde in deze stelling 30…Pc4 Waarom moeten we deze zet afkeuren?
So, Wesley – Caruana, Fabiano
OPGAVE 2
In deze stelling kwam zwart met het verrassende 28…Te5 tevoorschijn. Was er nog iets beters?
Kramnik, Vladimir – Aronian, Levon
OPGAVE 3
Een lastige stelling waarin beide partij aanval hebben. Zwart speelde 30…Lxf1 Hoe kan wit daarvan profiteren?
Nakamura, Hikaru – Giri, Anish
OPGAVE 4
Giri heeft zijn tegenstander in een felle koningsaanval volkomen overrompeld. Hij moet nu de kroon op zijn werk zetten. Hoe moet hij dat doen?
Aronian, Levon – So, Wesley
OPGAVE 5
Zwart heeft zojuist pion d4 geconsumeerd. Er hangen twee stukken bij wit, maar wat voor mooie zet schudde Aronian uit zijn mouw?
Carlsen, Magnus – Caruana, Fabiano
OPGAVE 6
Zwart staat een volle kwaliteit voor, maar de technische afhandeling is bepaald niet triviaal. Met weinig tijd op de klok loopt Carlsen echter in het mes. Hij speelde 88. Kf5.
Hoe werd dat weerlegd door Caruana?
(foto’s zijn allemaal gemaakt van de livestream)
Carlsen won het tornooi reeds 3 ronden voor het einde want stond toen al 3,5 punten los. De nederlaag in ronde 16 was dan ook in de sterren geschreven. Carlsen experimenteerde en offerde er op los wat natuurlijk tegen Giri niet werkt. Ook in de laatste 2 ronden stond Carlsen steeds (veel) slechter maar kon de schade beperken met remises. Trouwens hetzelfde overkwam Nakamura vorige week in Parijs. Hij won het tornooi 2 ronden voor het einde maar behaalde slechts 0,5/2 daarna. Wellicht is het moeilijk nog 100% te geven wanneer het tornooi al gewonnen is.
Carlsen zal niet spelen in de 2 andere legs van de Grand Chess Tour, zie https://en.wikipedia.org/wiki/Grand_Chess_Tour#Grand_Chess_Tour_2016
Volgens meerdere bronnen zou dit te maken hebben met te dicht tegen het wereldkampioenschap. Dus de overall ranking heeft weinig of geen betekenis. Tja je kan Carlsen geen ongelijk geven om wat fun partijtjes te spelen en toch poen te scheppen.
Met de steeds snellere tempo’s zie ik dat blitz/ rapid vaker aan analyse wordt onderworpen. Basis toreneindspelen die verkeerd worden gespeeld, stukken die blijven hangen, verliezende openingen… Wat voor reclame is dit voor het schaken? Ik verkies liever de journalistiek van chess.com waarin de partijen worden meegegeven zonder commentaar met maximaal hier en daar een uitzondering.
Zo speelde Nakamura tegen Aronian in de 8ste ronde van de rapid een variant waarvan iedereen al wist in de commentaarsruimte dat het verloren was voor zwart zonder een PC te gebruiken. Ik bedoel maar dat de openingen van een zeer bedenkelijk niveau waren.
Ik lees hierboven “Dit zou dan de verbetering moeten zijn van de bestaande theorie.”
Ik denk dat geen van de spelers bezig is met theorie of verbeteren. Misschien herinnert nog iemand Magnus overwinning met 1.a4 op Radjabov in een wk blitz : http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1671724
Fun om naar te kijken maar interessant schaak zal je niet zien. Topspelers vinden het snel en leuk geld verdienen dus die zullen niet klagen.