Schaaksite

Een poging tot weerlegging

Inleiding

Dit is het verhaal van de Lasker variant uit het Froms-gambiet en met name een voortzetting van Larsen, Larsen die stelt namelijk dat 5. g3 beter is dan 5. d4, de zet die Lasker prefereert als zijnde de betere zet voor wit, maar die zoals blijkt uit een bijgevoegde partij ook niet zo alles is.

In het boek The Bird-Larsen Attack van de Amerikaanse IGM Andrew Soltis wordt de zet 5. g3 dan ook als hoofdvariant gebruikt. En vanuit deze voortzetting met 5. g3 heb ik vanaf de 14e zet mijn eigen analyses gemaakt.

In de vier maanden dat ik mij met deze opening heb beziggehouden, blijkt dat de zet 5. g3 ook nog wel het een en ander te wensen overlaat. Vooral vanaf de 13e zet worden de mogelijkheden zo talrijk, met voor wit slecht tot zeer slecht speelbare stellingen, dat ik mij dan ook ben gaan afvragen of deze variant in zijn huidige vorm correct is. In de boeken staat namelijk dat wit na 13. 0-0 wint vanwege zijn sterk centrum en omdat zwart geen goede aanval zou kunnen starten. Voorts staat er vermeld dat de zet 13. Lf4 zo mogelijk nog beter zou zijn. U zult zich wel afvragen waarom ik mij met deze opening ben gaan bezighouden.

Nederland verliest in eerste ronde WK Landenteams

Nederland is het WK Landenteams in Kemer, Antalya (Turkije) met een kleine nederlaag begonnen. Op papier was het Chinese team iets sterker en dat bleek ook in de praktijk. Weliswaar boekten Giri, Van Wely en Sokolov soepele remises tegen hun tegenstanders, maar Tiviakov wist met wit geen stand te houden tegen Bu Xiangzhi.

De toernooisite ligt er al de hele dag uit, maar als ik goed tel is Nederland als zesde geplaatst van de tien teams, en een plek in de middenmoot ligt dus in de lijn der verwachtingen. Rusland, Oekraïne en Armenië zijn de favorieten, van Europees Kampioen Azerbeidzjan wordt dit keer niet veel verwacht omdat Radjabov en Mamedyarov wegens overschaaktheid ontbreken.

De uitslagen van de eerste ronde:

Tweekamp Anand-Carlsen

Alle analyses Schaaksite

Magnus Carlsen wereldkampioen!

Door een remise (65 zetten) in de tiende partij van het wereldkampioenschap in Chennai is Magnus Carlsen wereldkampioen geworden. De 22-jarige won de match (om maximaal 12 partijen) tegen de Indiër Viswanathan Anand met 6,5-3,5. De Noor (die 30 november 23 wordt) won de 5e, 6e en 9e partij van de match, terwijl Anand geen enkele partij won, en alleen in de 3e partij serieuze winstkansen had. Carlsen was voor de match de grote favoriet en heeft dat ook volledig waargemaakt.

Sommige mensen dachten dat de tiende partij een snelle remise zou worden, maar ze kwamen bedrogen uit. Er werd niet eens remise aangeboden: de partij eindigde omdat er geen matmateriaal op het bord meer stond. Helemaal niet gek natuurlijk: Anand had nog steeds de theoretische kans om zijn titel te behouden (door alle resterende partijen en de tiebreak te winnen) terwijl Carlsen er niet van uitging dat zijn tegenstander een remiseaanbod zou accepteren, en het bovendien gewoon leuk vindt om te schaken.

De partij van vandaag was een goed voorbeeld van hoe je met wit moet spelen als je aan remise genoeg hebt. Ik herinner me dat in de vorige WK-match Anand tegen Gelfand in de vierde tiebreakpartij met een 2-1 voorsprong heel passief speelde met wit en erg goed wegkwam met een remise. Carlsen speelde heel gezond en solide met wit, geen onnodige verwikkelingen toelatend. Na de opening was al duidelijk dat hoewel wit niet echt beter stond, het moeilijk was voor zwart om op winst te spelen. Zwart moest zelfs een beetje oppassen vanwege een zwakke pion op d6 en toen hij dat even naliet, had wit met 30.Pc3! groot voordeel kunnen krijgen. Carlsen deed iets anders en kreeg een paardeindspel dat evengoed nog wel iets beter voor hem stond. Het leek er zelfs op dat het model van het Nederlandse modemerk G-star een serieuze winstpoging deed, maar toen hij zag dat hij dan risico zou lopen, koos hij voor een veilige afwikkeling naar een stelling die makkelijk remise gehouden werd door hem. Op zet 30 na weer erg sterk gespeeld door de nieuwe wereldkampioen (die overigens bij de persconferentie nog steeds niet wilde verklappen wie zijn secondanten waren).

Partij 8: een niets-aan-de-hand remise

De achtste partij van de match om het wereldkampioenschap is na 33 zetten in remise geëindigd. Er gebeurde niet veel in de partij, of zoals Magnus Carlsen het bij de persconferentie samenvatte: "Hij speelde Berlijns, ik speelde de meest solide variant, yada yada yada, op naar de dopingcontrole."

De keuze voor het Berlijns was wel interessant. Carlsen speelde voor het eerst in deze match 1.e4, en Anand koos voor 1…e5 in plaats van het ambitieuzere 1…c5. Waarom? Er zijn verschillende verklaringen mogelijk. Een plausibele verklaring is dat hij nog niet met zwart alles wil gokken. Als hij zijn twee resterende witpartijen wint en zijn zwartpartijen remise speelt kan hij de match via de tiebreak nog winnen. Een andere verklaring is dat hij er niet op voorbereid was om tegen 1.e4 op winst te moeten spelen. Dan zou zijn voorbereiding op de match wel ondermaats geweest zijn, want zo ondenkbaar was het toch niet dat hij met twee punten achterstand die zet zou treffen. Maar misschien gelooft Anand er gewoon niet meer in. Dat is de mening van Nigel Short, getuige zijn tweets vandaag:

Maar de keuze voor het Berlijns was ook om een andere reden interessant: Anand heeft zelf al drie keer deze variant moeten bestrijden in deze match. Dat is een interessant verschijnsel dat best vaak in matches voorkomt: spelers die stellingen met beide kleuren op het bord krijgen. Bij WK-matches gebeurde dat bijvoorbeeld bij Aljechin-Euwe (varianten van het Slavisch) en Karpov-Kasparov (de Tartakover-variant van het Damegambiet). Het zou vooral interessant geweest zijn als Carlsen een overwinning nodig had, want dan had die zijn kaarten op tafel moeten leggen: hoe kun je winstkansen tegen het Berlijns krijgen? Maar dat was niet het geval, dus Carlsen koos een variant waarvan hij wist dat de remisemarge heel groot was. Er was op de 23e zet nog wel een interessante stelling, waarin er maar één zet was waarmee Anand een gelijke stelling kon bereiken, maar de wereldkampioen vond hem en snel daarna werd een potremise pionneneindspel bereikt.

Het spannendste moment voor de toeschouwers kwam misschien wel na de partij. Het duurde een minuut of twintig voordat de spelers bij de persconferentie verschenen, zonder dat duidelijk was waarom. Was er iets aan de hand? Maar dat viel mee: de spelers werd verteld dat ze na de persconferentie een dopingcontrole moesten ondergaan, en kregen daar instructies over. Dat duurde dus even.

Carlsen, Magnus – Anand, Viswanathan

1. e4

Carlsen speelt alles, dus 1.e4 zal geen grote verrassing voor Anand geweest zijn, maar die gaf wel toe er niet de meeste aandacht aan besteed te hebben.

1…e5

Had Anand met zijn achterstand van twee punten niet voor Siciliaans moeten kiezen? Het leek erop dat hij er nog niet klaar voor was om voluit op winst te spelen met zwart. Hij merkte ook op dat er tegen het Siciliaans ook solide voortzettingen bestaan (waarschijnlijk bedoelde hij daar 3. Lb5 mee).

2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6