Analyses Spijkenisse

“In de tweede helft van de jaren tachtig werd de Stichting Integratie-Schaak Spijkenisse opgericht met als doelstelling het schaken tussen mannen en vrouwen te stimuleren”. Dit staat te lezen op de website van het schaaktoernooi dat afgelopen weekend in Spijkenisse werd gespeeld. Deze uniek formule waarin drie dames het tweemaal opnemen tegen drie heren, wordt al jaren gespeeld. In het afgelopen weekend liep het met de dames niet zo goed af. De enige die zich in het ‘mannelijke’ geweld wist te handhaven was Lisa Hortensius. Zij eindigde achter winnaar Julian van Overdam keurig tweede. Het is nu tijd om schaaktechnisch terug te komen op dit evenement. Hieronder een paar fragmenten:

De spelers uit de invitatiegroep, derde van rechts is Julian van Overdam (Foto toernooisite)

De zege van Julian van Overdam kwam vooral tot stand omdat hij de op papier sterkste opponent, Anne Haast, tweemaal wist te verslaan. In de tweede partij, waarin Anne zwart had, kwam zij bevredigend uit een Schotse opening, maar vergaloppeerde zich in het eindspel. De eerste partij was toen al verloren gegaan. In de Keresaanval tegen de Scheveninger had Anne geprobeerd ijzer met handen te breken, maar had het deksel op de neus gekregen.

Haast, Anne – Van Overdam, Julian

21. Txd6 Anne brengt een interessant kwaliteitsoffer. 21… Txd6 22. h6 Pe8 23. hxg7 Tg8 24. Lh4?! Niet de sterkste. [Ze had nu onvoorwaardelijk 24. Lh6 moeten spelen. De belangrijkste compensatie is pion g7.] 24… Td7 25. Dh5 Langzaam glipt de compensatie weg die wit had voor haar pion. [Soms is beter om op je schreden terug te keren. Maar na 25. Lf6 Pxf6 26. Dxf6 Db6! verdient de zwarte stelling toch sterk de voorkeur.] 25… f6

26. f5 [Relatief het beste is nog 26. Lf2 omdat de witte loper verkeerd staat op de h-lijn.] 26… Tdxg7 27. Txg7 [27. Tg6 helpt ook niet meer.] 27… Dxg7 Het is al gedaan: de witte stukken staan volkomen gedeplaceerd. 28. fxe6 [28. Lf2 Th8 dwingt dameruil af en dan is er ook geen probleem meer voor zwart.] 28… Th8 29. Lg3+ Ka8 30. Dg4 Dxg4 31. Lxg4 Tg8 Opgegeven: het kost een stuk. 0-1

In de volgende diagramstelling tussen de latere nummers een en twee is duidelijk dat zwart de betere kansen heeft.

Hortensius, Lisa – Van Overdam, Julian

24… Le4 In dit eindspel staat zwart wat beter. Bij goede verdediging moet het houdbaar zijn voor wit. 25. Tf1?! [Beter is 25. Tgd1 Kg7 26. Lc4 Txd2 27. Txd2] 25… Lxd3 26. cxd3 Td4 Wit zit nu met een versplinterde pionnenstructuur die zeer onprettig is. 27. f5 Kg7 28. fxg6 hxg6 29. Kb2 f5 30. Tg2 Kf7 31. Kc3 Ted8 32. Tf3 Th4 33. Tfg3 Tc8+ Tot hier heeft Lisa zeer geschikt verdedigd.

34. Kb2?! Na deze nieuwe onnauwkeurigheid wordt het echt problematisch voor wit. [De koning had met 34. Kd2 naar het centrum gemoeten.] 34… Tc6 35. Td2 f4 36. Tf3 Kf6 37. d4 g5 De zwarte pionnen rukken onweerstaanbaar op. 38. d5 Td6 39. Kc3 Th8

40. Kd4? Nu loopt wit ook nog in tactische grapje, waarna de partij definitief beslist is. [Na 40. Tfd3 moet zwart nog enige techniek tonen.] 40… Txd5+! 41. Kxd5 Td8+ Het zogenaamde röntgenschaak. 42. Ke4 Txd2 43. h4 Te2+ 44. Kd4 Txa2 45. hxg5+ Kxg5 46. Tf1 Kg4 47. Tg1+ Kf3 0-1

In de tweede partij leek Lisa haar gram te kunnen halen want zij kwam totaal gewonnen te staan, zoals onderstaande diagramstelling ons toont.

Van Overdam, Julian – Hortensius, Lisa

Zwart heeft door voortreffelijk spel een gewonnen stelling bereikt. 35… Lc6 Hiermee levert zij het loperpaar in. [Heel sterk was 35… Lf7! om dezelfde dreiging te creëren met behoud van het loperpaar. 36. Pxb5 is dan slecht wegens 36… Ld5 37. Df1 Lxb2 en zwart wint.] 36. Pxc6 Dxc6 37. Dd8+ Kh7 38. Ld4 Lxd4+ 39. Dxd4

Er is een dame-eindspel ontstaan, maar die zijn zeer lastig te hanteren, ondanks de twee pionnen meer. 39… h5 [Ook mogelijk is 39… Dc7 40. Dd2 h5] 40. Da7+ Kh6 41. De3+ Kg7 [41… g5 42. De7 h4 lijkt mij gewonnen, maar dat is de partijvoortzetting ook.] 42. De5+ Kf7 43. Df4+

43… Ke6 [Er viel ook iets te zeggen voor 43… Df6 44. Dc7+ De7 45. Df4+ Kg7 46. Dd4+ Kh7 waarna zwart een veilige koning heeft. Hoe ze dan vorderingen moet maken is ook weer lastig. Een voorbeeld: 47. Kh1 b4 48. Dxc4 De1+ 49. Kh2 De5+ 50. Kh1 Dxb2 en zwart heeft in elk geval de beoogde vrijpion.] 44. De3+ Kd7 45. Dd4+ Kc8 46. Kh1 b4 47. Dh8+ Kb7 48. Df8 b3 49. De7+ Kb6 50. Db4+ Ka6 51. De7 Deze stelling is nog altijd gewonnen voor zwart. Het gaat er nu om zo snel mogelijk een vrijpion te creëren. 51… Kb6 En hier werd remise overeen gekomen. Waarschijnlijk zat de zwartspeelster krap in haar tijd. [51… g5 52. Dxg5 c3 is voldoende voor het punt.] 1/2-1/2

Dat was wat minder dan verdiend. Maar daarvoor had Lisa ook al een uitstekende prestatie geleverd door met zwart van Tony Zhang te winnen.

Zhang, Tony – Hortensius, Lisa

Zwart heeft hier al de overhand. 21… h6 Het goede idee. [Zij kon zelfs met 21… Lg5! direct de partij naar zich toetrekken. 22. Da1 [22. Dxg5 Dxb2] 22… Lb3 23. O-O Db6 en wit houdt het niet meer bij elkaar.] 22. O-O Lg5 23. Db1 Le8?! Iets te langzaam. [Actiever was 23… Pf4] 24. Td1 Lf4 25. Ld3 De7 26. Lxg6 fxg6 27. Dd3 h5 28. Pe2 Lh6 29. f4 hxg4 30. Lc1

30… g5! Sterk gespeeld: de zwarte stukken komen zo tot leven. 31. f5 La4 32. Da6? Na deze fout gaat het hard. 32… De8! Zo dekt zwart niet alleen de eigen stukken, maar tevens brengt zij … Lb5 in de stelling waarmee zij praktisch gezien een stuk wint. 33. Te1 Lb5 34. Db7 Lxe2 En hier is het al voor de bakker. Er volgde nog: 35. f6 Kh8 36. Lxg5 La6 37. Dxa6 Lxg5 38. f7 Dd7 39. Tf1 Tf8 40. Dd3 Txf7 41. Tb1 Tf8 42. Dg6 Lh6 43. Dxg4 Df7 44. De2 Dg6+ 45. Kh1 Dxb1+ 46. Kg2 Dg6+ 0-1

De analyses van de partijen en fragmenten via de viewer:

Hierbij nog alle partijen uit de invitatiegroep via de viewer:

In de A-groep konden de dames die deelnamen zich niet in het strijdgewoel mengen. Die ging, zoals al eerder gememoreerd, tussen een paar cracks. De eerste plaats werd betwist in ronde vijf tussen de nummers een en twee van de ratinglijst. Die speelden een zeer onderhoudende partij.

Lahaye, Rick – Van Dongen, Cor

1. d4 f5 2. Pf3 Pf6 3. g3 g6 4. Lg2 Lg7 5. O-O O-O 6. c4 d6 7. Pc3 De8 8. d5 Pa6 9. Pd4 Ld7 10. b3 c6 11. Lb2 Pc7 12. Dd2 c5 13. Pe6 Pxe6 14. dxe6 Lxe6 15. Lxb7 Tb8 16. Lg2 h6 17. Tae1 Df7 18. e4 fxe4 19. Pxe4 Pxe4 20. Txe4

20… Lxb2 Dit laat een tactisch grapje toe, waarna zwart in de problemen komt. [Na 20… Lf5 is er weinig aan hand voor zwart, hoewel wit wel wat beter staat.] 21. Txe6! Kh7 De witte velden zijn nu dodelijk zwak. De slogan "ongelijke lopers, ongelijke kansen" is uitstekend van toepassing op dit middenspel met zware stukken. [Nu faalt 21… Dxe6 uiteraard op 22. Ld5] [Slecht is 21… Lg7 wegens 22. Le4] [Misschien was 21… Dg7 een iets hardnekkiger verdediging.] 22. Ld5 Dg7

23. Dc2 Rick kiest voor de aanval. [Wit had het ook over een hele ander boeg kunnen gooien met 23. Da5 Pion a7 is niet meer te redden dan.] 23… Lf6 24. h4 Kh8 25. Kg2 Tbc8 26. Tfe1 Tc7 27. T1e2 h5 28. f4 Kh7 29. Kh3 Kh6 30. De4 Langzaam versterkt hij zijn stelling. 30… a5

31. Tg2 Het vizier wordt gericht op het zwakke punt g6. 31… Ld4 Nu gaat het hard. [Noodzakelijk was 31… Kh7 Na 32. g4 hxg4+ 33. Txg4 kan zwart met 33… Dh6 zich voorlopig afdoende verdedigen, hoewel de stelling mij op de lange duur ook onhoudbaar lijkt.] 32. g4 hxg4+ 33. Txg4 Tf6 [Na 33… Lf6 34. f5 is ook afgelopen.] 34. f5 [34. h5 kon evengoed.] 34… Txe6 35. Dxe6 Opgegeven omdat punt g6 valt. 1-0

Eerdere artikelen over dit toernooi:

Klik op verslag 1 en verslag 2.

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.