de Volkskrant schaakrubriek 13 augustus 2011
Gert Ligterink
Toen Boris Gelfand het kandidatentoernooi won, dacht ik dat het moeilijk zou worden een sponsor te vinden voor zijn WK-tweekamp tegen Anand. Wat kan een mens zich vergissen. Voor een match tussen Kasparov en Shirov had dertien jaar geleden niemand belangstelling, maar voor een gevecht tussen twee veertigers was het gevraagde budget snel bijeen. Volgend jaar mei spelen Gelfand en Anand in Moskou om de wereldtitel en een prijzenfonds van 2,5 miljoen dollar.
Het is indirect aan Gelfand te danken dat het zo vlot is gegaan. De sponsor van de match is de Russische miljardair Andrei Filatov, die zijn geld heeft verdiend in de transportsector. Filatov ontmoette Gelfand in zijn jeugd, toen ze samen studeerden aan de Wit-Russische Sportacademie in Minsk. De schakers kennen hem als vaste bezoeker van toernooien in Moskou en als financier van de restauratie van het graf van Aljechin op de begraafplaats Montparnasse in Parijs.
Anand en Gelfand zijn beiden tevreden met Moskou als plaats van handeling voor hun tweekamp. Gelfand was ingenomen met de keuze voor neutraal terrein dat hij als voormalig Sovjetburger bovendien zeer goed kent. Anand liet weten dat hij graag speelt in Rusland, waar volgens hem het publiek ware schaakkunst weet te appreciëren.
Geleidelijk aan begint Moskou zijn plaats te heroveren als schaakhoofdstad van de wereld. Het Tal memorial en het daaraan gekoppelde WK snelschaak waren al hoogtepunten op de kalender en nu zal voor het eerst sinds de tweekamp Kasparov – Karpov in 1985 weer in de Russische hoofdstad om de wereldtitel worden gespeeld.
Op dit moment loopt in Moskou het `superkampioenschap’ van Rusland, waaraan de acht sterkste spelers van het land deelnemen. Tot algemeen genoegen heeft de lang uit het vizier verdwenen Alexander Morozevich zich voor dit toernooi gekwalificeerd. Anderhalf jaar lang hoorden we niets van hem, maar de laatste maanden is hij weer ouderwets op dreef.
Morozevich begon uitstekend met 1,5 uit 2. In zijn winstpartij had hij het geluk aan zijn zijde.
Morozevich – Grischuk
Moskou 2011
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Le7 4. cxd5 exd5 5. Lf4 c6 6. e3 Lf5 7. h3 Pd7 8. Pf3 Db6 9. De2
Geen diepzinnige voorbereiding, maar improvisatie. Wit gaat zijn koningsloper ontwikkelen via veld g2.
9 … Pgf6 10. g4 Lg6 11. Ph4 Da5 12. Lg2 Pe4 13. Pxg6 Pxc3 14. Dd2 hxg6
Het lijkt alsof zwart een stuk kan winnen met 14 … Lb4, maar de schijn bedriegt. Na 14 … Lb4 15. a3 hxg6 16. 0-0 wint wit het stuk met goed spel terug.
15. bxc3 Pb6 16. 0-0 Pc4 17. De2 0-0
Verstandig. Na 17 … Dxc3 moest hij rekening houden met het gevaarlijke 18. e4 Dxd4 19. exd5 Dxf4 20. dxc6.. Bovendien mocht zwart ervan uitgaan dat Morozevich de pion op c3 toch niet zou verdedigen.
18. e4 Ld6 19. e5
Weinig spelers zouden deze alles-of-niets-zet hebben gekozen. Na 19. exd5 cxd5 20. Lxd6 Pxd6 21. De5 Tfd8 22. Dxd5 Dxc3 23. Tac1 staat wit zonder enig risico iets beter.
19 … La3 20. Tab1 Dxc3
Nu mag wit bewijzen dat hij voldoende compensatie heeft. Zijn enige kans is een koningsaanval.
21. Tfd1 b5 22. Tb3 Da5 23. g5 Tfe8 24. h4 Lf8 25. h5?
Te haastig. Na de voorbereidende zet 25. Th3! is het veel moeilijker voor zwart een verdediging te vinden. Commentator Shipov gaf de variant 25 … Pd6 26. h5 Pf5 27. Lf3, gevolgd door 28. Lg4, 29. Kg2 en 30. Tdh1 met een onweerstaanbare aanval voor wit.
25 … gxh5 26. Dxh5 g6 27. Dh4 Dxa2 28. Th3 Lg7 29. Dh7+ Kf8 30. Tf3 De2 31. Tdd3 Te6 32. Lg3
Een valstrik die niet opgemerkt wordt door Grischuk. Met 32 … Pd2! 33. Tfe3 Dd1+ 34. Kh2 Dc1 had zwart wits aanval nu tot stilstand kunnen brengen. In plaats daarvan blundert hij:
32 … a5?
33. Lf1! De4
Noodgedwongen schikt hij zich in dameverlies. Na 33 … De1 34. Txf7+ Kxf7 35. Tf3+ Ke8 36. Dxg7 loopt zwart mat.
34. Tf4 Dxf4 35. Lxf4 a4 36. Td1 a3 37. Lxc4 dxc4 38. Ld2 Ta4 39. Le3 Te7 40. d5 a2 41. d6 Td7 42. Ld4 b4
Nu kan wit op vele manieren winnen. Natuurlijk kiest Morozevich de mooiste zet:
43. Dxg7!
Zwart geeft op.
