Meeste favorieten doen hun plicht

In Khanty Mansiysk is de World Cup van start gegaan. De meeste topspelers hadden weinig moeite om hun tegenstanders eronder te houden, maar dé grote sensatie van de eerste partij was toch wel de overwinning die de jonge Amerikaan Samuel Shankland (zie foto website) boekte op een van de favorieten voor de eindzege, de Hongaar Peter Leko.

De Amerikaan kwam redelijk uit de opening van de eerste partij, maar geraakte zienderogen toch in de problemen. Toen bleek echter dat Leko zijn dag niet had. Hij zette een loper min of meer vrijwillig buitenspel. De zwartspeler kreeg een sterke vrijpion die echter geen rol van betekenis had kunnen spelen als de Hongaar niet zo vreselijk had mis gegrepen als hij nu deed.

Hieronder een fragment uit de eerste partij.

Leko, Peter – Shankland, Samuel

35. Le5 Het begin van een verkeerd plan. 35… Pbc4 36. Lh2 Dit lijkt me een inschattingsfout. De loper komt hier even later helemaal buitenspel te staan. 36… f6 37. Pd8 e5 38. Ld5+ Kh8 39. Pe6 Tc8 40. g4 hxg4 41. hxg4 g5 42. Kg2 Kh7 43. Lxc4 Leko geeft het loperpaar op om een pion te veroveren. Maar ook hier lijkt hij de gevolgen niet helemaal goed te hebben overzien. 43… Pxc4 44. Td7+ Kg6 45. Txa7 Te8 46. Ta6 Ld6 47. Pc5 Lxc5 48. bxc5 Tc8 49. c6 Kf7 50. Lg1

Inmiddels is duidelijk dat wits loper nauwelijks nog iets doet. Pion c6 is ook ten dode opgeschreven. 50… Ke6 51. f3 Kd6 52. c7+ Ke7 53. f4 Txc7 54. fxg5 fxg5 55. Lf2 e4 56. Tg6 Tc5 57. Ta6 Td5 58. Kf1 Td1+ 59. Kg2 Td3 60. Tg6 Txa3 61. Txg5 b4 62. Tb5 b3

63. Tb7+?? Een vreselijke blunder in een remisestelling. Hij jaagt de zwarte koning naar een gunstig veld. [De enige zet was 63. Le1 waarna remise het meest waarschijnlijke resultaat zou zijn geweest. Belangrijk is nu dat 63… b2?? faalt op 64. Lb4+ en Lxa3 waarna wit wint.] 63… Ke6 64. g5 Dit helpt niet meer. [Nu volgt op 64. Le1 b2 waarna de pion niet meer af te stoppen is.] 64… Kf5 65. Tb5+ Kg6 66. Le1 b2 Een smadelijke nederlaag voor een topspeler. 0-1

Een dag later bleek een Eloverschil van 179 niet genoeg te zijn om een ronde verder te komen. Shankland kwam met wit goed tot gewonnen te staan in een Benoni die Leko – die nu op buigen of barsten moest spelen – niet goed behandelde. Toen de Hongaar het niet meer zag zitten, bood hij maar remise aan. Dat zal hem niet in de koude kleren gaan zitten, deze uitschakeling.

Een tweede Elofavoriet die sneuvelde was de Chinees Wang Yue. Hij werd redelijk geruisloos weggespeeld door de in ons land inmiddels bekende Braziliaan Fier. Deze won eerder dit jaar het ENCI-toernooi in Maastricht en speelde nog een paar andere toernooien in Nederland. Fier liet zien dat hij ook tegen de grote jongens op kan. Hij buitte het voordeel van het loperpaar voorbeeldig uit tot winst. Ook in de tweede ronde kon de Chinees geen potten breken. Fier bleef simpel op de been en kwalificeerde zich overtuigend voor de tweede ronde.

Fier, Alexandr – Wang, Yue

Het is duidelijk dat zwart al in vrijwel onoverkomelijke problemen verkeert. De witte lopers beheersen het bord, zwarts lichte stukken staan buitenspel. 28… e5 Hij geeft een pion, maar het maakt zijn problemen zo mogelijk nog groter. 29. Lxe5 Tfc6 30. Tac3 Ke7 31. Ld5 Txc3 32. Txc3 Txc3 33. Lxc3 f6 34. Ld4 Pc8 35. Lb7 Pd6 36. La6 Le8 37. Lxb6 Lxa4

38. Lxa5 Het zijn inmiddels twee pionnen geworden. En dat is teveel van het goede. 38… Lb5 39. Lxb5 Pxb5 40. Kg3 Kf7 41. Kf4 h5 42. e5 Ke6 43. exf6 Kxf6 44. Lc3+ Kg6 45. Le5 Pa7 46. b4 Pb5 47. Ke4 1-0

Een andere hooggeplaatste speler die op herhaling moet, was de Amerikaan Gata Kamsky. Er leek geen vuiltje aan de lucht nadat hij de eerste partij had gewonnen. Maar niets bleek minder waar, in de tweede partij kwam Di Berardino bovendrijven. Dinsdag zal Kamsky in een tiebreak moeten bewijzen dat hij in de tweede ronde thuishoort.

Di Berardino, Diego Rafael – Kamsky, Gata

Al met al heeft wit een pion meer en dus alle kansen aan zijn zijde, maar de winst is verre van elementair, zeker tegen een taaie verdediger als Kamsky. 37… Tc4 38. Db7 T4c7 39. Df3 Lh6 40. Td1 Lf8 41. Kh1 Tc3 42. Td3 Txd3 43. Dxd3 Dc4 44. Df3 De6 45. Tb1 Lh6 46. Dd3 Ta8 [Misschien kwam 46… Lf4 meer in aanmerking.] 47. Dd4 Dc6 48. Td1 De6 49. De4 Tb8

50. Td6 Na een groot aantal hergroeperingen heeft wit duidelijk vorderingen geboekt. Langzaam maar zeker wordt de blokkade opgeheven. 50… Db3 51. Kh2 Df7 52. Dg4 Te8 53. Dd4 Db3 Na deze fout gaat het hard. [Na 53… Dc7 54. h4 boekt wit progressie.] 54. Td7 De6

55. Da7 De invasie over de zevende rij is beslissend. 55… Tc8 56. Tg7+ Kf8 57. Da3+ Een knappe overwinning van de witspeler. 1-0

Zoals gezegd was voor het overige sprake van vaak een ongelijke strijd waarin de hoger geklasseerde speler de tegenstander veelal zoek speelde. Dat gebeurde vaak op een technische manier, maar sommige topspelers toonden ook op het tactische vlak hun aparte klasse. Hierbij een selectie van een aantal aardige fragmenten waarin de sterkere speler zijn superioriteit laat gelden.

Ivanchuk, Vassily – Steel, Henry Robert

Na een tamelijk lastige strijd waarin de zwartspeler behoorlijk tegenspel bood, heeft wit eindelijk de overhand gekregen. Ivanchuk maakt het mooi uit: 49. Dxd6 Pxd6 Hij gunt zijn tegenstander de eer. [Na het relatief betere pikt wit nog een tweede pion op, waarna het natuurlijk ook voorbij is. Een voorbeeld: 49… Kg8 50. De6 Kh8 51. Dxe3 Dxa2+ 52. Tb2 Da3 53. De7 Kg8 54. Dxb7 met winst.] 50. f7# 1-0

Grischuk, Alexander – Genba, Vladimir

20… Kh8? Het is grappig is dat deze logische zet de beslissende fout is. Zwart wordt op artistieke wijze mat gezet. 21. Lf6! Net de zet die hij wilde verhinderen, beslist nu de strijd. 21… gxf6 22. exf6 [22. exf6 Tg8 23. Td8! en het mat is niet te voorkomen.] 1-0

Shirov, Alexei – Leon Hoyos, Manuel

Het is leerzaam om te zien hoe Shirov een verlaten zwarte koningsstelling weet te slopen. 23. Lg4 Dc7 24. f5 f6 25. fxg6 hxg6 26. Dh3 Een mooie dameswitch. 26… f5 [Na 26… Tcd8 beslist 27. Dh6]

27. Lxf5! Dat kon natuurlijk niet uitblijven. 27… gxf5 28. Txf5 Pf6 Het paard lijkt nog goed te verdedigen, maar tegen de gecombineerde kracht van de drie zware witte stukken kan het niet op. Te meer daar de zwarte zware stukken niet bij de verdediging kunnen helpen. 29. Tg5+ Kf7 30. De6+ Kf8 31. Tf1 Het mat op g8 is niet te voorkomen. 1-0

Tot slot nog een leerzaam toreneindspelletje.

Navara, David – Kabanov, Nikolai

Deze stelling zou binnen de remisemarge moeten zijn; maar grote nauwkeurigheid is vereist! Sterker nog: ik heb niet kunnen ontdekken hoe zwart de stelling zou kunnen houden. 50… Tc2 51. f4 f6 [51… Ke6 52. f5+ gxf5 53. Te5+ Kf6 54. Te3 is ook lastig voor zwart.] 52. f5! g5 53. hxg5 fxg5 54. Td6 Lang maar zeker weet wit toch vorderingen te boeken. 54… Td2+ 55. Ke5 Te2+ 56. Kd5 Td2+ 57. Kc6

De witte koning heeft een mooie schuilplaats gekregen. 57… Tg2 58. Te6+ Kf7 59. Kd7

59… Txg3? Nu gaat de zwartspeler opzichtig de fout in. [De enige kans bestond in 59… h4! 60. gxh4 Td2+ 61. Kc7 gxh4 62. Th6 Th2 en het is niet duidelijk of wit de winst kan afdwingen, maar dat het in de praktijk moeilijk te verdedigen is, is ook zo klaar als een klontje.] 60. c6 Td3+ 61. Td6 Dat heet een brug bouwen. 61… Tc3 62. c7 Zwart moet zijn toren geven, waarna het niet moeilijk meer is. 1-0

Alle fragmenten en partijen via de viewer:

Voor de uitslagen van ronde 1 klikt u hier .

Voor de toernooisite klikt u hier.

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

2 Reacties

  1. Avatar
    HermanGrooten 30 augustus 2011

    Bedankt voor het compliment! Altijd prettig als je weet dat je gelezen wordt…

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.