De Telegraaf schaakrubriek 8 oktober 2011
Hans Böhm
Als we ervan uitgaan dat de wereldranglijst een redelijk goed beeld geeft van de verhoudingen dan is de volgende stand zeer opmerkelijk: 1.Ivanchuk 7 2.Aronian 5 3.Vallejo, Nakamura 3 5.Carlsen, Anand 2. De nummers één en twee als hekkesluiters! Dit was de tussenstand na drie ronden in de Grand Slam finale, een dubbelrondige zeskamp die in twee steden gespeeld wordt, in Sao Paulo (Brazilië) en Bilbao (Spanje). Men rekent zoals wij doen in de voetbalcompetitie: met een bonus voor een overwinning van 3 punten, een remise geeft 1 punt en een verlies 0.
Hoe kwamen die verliezen van onze beste spelers tot stand?
F. Vallejo – M. Carlsen, ronde 3
De stand is gelijk maar zwart speelt te fanatiek op winst vanwege de bonus met
28…Td3? 29.Pe3 h5 30.Pc4 Dd5 31.Pxe5 Td2 32.Dc5 Dxc5 33.Txc5
en ook al spartelde zwart nog wat tegen, met een paard meer had wit geen echte problemen om de winst binnen te halen. Met de overgang naar het eindspel 28…Dxc2 29.Txc2 g5! houdt zwart de druk op de koningsvleugelpionnen en op b2 vast. Kennelijk vond Carlsen de remisemarge te groot en begaf hij zich op een avontuurlijk pad dat regelrecht naar verlies leidde.
V. Anand – V. Ivanchuk, ronde 3
Wit staat een pion achter, dus hij moet zwaar in de touwen gaan hangen om de boel te verdedigen. Met 36.a3 bijvoorbeeld 36…Ld5 37.Dxg6+ Kxg6 38.Pg4 of 37…Txg6 38.g4 en wit mag hopen op remise. Maar in plaats van te verdedigen speelde Anand op aanval vanwege de bonus met
36.g4? Lxa2
Nu verliest ieder eindspel en dus kan zwart vereenvoudigen: 37.Dxe5 De6 38.Df4 Tf7 39.Txf7 Dxf7
en ook al duurde het nog tot zet 69, uiteindelijk bracht de pionnenmeerderheid op de damevleugel de overwinning.
Ik vermoed dat de val van de meerwaarde van een winst nog niet helemaal wordt doorvoeld door de spelers. Dat heeft tijd nodig. Voorlopig lijkt het een beetje verblindend te werken. Om de winst zo te promoten doet men de aard van de schaaksport geweld aan. Er zijn fantastische gevechten die ’s middags beginnen, vol spanning, acties, offers, tijdnoodduels waar beide spelers de volgende ochtend, met alleen nog een kale koning, wel in remise móeten berusten. En er zijn overwinningen van niks.
L. Aronian – V. Ivanchuk, ronde vier.
De witte koning heeft geen veilige plek. Als de witte aanval niet doorslaat heeft zwart met zijn ontwikkelingsvoorsprong en sterk centraal spel de betere perspectieven. Ivanchuk is nog steeds in vorm (hij plaatste zich ook al voor de volgende WK-cyclus in de week daarvoor) en hij opent vele lijnen, rijen en diagonalen. Zwart zou in hogere zin best al wel eens zeer goed tot gewonnen kunnen staan na
16…c5! 17.f5 cxd4 18.fxe6 dxc3 19.0-0 d4 20.Pxf7 Dd5
Wie heeft hier nu de aanval?
21.Lxf6 Dh1+ 22.Kf2 Dxh3 23.Ke1 cxb2
wit is weer teruggerokeerd maar het zal niet baten, hij wordt uitgetikt.
24.Dxb2 Lb4+ 25.Kd1 Lf3+ 26.Txf3 Dxf3+ 27.Le2 Dxf6 28.g5 Dg7 29.Dxd4 Txf7! 30.exf7+ Dxf7 31.Tc1 Tb8 32.a4 Db3+ 33.Tc2 Db1+ 34.Tc1 Db3+ 35.Tc2 Tc8 36.Lc4 bxc4 37.Dd5+ Kf8 38.Dd7 Te8 en wit gaf op.
Op de helft van het toernooi, na vijf ronden, leidde Ivanchuk met 10 punten en vertrok het hele circus per vliegtuig naar Spanje voor de tweede onderlinge partij met verwisselde kleuren. We zijn bijzonder geïnteresseerd hoe de wereldkampioen en de nummer één zich gaan herstellen.
