de Volkskrant schaakrubriek 11 februari 2012
Gert Ligterink
Wachten op een tweekamp tussen Polgar en Hou Yifan
`Voorlopig heeft Hou Yifan op de ratinglijst nog een flinke achterstand op Polgar, maar ze is pas 17 en wordt elk jaar sterker. Als ze vaker in mannentoernooien gaat spelen, zou het hard kunnen gaan.’ Dat schreef ik vorige week naar aanleiding van de overwinning die de 17-jarige Chinese wereldkampioen in het toernooi in Gibraltar behaalde op Judit Polgar.
Het zou wel eens heel hard kunnen gaan. Hou Yifan putte zo veel inspiratie uit de zege op haar idool dat ze in de slotronden boven zich zelf uitsteeg. Eerst versloeg ze de Vietnamese topspeler Le Quang in een ruige partij en daarna bleef ze met zwart Alexei Shirov de baas in een gecompliceerd gevecht. Voor de laatste ronde had ze alleen de leiding genomen in een veld met 55 grootmeesters.
Op de slotdag toonde Hou Yifan geen spoor van nervositeit. Tegen Sjak Mamedyarov, een van de deelnemers aan het laatste kandidatentoernooi, offerde ze achteloos een paar pionnen voor een initiatief dat net niet sterk genoeg bleek voor de winst. Op de valreep werd ze achterhaald door Nigel Short, die haar vervolgens versloeg in een snelschaak-playoff.
Ondanks die anticlimax was Hou Yifan de morele winnaar van het toernooi. Tegen zeer sterke tegenstand behaalde ze een score van 8 punten uit 10 partijen. Als Magnus Carlsen, de nummer één van de wereldranglijst, die prestatie had geleverd, zou hij ratingpunten hebben gewonnen.
Natuurlijk werd het resultaat van de wereldkampioene vergeleken met het grootste succes uit Polgars carrière. Volgens de droge cijfers moet Hou Yifans prestatie hoger worden aangeslagen. Voor wie het wat zegt, haar toernooiprestatierating in Gibraltar was 2872 punten, net wat meer dan de 2842 die Polgar in 1994 behaalde in een door haar gewonnen tienkamp in Madrid.
Het ontloopt elkaar weinig. Ratingcijfers hebben last van inflatie en een tienkamp is iets anders dan een open toernooi. Maar het is duidelijk dat Hou Yifan het niveau van Polgar nadert. Ik vermoed dat in de nabije toekomst gestreefd zal worden naar een tweekamp tussen de twee sterkste vrouwen van de wereld.
Hou Yifan – Le Quang
Gibraltar 2012
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. f4 e6 7. Le2 Dc7 8. 0-0 Le7 9. Kh1 0-0 10. a4 Pc6 11. Le3 Te8 12. Lf3 Pa5 13. Lf2 Pd7 14. De1 b6 15. e5 Lb7 16. Lg3 dxe5 17. fxe5 Tac8 18. Td1 Lb4 19. Df2 Tf8 20. Pe4 Pxe5
Gevaarlijk, maar speelbaar. Een voorzichtiger speler zou gekozen hebben voor 20 … Lxe4 21. Lxe4 Pc5 22. Df4 Pxe4 23. Dxe4 Lc5, waarna het ongeveer gelijk staat.
21. Lf4 Lxe4 22. Lxe4 Ld6 23. Pf3
Hou ziet er nooit tegenop materiaal te offeren. Met 23. De2 Pg6 24. Lxd6 Dxd6 25. Dxa6 kon ze het materiële evenwicht herstellen.
23 … f5 24. Lxe5 Lxe5 25. Ld3 Lxb2
Zwart moet doorpakken. Na 25 … Lf6 26. Lxa6 Ta8 27. De3 staat wit beter.
26. Tb1 Lc3 27. Pg5
Steeds de meest agressieve zet. Te kalm naar Hou’s smaak is 27. Txb6 De7 28. Txa6 Pc4.
27 … De7
28. De3
Dreigt vooral 29. Lxf5.
28 … Pc4 29. Lxc4 Txc4 30. Txb6 Ld4 31. Dd3 Txa4
Speelbaar is 31 … Lxb6 32. Dxc4 Kh8 en ook na 31 … Tcc8 32. Dxd4 Dxg5 heeft zwart weinig te vrezen.
32. Txe6 Da3 33. De2
Nu moet zwart oppassen. Er dreigt 34. Dh5 met dodelijke aanval.
33 … h6
34. Txh6! gxh6 35. De6+ Kg7 36. Dd7+ Kg6 37. Pe6!
Wat een onverschrokkenheid. Wit kon remise door eeuwig schaak afdwingen met 37. De6+ Kxg5 38. h4 Kh5 39. Txf5+ Txf5 40. Dxf5+ Kxh4 41. Df4+ Kh5 42. Df5+.
37 … Lc5?
Zwart bezwijkt onder de druk. Na 37 … Tf7 38. Pf4+ Kg7 39. Ph5+ Kg8 40. De8+ Tf8 41. Dg6+ Kh8 42. Dxh6+ Kg8 43. Dg6+ Kh8 moet wit alsnog genoegen nemen met eeuwig schaak.
38. Dg7+ Kh5 39. Pxf8 Lxf8 40. Df7+
Nog sneller wint 40. Txf5+ Kh4 41. Df6+ Kg4 42. Dg6+ Kh4 43. Th5+ mat. Maar ook na de tekstzet is zwarts koning verloren: 40 … Kh4 41. Df6+ Kg4 42. Dg6+ Kh4 43. g3+ Kh3 44. Dh5 en mat.
Zwart geeft op.
