De Telegraaf schaakrubriek 24 maart 2012

Hans Böhm

Het EK-individueel

In de Bulgaarse stad Plovdiv wordt van 19 maart tot en met 1 april het Europese Kampioenschap gehouden. Dit toernooi wordt met het jaar sterker. Van de 350 deelnemers dragen 180 de titel Grootmeester (GM) en 60 de titel Internationaal Meester (IM). Er worden elf ronden gespeeld volgens het Zwitserse systeem. Dat systeem wordt altijd gehanteerd bij grote Open toernooien en biedt een eerlijke competitie omdat vanaf de tweede ronde degenen die bovenaan staan tegen elkaar moeten spelen. De hoogst genoteerde is de Italiaan Fabiano Caruana (Elo 2770, nummer zeven op de wereldranglijst), op de papieren tweede plaats staat Shakhhriyar Mamedyarov uit Azerbeidzjan en nummer drie is de Rus Dimitry Jakovenko. Onze Anish Giri staat vierde met Elo-rating 2720, plaats 27 op de actuele mondiale lijst. De overige Nederlanders die meedoen: Ivan Sokolov, Erwin l’Ami, Jan Smeets, Sipke Ernst, David Klein en ook nog Jorgen Henseler die met Elo 2070 op plaats 333 start. Het totale prijzenfonds bedraagt 100.000 Euro maar er staat meer op het spel: de eerste 23 spelers krijgen een ticket voor het volgende WK. Er zijn wat interessante aanpassingen op de gebruikelijke regels. Om te beginnen mag er geen remise worden aangeboden tot de veertigste zet, de eerste tijdcontrole na vier uur spelen. In theorie is de wens om strijd af te dwingen wel begrijpelijk maar die regel weerhoudt spelers er niet van onderling remise af te spreken en zullen spelers die tegen hun wil in een remisestelling zijn terechtgekomen zuchtend wat zinloze extra zetten produceren. Het remisepercentage ligt in dit computertijdperk beslist niet hoger dan pakweg twintig jaar geleden, men zoekt nu juist de grenzen op van de risico’s, dus waarom dat doorspelen moet worden afgedwongen riekt naar bemoeizucht.

Dan is er een kledingvoorschrift voor spelers, arbiters maar ook toeschouwers (over bemoeizucht gesproken). Het wordt nog een hele klus voor de wedstrijdleiders want ‘kleding moet er netjes uitzien, geen gaten, en vrij van lichaamsgeur’. Dat men een kledingvoorschrift tijdens opening en sluitingceremonie oplegt is te begrijpen maar in het heetst van de strijd denkt men niet zo aan een uithangend overhemd. De vrouwen mogen de eerste twee knoopjes los doen, vanaf de hals geteld en sieraden zoals halskettingen ‘moeten bij de outfit passen’. Toeschouwers die er niet volgens de richtlijnen (?!) bijlopen worden uit de toernooizaal verwijderd. We komen hier graag op terug als er een keer wordt ingegrepen want de meningen over ‘netjes’ en ‘lichaamgeur’ lopen internationaal erg uiteen.

Snel over naar wat cruciale momenten in de eerste ronde.

Diagram 1

A. Giri – V. Jianu, na 33.Td1-d2

De paring voor de eerste ronde bij een Zwitsers toernooi is simpel: 175-1, 2-176, 177-3 en dus speelde de als vierde geplaatste Anish Giri tegen nummer 178, de Roemeense grootmeester Vlad-Christian Jianu met Elo 2500. De opening verliep moeizaam en wit kwam er niet echt door. Vanwege de dubbelpion is de remisemarge groot. Zwart kan met 33…f5 veld e4 afpakken en na 34.Tb4 h4 35.gxh4 gxh4 36.Tb3 Pf4 is het witte voordeel klein. Maar zwart ziet een aanval op Kh2 met torens en paarden en hij laat zich in de opkomende tijdnood verleiden tot

33…h4 34.gxh4 Pf5 35.hxg5 Kxg5 36.Te4 Ph4 37.Lxe2 Txe4 38.fxe4 dxe2 39.Txe2 Kf4 40.Lc1+!

Met de vlag op vallen gespeeld en de enige zet, want 40.Lf6 Pf3+ voert tot mat. De koning moet nu naar veld f3, waar het paard moet staan voor de matbeelden. Nu houdt wit het allemaal net bij elkaar en wint met zijn pluspionnen.

40…Kf3 41.Tb2 Tg8 42.Le3 Pg2 43.Lxb6 Pe1 44.Tb3+ Ke2 45.Te3+ Kf1 46.h4 Th8 47.Kg3 Pg2 48.Ta3

en zwart gaf het op.

Diagram 2

I. Sokolov – A. Ivanov, na 22…Te6-e2

De Russische Meester is vol in de aanval gegaan en heeft een stuk geofferd. Natuurlijk dreigt er iets op g2 maar meer ook niet en wit had direct op c6 kunnen slaan: 23.Dxc6 Ta-e8 24.Txf4 Dxf4 25.Lxe2 De3+ 26.Kh1 Dxe2 27.Dxd5 Dd3 28.Tf1 en wint soepel. Sokolov gunt zijn tegenstander in eerste instantie dat pionnetje g2 niet.

23.Dc1 Te4 24.Dxc6 Ta-e8 25.Kh1 h5 26.Pf3 De7 27.Lf5 Te2 28.Ta-e1 g6 29.Dc1 Pxg2?! 30.Txe2 Dxe2 31.Pg1 Dxa2 32.Lb1!

Grappig dat nadat wit al zijn stukken op de onderste rij heeft geplaatst, zwart opgeeft. Hij kan Pg2 niet meer dekken.

Een prima prestatie leverde David Klein, Elo 2420 en startnummer 223, die nummer 49, de Kroatische grootmeester Ivan Saric, Elo 2650, versloeg! Alle Nederlanders wonnen, behalve Smeets (remise) en Henseler (verlies). Er is nog helemaal niets te voorspellen maar een goed begin is het halve werk.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.