Duitser Henrichs grote verrassing bij ENCI-toernooi in Maastricht
In het zesde ENCI-toernooi, het Limburg Open zijn na zeven ronden twee spelers met zes punten uit zeven partijen bovenaan geëindigd.
Dat de Poolse grootmeester Grzegorz Gajewski (2622), als tweede geplaatst, zoveel punten wist te behalen, mocht geen verrassing heten. Dat was het wel voor de Duitse meester Thomas Henrichs (2483) (zie foto toernooisite), die zich tevens ook tot de Kampioen van Limburg mocht kronen, aangezien hij woonachtig is in Geleen.
De voorlaatste ronde stond Henrichs nog alleen op kop met een drietal achtervolgers, te weten Yuri Solodovnichenko (2570), de hierboven genoemde Grzegorz Gajewski en onze eigen landgenoot en grote favoriet in het toernooi, Ivan Sokolov (2680). De Oekraïner en de Pool mochten in de slotronde onderling gaan uitvechten wie van hen nog voor een grote prijs zou gaan, Henrichs diende Sokolov van het lijf te houden, zowaar geen eenvoudige opgave. Na een obscure opening ontstond er een ware koffiehuispartij waarin de meest vreemde zetten werden gespeeld. De variant bleek al eens eerder op het bord geweest tussen wereldtoppers, Sokolov kwam in elk geval met een nieuwtje. Uiteraard wilde hij graag een winstpoging wagen, maar Henrichs verdedigde zich uitstekend en toen er dingen mis dreigden te lopen bij de zwartspeler, bood die maar snel remise aan.
Henrichs, Thomas – Sokolov, Ivan
1. Pf3 d5 2. c4 d4 3. b4 f6 4. e3 e5 5. c5
Blijkbaar is dit allemaal nog bekend. Er zijn zelfs twee partijen bekend van niet de minsten (Kramnik-Aronian, 2009 en Van Wely-Kramnik, 2008), waarin dit allemaal op het bord verscheen.
5… Ph6
Dit is volgens mij een nieuwtje. De bedoeling is om met . .. Pf5 pion d4 te kunnen dekken. [5… a5 In bovengenoemde partijen volgde]
6. Lc4
Hier staat de loper fantastisch.
6… Pc6 7. Da4
[In de commentaarzaal werd al geconcludeerd dat 7. b5 te vroeg is vanwege 7… Pa5]
7… Lg4
8. Lb2
Niet de meest principiële. Hier werd lang gekeken naar 8. b5 omdat gevonden werd dat 8… Pe7 er niet ‘uitziet’. Interessant is de vondst van Piet Peelen 8… e4 dat na 9. bxc6
[Maar na 9. Pxd4! staat wit vrijwel op winst.] 9… b5 10. Lxb5 exf3 tot een onduidelijke stelling leidt.
8… a5 9. b5 Pb4 10. a3 Pd5 11. exd4 Pf4
Het paard rent als een dolle stier over het bord, maar ondertussen moet wit nu ook een paar ‘kromme’ zetten gaan doen om alles bij elkaar te houden.
12. Ph4
Lijkt de enige zet om het naderend onheil te bestrijden.
12… g5!
Het gaat verder op het scherpst van de snede.
13. h3 Le6 14. Lxe6 Pd3+
Vrijwel elke zet komt als een verrassing! Sokolov kon ook de andere loper nemen. Na 14… Pxe6 15. Dc4 [15. dxe5? Pxc5 16. Dc2 Dd3! met beslissend voordeel voor zwart. (16… gxh4) [15. Pf3 e4 is redelijk voor zwart op het eerste gezicht.] 15… Pxd4 16. Pf3 Pxf3+ 17. gxf3 Dd7 lijkt het wel te gaan voor zwart.
15. Ke2 Pxb2 16. Dc2 gxh4
17. d5!
Dat is sterk gezien van Henrichs anders zou het wel gaan voor zwart.
17… Pf7 18. c6!
En nu neemt wit helemaal het heft in handen.
18… Ld6
Na 18… Ld6 19. cxb7 Tb8 20. Dxb2 [20. Lc8] 20… Txb7 21. Dc2 ziet het er niet zo best uit voor zwart. Vandaar dat Sokolov maar snel remise aanbood, om verder onheil te voorkomen. Henrichs was er blij mee, hij wist nu zeker dat hij het toernooi in elk geval gedeeld gewonnen had. Relatief beter was 18… b6 maar dan staat wit erg goed na 19. Dxb2.
½ – ½
Daarmee was Henrichs in elk geval zeker van de gedeelde overwinning en kon hij gaan afwachten of een van zijn concurrenten erin zou slagen nog op gelijke hoogte te komen. Die hadden na zo’n veertig zetten een zeer remise-achtig toreneindspel. Maar Gajewski ging er eens goed voor zitten en hij slaagde er zowaar in zijn tegenstander zodanige problemen voor te schotelen, dat die de fout in ging.
In deze stelling dacht Gajewski geruime tijd na of hij nog reële kansen in het toreneindspel zou kunnen hebben.
42… Kc4!
Een ultieme winstpoging om toch nog op de hoogste trede terecht te komen.
43. Txh7 Kxc3
44. Td7?
Tijdverlies! Heel belangrijk als het gaat om een wedloop. De toren moet wachten. [Wit had hier 44. f4 moeten proberen met als mogelijk vervolg 44… d4+ 45. Kf3 d3 46. Ke3 en het lijkt remise. 46… Td4 47. Tc7+ Kb2 maar dan is het na 48. Kd2 ook remise. [48. Kxd4? d2]]
44… d4+ 45. Ke4 Tc4!
Dat is een sterke zet! Zwart verdedigt tegen schaakjes in de rug en hij maakt ruim baan voor de b-pion.
46. g5 b4 47. g6 b3 48. g7 b2
En omdat zwart nu dame met schaak dreigt te halen, mag wit zelf niet promoveren.
49. Tb7
De regel is dat degene die daarna aan zet is, wint. Een voorbeeld: 49. g8D b1D+ 50. Ke5 De1+ 51. Kd6 De4! 52. Dd5 d3 en de d-pion beslist.
49… d3+ 50. Ke3 Tc8 51. g8D
Er is geen keus, al het andere verliest eveneens.
51… Txg8 52. Tc7+ Kb3 53. Tb7+ Kc2 54. Tc7+
54… Kd1!
Deze variant hadden we ook in de commentaarzaal op het bord.
55. Tb7 d2 56. Txb2 Te8+
[Het maakt geen verschil om verder te gaan met 56… Ke1]
57. Kd3 Td8+ 58. Ke4 Ke1 59. Txd2 Kxd2 60. f4
Sommige eindspelen van toren tegen pion zijn remise. Dat is vooral als de koning van de sterkere partij niet bij de vijandelijke pion kan komen. Door de koning te verdrijven lukt dat wel.
60… Te8+ 61. Kd4 Ke2 62. f5 Kf3 63. f6 Kf4
Zo verovert zwart de pion. [We hadden hier 63… Te6 bedacht en daar is ook niets mis mee: 64. f7 Tf6]
0-1
Daarmee kwam de Pool op gelijke hoogte met de man van wie hij eerder in het toernooi had verloren. Dat ging zo:
Henrichs, Thomas – Gajewski, Grzegory
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4 5. e3 O-O 6. Ld3 b6 7. O-O Lb7 8. cxd5 exd5 9. a3 Ld6 10. b4 a6 11. Db3 De7 12. Lb2 Pbd7 13. Tfe1 Tfe8 14. Tac1 b5 15. a4 c6
Met zijn volgende zet gooit wit de knuppel in het hoenderhok.
16. e4! Lxb4 17. exd5 Dd6
17… bxa4 18. Dxa4 komt op hetzelfde neer.
18. Txe8+ Txe8 19. dxc6
Dit wordt de partij van de tussenzetten!
19… Lxc6 20. Pg5
Weer een!
20… De7 21. axb5 axb5
22. Pxf7!
Ook dat is allemaal knap gezien.
22… Dxf7
Na 22… Lxc3 redt wit zijn paard met twee tussenzetten: 23. Ph6+ Kh8 24. Pf5 en daarna slaat hij de loper terug.
23. Dxb4
Wit heeft met de hele transactie een pion gewonnen en het loperpaar verworven, maar nu krijgt hij een flink initiatief over zich heen.
23… Pg4 24. Pd1
24… Df4
Vermoedelijk kon zwart met 24… Lxg2!? 25. Kxg2 Df4 een gevaarlijke aanval krijgen.
25. g3
Nu heeft wit deze nog.
25… Df3 26. Txc6
En daarna kan hij met een (schijn) kwaliteitsoffer de belangrijkste dreigingen de baas worden.
26… Dxd3
Gedwongen, maar de kansen lijken in evenwicht. Niet 26… Dxc6? wegens 27. d5! en het paard op g4 gaat van het bord.
27. Tc1 Pb6
28. d5?
Nu begaat Henrichs een ernstige fout, die hem de partij had moeten kosten.
28… Pc4?
Maar Gajewski profiteert niet! Winnend voor zwart was nu 28… Pxd5! waarna de ongetwijfeld geplande bedoeling 29. Dxg4 faalt op 29… Te1+ 30. Kg2 Df1+ 31. Kf3 Dh1#.
29. Dc3 Pge5 30. Pe3
30… De4?!
Een logische zet die echter niet goed uitpakt voor zwart. [Na 30… Pxe3 31. fxe3 Dxd5 is remise de waarschijnlijkste uitslag, hoewel wit nog flink moet oppassen hier.]
31. Pxc4 bxc4 32. d6!
De pion gaat ervandoor!
32… Dd5?
Na deze nieuwe misser trekt wit de partij naar zich toe. Zwart had zijn kaarten misschien gezet op 32… Pf3+ 33. Kh1 Pe5+ maar dan zou wit met 34. f3! Dxf3+ 35. Dxf3 Pxf3 36. d7 Td8 37. Td1 een ijzersterke pion hebben gekregen. Er dreigt nu Lb2-c3-a5 en 37… Kf7 faalt op 38. Tf1. Een nadere beschouwing leert dat 32… Db7! de enige kans op redding was.
33. f4! Dc5+ 34. Kf1 Dd5 35. fxe5 Dh1+
Wit heeft een stuk gewonnen, hij dient alleen de koning nog in veiligheid te brengen. Dat doet Henrichs door gebruik te maken van een paar aardige tactische wendingen.
36. Ke2 Dxh2+ 37. Kd1 Tf8 38. Dxc4+ Kh8 39. Df4 Dg1+ 40. Kc2 Dg2+ 41. Kb1 Tb8 42. Db4 1-0
Uiteindelijk ging de schoonheidsprijs naar Solodovnichenko voor zijn overwinning tegen Sokolov in de derde ronde. Dat was een pleister op de wonde voor de kostbare nederlaag in de laatste ronde. Hij kreeg de prijs vooral voor zijn moedige paardoffer op lange termijn. Maar de correctheid hiervan moet ernstig betwijfeld worden. Hieronder mijn bevindingen:
Solodovnichenko, Yuri – Sokolov, Ivan
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 d6 8. c3 O-O 9. h3 Pb8 10. d4 Pbd7 11. Pbd2 Lb7 12. Lc2 c5 13. d5 Dc7 14. Pf1 Tfb8 15. g4 c4 16. Pg3 Pc5 17. Lg5 Lc8 18. Dd2 Pe8 19. Le3 a5 20. Pf5 Lf8 21. Ph2 b4 22. f4 bxc3 23. Dxc3 g6 24. Kh1
24… Pd3!
Sokolov zal zich wel even achter de orrn hebben gekrabd dat hij zijn tegenstander zomaar een paard in de aanbieding doet. Maar hij besluit om voor zijn kansen aan de andere kant te gaan. Na 24… gxf5 25. gxf5 f6 26. Tg1+ Kh8 27. Tg2 versterkt wit rustig zijn stelling waarna zwart – mede door zijn ruimtegebrek – grote problemen over de g-lijn gaat krijgen.
25. fxe5
Min of meer gedwongen, want anders neemt zwart op f4 met groot voordeel.
25… gxf5
Nu pakt hij het paard wel ineens. Waarom niet 25… Pxe1 26. exd6 Db7 27. Txe1 Dxb2 en volgens mij heeft wit te weinig compensatie voor de kwaliteit die hij is kwijtgeraakt.
26. gxf5 Pxe5
De angst sluipt er nu toch enigszins in bij de Nederlander. Opnieuw verdiende het hebberige 26… Pxe1 de voorkeur. 27. Txe1 dxe5 28. Tg1+ Kh8 29. Pg4 f6 hoewel wit met 30. Lh6 wel de nodige aanvalskansen blijft behouden. Ik kan me echter niet voorstellen dat hij genoeg heeft om de achterstand van een toren te compenseren.
27. Tg1+ Kh8 28. Ld4 f6 29. Tg2 Tb7 30. Tag1 Df7
31. Ld1
Zwart heeft een stuk meer, maar de witte stukken staan vrijwel allemaal uitstekend en nu dreigen er vervelende dingen (zoals Lh5).
31… Lg7 32. Pf1
Het paard is op weg naar g3 om zowel Ph5 als Lh5 mogelijk te maken. Het is duidelijk dat wit voldoende positionele compensatie heeft en dat zwart erg op zijn tellen moet passen.
32… Pd3?!
Dit lijkt me een ernstige onnauwkeurigheid. Het paard staat op e5 juist als een vorst. Waarschijnlijk deed zwart er beter aan zijn stukken te hergroeperen met 32… Df8 33. Pg3 Lh6 34. Ph5 Pg7 en het is niet duidelijk hoe wit hier een vuist moet maken.
33. Pg3 Pf4 34. Th2 Te7 35. Lf3 Lb7 36. Dd2 Pd3 37. Thg2 Pe5
Het paard is weer teruggekeerd, maar inmiddels heeft wit zijn stukkenopstelling danig verbeterd, terwijl zwart er bepaald niet op vooruit is gegaan.
38. Lh5 Df8 39. Pe2
Het paard dreigt nu onder andere via f4 naar e6 te springen.
39… Pc7
Hiermee anticipeert zwart op bovengenoemde dreiging, maar het paard verlaat de verdedigende stellingen…
40. Pc3 Td8
Een wat merkwaardig veld, maar zwart kan niet veel doen. 40… Tb8 ligt meer voor de hand.
41. Lb6 Pd3 42. Lxa5 Tb8 43. Lxc7 Txc7 44. Pb5
44… Lxd5?!
Nu overspeelt zwart zijn hand en komt wit in het voordeel. [44… Te7!? 45. Pxd6 Lxd5 46. exd5 Txb2 ging nog wel voor zwart.]
45. Pxc7 Lxe4 46. Pe6 Lh6 47. De2 Lxg2+ 48. Txg2 Dc8 49. De4
49… Db7?
Een blunder die hem de kop kost. [Hardnekkiger is 49… Tb5]
50. Dxb7 Txb7
51. Pd8!
Een elegante paardzet waarmee wit materiaal buitmaakt. Hij probeert een schwindel.
51… c3
51… Tg7 52. Pf7+ Kg8 53. Pxh6+ kost een stuk zonder dat zwart daar veel voor terugziet.
52. Pf7+
Opgegeven. [52. Pf7+ Txf7 53. Lxf7 Lg5 54. bxc3 is natuurlijk kansloos.]
1-0
Het toernooi was weer voortreffelijk georganiseerd. U hebt nog de eindstand aan kop van de A-groep te goed:
Alle analyses via de viewer:
