Giri stelt meteen kandidatuur door Sokolov te verslaan
In Amsterdam is op het Science Park deze week een geweldig schaakfestival van start gegaan. Maar liefst drie toernooien die door elkaar heen lopen. Naast het SPA Chess – een groot open toernooi – wordt ook het ACP Golden Classic gespeeld: zeven interessante spelers uit alle windstreken die de nostalgie terughalen door met het klassieke speeltempo van veertig zetten in tweeënhalf uur én het afbreken van de partij te gaan spelen. U kunt het hier allemaal volgen.
Voor de Nederlandse schakers gaat alle aandacht uit naar het Nederlands Kampioenschap dat mocht meeliften met deze constructie van drie evenementen onder een dak.
NK Algemeen
De traditionele veertienkamp van weleer heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een wat karige achtkamp. Gelukkig was Anish Giri bereid om zijn titel te verdedigen en vond ook Ivan Sokolov, die de laatste tijd weer flink aan het schaken is, de achtkamp ook interessant genoeg om de strijd aan te gaan. Daarnaast wilde ook de tweevoudige kampioen, Jan Smeets, hierdoor niet achterblijven, zodat we een interessante krachtmeting tegemoet kunnen zien.
Grote afwezigen zijn natuurlijk Loek van Wely (die nu liever in Las Vegas had gezeten) en Sergej Tiviakov, die al een tijdje gebrouilleerd is met de schaakbond. Wel deelnemer is Amsterdammer Dimitri Reinderman die deze thuiswedstrijd niet aan zich voorbij wilde laten gaan. De overige deelnemers bestaat uit het jeugdige grootmeestergilde waarvan Erwin l’Ami en Sipke Ernst al bijna veteranen genoemd kunnen worden. Het veld wordt dan gecompleteerd door de talentvolle Robins, Robin Swinkels en Robin van Kampen.
Bij de dames moeten we het doen met een dubbelrondige vierkamp. De zeskamp van vorige jaren is door geldgebrek ingekrompen tot een vierkamp. Grote favoriet is natuurlijk Zhaoqin Peng, die concurrentie te duchten heeft van Tea Lanchava, Anne Haast en Martine Middelveld.
NK Algemeen
Twee van de favorieten voor de eindzege, Anish Giri en Ivan Sokolov (net terug van een prachtige toernooiwinst in Philadelphia), lootten al meteen tegen elkaar. De jonge Delftenaar koos voor het strategische Catalaans en hij kreeg een wat gekunsteld bouwwerk van Sokolov voorgeschoteld. Het had meer weg van een Stonewall, met dien verstande dat er geen zwarte pion op c6 stond maar een wat ongelukkig geposteerd paard. Dat werd na de pionzet a7-a5 klemgezet door een wit paard op b5 waardoor er snel een stelling ontstond, waarin zwart geen poot meer kon verzetten. Toen Sokolov met een uitbraak kwam, werd hij verrast door een verborgen dame-insluiting. Giri maakte het karwei daarna keurig af.
Giri, Anish – Sokolov, Ivan
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. g3 Le7 5. Lg2 O-O 6. O-O Pc6 7. b3 Pe4 8. Lb2 b6
Een zeldzame voortzetting. [8… f5 had Sokolov eerder gespeeld, in een partij tegen Avrukh in 2011.]
9. Pc3 Lb7 10. e3 a5
Officieel een nieuwtje. [De enige andere partij die bekend is met deze stelling is een partij Boersma-Computer Mephisto Berlin 6802. 10… Pxc3]
11. Pa4 f5 12. Pe1 De8 13. Pd3 Lf6 14. a3 Td8 15. Dc2 Tf7 16. Tac1 g5 17. f3 Pd6
Wit heeft zo’n beetje de ‘ideaalopstelling’ gekregen tegen een wat vreemde Stonewall. Alleen zijn paard op a4 staat wat merkwaardig, maar dat blijkt daar helemaal niet zo slecht te staan.
18. Pe5! Lxe5 19. dxe5 Pc8 20. cxd5 exd5 21. f4
Wits voordeel is inmiddels overweldigend.
21… g4 22. Tfd1 De6 23. Pc3 Tfd7 24. Pb5 P8e7 25. Dd2 h5 26. Df2
Het is niet helemaal duidelijk hoe Giri zijn voordeel verder kan uitbouwen. Feit is wel dat zwart geen vin kan verroeren. Dat komt vooral door het ongelukkige paard op c6. Sokolov ziet natuurlijk de bui al hangen dat hij langzaam op de pijnbank komt te liggen en dan op den duur het onderspit zal delven. Omdat hij geen zin heeft in een partij waarin wit mag gaan uitzoeken hoe hij het punt kan gaan binnenhalen, ziet hij nu zijn kans schoon om iets te ondernemen.
26… d4?! 27. exd4 Dxb3
Waarschijnlijk heeft hij gedacht dat wit iets aan zijn paard moest doen op b5 en dan zou zwart een prachtige blokkade op veld d5 hebben bewerkstelligd. Maar Giri heeft een schitterende surprise in petto.
28. Dc2!!
Gebaseerd op een prachtig motief.
28… Dxb5
Sokolov geeft de dame in een poging een blokkade tot stand te brengen, maar het blijkt niet te werken. [Na 28… Dxc2 29. Txc2 komt er ook niets terecht van een blokkade op veld d5. Zo faalt 29… Pd5 op 30. Tdc1 Pce7 31. e6 met materiaalwinst.]
29. Lf1 Dxf1+
[Ook na 29… Pb4 30. axb4 Dxb4 31. Lc3 gaat de zwarte dame verloren.]
30. Txf1 Td5
Zwart heeft slechts twee paarden voor de dame. Omdat wits loper niet al te best is en de torens nog weinig doen, is het nog even zoeken voor wit hoe hij hier doorheen komt. Zijn belangrijkste taak is om een lijn te openen.
31. Tfe1 Kh7 32. e6 Kg6 33. a4 h4 34. gxh4 Th8 35. Df2 Th7 36. Te3 Td6 37. h3!
Daarmee worden niet alleen lijnen geopend, maar ook komt de zwarte koning in het nauw.
37… Pd5
38. Tg3
Wit gaat consequent verder en hij haalt gedegen het punt binnen. [38. hxg4 was direct uit, maar een kniesoor die daar op let. 38… fxg4 [38… Pce7 39. gxf5+ Pxf5 40. Dg2+] 39. f5+]
38… Txe6 39. hxg4 Te4 40. gxf5+ Kf7 41. Dg2 1-0
De overige partijen eindigden in remise, maar bepaald niet zonder strijd. De langste partij was die tussen Sipke Ernst en Robin Swinkels. De Tilburgse student gooide het Boedapestergambiet op het bord en hij bereikte al snel een vrijwel gelijke stelling dankzij het gepointeerde tijdelijke pionoffer 21… f4!
21… f4!
Uitstekend gespeeld. Zwart offert tijdelijk een pion, wint die vervolgens terug, waarna wit absoluut geen voordeel meer heeft. Beide spelers proberen het nog een tijdje en berusten op zet 65 in de remise.
22. exf4 Df5 23. Lf1 Pxf4 24. Pxf4 Dxf4 25. Dxf4 Txf4
En zwart had comfortabel spel.
In de partij tussen Dimitri Reinderman en Jan Smeets kwam het overbekende Caro-Kann-eindspel in de Panovvariant op het bord. Nadat zwart een pion had ingeboet leek hij tegenspel te kunnen ontwikkelen, maar hij moest ernstig rekening houden met een gevaarlijke witte a-pion. Smeets gaf tijdig een kwaliteit om daarvoor twee pionnen terug te nemen. Het resterende eindspel bleek voor geen van beide spelers kans op de winst te bieden.
Wit lijkt nu toch wel wat bereikt te hebben. Maar Smeets is aalglad.
28… Dxa3 29. Txd8 Dxa7
Een kwaliteit tegen een pion, maar vooral een niet al te beste pionnenstelling voor wit levert toch weinig winstkansen op.
De partij tussen Erwin l’Ami en Robin van Kampen was op het scherp van de snede. L’Ami zette een paard en prise en dat mocht nooit geslagen worden op straffe van een gevaarlijke koningsaanval.
24. Pe5!?
Een spectaculair offer, maar het hoeft niet genomen te worden.
24… Lxc3
[24… fxe5 25. f6+ en de koning heeft geen goed onderkomen, bijvoorbeeld: 25… Kh8 26. Dd2 Lf8 27. Dg5]
25. bxc3 Lc6 26. c4 Tad8 27. Df2 Da5 28. Pxc6 Wit neemt afscheid van het offer.
28… bxc6
En hij moest zich later tevredenstellen met een half punt.
Van Kampen bleef zich koeltjes verdedigen en toen er een afwikkeling op het bord kwam waarin er slechts voor ieder dame plus toren en een paar pionnen resteerden, wisten beide spelers dat een zetherhaling niet te vermijden viel.
De uitslagen:
Alle partijen, voorzien van analyses en aantekeningen, in de viewer:
NK Dames
Bij de dames sloegen de twee Elofavorieten meteen hun slag. Zhaoqin Peng won met zwart van Martine Middelveld, Tea Lanchava wist Anne Haast eronder te houden. Maar hoewel papier geduldig is, mogen we stellen dat beiden op papier sterkste speelsters allebei door het oog van de naald zijn gekropen. Hoewel Peng geen problemen had in de opening, werd zij wat lankmoedig, en kreeg prompt een kwaliteitsoffer om de oren. Middelveld zag daar een pion, actieve stukken en een paar mooie velden voor terug.
17… Lc5+
Peng onderschat de mogelijkheden van de tegenstander. [Na 17… Txf5 staat zwart zeker niet minder.]
18. Txc5!
Een sterk kwaliteitsoffer.
18… dxc5 19. g4
Wit heeft een pion voor de kwaliteit. Als compensatie heeft zij mooie pionnen, een paar goede stukken en een potentieel zwakke pion op e4 waar ze op kan spelen.
19… Ld7 20. Tf4?!
Dit was een mooi moment om het paard in het spel te brengen. Na 20. Pf2 e3 21. Pe4 is zwart in grote moeilijkheden. Later verzuimde wit een paar kansen en verloor zelfs nog.
Zij verzuimde echter goed verder te gaan, zelfs toen Peng haar nog een tweede kans op de overwinning bood. Met lede ogen moest zij aanzien hoe een eindspel van een kreupel paard tegen een toren verloren ging.
Bij Lanchava was het zo mogelijk nog erger. Zij kwam met groot positioneel voordeel uit de opening en was goed op weg om de zwaktes in het zwarte kamp bloot te leggen, toen er ineens een lelijke zet (22. f2-f4) uit haar vingers kwam.
Zwart kreeg een geweldige vrijpion op e3 die voor allerlei tactische kansen zou kunnen gaan zorgen. En juist van een gevaarlijke tacticus als Anne Haast, zou je verwachten dat die daar wel raad mee zou weten. Maar dat bleek tegen te vallen; Haast verzuimde meerdere malen om groot – soms zelfs beslissend – voordeel binnen te halen. Gezegd moet worden dat de stelling vreselijk ingewikkeld was en dat het beide speelsters, die wellicht krap in de tijd zaten, nauwelijks verweten kan worden dat het halve en het hele punt een paar keer over de tafel heen en weer ging. Feit was dat de zwartspeelster – nadat zij verzuimd had haar laatste kans op een half punt te pakken – zich ineens in een verloren eindspel zag gemanoeuvreerd. Dat wikkelde Lanchava dan wel feilloos af.
Lanchava, Tea – Haast, Anne
1. b3 Pf6 2. Lb2 g6 3. g3 Lg7 4. d3 d5 5. Pf3 c5 6. Lg2 Pc6 7. O-O O-O 8. Pe5 d4
Het lijkt mij niet logisch deze diagonaal te openen, hoewel wits loper op b2 eventjes op non-actief komt te staan. [De normale zet is 8… Dc7 een stelling die met verwisselde kleuren bekend is uit het Dame-Indisch.]
9. Pxc6 bxc6 10. c3
[Op 10. Lxc6 zal Haast 10… Lh3 gepland hebben en dan heeft zij inderdaad wat compensatie.]
10… e5 11. Pd2 Ld7 12. Tc1 Pd5 13. Pe4
Dit is een zeer onprettige stelling voor zwart. Uit het Nimzo-Indisch is bekend dat zo’n dubbelpion erg zwak kan worden of dat de velden op de damevleugel onherstelbaar zwak worden.
13… Da5 14. cxd4 cxd4 15. a3 Tab8 16. Pc5 Lc8 17. Tc4 Td8 18. Dc2 Lf8 19. b4 Db6 20. Pa4
[Hier is 20. e4! ijzersterk. 20… dxe3 21. Lxe5 Ta8 22. Ld4 ziet er lelijk uit voor zwart.]
20… Db5 21. e3
Hetzelfde idee als hierboven in een mindere versie.
21… dxe3
22. f4?
Maar dat is een merkwaardige. [22. Lxe5 zou nu beantwoord worden met 22… Pxb4]
22… Lf5
Een goede zet, maar er was beter. [Zwart heeft een weerleggingspoging door hier verder te gaan met 22… Le6!? waarmee de loper een oogje heeft op de rare toren op c4. Na 23. Lxe5? wint [Ook 23. Pc3 loopt slecht af na 23… Pxc3 24. Txc3 c5] 23… e2! 24. Dxe2
[24. Te1 Pe3] 24… Dxa4] [Ze heeft misschien gedacht dat wit nu zou winnen met 22… exf4 23. Lxd5 cxd5 24. Dc3 en de diagonaals is inderdaad dodelijk zwak.] [Hier gaat 22… e2 23. Dxe2 Dxa4 niet vanwege 24. Dxe5 met winst.]
23. fxe5
23… Lxd3?!
Een aantrekkelijke combinatie, maar misschien was er iets beters. Het was het goede idee in de verkeerde volgorde. [De beste zet was nu 23… Pxb4! 24. Txb4 Lxb4 25. axb4 Lxd3 26. Dc3 Dxb4 27. Ta1 e2 en zwart is dichtbij de winst.]
24. Dxd3 Pb6 25. e6 f6 26. Lxc6 Dxc4 27. Dxc4 Pxc4 28. Lxf6 Td6 29. b5 a6
Er zijn heel wat schermutselingen geweest en het lijkt er op dat deze verwikkelingen vooral de witspeelster boven het hoofd aan het groeien is.
30. e7?
Een nieuwe fout die een fraaie antwoord had moeten krijgen.
30… axb5?
Zwart verzuimt de winst binnen te halen. [Met 30… e2!! zou zwart op winst zijn gekomen. Na 31. Te1 [31. exf8D+ Txf8 32. Te1 Td1 33. Kf2 Txf6+ wint] 31… Txf6 32. exf8D+ Tbxf8 33. Txe2 axb5 34. Lxb5 Pxa3 heeft zwart een gezonde kwaliteit meer, maar zullen de technische problemen nog wel opgelost moeten worden aangezien alle pionnen zich op één vleugel bevinden.]
31. Lxb5 Pd2 32. exf8D+ Txf8 33. Le7?!
Weer een klein missertje. [Na 33. Lc3 staat wit iets beter.]
33… Txf1+ 34. Lxf1
34… Te6?
Zwart verzuimt niet alleen zichzelf uitstekende winstkansen toe te dichten, maar ze brengt zichzelf in ernstig verliesgevaar. [Het is grappig dat het weer moet komen van het magische 34… e2! 35. Lxe2 Te6 en ook nu wint zwart een vol stuk. Merk op dat het paard op d2 veld c4 dekt!]
35. Lb4 h5?
Na deze aarzeling gaat het punt definitief naar de witspeelster. Ten minste dat zou je zeggen… [De enige kans was nu 35… e2 36. Lxd2 exf1D+ 37. Kxf1 Ta6 38. Pc5 Txa3 waarna wits voordeel slechts marginaal is.]
36. Pb2?
Wit heeft duidelijk haar dag niet. [Hoe logisch is het niet om de gevaarlijke pion eindelijk eens te blokkeren. 36. Le2]
36… Kh7?
Ook zwart profiteert niet. En nu krijgt ze geen kans meer. De rest handelt Lanchava wel vlekkeloos af. [Met 36… Pf3+ 37. Kg2 e2 38. Lxe2 Txe2+ 39. Kxf3 Txb2 heeft zwart een stelling bereikt die alleen maar winstkansen biedt, hoewel die in de praktijk remise zal zijn.]
37. Le2 Tc6 38. Pd1 Tc1 39. Kg2 Pe4 40. Pxe3 Ta1 41. Ld3 Pg5 42. h4 Ta2+ 43. Lc2 Pe6 44. Kf1 Ta1+ 45. Kf2 Ta2 46. Ke1 Ta1+ 47. Ld1 Tb1 48. Kd2 Pd4 49. Lc3 Pb5 50. a4 Pd6 51. Lc2 Tg1 52. a5 Txg3 53. Le5 Tg2+ 54. Pxg2 Pc4+ 55. Kc3 Pxe5 56. Pf4 1-0
De uitslagen:
Beide partijen, voorzien van analyses en aantekeningen, in de viewer:
