Schaakrubrieken weekend 21 juli 2012

Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken. Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het verschijnen van de veelal zaterdagse schaakrubrieken.

Hans Ree Gert Ligterink Hans Böhm Bab Wilders Johan Hut Rini Kuijf Henk Prins Max Pam

Hans Ree

Terug naar de gouden eeuw

Een afgebroken partij kon in de vorige eeuw je hele toernooi bederven. Tot diep in de nacht analyseerde je de afgebroken stelling. Je ging slapen, maar dan schoot je snel weer wakker met het idee dat je een fatale fout had gemaakt in je analyse. Soms was dat idee onzinnig. ‘O nee, het konijn kan het mat niet dekken, want de konijnen zijn al geruild’, dat was een van de paniekgedachten die me in een halfslaap konden overvallen.

Soms, bijvoorbeeld als je een dame-eindspel had, kwam de partij ook in de volgende zitting niet tot zijn eind, maar moest hij nog eens afgebroken worden, en dan begon de ellende opnieuw.

Als ik de lof van de afgebroken partijen zing, dan klinkt dat misschien als gezwijmel over een verregende vakantie met een lekkend tentdak, een bron van dierbare herinneringen voor een selectief geheugen.

Maar toch, ik herinner me een afgebroken partij in Kiev in 1978 die na veertig zetten was afgebroken in een slechte stelling voor mij en die ik na 77 zetten won. De slotstelling had ik in mijn hotelkamer al op het bord gehad. Wat een mooie analyse van 37 zetten diep, ver voor het schaakcomputertijdperk. Ik was apetrots, en dat later bleek dat die analyse helemaal niet zo goed was, deert me niet.

Ik herinner me de afgebroken partijen van Jan Timman in de kwalificatiewedstrijden voor het wereldkampioenschap. Schaakliefhebbers stuurden hun eigen analyses naar de kranten met een verzoek aan de schaakmedewerker om die naar Timman door te sturen om hem te helpen, en leden van de Tweede Kamer buitelden over elkaar heen met wonderlijke schaakmetaforen.

Ik herinner me de schitterende eindspelen in het boek Grandmaster Preparation van Lev Poloegajevski. Het afbreken dwong schakers tot een perfectionistische waarheidsdrang waar ze anders niet aan toe waren gekomen; het was soms een kwelling voor hen, maar in ieder geval een zegen voor de schaakliteratuur.

In het Science Park Amsterdam wordt gelijk met het NK ook het ACP Golden Classic gespeeld. De ACP is een internationale schakersvakbond en Golden Classic slaat op het feit dat het klassieke speeltempo uit de vorige eeuw wordt aangehouden: 2,5 uur bedenktijd voor 40 zetten en dan afbreken na vijf uur spelen. De ACP noemt het ‘het tempo van de Gouden Eeuw van het schaken’.

Vandaag worden er afgebroken partijen uitgespeeld. Of dat gouden speeltempo ook tot gouden eindspelen zal leiden, weet ik nog niet. De partij hieronder is niet uit dat ACP toernooi en ook niet uit het NK, maar uit het SPA Open, waar SPA niet voor bronwater staat, maar voor Science Park Amsterdam. De partij glanst en schittert, en ik denk dat als ik de naam van de witspeler niet zou kennen, ik toch wel de hand zou zien van Manuel Bosboom, de nobele wilde van het Nederlandse schaak. Hij is een man van radicale beginselen die soms met de kop tegen een muur botst, maar er vaak ook fluitend doorheen lijkt te lopen.

Manuel Bosboom – Ronald Punt, SPA Open 2012

1.c4 c6 2.Pf3 d5 3.Dc2 Pf6 4.b3 e6 5.Lb2 Le7 6.e3 0-0 7.Pc3 c5 8.g4 Dit komt vaak voor in partijen van Bosboom: een loper op b2 en dan een opmars op de koningsvleugel. 8…Pc6 Het zou misschien niet slecht zijn voor zwart om het pionoffer aan te nemen, maar aantrekkelijk is het openen van de g-lijn ook niet. 9.g5 Pe8 10.Ld3 g6 11.h4 d4 12.a3

Een verbluffende zet. Wie zou hier niet het normale 12.exd4 cxd4 13.Pe4 gespeeld hebben? Alleen Bosboom niet. 12…dxc3 Zwart hoefde het stukoffer niet aan te nemen, maar hij laat zich niet wegbluffen. 13.Dxc3 e5 14.Le4 Pd6 Niet de beste verdediging, maar wit zou hoe dan ook gevaarlijke aanval hebben. 15.Lxc6 bxc6 16.h5 Direct 16. Pxe5 was lang niet slecht, maar hij wil alles, behalve de diagonaal ook de open h-lijn. 16…Lg4 Na 16…f6 had Bosboom misschien onverschrokken een tweede stuk geofferd met 17. Pxe5, maar dat zou toch aanvaardbaarder voor zwart zijn dan wat hij nu krijgt. 17.Pxe5 Meteen 17.hxg6 was nauwkeuriger, omdat 17…Lxf3 18.Dxe5 f6 19.De6+ Kg7 20.Dh3 goed voor wit zou zijn. [b[17…Pe4 18.hxg6 Nu brengt wit een dameoffer dat zwart meteen aan had moeten nemen. Na 18…Pxc3 19.gxh7+ Kg7 20.Lxc3 Lxg5 21.Pxg4+ f6 22.f4 zou wit goed staan, maar duidelijk is het nog niet. 18…fxg6 Zwart wacht nog even. 19.Pxg4 Pxc3 20.Ph6+ Kg7 21.Lxc3+ Maar in deze vorm is het dameoffer winnend voor wit. 21…Tf6 22.Pg4 Kg8 23.gxf6 Lf8 24.Ke2 Dd6 25.Tag1 Te8 26.Txh7+ En nu brengt Bosboom nog een torenoffer, meer omdat hij ervoor in de stemming was dan uit noodzaak. Het simpele 26. f7+ was nog sterker. 26…Kxh7 27.f7 Te5 De enige manier voor zwart om nog even verder te spelen was 27…Txe3+ 28.dxe3 g5. 28.Lxe5 Zwart gaf op.

Gert Ligterink

Giri zet NK inderdaad naar zijn hand

Voor het begin van het toernooi om het Nederlands kampioenschap legde Anish Giri vriendelijk uit dat hij niet zag hoe het toernooi mis zou kunnen gaan. Natuurlijk, het was mogelijk dat spelers als lvan Sokolov of Jan Smeets uit hun slof zouden schieten, maar erg waarschijnlijk leek hem dat niet. Eigenlijk was er maar een echte favoriet.

Het leek mij een gevaarlijke uitspraak, waaraan Giri herinnerd zou worden als het wel mis mocht gaan. Met slechts acht deelnemers was het NK een gevaarlijk toernooi, waarin een misstap nauwelijks meer goed te maken zou zijn. Bovendien, waar was dat zelfvertrouwen eigenlijk op gebaseerd? Zo bijzonder waren Giris resultaten niet in de afgelopen zes maanden.

lnmiddels weten we dat Giri het scherp had gezien. ln de eerste ronden won hij zijn partijen met zo veel machtsvertoon dat niemand meer twijfelt aan zijn titelprolongatie. Bevrijd van de last van de schoolexamens lijkt hij klaar om het verloren terrein op de wereldranglijst te heroveren.

De grens van 2.700 Elo-punten, die de topspelers scheidt van hen die dat hopen te worden, is hij inmiddels weer gepasseerd.

Het grootste nadeel van een achtkampje is dat de loting zon belangrijke rol speelt. Het maakt een groot verschil wie wit heeft in de partij tegen de belangrijkste concurrent. Dankzij een gunstig lotnummer speelde Giri in de eerste ronde met wit tegen de man die een week tevoren het World Open in Philadelphia had gewonnen.

Op Twitter schreef Giri: Ik raapte het punt op, nadat Sokolov zich zelf had opgeblazen in een lelijke Catalaan.

Giri – Sokolov Amsterdam 2012

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.g3 Le7 5.Lg2 0-0 6.0-0 Pc6

lnderdaad, een lelijke Catalaan die de ambitieuze student beter niet kan kopiëren. Sokolov vermijdt de standaardtheorie en maakt zich op voor een loopgravengevecht.

7.b3 Pe4 8.Lb2 b6 9.Pc3 Lb7 10.e3 a5 11.Pa4 f5 12.Pe1 De8 13.Pd3 Lf6 14.a3 Td8 15.Dc2 Tf7 16.Tac1 g5 17.f3 Pd6 18.Pe5 Lxe5 19.dxe5 Pc8 20.cxd5 exd5 21.f4 g4 22.Tfd1 De6 23.Pc3 Tfd7 24.Pb5 P8e7 25.Dd2 h5 26.Df2

Het is niet eenvoudig zwart goede raad te geven. Na 26 … La6 komt 27.Lf1 met de dreiging 28.Pxc7 en na afwachtende zetten versterkt wit in alle rust zijn stelling.

26 …. d4?

Met weinig tijd op de klok zag Sokolov geen bezwaar tegen deze bevrijdingsactie. Hij had een tactisch detail over het hoofd gezien.

27.exd4 Dxb3 28.Dc2!

De weerlegging. Na 28 … Dxc2 29. Txc2 is zwart machteloos, bijvoorbeeld 29 … La6 30.Txc6 Lxb5 31.Th6 of 29 … Pd5 30.Tdc1 Pce7 31. e6.

In zijn nood offert Sokolov de dame.

28… Dxb5 29. Lf1 Dxf1 +

Geen uitweg biedt 29… Pb4 30.axb4 Dxb4 31.Lc3.

30.Txf1 Td5 31.Tfe1 Kh7 32.e6 Kg6 33.a4 h4 34.gxh4 Th8 35.Df2 Th7 36.Te3 Td6 37.h3 Pd5 38.Tg3 Txe6 39.hxg4 Te4 40.gxf5+ Kf7 41.Dg2

Zwart geeft op.

ln de tweede ronde profiteerde Giri dankbaar van te avontuurlijk openingsspel van zijn tegenstander.

Ernst-Giri Amsterdam 2012

1.d4 d6 2.e4 Pf6 3.Pc3 e5 4.P2 exd4 5.Pxd4 Le7 6.h3 0-0 7.g4

Dit vraagt te veel van de stelling. Na de volgende zet staat zwart al beter.

7… d5 8. e5 Pfd7 9.PxdS Pxe5 10.Lg2 Lc5 11.Lf4c6 12.Lxe5

ln alle varianten verovert zwart het loperpaar, bijvoorbeeld 12.Pb3 Ld6 13.Pe3 Pd3+ 14.Dxd3 Lxf4.

12…Te8 13.Pf3 Pd7 14.Pe3 Pxe5 15.PxeS

Sterker is 15.Dxd8 Pxf3+ 16.Lxf3 Txd8 17.0-0 Le6, al staat zwart ook dan duidelijk beter.

15…Da5+! 16.Dd2 Dxd2+ 17.Kxd2 Txe5 18.Pc4 Te7 19.f4 Le6 20.Pe5

Ernst geloofde er niet meer in. Met 20.Kc3 had hij taaie tegenstand kunnen bieden.

20…Td8+ 21.Pd3 Lc4 22.Lf1

22…Le3+ 23.Kc3 Ld5 24.Th2 c5 25.Tel Tde8

Wit gaf op. Een tikje vroeg, maar het is begrijpelijk dat hij de aanblik van de ruïne niet langer kon

verdragen. Na 26.b3 b5 is er geen goede verdediging tegen de dreiging 27…c4.

Hans Böhm

NK 2012

Het NK algemeen en het NK voor vrouwen beleeft vandaag de slotronde (op het Science Park in Amsterdam) en wellicht nog een barrage indien twee spelers op de eerste plaats eindigen. Er wordt op de inspirerende locatie van de UvA, waar men gewend is om te denken, opvallend veel geschaakt. In de grote sporthal worden feitelijk zeven toernooien tegelijkertijd gehouden. Om te beginnen een toernooi met zeven wereldtopspelers (waaronder Vassily Ivanchuk en Gata Kamsky) die met de klassieke bedenktijden spelen en zelfs met afgebroken partijen(!). De organisatie van dit ludieke experiment is in handen van de ACP (Association Chess Professionals). We komen daar in een volgende rubriek op terug. Dan zitten er 272 schakers te spelen, die onderverdeeld zijn naar speelsterkte in vier Open Toernooien. Groep-A (74 deelnemers) is sterk bezet met 26 titelhouders waaronder zeven grootmeesters. Komen we ook op terug. En dan dus de twee NK’s.

Op de website (zie www.schaakbond.nl) staan dagelijks informatieve aardige filmpjes waarin bijvoorbeeld Anish Giri vooraf zichzelf als de favoriet ziet en geen genoegen neemt met een tweede plaats. Ook Zaoqin Peng wil weer winnen en dat zou dan haar veertiende titel worden (“en dan op naar de twintig”). Hans Ree zag liever meer deelnemers en hij spreekt namens velen die acht heren en vier dames wat magertjes vinden. Maar ja, we vernemen het nog steeds dagelijks uit het nieuws: er worden records behaald in faillissementen, ontslagen en werkeloosheid en overal wordt bezuinigd dus ook de KNSB is de dupe en dit NK was voor dit jaar budgettair kennelijk het maximaal haalbare.

Direct al in de openingsronden opmerkelijke uitslagen.

A. Giri – I. Sokolov, na 26.Dd2-f2

Twee grote kanshebbers al gelijk tegen elkaar en zwart heeft het voorlopig goed gedaan. Alle zwaktes zijn stevig gedekt en na een neutrale voortzetting als 26…Kh7 met de bedoeling 27…Kg6 moet wit maar zien hoe hij verder komt. “Ik zag het niet”, zei Anish na afloop. “Ik had niets te klagen, behalve mijn jetlag,” zei Ivan. Hij kwam net terug van een succesvol toernooi in Amerika en was nog niet gewend aan het dagelijks ritme hier. Wat ook de oorzaak was, zwart gaat plotseling actief worden maar brengt van de weeromstuit juist de passsieve lopers van wit tot leven.

26…d4? 27.exd4 Dxb3

“Een drankje voor wie raadt wat wit nu gaat spelen”, daagde ik als commentator-van-de-dag het publiek uit. Alle legale zetten kwamen voorbij maar het duurde heel lang voordat een vriendelijke dame achterin met de gespeelde zet kwam ‘omdat-ie nog niet genoemd was’.

28.Dc2!

“Niet gezien, zonder die zet sta ik goed,” treurde Ivan. Hij probeert er nog een creatief dameoffer van te maken en wat te blokkeren op de witte velden maar het onheil is al geschied.

28…Dxb5 29.Lf1 Dxf1+ 30.Txf1 Td5 31.Tf-e1 Kh7 32.e6 Kg6 33.a4 h4 34.gxh4 Th8 35.Df2 Th7 36.Te3 Td6 37.h3 Pd5 38.Tg3 Txe6 39.hxg4 Te4 40.gxf5+ Kf7 41.Dg2

en omdat 41…Pf6 42.d5 hopeloos is gaf zwart op.

J. Smeets – E. l’ Ami, na 26.Dd5-d3

Wit staat een pion voor maar het is zwart die positioneel meer troeven heeft. (Daarom had wit beter de zaken kunnen versimpelen met 26.b4). Om te beginnen wordt het zwakke punt f2 op de korrel genomen:

26…f5! 27.exf5 e4! 28.Dc4 Dxf5 29.Kh1 Lxf2 30.Lc6 Dh5!

Mooie zet in tijdnood, plotseling zit de witte koning in een matnet.

31.h3 e3

En de laatste seconden tikten weg terwijl Jan geen oplossing zag: op 32.Lf3 Txf3 en hoe is e3-e2 tegen te houden? Vlag!

Ook bij de vrouwen viel een zware nederlaag te noteren.

T. Lanchava – Z. Peng, na 28.bxc5

Die Dh4 geeft problemen (Le1) en Lh7 laat onderste rij mat toe en punt g7 staat indirect aangevallen, zwart zit in de problemen daarom 28…Tg6 29.f5 Td8 30.fxg6! Txd4 31.gxh7+ Kxh7 32.Lxd4 Dg3 33.Tf3 Dh2+ 34.Kf2 Le5 35.Le3 Lb8 36.Td7 f6 37.Txb7 De5 38.Txb8 Dxb8 39.c6 Kg6 40.Lf4 Db6+ 41.Te3 en zwart gaf op, er is niets tegen die promoverende c-pion te doen. De verwachting is dat Peng en Sokolov zich zullen herstellen van een zwak begin en het is interessant te volgen of Giri en Lanchava hun goede start kunnen doorzetten.

Bab Wilders

Een schaakboek met foto’s van sneeuwmannen, baby’s, oma’s en aanverwanten? Ja, dat kan in het boek Chess Jugler waarin James Magner ons getuige laat zijn van zijn “jongleren” tussen carrière, gezin , maatschappelijke drukke functies en wat je toch wel verslaving aan schaken kunt noemen gezien het voorgaande. Interessant dus voor al die honderdduizenden die in een soortgelijke positie verkeren of thuis wel eens opgewacht worden met de deegroller. James laat ons meegenieten, ook van partijen waarin hij hoger gekwalificeerde tegenstanders een oor aannaait. Met leuke adviezen ook nog. Het boek verscheen bij Russell Enterprises (www.russell-enterprises.com,978-1-936490-12-7). Eveneens bij Russell verscheen een Engelse vertaling (eindelijk!) van het prachtige boek van Miguel Najdorf over één van de beroemdste toernooien uit de schaakgeschiedenis, Zürich 1953.

Er is natuurlijk al het beroemde boek van Bronstein maar Najdorf doet er niet voor onder. Alle ruim 200 partijen met het zeer deskundige commentaar van Miguel en wie tijd en moeite neemt kan natuurlijk leuk vergelijken met het boek van Bronstein. Het commentaar van Najdorf is vaak veel persoonlijker zoals bij de nu volgende partij waarbij hij Euwe, ook als mens, de hemel in prijst: Geller–Euwe 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 c5 5.a3 de Sämisch Lxc3 6.bxc b6 7.Ld3 Lb7 8.f3 Pc6 9. Pe2 0-0 10.0-0 Pa5 11.e4 Pe8 Vermijdt een penning met Lg5 12.Pg3 Geller wil aanvallen en bekommert zich niet om de c-pion. 12..cxd 13.cxd Tc8 14.f4 Pxc4 15.f5 f6 16.Tf4 b5!! Hier barst Najdorf uit in complimenten voor onze wereldkampioen voor zijn diepe analyse van de stelling 17.Th4 Db6 18.e5 Pxe5 19.fxe Pxd3 20.Dxd3 (exd Dc6) Dxe6 21.Dxh7 Kf7 22.Lh6 Th8! 23.Dxh8 Tc2 De dreiging van zwart is nu: 24..Txg2 25. Kf1 Dc4+. Hier dacht Geller een uur na maar vond niets anders dan 24.Tc1 maar nu komt 24..Txg2+ 25. Kf1 Db3 26. Ke1 Df3 0-1.

Over de stelling na 23.Tc2 ontstond een hevige discussie of Geller nu inderdaad verloren stond waarbij zowel Euwe als Geller zich niet onbetuigd lieten. Euwe gaf de variant 24.d5 Lxd5 25.Td1 Txg2+ 26. Kf1 gxh6 27.Txd5 Dxd5 28.Te4 Pg7 met winst maar volgens Najdorf was het na 24.d5 Lxd5 25.Td1 Txg2+ 26.Kf1 gxh6 27. Dxf6 Pg7 28.Td2 nog erg onduidelijk. Wit heeft een kwaliteit meer maar tegen twee pionnen en een machtige zwarte loper op d5. Euwe startte dus geweldig en nam direct de leiding door twee overwinningen op de sterke Russen Kotov en Geller maar viel daarna ver terug en werd uiteindelijk voorlaatste, ver achter winnaar Smyslov, die dus vervolgens de strijd mocht aangaan met Botwinnik. Ook Najdorf bleef met een 6e plek ver van de top maar produceerde dus wel dit indrukwekkende boekwerk (isbn 978-1-9364904-1).

Een driezet met een bord vol, dat wordt dus wel weer even puzzelen maar is de sleutelzet gevonden wijzen de varianten zich vanzelf. De componist is T. Halumbirek .

Het is probleem 2382 en de sleutelzet van probleem 2380 was 1. Tb3.

Johan Hut

David Howell vond Leiden wel leuk

Het zesde Leiden Chess Tournament (LCT) is vorige week gewonnen door David Howell. Om uit te leggen wie dat is, kan ik heel veel informatie geven, maar ik kan ook simpel zeggen: dat is de Britse Daniël Stellwagen.

David Howell is de verbreker van Britse leeftijdsrecords, die toch al zo scherp stonden Op achtjarige leeftijd won hij in een officieel toernooi een vluggertje van de Britse supergrootmeester John Nunn. Op elfjarige leeftijd speelde hij een match tegen Vladimir Kramnik, waarin hij na drie nederlagen de vierde partij remise speelde. Nu is hij 21 en op Elo-rating de nummer zes van Engeland en nummer 140 van de wereld. Net als bij Stellwagen (25 jaar en de nummer vijf van Nederland) kun je dan zeggen: dat is mooi, maar had na die leeftijdsrecords iets mooier kunnen zijn.

Het LCT was in elk geval een mooie toernooioverwinning voor Howell, met zes overwinningen en drie remises tegen zijn belangrijkste concurrenten. Het toernooi was met twaalf grootmeesters zeer sterk bezet, ondanks concurrentie van het grote SPA-toernooi in Amsterdam en het op dezelfde locatie gespeelde Nederlands kampioenschap, die beide startten in het weekend dat het LCT eindigde. Onder die omstandigheden was het niet verwonderlijk dat de sterkste deelnemers in Leiden uit het buitenland kwamen.

Organisator Jan Bey valt te prijzen dat hij uit alle windstreken zo veel toppers bijeen wist te halen. Bey, een gezelligheidsmens, zal tevreden zijn geweest over het commentaar van winnaar Howell achteraf: “Het is hier leuker dan in andere toernooien.” Ook gniffelde hij om het commentaar van ‘local hero’ Predrag Nikolic, de Bosniër die in Leiden woont: “De eerste keer dat ik hier speelde werd ik gedeeld eerste, de tweede keer tweede en nu derde.” Bey kon het niet nalaten eraan toe te voegen dat Nikolics klassering voor volgend jaar nu wel vast lag.

Volgens velen was de mooiste partij van het toernooi de overwinning van de Indiër Parimarjan Negi, die ongedeeld tweede werd, op de Pool Bartosz Socko, die gedeeld derde werd. Een overwinning van pionnen op een loper.

Socko-Negi

1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.Lf4 Lg7 5.Pf3 0-0 6.Tc1 Le6 7.Pg5 c5 8.dxc5 d4 9.Pb5

Wit lijkt de zwarte opzet te weerleggen, maar dit was een maand eerder ook gespeeld in een partij Grisjoek-Caruana.

9…Pc6 10.Pc7 Lf5 11.Pxa8 e5 12.Ld2 e4

Als zwart het paard pakt, staat hij nog steeds een kwaliteit en een pion achter, maar het thema van de partij is dat wit zich nauwelijks kan bewegen. Grisjoek speelde hier 13.e3 en kwam er redelijk uit, maar ongetwijfeld had Negi een verbetering op het spel van Caruana bedacht.

13.Db3 De7 14.e3 d3 15.Ph3 Txa8

Beetje vreemd dat zwart niet eerst op h3 ruilt.

16.Pf4 Td8 17.h3 Pe5 18.Pd5 Dd7 19.Db5

Na dameruil hoeft wit niet voor zijn koning te vrezen, zal hij hebben gedacht. In het eindspel blijkt zijn inactiviteit echter net zo erg.

19…Pxd5 20.Dxd7 Txd7 21.cxd5 Txd5 22.g4 Pf3+

Dat is het nadeel van g4, maar wit had geen andere mogelijkheid om zijn koningsvleugel te bevrijden.

23.Kd1 Lxb2

24.gxf5

Wit breidt de voorsprong uit van een kwaliteit tot een stuk. Met 24.Tb1 had hij zelfs een toren voor kunnen komen, maar na 24…Ld7 25.Txb2 Txc5 26.Tb4 Tc2 27.Le1 Txa2 28.Lc3 La4+ 29.Txa4 Txa4 is het weer een kwaliteit en is het zwart die het spel bepaalt.

24…Pxd2 25.Kxd2 Lxc1+ 26.Kxc1 Txc5+ 27.Kb1

Wit wil zijn a-pon behouden, maar hij had beter bij zwarts d-pion kunnen blijven.

27…gxf5 28.f3

28…f4

Inleiding tot een prachtig eindspel. Hoe wit ook slaat, zwart krijgt altijd een vrije d- en e-pion.

29.exf4 d2 30.Le2 e3 31.Kb2 Kg7 32.Tg1+ Kf6 33.h4 h6 34.Ld3 b5 35.a3 a5 36.Th1

Ook met de loper op e2 moet de toren op de onderste rij blijven, omdat anders Tc1 en Te1 volgt.

36…b4 37.axb4 axb4 38.Ta1 Tc3 39.Le2 Kf5 40.h5 Kxf4 41.Tg1 f5 42.Kb1 Tc1+

De beslissing.

43.Txc1 dxc1D 44.Kxc1 Kg3 45.Kd1 Kf2 46.f4 b3

Wit geeft het op. Er volgt bijvoorbeeld 47.Ld3 b2 48.Kc2 e2 49.Lxe2 Kxe2 50.Kxb2 Ke3 en zwart wint eenvoudig.

Rini Kuijf

We hebben de nieuwste opgaven nog niet, vandaar nog even die van de vorige keer.

Voor beginners A5838

Zwart heeft maar 1 winnende zet. Welke?

Voor gevorderden B5838

Zwart aan zet wint. Hoe?

Henk Prins

In de puzzelbijlage van december 2011 ontbrak de traditionele schaakpuzzel niet. De formule, het zelf maken van een schaakprobleem met de oplossingen van andere problemen, deed het ook nu weer goed. Drie tweezetters en drie driezetters konden worden opgelost. Zonder het juist oplossen van het ene probleem kon het volgende probleem niet worden aangepakt. Er konden twintig ladderpunten worden verdiend. Vandaag de uitleg van de eerste twee tweezetten.

Probleem 1: N.A. Macleod.

De meeste schakers zullen menen dat zwart reddeloos verloren is. Niet-oplettende schakers grijpen de zwarte loper op f6 en merken dan dat het pat is. Maar de goede oplossing is 1. Pe7! De sleutel geeft een vluchtveld voor de zwarte koning op e5. Zwart is in tempodwang. Op 1. …Ke5 komt 2. De1 mat. Als de loper willekeurig speelt is het mat met 2. Td5. De loper kan dit mat dwarsbomen door 1. …Le5+ te spelen. Maar dan is het vluchtveld e5 geblokkeerd en wit kan mat zetten met 2. Td6, waarbij tegelijk het schaak wordt opgeheven. Ook 1. …Ld4 dwarsboomt de secundaire dreiging 2. Td5. Na 1. …Ld4 komt 2. Te3 mat, omdat veld d4 is geblokkeerd. Een mooie tweezet.

Probleem 2: H. Prins, J. Rotenberg en M. Caillaud.

Deze tweezet had ik gemaakt voor een Israëlisch thematoernooi. De twee juryleden van dat toernooi, de Franse grootmeester Caillaud en de Israëlische FIDE meester Rotenberg, knapten het door mij ingestuurde probleem aanzienlijk op en stelden voor probleem 2 als gezamenlijke compositie te beschouwen.

De sleutelzet is 1. g5! Een zet op het snijpunt van loper en toren heet Novotny. Wit heeft twee dreigingen: 2. Pf6 en 2. Dxe5 mat. Slaat de toren de pion dan is alleen 2. Pf6 mat mogelijk. Als de loper slaat dan alleen 2. Dxe5 mat. De zwarte dame kan beide dreigingen tegenhouden, Als deze dame 1. …Dxa8 speelt, dan kan 2. Pf6 niet meer omdat er een paard is ontpend, ook kan 2. Dxe5 niet omdat de witte dame is gepend. Op 1. …Dxa8 is 2. Pd2 mat, en niet 2. Pc3 wegens het ontpende paard van d5, Zwart kan de dreigingen ook tegenhouden door 1. …Dxa4 te spelen. Dan gaat de dreiging 2. Pf6 niet omdat het paard gepend is, en de tweede dreiging 2. Dxe5 gaat ook niet opdat het paard van c4 is ontpend. Na 1. …Da4 is 2. Pc3 mat, en niet 2. Pd2 wegens de ontpenning. Tegen de twee dreigingen van een Novotny speelt zwart met wisselende penning en ontpenning, waarbij de matzet gesplitst wordt door de ontpenning.

In zijn wekelijkse schaakrubriek wordt ingegaan op Van Wely in Amerika (hij praat zijn mond voorbij) en de partijen Anna Muzychuck-Jobava, Giri-Sokolov, Sokolov-Shabalov en Gustafsson-Kramnik.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.