Tata r5: slechte dag Nederlanders
De vijfde ronde is niet goed verlopen voor de Nederlanders in de A- en B-groep. Ze haalden slechts anderhalf punt: Anish Giri maakte remise met Karjakin en Robin van Kampen won, maar dat was tegen Sipke Ernst. Een lichtpuntje was dat in de C-groep de Nederlanders wel optimaal scoorden: Klein en Burg wonnen van respectievelijk Gretarsson en Romanishin.
A-groep
In de partij tegen Karjakin (met wit) en Giri werd het evenwicht nooit echt verbroken, maar toch was het best spannend met tegengestelde rokades. Wit moest zijn zwartveldige loper opgeven, wat meestal slecht nieuws is, maar de zwarte fianchettoloper werd in bedwang gehouden door een witte pion op e5. Zwart wist ook nog wat lijnen op de damevleugel te openen, maar ondertussen werden de torens geruild en van een aanval kwam het niet, dus remise.
Erwin l’Ami forceerde tegen Wang Hao een afruil waardoor hij in het centrum een dubbele e-pion meer had, terwijl zwart op de damevleugel bbc tegen b had. Helaas deed zijn centrummeerderheid niets terwijl zwart rustig bleef lopen met zijn pionnen, ondertussen zelfs een vol stuk met schaak opgevend. Met een aardig torenoffer maakte hij het af:
34…Td1+! 35.Pxd1 c2 0-1
Sokolov maakte in het vroege middenspel een rekenfout:
Na 16.Lg5 f6 17.dxe6 La6 18.Dd5 Dxd5 19.exd5 fxg5 stond wit een stuk achter. Even later werd dat een volle toren, en de witte verbonden vrijpionnen bleken niet gevaarlijk.
De partij van de dag was die tussen Pentala Harakrishna en Loek van Wely. Een typische Siciliaanse Scheveninger, bekend van o.a. verschillende partijen tussen Karpov en Kasparov. Wit kwam met de standaardaanval: toren naar h3, pion naar f5, dame naar h4, paard erbij, klaar om op h5 te offeren… ergens zat er nog een verdediging in voor Loek, maar nadat hij die miste was het snel gedaan. Wie even de tijd heeft kan ik aanraden de video met uitleg van de Indiër te bekijken, zeker als je de Scheveninger- structuur zelf met wit en/of met zwart speelt:
Mijn aantekeningen hieronder zijn grotendeels gebaseerd op het commentaar van Harakrishna in de video.
Harakrishna – Van Wely
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Le2 Pf6 6. Pc3 d6 7. O-O Le7 8. a4 Pc6 9. Le3 O-O 10. f4 Dc7 11. Kh1 Te8 12. Lf3 Ld7 13. Pb3 b6 14. g4 Lc8 15. g5 Pd7 16. Lg2 Lb7 17. Tf3 Lf8 18. Th3 g6 19. De1 Lg7
Ik vermoed dat Loek vergeten was dat hij in twee eerdere partijen 19…Pb4 20.Df2 Lg7 21.Tf1 op het bord had gehad. Dezelfde stelling ontstaat in de partij met wit aan zet…
20. Dh4 Pf8 21. Df2 Pd7 22. Tf1 Pb4 23. Ld4 Lxd4 24. Pxd4
Wit dreigt nu o.a. het c3-paard naar g4 te spelen via d1 en e3. Op 24…e5 is 25.f5 exd4 26.fxg6 sterk.
24… Pc6 25. f5 Pce5
Andere zetten verliezen:
25… Pxd4 26. fxg6
25… exf5 26. Pd5 Dd8 27. Pxf5 gxf5 28. Dxf5
25… Pf8 26. fxe6 fxe6 27. Tf3 Pxd4 28. Tf7 Dc5 29. Txb7 De5 30. Df7+ Kh8 31. Tf6
26. Dh4
Harakrishna overwoog ook 26. Txh7 Kxh7 27. Dh4+ Kg8 28. f6 Pxf6 29. gxf6 Pd7 30. Dh6 Pxf6 31. Txf6 en wit staat beter, maar hij wilde matzetten!
26… h5
26… Pf8 27. f6 h5 28. Pde2 gevolgd door Pf4/Pg3 en Pxh5.
27. Pde2?
Het enige smetje op de partij, 27.gxh6 was beter.
27… exf5 28. Pf4
28…Kg7?
28… fxe4 29. Pxh5 gxh5 30. Dxh5 Kf8 31. g6 en hier had Harakrishna 31… Te6 gemist, waarna zwart zich kan verdedigen.
29. Pcd5
29. exf5 Lxg2+ 30. Kxg2 Dc6+ met wat tegenspel.
29… Lxd5 30. Pxd5 Dxc2 31. exf5 Tac8 32. Pf4
Dreigt 33.Pxh5+ gxh5 34.f6+. Zwart verdedigt zich daartegen, maar dat geeft weer een ander probleem.
32… Th8 33. fxg6 fxg6 34. Pe6+ Kg8
34… Kh7 35. Le4 De2 36. Lxg6+ Kxg6 37. Pf4+
35. Ld5
Het aftrekschaak dat nu dreigt is op zichzelf niet dodelijk, maar de dreiging ervan wel, zoals wel vaker.
35… Dd2 36. De4 Tc1 37. Tf3 Kh7
37… Th7 38. Pf8+
Loek dacht dat hij hier weer aardig meedeed (zie video), maar er komt een fraai slot:
38. Tf7+! Pxf7 39. Dxg6+! 1-0 39…Kxg6 40.Le4 mat.
Uitslagen Nederlanders:
L'Ami, E. (1½) 2627 Wang, Hao (2) 2752 0-1
Karjakin, S. (3) 2780 Giri, Anish (1½) 2720 ½-½
Sokolov, I. (1½) 2663 Aronian, L. (1½) 2802 0-1
Harikrishna (2) 2698 Van Wely, L. (2) 2679 1-0
B-groep
Ook hier een slechte dag voor de meeste Nederlanders. Jan Smeets speelde tegen Naiditsch de ruilvariant tegen het Frans en kreeg in eerste instantie een klein voordeeltje. Op een gegeven moment begonnen er echter wat pionnen richting zijn koning te lopen. Hij miste een verdediging en opeens ging het achter elkaar uit.
De andere Jan kwam met zwart tegen Dubov na dameruil in een iets mindere stelling terecht. Na een onnauwkeurigheid raakte Timman een pion kwijt, daarna nog een, en toen het drie tegen nul werd gaf hij op.
In Ernst-Van Kampen kwam een Grünfeld op het bord waarin wit het ergens niet goed deed, in ieder geval kwam zwart iets prettiger te staan. Zwart breidde het voordeel uit met pionwinst, wit besloot er nog maar eentje te offeren in de hoop op tegenspel maar dat kwam niet van de grond en zo is Van Kampen van de laatste plaats af die Ernst nu in zijn eentje bezet.
Het topduel van de dag was tussen de beide koplopers Tiviakov en Rapport. De Groninger bestreed het Frans zoals altijd met de Tarraschvariant, en zwart kreeg een geïsoleerde pion, ook gebruikelijk. Ongebruikelijk is echter dat wit lang rokeerde. En gevaarlijk ook, want zo kreeg zwart een makkelijk aanvalsobject, de witte koning.
Misschien dat wit het nog kan keepen met 31.b4. Hoe gevaarlijk de zwarte aanval is bleek in de partij:
31. Te4? Da5 32. Tc2 Da2+ 33. Kc1 Dxb3 34. Kd2 Ta2 35. cxd4 Dxd3+ 36. Kxd3 Pb4+ 0-1
Ondanks deze nederlaag staat Tiviakov nog wel tweede, een punt achter Rapport.
Uitslagen Nederlanders:
Ernst, S. (1) 2556 Van Kampen (1) 2581 0-1
Dubov, D. (2) 2600 Timman, Jan (2½) 2566 1-0
Tiviakov, S. (3½) 2655 Rapport, R. (3½) 2621 0-1
Smeets, Jan (2½) 2615 Naiditsch (2) 2708 0-1
C-groep
Robin Swinkels, David Klein en Twan Burg kunnen tevreden zijn over hun puntenaanval na vijf ronden. Swinkels versloeg met zwart Lisa Schut, die in de opening een pion offerde maar daar nooit compensatie voor kreeg. Klein boekte een mooie overwinning met zwart op Gretarsson, die bijna pionnen op f4, e5 en d6 kreeg, ware het niet dat zijn centrumpionnen een voor een erafgeslagen werden. Burg versloeg een voormalige wereldtopper.
Als je deze stelling ziet en je dan afvraagt "Waar wil ik met de toren op d8 heen?", dan is b6 niet het meest voor de hand liggende antwoord. Ik weet ook niet of het een bewuste keuze van de legendarische zwartspeler was, origineel is het wel!
30… Td5 31. Lc4 Tc5 32. Le6+ Kb8 33. b4 Tb5 34. Lc4 Tb6
Het voordeel van de toren op b6 is dat je plannen met b5 minder aantrekkelijk maakt. Er is ook een nadeel: je kunt niet opponeren op de d-lijn. Voorlopig althans niet, maar met 35…g5 had zwart zijn toren weer erbij kunnen halen.
35. Td1 Td8? 36. Tfd2 Txd2 37. Dxd2 a5
Het probleem van de torenruil is dat na 37… g5 38. e6 gxf4 39. Dxf4 er geen toren meer is op c7 te dekken. Maar 37…a5 is geen oplossing, integendeel.
38. Dd5 Dh4
Slaan op b4 verliest wegens Dg8+ benevens Ta1+.
39. b5 Pe7 40. Dd8+ Ka7 41. Ta1 1-0 Tja, die toren op b6…
Burg, Twan (1½) 2492 Romanishin (2) 2521 1-0
Schut, Lisa (0½) 2295 Swinkels, R. (2) 2508 0-1
Gretarsson (3) 2516 Klein, D. (2) 2445 0-1
Van Der Werf (1) 2450 Admiraal, M. (1½) 2321 ½-½
Dimitri, bedankt voor de mooie analyses. Je schrijft dat Tiviakov kort rokeerde, maar hij rokeerde juist lang. Patrick
Dank, verbeterd!