Van Wely richt zeer weer op
In de voorlaatste ronde Tata Steel Tournament deed Van Wely weer van zich spreken. Na de vrij kansloze nederlaag van gisteren tegen Leko, liet hij vandaag zijn tanden zien. Het slachtoffer was de Italiaan Caruana die dit toernooi duidelijk niet zijn beste schaak laat zien. De andere twee landgenoten in de hoogste groep zullen deze ronde zo snel mogelijk willen vergeten. L’Ami verloor van Anand en Sokolov kreeg te maken met een uiterst taaie Hou Yifan.
In de tweede groep kwamen Tiviakov en Smeets na harde strijd onderling remise overeen, terwijl Timman en Van Kampen tegen een nul aanliepen. In de laatste Grootmeestergroep blijft Swinkels het goed doen, hoewel hij misschien niet tevreden zal zijn geweest met de remise tegen Admiraal. David Klein verloor van Peralta, maar dat was achteraf gezien niet echt nodig. Twan Burg schoof op door Lisa Schut te kloppen en Van der Werf zag een heel wisselvallige partij tegen Bitensky in remise eindigden.
A-groep
De partij tussen Van Wely en Caruana was helemaal in de stijl van laten we zeggen de ‘moderne Loek van Wely’. In de opening veroverde hij het loperpaar en het pionnencentrum en dat leverde een drukstelling op waarin hij zich zeer op zijn gemak voelt. De tegenstander moest toezien hoe wit langzaam maar zeker de druk opvoerde en toen Loek het loperpaar weer inleverde zag hij daar een paar zwakke pionnen bij de tegenpartij voor terug. Niettemin was het binnenhalen van een vol punt bepaald geen gelopen race aangezien wit met een lelijke verzwakking in zijn koningsstelling zat. Met zware stukken op het bord is het dan altijd oppassen. Nadat Caruana zijn tegenstander een handje had geholpen, ging het ineens hard. Wit combineerde een sterke vrijpion met een koningsaanval over de onderste twee rijen. Het slot was curieus: de witte koning werd ook opgejaagd door de zwarte stukken maar Van Wely had heel scherp berekend dat die veilig naar voren kon vluchten en daar hielp de monarch ook nog mee aan een het mat zetten van zijn collega. Een mooi geheel.
Van Wely, Loek – Caruana, Fabiano
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. e3 Lg4 5. h3 Lh5 6. Pc3 e6 7. g4 Lg6 8. Pe5 dxc4 9. Lxc4 Pbd7 10. Pxg6 hxg6 11. Ld2 Pd5 12. Db3 Dc7 13. Tc1 Pxc3 14. bxc3 Le7 15. Kf1 Td8 16. Tc2 a6 17. a4 Pf6 18. Kg2 c5 19. Le2 Td7 20. Lf3 O-O 21. Tb1 Tb8 22. Tcb2 Pd5 23. a5 cxd4
Niet 23… Dxa5? 24. c4 Pb4 25. dxc5! met winst.
24. cxd4 Dd8 25. Dd3 Ld6 26. De2 De7 27. Le4 Tc8 28. Df3 Lb8 29. Lxd5 exd5 30. Lb4 Dd8 31. Lc5 Dxa5 32. Txb7 Dd8 33. De2 Txb7 34. Txb7 Tc6 35. Db2
35. Da2!? met de dreiging Da4.
35… Ld6
Misschien kan zwart het net houden als hij zich passief opstelt met 35… Lc7 36. Ta7 Kh7 om na 37. Db7 tegenkansen in de stelling te brengen met 37… De8 waarna er … De4+ dreigt.
36. Db4
36… Lxc5?
Deze ruil is foutief. Zwart verschaft zijn tegenstander een gevaarlijke vrijpion. Taaier is 36… Lc7.
37. dxc5 Tc8 38. Ta7 Df6?!
Zwart heeft het moeilijk, maar deze zet vergemakkelijkt wits taak. Het tegenspel na 38… De8 39. Db7 De4+ komt nog niet op gang na 40. Kg1.
39. Db7!
Van Wely heeft uitstekend gerekend.
39… De6 40. Txa6 De4+ 41. Kh2 De5+ 42. Kg1
en zwarts positie is ineens hopeloos.
42… Txc5
Dat was natuurlijk zijn idee, maar nu neemt zwart het initiatief over.
43. Ta8+ Kh7 44. Dxf7 Tc1+ 45. Kg2 De4+
46. f3!
Dit moet Van Wely allemaal berekend hebben. [Vooral niet 46. Df3?? Tg1+]
46… Tc2+
Na dit schaakje loopt het zwarte initiatief snel dood. Daarna beslissen de witte dreigingen. De kritieke variant is 46… Dc2+ 47. Kg3 Dc7+ [Na 47… Tg1+? heeft wit een winnende wandelkoning! 48. Kh4 Df2+ 49. Kg5 Dxe3+ 50. f4 en het zwart kan het mat niet voorkomen.] 48. Dxc7 Txc7 waarna wit nog enige techniek moet tonen in het resterende eindspel.
47. Kg3 De5+ 48. f4 Dxe3+ 49. Kh4 g5+
Caruana probeert nog verwarring te stichten. Opnieuw blijkt de witte koning opmerkelijk veilig te staan op g5. Merk de negatieve waarde van pion d5 op: die staat verdere schaakjes in de weg. 49… Df2+ 50. Kg5.
50. Kxg5!
Vooral niet 50. fxg5 Df2+ 51. Dxf2 Txf2 waarna het eindspel remise is.
1-0
De partij tussen Anand en Erwin l’Ami was erg lastig om te beoordelen. De wereldkampioen offerde een pion en eigenlijk zelfs nog een, maar hij kreeg daar spel voor. Het zag ernaar uit dat de Nederlander lange tijd in de partij bleef, maar uiteindelijk wist hij niet te voorkomen dat hij een pion achter kwam in een eindspel dat Anand met vaste hand naar winst voerde.
24… e4?!
Hierna neemt wit het initiatief over. [Na 24… Td8! staat zwart in mijn ogen zeker niet minder.]
25. Ld5 Lf6 26. Pc3 Ta6 27. Tc1 c4?!
En dit is een echt keerpunt in de partij.
28. Ka2
De planning was ongetwijfeld 28. Lxc4 Tc6 maar wit heeft het sterke 29. Ld5! en dan blijkt het zwarte idee niet te kloppen. 29. Txa5 Txc4 en dit gaat wel voor zwart.
28… Pb3 29. Tc2
29… Pc1+!?
Origineel bedacht!
30. Kb1
Anand laat zich niet gek maken. Na 30. Txc1 volgt 30… Lxc3 31. Txa6 Txb2+ met eeuwig schaak.
30… Txa4 31. Pxa4 Pd3 32. Lxc4 h5 33. Lxd3 exd3 34. Td2 hxg4 35. hxg4
Na een fikse afwikkeling heeft wit een zeer voordelig eindspel. Hoewel de loper sterker is dan het paard, vormen de verbonden vrijpionnen op de damevleugel een macht.
35… Te8 36. Txd3 Te4 37. Pc3 Txg4 38. b4 g5 39. Pd5 Le5 40. Kc2 Kf8 41. a4 Tc4+ 42. Kb3 Td4 43. Txd4 Lxd4
L’Ami zet zijn kaarten op het loper-paard-eindspel, maar dat blijkt een illusie.
44. f3 f5 45. Kc4 Lf2 46. Kd3
De witte koning houdt de komende zwarte vrijpion tegen, het paard moet met de twee rakkers op de a- en de b-lijn het werk doen.
46… g4 47. Ke2 Ld4
48. Pe3!
Knappe techniek van Anand. Omdat het pionneneindspel voor wit gewonnen is, ondervindt zwart nu dat het eindspel niet te houden is.
48… g3 49. f4 Kf7 50. Kf3 Ke6 51. b5 Lb6 52. Pc4 Lc5 53. a5 Ld4 54. a6
De pionnen zijn niet meer af te stoppen, daarmee hield de zwartspeler het voor gezien.
1-0
Voor Ivan Sokolov begint het toernooi een nachtmerrie te worden. Tegen Hou Yifan pakte hij de zaken voortvarend aan. Hij liet een paard op e5 zettenlang in staan, maar de ex-wereldkampioene liet het stuk voor wat het was en zij counterde op geschikte wijze. Zij ruilde dames, won ondertussen een pion waarna de witte stelling in een ruïne was veranderd.
B-groep
Jan Smeets blijft goed meedraaien in de kopgroep. Vandaag had hij een zware dobber in zijn partij tegen Sergey Tiviakov. Die haalde zijn gebruikelijke Lc4-systeempje van stal in een 1. e4 e5-opening. Hoewel het aanvankelijk allemaal gelijk op ging, kwam Smeets toch langzaam in de problemen. In een zeer problematisch eindspel hield hij het hoofd koel en op onnavolgbare wijze hield hij de stelling nipt remise.
Een klein persoonlijk drama speelde zich af in de partij Robin van Kampen en Nikolic. Aanvankelijk was er geen vuiltje aan de lucht. Van Kampen won met een aardige combinatie een belangrijke centrumpion.
23. Pxe5!
Een verrassende combinatie.
23… dxe5 24. Lxe5 Db6 25. Lxb5 Dxb5 26. Lxf6 Lxf6 27. Dxf6 Dxb4 28. Pf3
De lucht is opgeklaard en wit heeft een mooie pion gewonnen en lijkt nu erg goede winstkansen te hebben.
28… Pf5!
Maar Nikolic vecht terug.
29. g4?!
Een grove verzwakking van de eigen koningsstelling. Ook na 29. e5 Pd4 30. Pxd4 Dxd4 is remise binnen handbereik voor zwart terwijl 29. exf5 Txe1+ 30. Pxe1 Dxe1+ 31. Kh2 Dxf2 ook in een puntendeling eindigt. Alleen met het profylactische 29. Kh2! kon wit op winst spelen. Dat is voor een menselijke schaker nauwelijks te zien want de pointe na 29… Txe4 is nu 30. Pe5!! waarna zwart een kwaliteit moet geven.
29… Txe4 30. Td1 Pg7 31. Pe5 Tf4 32. Dd6 De4 33. Dd5 De2
Inmiddels moet wit op zijn tellen passen.
34. Tf1??
Na deze zet gaat het meteen mis.
34… Pe6
Het paard grijpt in via veld g5.
35. Pd7 Pg5 36. Da8+ Kh7 37. Da1 Pxh3+ 38. Kh2 Pxf2
Omdat zwart een moordende aanval heeft, gaf Van Kampen gedesillusioneerd op.
0-1
Ook Jan Timman kreeg klop. Hij kwam er nauwelijks aan te pas tegen Rapport.
Sipke Ernst sprokkelde ondertussen een half puntje en daarmee geeft hij zijn score weer een dragelijk aanzien.
C-groep
Zoals in de inleiding opgemerkt blijft Robin Swinkels het uitstekend doen. Ik schreef een paar keer over zijn duel met David Klein, wie er de beste Nederlander wordt en daarmee promotie naar de B-groep zou bewerkstelligen. Die regeling blijkt helaas al een tijd geleden afgeschaft, alleen de winnaar van de C-groep mag volgend jaar optreden in de B. Het gaat dus nu alleen maar om de eeuwige roem en in dat kader deed Swinkels goede zaken met zijn halve puntje tegen Admiraal. Want ondertussen ging Klein onderuit tegen Peralta. Dat was bepaald niet nodig, hoewel de zwartspeler niet fraai uit de opening kwam. Na verloop van tijd was de stelling gelijkgetrokken en toen beging Klein een grove fout. Peralta nam het heft in handen en zorgde er nu voor dat zijn tegenstander niet nogmaals in de partij terug kon komen.
Swinkels zal ondertussen niet helemaal tevreden zijn geweest over zijn partij tegen Admiraal. Ook daar zagen we wat wisselende kansen, maar in het verre eindspel leek wit plotseling boven te komen drijven. Dat was maar schijn, want Admiraal wikkelde feilloos af naar een pionneneindspel waarin beide speler tegelijk een dame haalden.
46… Tc3!
Zwart heeft uitstekend berekend dat het naderende pionneneindspel remise is.
47. Txd4 Tc4 48. Txc4+ bxc4 49. Kf1 Kc6 50. f4 Kb5 51. f5 c3 52. Ke2 Kxb4 53. f6 Kb3 54. f7 c2 ½ – ½
Alle partijen (ook inclusief meer analyses) van de Nederlanders kunt u naspelen via de viewer:
Alle foto’s zijn van de website van Tata.
Foto’s ronde 12. Alle foto’s Tata 2013 van Frans Peeters.