Rosa Ratsma grote verrassing bij NK-jeugd

Bij het NK-jeugd dat deze maal voor het eerste in Sneek wordt gehouden, is Rosa Ratsma (1821) in de hoogste leeftijdscategorie dé grote verrassing van het toernooi. Na twee ronden had zij een 100% score en ging daarmee aan de leiding. Het had niet veel gescheeld of ze had ook na drie ronden bovenaan gestaan. Ze liet echter een gewonnen stelling in remise verzanden tegen Nick Maatman (2212). Maar gezegd mag worden dat zij via overwinningen op Don van den Bergh (2004) en Robin Bos (1931) haar visitekaartje had afgegeven. Broer Midas Ratsma had haar van dienst kunnen zijn door iets weg te halen bij Jorden van Foreest (zie foto Frans Peeters), maar dat bleek er niet in te zitten. De koppositie kwam daarom nu toe aan Jorden van Foreest, die wel de eerste drie partijen wist te winnen.

Van Foreest kwam voorbij Marcello Günther, Midas Ratsma en Mees van Osch. Gezegd moet worden dat Jorden in de eerste ronde in groot verliesgevaar was tegen Günther die heel goed uit de opening kwam met zwart. Als zij iets doortastender was geweest, had Van Foreest al meteen in het zand moeten bijten. Een foutieve combinatie van de zwartspeelster maakte een einde aan haar illusies. In de vierde ronde wacht Van Foreest een vuurproef; hij moet met zwart tegen de talentvolle Tycho Dijkhuis (2080), die slechts een halfje minder heeft. Op het vinkentouw zitten verder Daan Haver (1988), Nick Maatman, Anne Haast en Ivo Maris.

Waar zijn echter alle bekende jeugdspelers? Het toernooi in de hoogste categorie is helaas sterk gedevalueerd nu een groot aantal sterke spelers zich niet aan de start hebben gemeld. Van grootmeester Robin van Kampen kunnen we dat begrijpen. Hij heeft hier niets meer te zoeken en richt zijn aandacht liever op toernooien met een veel sterkere bezetting. Het lijkt ook legitiem voor de internationale meesters, Benjamin Bok, David Klein en ook de kersverse IM Quinten Ducarmon die het toernooi ook aan zich voorbij laten gaan. Maar wat te denken van belangrijke gegadigden zoals Arthur Pijpers,Hugo ten Hertog, Julian van Overdam, Roger Meng en Stefan Beukema (waarschijnlijk ben ik er nog een paar vergeten) die het NK ook links laten liggen? De sterke devaluatie vermoedelijk heeft te maken met het feit dat het uitzendingenbeleid drastisch veranderd is. De bond verkeert financieel in zwaar weer en mede daardoor is het uitsturen van spelers onder begeleiding een te grote onkostenpost geworden. Veel zal verhaald worden op de ouders van de spelers en dat is kennelijk geen aanlokkelijk vooruitzicht. Dat neemt niet weg dat spelers wel naar een Europees Kampioenschap zullen worden uitgezonden. Het zal echter niet zo gaan als in andere jaren en dat kan de absentie van zoveel talenten verklaren.

We zullen het daarom maar hebben over de spelers die wél op het appèl verschenen. Daarvan kende de hoogste ratinghouder, Milan Mostertman (2280), een ongelukkige start van slechts ½ uit 2. De nummer twee van de ranglijst, Anne Haast (2266), maakte de eerste twee ronden geen fout. Daarna moest zij een halfje toestaan aan Ivo Maris. Omdat er zo weinig meisjes in de oudste leeftijdscategorie meedoen aan het NK, spelen zij tussen de jongens in. Zij bepalen onderling wie er straks met de titel aan de haal mag gaan.

A-jeugd, tussenstand aan kop na 3 ronden:

Van Foreest, Jorden – Gunther, Marcella

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. h3 e6 7. g4 b5 8. Lg2 Lb7 9. g5 Pfd7 10. O-O Le7 11. h4 Pc6 12. Pxc6 Lxc6 13. Le3 Tc8 14. a4 b4 15. Pe2 O-O 16. Dd2 Dc7 17. Dxb4

Een gevaarlijke pion om te pakken.

17… Pe5 18. Ld4?!

[18. Dd4 was wat logischer.]

18… Pg6 19. h5 Ph4 20. Le3 Pxg2

Nu moet wit zijn verdedigende loper opgeven, waardoor hij plotseling in grote problemen is geraakt.

21. Kxg2

21… d5! 22. Dc3 e5! 23. exd5 Lxd5+ 24. Kh2 Lc4

Nog veel sterker is 24… Dd7 25. Dd3 Tc4! en dan lijkt het onwaarschijnlijk dat wit het bij elkaar had kunnen houden.

25. Tfe1 Db8

Opnieuw had zwart de dame richting de verzwakte witte koningsvleugel kunnen dirigeren. 25… Dd7!

26. Dd2

26… Lxe2?!

Volstrekt onnodig. Er was weinig tegen 26… Tfd8 27. Dc1 Db7 en ook hier had wit een zware pijp te roken gekregen.

27. Dxe2 Dxb2 28. Tac1 e4

28… Db4!

29. Lf4

29… Lxg5?

Maar zwart dacht zich met een combinatie een weg te kunnen banen door de witte koningsstelling heen. Helaas heeft zij de en passantregel niet in ogenschouw genomen.

30. Lxg5 De5+ 31. f4!

Wit heft het schaak op en dekt tegelijkertijd de loper. De pion is taboe door en passant te slaan omdat dan de dame zou gaan hangen. Van Foreest heeft nu geen problemen meer een vol punt binnen te halen.

31… Dc3 32. Dxe4 Tc4 33. De3 Da5 34. h6 1-0

Ratsma, Midas – Van Foreest, Jorden

1. Pf3 Pf6 2. c4 e6 3. e3 b6 4. Pc3 Lb7 5. b3 d5 6. Lb2 Pbd7 7. d4 Ld6 8. Dc2 O-O 9. Le2 De7 10. O-O a6 11. Tad1 Tfe8 12. Pd2 c5 13. dxc5 bxc5 14. cxd5 exd5 15. Pf3 Pe5 16. Df5 Tad8 17. Pa4

17… d4

Een thematische doorbraak in een stelling met hangende pionnen. Vermoedelijk was 17… Peg4! heel goed voor zwart. De dreiging is… Pxe3.

18. exd4 Le4 19. Dh3 Pg6 20. g3 Pd5

Dit was zwarts bedoeling. In ruil voor het pionoffer heeft hij de witte koningsstelling verzwakt en een paar dreigingen in de stelling gebracht.

21. Pe5?

Wit mist de hoofddreiging en daarna wordt hij snel opgebracht. Nu zou 21. dxc5? falen op 21… Pgf4! De enige zet is 21. Lc1 waarna zwart ook de betere papieren zou hebben met 21… Lf4!

21… Pgf4! 22. gxf4

22… Pxf4 23. Dg4 Lxe5 24. Lc1

Dit helpt bepaald niet. De pointe was natuurlijk 24. dxe5 Pxe2+ 25. Dxe2 Dg5+ en mat.

24… Pxe2+

Wit gaf het op met het oog op 24… Pxe2+ 25. Dxe2 Lxh2+ 26. Kxh2 Dh4+ 27. Kg1 Dh1#.

0-1

Haast, Anne – Van der Werff, Frank

1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 g6 5. c4 Pf6 6. Pc3 d6 7. Le2 Pxd4 8. Dxd4 Lg7 9. Lg5 O-O 10. Dd2 Le6 11. Tc1 Da5 12. O-O Tfc8 13. b3

13… b5

Zwart laat zich in op een foutieve combinatie. De hoofdvariant is hier 13… a6.

14. cxb5 Txc3! 15. Txc3!

De weerlegging. Zelfs na 15. Dxc3 Dxc3 16. Txc3 Pxe4 17. Te3 Pxg5 18. h4 zou wit een tikkie beter staan.

15… Pxe4

Dit moest de pointe worden, maar zwart heeft een ‘kleinigheid’ overzien.

16. Tc8+

Opgegeven in verband met dameverlies. Het grappige is dat er in de database een paar andere slachtoffers zijn geweest van deze truc, waaronder grootmeester Shchekachev in zijn partij tegen Ibragimov in 1999.

1-0

Bij de B-jeugd zijn het Lars Vereggen (2138) en de verrassende Marijn den Hartog (1882) die na drie ronden aan de leiding gaan. Zij zijn de enigen zonder puntverlies en treden in de vierde ronde tegen elkaar in het strijdperk. Lucas van Foreest volgt op een half punt achterstand.

B-jeugd, tussenstand aan kop na 3 ronden:

Mollema, Thomas – Vereggen, Lars

1. e4 c5 2. a4 d6 3. f4 e6 4. d3 Pc6 5. Pf3 Pge7 6. g3 g6 7. Lg2 Lg7 8. Pbd2 b6 9. O-O O-O 10. c3?!

De oorzaak van de latere ellende.

10… La6 11. De2 Dc7 12. g4 Tae8

13. Pe1?!

Het witte spel oogt wat vreemd. Een normale voortzetting is 13. Te1 maar zwart staat al onmiskenbaar beter.

13… f5! 14. gxf5

Dit opent de e-lijn en dat is in zwarts voordeel.

14… exf5 15. Df2 fxe4 16. Pxe4 d5

De zwarte stelling speelt bijna vanzelf.

17. Pg5 Dd6 18. Df3 h6 19. Ph3 Lb7 20. Pc2 d4 21. c4 Pd8 22. Dg4 Lxg2 23. Kxg2

23… Pf5!

Met goede, gezonde zetten heeft zwart al beslissend voordeel in handen. De witte stukken coördineren niet en het gat op e3 kost hem de kop.

24. Pf2 Pe3+ 25. Pxe3 dxe3 26. Pe4 Dxd3

De eerste oogst.

27. Pg3 h5 28. De2 Dd7 29. Ta3 h4 30. Ph1 Pe6 31. Txe3

Wit heeft de pion terug, maar de zwarte stukken domineren het strijdtoneel.

31… Pd4

31… Dc6+ 32. Kg1 Ld4 was nog eenvoudiger.

32. Dd1 Txe3 33. Lxe3 Dc6+ 34. Kg1 De4

Het is voorbij.

35. Lxd4 Lxd4+ 36. Pf2 Txf4 37. h3 De3 0-1

Den Hartog, Marijn – Gieben, Stijn

1. e4 c5 2. Pc3 g6 3. f4 Lg7 4. Pf3 Pc6 5. Lb5 Pd4 6. Lc4 d6 7. O-O e6 8. d3 Pe7 9. Lb3 O-O 10. Pxd4 cxd4 11. Pb1 d5 12. e5 Ld7 13. Pd2 a5 14. a4 f6 15. exf6 Lxf6 16. Pf3 Dc7 17. De2 Pc6 18. Ld2 Tac8

19. f5!

Een moedig pionoffer dat de zwartspeler in verwarring brengt.

19… gxf5 20. Pg5 Lxg5

Een flinke concessie: de zwarte velden worden ernstig verzwakt. Zwart kon de dreigingen ‘koeltjes’ bezweren met 20… Tce8 21. Dh5 Te7 maar dat wit compensatie voor de pion heeft is ook duidelijk.

21. Lxg5 Dd6 22. Dh5 Le8 23. Dh6 Lg6

24. h4

Wit weet zijn initiatief goed gaande te houden. De zwartspeler krijgt geen moment rust.

24… Tc7?

En zwart gaat meteen de fout in. De enige zet was 24… Pd8!

25. h5 Le8

26. Lf4!

Den Hartog profiteert ten volle van de fout. Het zwarte bastion stort helemaal ineen.

26… De7 27. Lxc7 Dxc7 28. Dxe6+ Kh8 29. Txf5 Txf5 30. Dxf5 De7 31. Tf1 Kg7 32. Dxd5 Dh4 33. Dg8+ Kh6 34. Dxe8 1-0

Bij de C-jeugd lijkt Robby Kevlishvili een waar schrikbewind te gaan houden. Na drie ronden heeft hij als enige 100%. Gezegd moet worden dat Sven Dijkhuis zich heel taai tegen hem verdedigde maar in het toreneindspel een goede remisemogelijkheid liet liggen. In de andere twee partijen was het redelijk overtuigend wat Kevlishvili, die algemeen als een groot talent wordt beschouwd, liet zien. De regerende kampioen, Joris Gerlagh begon ook goed met 2½ uit 3. Daarbij slaagde hij erin om een slecht tot verloren eindspel tegen Robin Lecomte voor de poorten van de hel weg te slepen.

C-jeugd, tussenstand aan kop na 3 ronden:

B-meisjes, tussenstand aan kop na 3 ronden:

C-meisjes, tussenstand aan kop na 3 ronden:

Alle analyses via de viewer:

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

3 Reacties

  1. Avatar
    wallie666 30 april 2013

    Prima verslag weer, al ben ik altijd weer verbaasd als er door een verlag heen zoveel ratings genoemd worden ! De gemiddelde jeugdspeler kent vaak niet de naam van zijn opponent maar wel zijn/haar rating, dit gaat dat imo ook niet echt tegen ! Daarnaast denk ik dat genoeg mensen weten dat Tycho Dijkhuis een gevaarlijke ousider is, om maar een voorbeeld te noemen

  2. Avatar
    HermanGrooten 30 april 2013

    De meeste schakers zijn getalletjesgek. En inderdaad wordt er veel te veel naar ratings gekeken vooral door mensen aan de zijlijn – zoals ik nu in dit verslag. Een rating is ook maar een momentopname, zoals uit de verrassende uitslagen bleek.

  3. Avatar
    duberry 05 mei 2013

    Mollema-Vereggen 13.Pe1?!

    In verwarring misschien door de mogelijkheid 13…,d5,de zet die ik in gedachte had,blijkt toch niet goed voor zwart als beide pionnen doorschuiven.

    Het vervolg zou ook kunnen zijn 14.e5,Lh6 en nu is Pe1 ook niet goed i.v.m. 15.Pg5

    Het vervolg kan ook zijn 14.exd5,Pxd5 15.Lxd5,exd5. Nu staan Toren en Paard wel goed geparkeerd.Alleen is de stelling hopeloos voor wit.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.