Schaakrubrieken weekend 6 juli 2013
Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken. Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het verschijnen van de veelal zaterdagse schaakrubrieken.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Anish Giri wil het scherper aanpakken
Om een schaakliefhebber te zijn, afgelopen april, dat was of je in het paradijs was met honing en ambrozijn en 72 maagden en niet wist waar je kijken en grijpen moest, want er was het Aljechin Memorial, het Grand Prix-toernooi in Zwitserland, het Capablanca-toernooi in Havana en ook nog het kampioenschap van China en van Bulgarije.
Zo ongeveer – eerlijk gezegd heb ik het een beetje aangedikt – begint in het laatste nummer van New in Chess de introductie tot een verslag dat Anish Giri schreef over zijn Grand Prix-toernooi in de Zwitserse kanton Zug. Ik herinner me inderdaad dat het me soms teveel werd, al dat topschaak, want je wil ook nog wel wat tijd hebben om er over na te denken. Het is niet goed of het deugt niet, want als het even stil is krijgen we weer onthoudingsverschijnselen.
Het is nu wat stiller dan in april en dan in juni, maar gebrek lijden we nooit. Afgelopen donderdag is in Beijing een nieuw Grand Prix-toernooi begonnen, waar Giri weer onder de deelnemers is, en vrijdag begon in het Science Park Amsterdam het kampioenschap van Nederland.
Over Giri wordt vaak gezegd dat hij natuurlijk een groot talent is, 20ste op de wereldranglijst en de beste ter wereld van de schakers onder de 20 jaar, maar dat zijn spel vaak te droog en te technisch is om de sterren van de hemel te spelen. Hij kent die geruchten en ik heb het idee dat hij er iets aan wil doen door meer het avontuur te zoeken.
Je zag het al een paar keer in Zug, en in Beijing begon hij donderdag met een harde aanval op Sergei Karjakins Berlijnse Muur door al snel na de opening twee pionnen te offeren.
Het kenmerk van een avontuur is dat het verkeerd af kan lopen, en dat gebeurde in die partij. Karjakin nam de pionnen in beslag, verdedigde zich een tijdje nauwkeurig en liet daarna zijn extra pionnen naar dame lopen.
Het belangrijkste toernooi van de afgelopen weken was de ‘Higher League’ van het Russisch kampioenschap in Jekaterinenburg. Die hogere liga is nog niet de allerhoogste, het was in feite een kwalificatiewedstrijd voor het echte kampioenschap van Rusland, dat daar de superfinale wordt genoemd.
Behalve de vijf plaatsen in die finale was er een nog vettere worst te winnen, want de toerwinnaar kreeg een plaats in het Tal Memorial van 2014. Lang leek het of dat Anton Sjomojev zou zijn, een schaker met de respectabele, maar voor het geweldige Tal Memorial bescheiden rating van 2.559. Officials maakten zich zorgen. Zou die arme kerel volgend jaar in het Tal Memorial niet zo wreed verpletterd worden dat hij afscheid van het schaken zou nemen en misschien wel van het leven?
Hun zorgen waren voorbarig, want tenslotte werd het toernooi gewonnen door Ernesto Inarkiev, die met zijn rating iets dichter in de buurt van de grote kanonnen is.
Nikita Vitjoegov-Anton Sjomojev, ‘higher league’, Jekaterinenburg 2013
1. d4 g6 2. c4 Lg7 3. e4 d6 4. Pc3 c5 5. d5 e6 6. Ld3 Pe7 Dit ongebruikelijke en ook wat onnatuurlijke systeem was een jeugdliefde van me omstreeks 1960. Ik dacht in mijn naïviteit dat het alle openingsproblemen oploste en stelde me toen voor dat mijn paard, dat in het begin nog heel bescheiden op e7 staat, na de actie van de f-pion f7-f5xe4, via f5 naar d4 zou gaan en daar genadeloos toe zou slaan. Het kon ook heel anders gaan, merkte ik later wel, maar in deze partij worden al mijn jeugdfantasieën verwezenlijkt. 7. Lg5 h6 8. Le3 a6 9. a4 exd5 10. cxd5 Pd7 11. Pf3 0-0 12. Dd2 g5 13. h4 Wit speelt op twee vleugels, nu op de koningsvleugel en straks op de damevleugel; ambitieus maar riskant. 13…g4 14. Ph2 Pe5 15. Le2 h5 16. Pf1 De8 17. Pg3 f6 Hij kon ook meteen 17…f5 doen. 18. Tb1 f5 In twee stappen naar f5 dus. Wist zwart niet goed wat hij wilde, of was hij buitengewoon slim? Waarschijnlijk het laatste. 19. Lg5 fxe4 20. Pgxe4 Na 20. Pcxe4 Pf5 21. Pxf5 Lxf5 22. Pxd6 Pd3+ (of ook simpel 22…Dg6) zou blijken dat zwart er goed aan deed om even te wachten met f5. In deze variant staat wits toren op b1 veel slechter dan op a1. 20…Pf5 Zwart heeft zijn zin. Hij heeft lichte pionnenzwaktes, maar zijn stukken werken mooi. 21. 0-0 Ld7 22. b4 c4 23. a5 Dg6 24. Kh1 Tae8 25. Tbe1 Kh8 26. Tg1 Wit wil f2-f4 spelen, maar het komt er niet van. 26…Tc8 27. Tc1 Op 27. f4 heeft zwart behalve eenvoudig 27…Pf7 ook 27…Pd3 28. Lxd3 cxd3 29. Dxd3 Pxh4 (dreigt 30…Txc3) met goed spel. 27…Pf7 28. Tgf1 Pxg5 29. hxg5 Pd4 Wit heeft veel torenzetten gedaan zonder zijn draai te kunnen vinden en is nu in grote problemen. Behalve de zet die in de partij komt dreigt ook 30…Pb3. 30. Tce1 Met 30. De3 kon wit zich iets beter verdedigen, maar zwart zou toch heel goed staan.
30…Pf3 31. gxf3 gxf3 32. Tg1 Wit moet zijn stuk teruggeven, want er dreigde 32…Df5. 32…fxe2 Wits koningsvleugel ligt open en zwarts aanval beslist. 33. Pf6 Na 33. Dxe2 is zowel 33…Lg4 met kwaliteitswinst als kalme versterking van de aanval met 33…Le5 ruim voldoende. 33…Lxf6 Zo wint zwart ook, maar een aardiger winst was er met 33…Dd3 (dreigt 34…Dh3 mat) 34. De3 Tce8 35. Pxe8 Txe8. 34. gxf6 Dxf6 35. Tg3 Lg4 36. Txe2 Lxe2 37. Dxe2 Dh4+ 38. Kg2 Tce8 39. Dc2 Te1 Wit gaf op.
Volgt nog….
NK Internet 2013
Schaken via Internet is een aparte beleving. Ik mag graag in de plotselinge gaten op een dag de wereld uitdagen voor een spelletje snelschaken. Je krijgt zomaar een klein avontuur want je weet niet wie de tegenstander is, waar hij van houdt of hoe hij speelt. Je kunt ongeveer gelijkwaardige tegenstanders uitdagen: de elo-rating wordt bij iedereen vermeld en direct na afloop van de partij al naar gelang de uitslag aangepast. Tijd, plaats en mobiliteit maken niets uit: je kunt altijd spelen. Wat een prachtig voordeel voor de schaaksport!
In de finale van het NK Internet deden zestien spelers mee: waaronder vijf Grootmeesters en zeven Meesters. Geen enkele winnaar had me verbaasd want er kan altijd een muis blijven hangen of een computerfoutje opkomen maar ook al verloopt alles normaal dan is de techniek die bij internetschaken vaak goed van pas komt soms ook de bottleneck waardoor het verlies kruipt. Ik heb bijvoorbeeld de promotie tot dame standaard gemaakt, want anders moet je eerst kiezen tussen alle symbolen.
Maar er zijn situaties dat juist promotie tot dame een patbeeld geeft en een toren niet, of dat de promotie tot paard een winnende vork is. Je kunt ook pre-move zetten doen op de computer, dan speel je 1.Pf3 pre-move 2.g3 en pre-move 3.Lg2; pre-moves kosten geen nanoseconde maar worden wel áltijd gespeeld, dus ook als zwart anticiperend 2…Lh3?! heeft gedaan. Vooral in de tijdnoodfase is het inspelen op pre-moves een aparte internettechniek, die je niet bij het bordschaak hebt.
Het speeltempo bij dit NK was drie minuten per partij plus drie seconden per zet bonus. Iedere speler mag op een zelf gekozen locatie spelen met zelf gekozen apparatuur. Maar dat moet wel van tevoren worden opgegeven in verband met de wedstrijdleider. Dat is voor de KNSB organisatorisch altijd een geregel, want er zijn net zoveel wedstrijdleiders nodig als deelnemers. Ik heb ook wel eens meegedaan en toen kwam een aardige man bij mij thuis er gewoon bij zitten. Daar kon ik wel tegen aanklagen tijdens de partijen want ik had mijn muis twee keer zo snel ingesteld (tijdwinst!) maar was daardoor soms de cursor kwijt. Die wedstrijdleider ondervangt het probleem van vals spelen. In zo’n korte tijd is het niet zinnig om tussendoor een schaakboek te zoeken maar je zou wel het toetsenbord op twee computers kunnen aansluiten.
Hulpmiddelen zijn verboden, dat moge duidelijk zijn. Overigens traceert de moedercomputer snel vals spel, als de zetten te veel overeenkomen met een bepaald programma. Ja, schaakvrienden en vriendinnen, onze sport is wel veranderd in de loop der jaren.
In de halve finale won Loek van Wely nipt van Robin van Kampen (4-3) en won Benjamin Bok met grote cijfers, 4-1, van Sipke Ernst. Kortom, in de afvalrace was alles bijna op Elo-kracht afgelopen, ondanks het vluggertempo. De enige verrassing was Bok die in de kwartfinale ook Jan Smeets met grote cijfers had verslagen (3-0). In de finale had Bok kennelijk al zijn kruit verschoten en was Van Wely oppermachtig (5-1). Enkele interessante fragmenten.
L. van Wely – B. Bok, na 15…e7-e5
Met zijn laatste zet voert zwart de druk tegen d4 op. Er moet ergens iets niet goed gegaan zijn want Pb8 staat nog steeds op zijn startpositie en dat geeft wit de gelegenheid om tactisch toe te slaan.
16.Lxh6! Lxh6 17.Txg6+ Kh7
Na 17…Lg7 18.e4 komt Dg5 er achteraan.
18.Lxf7 Tf8 19.Dd3 Txf7 20.Ta6+ Kh8 21.Txh6+
Nog beter dan dame-vangst.
21…Kg8 22.Dg6+ Kf8 23.Dd6+ Kg7 24.Tg6+ Kh7 25.De6 Tg7 26.Th6 mat laat het mat maar toe, na 25…Dc7 26.Ke2 geeft Tc1 de laatste klap.
L. van Wely – B. Bok, na 54.Tc6xc5
Wit staat goed maar zwart kan vechten want het steunpunt f3 gaat vallen. Ondanks de beperkte bedenktijd blijft de strijd op hoog niveau.
54…Tf2 55.Tc7+ Kd6 56.Tc6+ Kd7 57.Te6! Txf3+ 58.Kd2! Th3 59.Txe5 Txh2+ 60.Kd3 Tg2 61.Te6 Txg4
Wit staat nu een pion achter maar in dit soort eindspelen winnen de verst opgerukte pionnen (vanwege de bijkomende matbeelden zoals we ook zullen zien).
62.Tf6 h5 63.e5 h4 64.Tf7+ Ke8 65.e6 Tg166.Kd4 Te1 67.Txf4 g5 68.Tf7 h3 69.Th7 g4 70.Kc5! g3 71.Kd6 Kf8 72.Th8+ Kg7 73.Txh3 Te3! 74.Th4! Kf6 75.Tg4 Kf5 76.Tg8 Kf6 77.Kd7 Te5 78.Kd6 Te3 79.e7 Txe7 80.Txg3 Ta7 81.Tf3+
en met zo’n afgesneden koning is het eindspel kansloos.
Loek van Wely is Nederlands Internet Kampioen 2013, gefeliciteerd!
Niet alleen het spel op het bord is niet meer romantisch, ook de schakers zelf lijken steeds minder op datgene wat soms nog wordt gedacht: een ietwat morsige figuur met as- en drankvlekken op de kleding en een stuk in de kraag. Op de voorpagina’s van de laatste nummers van CHESS (www.chess.co.uk) zien we dan ook de heren Topalov en Carlsen keurig in een maatpak,als je niet uitkijkt beginnen ze nog een kledinglijn, de nieuwste rage onder de topsporters.
Ook CHESS lijkt in niets meer op die gestencilde A4-tjes met koffievlekken die je vroeger door de bus kreeg met strafport er op. Ik weet het wel, het is de vooruitgang, maar toch denk ik samen met heer Bommel: Hoe droevig is dit alles. Dat slaat zeker niet op de inhoud van CHESS, die is weer boven alle lof verheven. Men kan met de inhoud van het maandelijkse blad inderdaad wel een maandje vooruit, zeker als je de partijstellingenrubriek wilt oplossen zonder achterin te kijken naar de oplossingen.
Er zijn natuurlijk uitgebreide verslagen van de grote toernooien van de laatste tijd, in Londen waar Carlsen won na fotofinish en ZUG waar Topalov ruim zegevierde tijdens een mogelijke comeback naar de wereldtitel. De belangrijkste partijen worden ons voorgeschoteld met commentaar,soms van één van de spelers zelf. Er valt dus veel te genieten maar ook te leren in de rubrieken over openingen en eindspelen en al het laatste nieuws uit de schaakwereld voor wie daarin geïnteresseerd is. De nieuwste schaakboeken komen voorbij en uiteraard ook alles wat daar woelt en wemelt in de zgn E-sector.
Wie dan nog niet verzadigd is kan zich gaan verpozen op de bovengenoemde site en voor de echte schaakjunks zijn daar ook nog allerlei links te vinden, ik schrijf het zonder enige schroom op hoewel ik luttele jaren terug de termen nauwelijks kende.
Het Grand Prix Circus draait intussen vrolijk verder zowel bij de heren als bij de betere helft der schepping. Zo waren de schakers onlangs onder de Tessalonicenzen en daar speelde Kamsky met wit tegen voormalig wereldkampioen Morozewitsj: 1.e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Geen Open Spaans dus Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 d6 8.c3 0-0 9.h3 Pa5 10. Lc2 c5 11.d4 cxd 12.cxd exd 13. Pxd4 er is nog niets gebeurd wat de heren zelf hebben moeten bedenken, beide heren hebben ELO’s boven de 2700 maar dit wordt ook op clubniveau gespeeld. 13..Te8 14. Pc3 Lb7 15. Pf5 Tc8 16. Lg5 Pc4 17. Dd4 Pxb2? Het kan nooit goed zijn een pionnetje te snaaien als je zo onder druk staat. 18. Lb3 (Ook niet het beste antwoord, veel sterker was Pd5 bv: 18..Lxd5 19.exdTxc2 20. Txe7 Txe7 21. Lxf6 gxf 22. Dxf6 Te1+ 23. Txe1 Dxf6 24. Te8) 18..Pc4 19. Tad1 Dd7 20. Td3 Ld8 Zwart onderschat de witte aanval die hij met Pe5 nog had kunnen frustreren want nu komt 21. Pxg7 Te5 (21..Kxg7 22. Lxf6+ Lxf6 23. Tg3+ Kf8 24. Dxf6 enz.) 22. Pf5 Pxe4 23. Ph6+ Kf8 24. Lxd8 Txd8 25.f4 en zwart geeft op want zijn stelling is hopeloos geworden zoals u ziet. Hij verliest materiaal zonder enige compensatie.
Probleem 2432 is een driezet van Zagorujko:
En dan is er weer een oplossing: Probleem 2430: 1. Lxd4!
Alina l’Ami troeft echtgenoot af
Wie vorig weekend bij het Nova College Toernooi in Haarlem geld had moeten inzetten op de mogelijke winnaar, zou waarschijnlijk hebben gekozen tussen Sadler, l’Ami, Van den Doel en Haslinger. Dat waren de spelers met de hoogste ratings. Die vier namen stonden na zes ronden ook gezamenlijk bovenaan, met één belangrijke aantekening: het ging in de eindstand niet om meneer, maar om mevrouw l’Ami.
Alina l’Ami-Motoc komt uit Roemenië en is getrouwd met de Nederlandse topschaker Erwin l’Ami. Ze zit qua sterkte iets onder de meestertitel. Dat ze vorige week boven haar man eindigde, had ze aanvankelijk niet aan haarzelf te danken. Erwin l’Ami ging in de derde ronde tegen Arthur Pijpers uit Leiden opzichtig in de fout.
Arthur Pijpers-Erwin l’Ami
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 c5 5.a3 Lxc3+ 6.bxc3 Pe7 7.Dg4 0-0 8.Ld3 Pbc6 9.Lg5 Da5 10.Pe2 Pg6 11.0-0 Da4 12.f4 cxd4
Nu gaat het zo snel, dat je dit al de beslissende fout moet noemen. Onbegrijpelijk voor een grootmeester? Dimitri Reinderman op Schaaksite.nl nuanceert dat: “In het Frans moet je soms op d4 slaan, soms c4 doen. Het is niet makkelijk om te onthouden wanneer je wat moet doen. Het berekenen ook niet: als u uw computer laat rekenen, zal die er waarschijnlijk langer dan een minuut over doen om te zien dat slaan op d4 fout is. Dus ik kan me de fout van Erwin wel voorstellen. Anderzijds: na het witte antwoord ziet het er eng uit voor zwart… en het is zelfs al uit." Beter is dus 12…c4 13.Lxg6 fxg6 en zwart heeft voorlopig geen problemen. Al verdienen zijn dame en loper geen schoonheidsprijs.
13.Dh5 dxc3 14.Tf3 h6 15.Th3
Zwart geeft het op. Iets aan de vroege kant, maar na het onvermijdelijke loperoffer op h6 heeft wit alle tijd zijn toren van a1 naar g6 te brengen. Een voorbeeld: 15…Te8 16.Lxh6 gxh6 17.Dxh6 (dreigt Lxg6 en snel mat) 17…Pce7 18.Tf1 Pf5 19.Lxf5 exf5 20.Tff3 Dxc2 21.Tfg3 Dd1+ 22.Kf2 en Txg6 is beslissend.
Een ronde later bleek Erwin l’Ami niet van de schok bekomen te zijn, hij verloor van Kidambi Sundararajan, een grootmeester uit India. Zijn toernooi was daarmee verpest, maar zijn vrouw was intussen goed bezig. Naast een nederlaag tegen Stewart Haslinger won ze al haar partijen, afgesloten met een mooie zege op John van der Wiel.
Alina l’Ami-John van der Wiel
Wit heeft net 39.Td3 gespeeld, waarschijnlijk waren beide spelers in tijdnood. In die tijdnood maakt zwart nu de beslissende fout.
39…Lxf5? 40.Pxf5 Dxf5 41.Txd5
Zwart geeft het op. Na 41…Dxd5 42.Lxf6+ is het snel mat. Na dameruil heeft wit weliswaar nog weinig pionnen, maar zwarts f-pion is ten dode opgeschreven en anders zijn a- en b-pion wel.
Zoals gezegd eindigden vier spelers op de eerste plaats, elk met vijf punten uit zes partijen. Als de geldprijzen waren gedeeld, zoals bij de meeste weekendtoernooien, hadden ze elk 662 euro ontvangen. De organiserende vereniging Het Witte Paard kiest echter al een paar jaar voor een tie-breaksysteem. De prijzen verliepen van 1200 euro voor Stewart Haslinger tot 350 euro voor de even veel scorende Alina l’Ami. Het gelijk delen van geldprijzen leidt vaak tot korte remises in de laatste ronde. Daar is de laatste tijd in Nederland veel discussie over. Het systeem van Het Witte Paard, dat nergens anders wordt gevolgd, is in elk geval een interessante bijdrage aan die discussie.
|
Voor beginners A6138 Zwart aan zet wint, hoe?
|
Voor gevorderden B6138 Wit is aan zet, en maakt op onwaarschijnlijke wijze remise, hoe?
|
“De jeugd schaakt steeds sterker!” is een gezegde in de schaakwereld. Niet voor niets staat een 22-jarige aan kop op de wereldranglijst, de Noor Carlsen, en is een 20-jarige nummer drie, de Italiaan Caruana. De kampioen van Nederland, Giri, is zelfs nog geen 20 jaar. De leeftijd van de jongste grootmeester wordt regelmatig vervroegd.
Om te peilen hoe sterk de jeugd schaakt kunnen partijen van jeugdspelers worden nagespeeld. Op het Nederlands kampioenschap voor meisjes tot 12 jaar kwam ik van de kampioene Lorena Kalkman een zeer fraaie partij tegen.
Lorena Kalkman – Ting Ting Lu (HiQ Invest NK D)
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.d4 exd4 4.Lc4 Lc5 5.c3 dxc3 6.Lxf7+ Kf8? (Beter is 6. …Kxf7. Er volgt dan 7. Dd5+ Kf8 8. Dxc5+ De7. Dameruil werkt in het voordeel van zwart.) 7.Lxg8 (Beter is 7. Pxc3.) 7. … Txg8? (Waarom wil zwart geen pion winnen met de tussenzet 7. …cxb2?) 8.Pxc3 d6 9.Pg5 Pe5 10.Lf4? (10. Pxh7+ lijkt mij meer kans bieden.) 10. … Th8 11.Pf3 Pg4? (Zwart vergeet haar ontwikkeling. 11. …Lg4 was noodzaak.) 12.0-0 Pf6 13.h3 De8 14.Te1 Ph5 15.Ld2 Dg6 16.Ph4? (Wit overziet een combinatie van zwart.) 16. … Lxf2+! (Ook sterk is hier 16. …Dg3! 17. Dxh5 Lxf2+ 18. Kh1 Dxh4 en zwart staat niet slechter.) 17.Kxf2 Dg3+ 18.Kf1 Dxh4 19.Df3+ Ke8
Zie diagram. Zwart had moeten besluiten tot dameruil met 19. …Df6.
20.e5!! (Wit laat zich niet afleiden door de dreiging 20. …Tf8 met dameverlies. Op 20. …Tf8 heeft wit het volgende bedacht: 21. exd5+ Le6 22. Txe6+ Kd7 23. Te7+ Kxd6 24. Pe4+!! Kxe7 25. Lb4+ Ke6 26. Lxf8 en de fraaie winst is binnen.) 20. … d5 21.Pxd5 Dc4+ 22.Kg1 g6 23.Tac1 Dd4+ 24.Le3 Dh4 25.Pxc7+ Ke7 26.Pxa8 Pg7 27.Lf2 Dg5 28.Tc7+ 1-0.
Nieuwe opgave.
In het NK bij de jongens kwam diagram 877 op het bord. Hoe wint wit deze partij? Het vervolg geven met vijf zetten. Oplossing tot 26-7 bij Henk Prins, Reinenweer 42, 3363 XR Sliedrecht . Er zijn 3 punten te verdienen.
