Wordt Dieren het toernooi van L’Ami?
In het Open Kampioenschap van Nederland te Dieren heeft een driemanschap de leiding in handen na zes ronden.
Aanvankelijk had onze landgenoot Erwin l’Ami na vijf ronden met 4½ punt als enige de koppositie voor zich opgeëist, maar door een remise tegen de Israëliër Greenfeld kon hij niet voorkomen dat hij gezelschap kreeg van Sengupta (India) en Belkodja (Tunesië). L’Ami mag morgen met wit proberen laatstgenoemde terug te wijzen, terwijl de twee deelnemende Indiërs elkaar naar het leven mogen staan. Sengupta neemt het in de zevende ronde namelijk op tegen Sethuraman.
Het jeugdige Groningse talent Jorden van Foreest is een van de meest verrassende achtervolgers. Na zijn onverwachte overwinning in de vijfde ronde op GM Roeland Pruijssers, kwam hij vandaag remise overeen met zijn stadgenoot Joost Wempe waardoor Van Foreerst met 4½ punten morgen grootmeester Greenfeld in bedwang mag proberen te houden.
Dieren 2013 lijkt het toernooi van Erwin l’Ami te worden. De grootmeester uit Woerden speelt goed en geconcentreerd en daarmee zal hij waarschijnlijk zijn wat mislukte NK in Amsterdam goed willen maken. Niettemin is dit Open Kampioenschap een relatief ‘gevaarlijk’ toernooi voor hem omdat hij met 2640 verreweg de hoogst gerate speler is. Toch moet moet hij hard werken voor zijn punten. Eerst speelde hij een ondoorgrondelijke partij tegen de sterke meester Willy Hendriks, die hij redelijk snel won. Niettemin ging daar het nodige denkwerk aan vooraf. Vervolgens moest hij diep gaan tegen de nummer twee geplaatste GM Sethuraman uit India. Daar kwam het curieuze eindspel van toren plus loper tegen toren (plus pion!) op het bord. Door de aanwezigheid van die zwarte pion stapelden de problemen zich bij de zwartspeler snel op, waardoor die er niet in slaagde de enige weg naar de remise te vinden. Ik heb ze beide voor u geanalyseerd (met hulp van de aantekeningen van Peter Boel op de toernooisite).
Hendriks, Willy – L’Ami, Erwin
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Pc6 5. Pf3 Db6 6. a3 Ld7 7. b4 cxd4 8. cxd4 Tc8 9. Lb2 Pge7 10. Pc3 Pa5 11. Pa4 Dc6 12. Pc5 Pc4 13. Lc1 b6
Op de toernooisite valt te lezen dat dit een nieuwtje was ten opzichte van een partij die Hendriks net daarvoor in Leiden tegen Deep Sengupta had gespeeld.
14. Pxd7 Dxd7 15. Ld3 Pc6
Maar dit is volgens mijn database pas het werkelijke nieuwtje. De onderhavige stelling was al driemaal eerder op het bord gekomen.
16. O-O b5 17. h4 h6 18. h5 a6!
Een nuttige afwachtende zet.
L’Ami: "Als zwart meteen 18… Le7 19. Ph2 Pxd4 faalt dan op 20. Dg4 en g7 valt". 18… a5 wat vroeg 19. bxa5 Ta8 20. a4 Txa5 21. Ld2 b4 22. De2 en zwart slaagt er niet in alles bij elkaar te houden.
19. Lb1
Het is de vraag of dit de juiste voortzetting is aangezien de loper twee zetten later (onder slechtere omstandigheden) terug moet.
Wellicht is 19. Ld2 maar het is duidelijk dat wit verlegen zit om een constructief plan.
19… Le7 20. De2 a5!
Een goed moment om de witte damevleugelpionnen van wit aan te pakken.
21. bxa5 Ta8 22. Ld3
De loper keert terug om druk te zetten op het paard op c4.
22. a4 gaat nu niet vanwege 22…Txa5.
22… Txa5 23. Ld2 Txa3
Zwart neemt het geschenk danbaar aan.
24. Txa3 Lxa3 25. Tb1 b4 Diagram
Snijdt de loper van het strijdtoneel af, maar "deze vrijpion kon wel eens belangrijk worden" moet L’Ami gedacht hebben.
Hier lijkt 25… O-O in aanmerking te komen maar de tactiek werkt niet helemaal: 26. Txb5 P6xe5 27. Pxe5 Dxb5 en nu heeft wit plotseling 28. Lxh6! gxh6 De reden is dat zwart de herhaling van zetten niet uit de weg kan gaan. 29. Dg4+ Kh8 30. Df4 Kg7 31. Dg4+ Kh8 32. Df4 enzovoort.
26. Lxc4 dxc4 27. Dxc4 O-O 28. Le3 Tc8 29. Da6 Pe7 30. Pd2 Dc7
Diagram
Inmiddels is duidelijk dat zwart de overhand gekregen heeft. Hij heeft alle troeven in handen: een sterke vrijpion, de enige open lijn in handen, het sterke veld d5 voor zijn paard, pionnen op de verkeerde kleur van wit.
31. Tb3 Dc2 32. Kh2 Dd1
Diagram
33. Lxh6 gxh6
Hendriks wil niet zonder strijd ten onder gaan. Hij probeert de tegenstander in elk geval nog nerveus te krijgen. L’Ami blijkt echter niet onder de indruk, hij neemt het stukoffer aan bezweert vervolgens koeltjes alle dreigingen.
34. Tg3+ Kh8 35. Pe4 Dxd4 36. Pd6 Dh4+ 37. Th3 Df4+ 38. Tg3 Tf8 0-1
Dan nu het eerder genoemde curieuze eindspel.
43. Ke5 Tot mijn verbazing gespeeld en misschien ook niet wits beste poging.
Hier liep bij mij het livebord vast op de toernooisite. Ik was er vanuit gegaan dat de witspeler met 43. Tg3 de lastige zwarte a-pion onschadelijk zou hebben gemaakt waarna hij het eindelijk kan gaan proberen, maar dat was dus niet gespeeld.
43… Lc6 44. Le6 Te8
Diagram
45. Tg3
Nu werd 45. Th1 aangegeven door Peter Boel op de toernooisite. Deze zet lijkt inderdaad te winnen na 45… Ld7 46. Th3 Lxe6 47. fxe6 a2 48. Tf3+ Kg8 49. Ta3 Tb8 Zie analysediagram
en dit eindspel taxeerde L’Ami als remise. Dat is de vraag en daarom analyseer ik nog even verder. 50. Txa2 Kf8 51. Ta7 Tb1 52. Tf7+ Ke8 [52… Kg8 53. Tf2 en omdat de zwarte koning is afgesneden wint wit.]
53. Txg7 Zie analysediagram
Dit is een stelling die wit vermoedelijk altijd kan bereiken. In de regel is het remise met een pion, als de vijandelijke koning op het promotieveld staat. Maar nu heeft wit een extra pion die hem beschermt tegen schaakjes in de rug. Maakt dat verschil? Nee, dat helpt niets, het is en blijft remise. L’Ami heeft dus gelijk en met de tablebases op de achtergrond weet ik ook zeker dat het zo is!
45… a2 46. Ta3 g6?
46… Ld7 47. Txa2 Lxe6 48. fxe6 Tb8 met een overgang naar de stelling die we een paar zetten geleden ook al zagen. L’Ami gaf direct na de partij aan dat het remise was.
47. Txa2 Lxe4 48. Kxe4 gxf5+ Diagram
49. Ke5! Kg7?
Dit is een goede poging. Wit laat de zwarte pion in leven zodat de bekende pattruc die in dit eindspel bekend is, niet kan. Voor de achtergronden van dit eindspel verwijs ik graag naar een column getiteld “Today is the big day” waarin ik dit eindspel bespreek.
Met de tablebases kan gevonden worden dat 49… Tb8! de enige zet die remise maakt! 50. Kf6 Ke8 51. Th2 Kd8 en zwart ontsnapt.
50. Tg2+!
Niet moeilijk, maar wel de enige zet die wint!
Na 50. Tg2+! Kh6 51. Kf6 wordt het matnet dichtgetrokken.
1-0
Er valt veel te beleven in dit toernooi. Zo is de doldwaze partij tussen Greenfeld en Stefan Beukema vermeldenswaardig. Die kan het beste in twee diagrammen worden samengevat:
| |
|
|
Damevangst na 13… Tf5! |
Er volgde een damevangst met 26. Pe2! |
 |
 |
|
Jorden van Foreest |
Stefan Beukema |
Dan is het tijd om de jeugdige Jorden van Foreest aan het werk te zien. Hij slaagde er in om een grootmeesterscalp mee naar huis te nemen. En het slachtoffer was een dit seizoen bijzonder succesvolle speler: Roeland Pruijssers!
Van Foreest, Jorden – Pruijssers, Roeland
1. Pf3 d6 2. d4 g6 3. e4 Pf6 4. Pc3 Lg7 5. h3 O-O 6. Le3 c6 7. a4 Pbd7 8. Le2 e5 9. O-O exd4 10. Dxd4?! Diagram
Deze merkwaardige zet is nooit eerder voorgekomen. Ik denk ook niet dat hij in wits voordeel werkt.
10… Pd5! 11. Dd2 Pxe3 12. Dxe3 Te8
Zwart heeft nu een geweldig loperpaar, waarbij vooral de zwartveldige loper een ‘monster’ is geworden. De witte actie verdient dus geen navolging.
13. Df4 Db6
Erg ambitieus en misschien vraagt Pruijssers ook teveel van de stelling hiermee.
De voorkeur verdient 13… Pc5! om de ontwikkeling te voltooien en druk te zetten tegen e4.
14. Lc4 Tf8
Toch jammer dat dat nodig is.
15. Lb3 Pe5 16. a5 Dc5 17. Pxe5 Lxe5 18. Dd2 Le6 19. Pa4 Dd4 20. Dxd4 Lxd4 21. Tad1 Lxb3 Diagram
Tot hier heeft wit zich uitstekend verdedigd en hij lijkt terug in de partij. Met zijn volgende zet ‘vergeet’ hij iets.
22. Txd4? Lxc2?
Maar Pruijssers was kennelijk nog niet wakker…
Na 22… c5! verliest wit materiaal en lijkt mij de partij in hogere zin beslist na het min of meer gedwongen 23. cxb3 cxd4
23. Pc3 Tfd8 24. Tc1 Lb3 25. Tb4 Le6 26. Txb7 d5?!
Niet helemaal wat de stelling verlangt.
Zwart kan het gelijk houden met 26… Tdb8 maar daar had hij geen zin in.
27. exd5 cxd5 28. Pe2 d4 29. Pf4 Lc8 30. Te7 g5 31. Pd3 Lf5 32. Td1 Td5 33. g4 Le6 Diagram
34. b4! Ld7?! 35. Te5! Tb5? Diagram
36. Pc5! f6
De jonge Van Foreest weet wel raad met wat hem in de aanbieding wordt gedaan.
37. Te7 Lc6 38. Txd4 Tab8 Diagram
39. Pd3 Le8
Er is geen redden meer aan.
39… T5b7 40. Te6 Lb5 lijkt er ook een tweede pion van het bord te vallen: 41. Pc5 Tf7 42. Pe4 Kg7 maar zwart heeft het nog even bij elkaar gehouden. Na 43. f4! gxf4 44. Pd6 Tc7 45. Txf4 zal hij het echter toch niet droog houden.
40. Txa7 Lg6 41. Kg2 h5 42. gxh5 Lxh5 43. Tdd7 Tf5 44. Tg7+ Kf8 45. Kg1 Td8 46. Th7 Kg8 47. Tag7+ Kf8 48. Th8+ Kxg7 49. Txd8 Lf3 50. a6 g4 51. a7 1-0
Tot slot nog een tragikomisch einde in de volgende partij:
In deze stelling staat zwart een tikje beter maar winst zal er niet inzitten vanwege de sterke witte vrijpion. De witspeler begaat nu een opmerkelijke blunder.
51. Kg3?? Pf5+
Zo loopt hij vrijwillig een matnet in.
52. Kxg4 Df2! Diagram
En nu valt er tegen het dreigende mat niets te ondernemen.
53. Dxf5+
Gedwongen, maar dat staat gelijk aan opgeven.
53. Dd3 Dg2+ faalt op 53… Dg2+.
53… gxf5+ 54. Kxf5 Dc2+
54… Dg2 had meteen tot mat geleid.
55. Kg4 Kf6 0-1
Alle partijanalyses en fragmenten via de viewer:
(De foto’s zijn allemaal van Ab Scheel)
