Stuivertje wisselen aan kop

In het Hogeschool Zeelandtoernooi te Vlissingen zijn er na zes ronden twee leiders. De grootmeesters Harikrishna en Landa hebben beiden 5½ punten verzameld. De Indiër raakte in de vijfde ronde een halfje kwijt aan Ikonnikov, Landa aan de verrassend voor de dag gekomen Duitse grootmeester Huschenbeth. Een peloton aan spelers, waaronder onze landgenoten Erwin l’Ami, Sipke Ernst, Matthew Tan, Quinten Ducarmon, Stefan Kuipers en Manuel Bosboom volgt op een halfje daarachter. De Nederlandse kampioen Dimitri Reinderman moet het met nog een halfje minder doen na een nederlaag tegen de Duitse meester Henrichs, die zelfs na vijf ronden brutaal alleen de leiding had genomen. De nummer één geplaatste Harikrishna was degene die hem terugwees.

Pentala Harikrishna
Konstantin Landa

De Rus Landa mocht in de vijfde ronde tegen Huschenbeth zijn handen dichtknijpen, nadat hij een remise voor de poorten van de hel had weggesleept. Twee pionnen achter in een eindspel waarbij ook zijn stukken niet bepaald gunstig stonden opgesteld. De Duitser bracht een pion tot promotie en toen leek de klus geklaard, maar Landa had verder gekeken. Met slechts een toren voor de dame had hij een opmerkelijke vesting weten op te bouwen, die niet te slechten was. Een ander eindspel dat de moeite van het bekijken waard is, was dat wat op het bord kwam tussen meneer en mevrouw L’Ami. De paring had Erwin en Alina in de vijfde ronde aan elkaar gekoppeld. De grootmeester slaagde erin de opening en in het middenspel niet in zijn vrouw ‘omver’ te krijgen en er restte slechts een remise-achtig toreneindspel. Het verschil in Elo moest dan toch hier het verschil gaan maken en dat gebeurde ook. Natuurlijk moet gezegd worden dat zwart het waarschijnlijk wel remise kan houden, maar de praktijk is weerbarstiger. Tenslotte ging Alina toch de mist in. Toevallig had ik een kleine e-mailwisseling met haar waarin zij het volgende liet weten: “Now I am busy banging my head to the walls not to have drawn such an endgame against Erwin…:( “. Een echte schaakster dus!

Hierbij de tussenstand aan kop na zes ronden:

Uit het overvloedige partijmateriaal heb ik voor u vier partijen die ik zeer de moeite waarde vond, wat uitvoeriger geanalyseerd. Daarna mag u zelf aan de slag met enkele Kurzpartien waarin er in een partij ineens iets bijzonders aan de hand is.

De Jong, Migchiel – Landa, Konstantin

In deze stelling heeft zwart een aardige combinatie in petto.

37… hxg4! 38. Te8+ Kh7

Natuurlijk niet 38… Txe8 wegens 39. Dxe8+ Kh7 40. Dh5+ Kg8 41. Te8# en wit wint!

39. Txd8 gxf3+ 40. Kh3

40. Dxf3 Tg1+ wint natuurlijk voor zwart.

40… Pe5!

Het paard staat hier als een vorst. De slagzet 40… fxe2 kon ook maar dat is voor een mens ondoenlijk om zuiver uit te rekenen. 41. Th8+! en nu moet 41… Kg6! [41… Kxh8? 42. De8+ Kh7 43. Dh5+] 42. De8+ Df7 en zwart wint. 43. De4+ f5 44. Dxe2 Kg5! en dan moet je ook nog gezien hebben dat 45. Dxd1 faalt op 45… Pf2+.

41. Ted2 Txd2 42. Dxd2 Db1

De dame komt via f1 of f5 op bezoek en bovendien dekt zij de diagonaal b1-h7 af.

43. Td4 Df1+ 44. Kh4 g5+ 45. Kh5 Dh3+ 46. Th4 Df5!

De beste waarna wit zich gewonnen gaf.

0-1

Huschenbeth, Niclas – Landa, Konstantin

Wit heeft twee pionnen meer maar in deze open stelling is de loper iets beter dan het paard. Desalniettemin moet wit op een of andere manier de winst kunnen afdwingen.

37. Ta3?!

Logischer lijkt mij 37. g3! om met de koning naar het centrum te gaan. Wit kan dan 37… Tc8 beantwoorden met 38. Kg2 Le1 39. Kf1 Ld2 40. Pd4 Le3 41. Pc6+ en hier moet wit toch op winst staan.

37… Tc8 38. Tf3 Lb6 39. Tc3 Ta8 40. a3 Td8 41. Pc1 Td4 42. Pd3 La5 43. Tc6 Ld2 44. g3 Ta4 45. Tc7+ Ke8

Wit zet zijn kaarten nu op de h-pion. En hij krijgt succes, tenminste…

46. h4 Txa3 47. h5 Tc3

De computer vindt inmiddels dat wit duidelijk op winst staat.

48. h6 Txc7 49. h7 Lc3 50. Pe5 Lxe5 51. fxe5 Txc2+ 52. Kh3

52… Tc4!

Maar Landa heeft verder gekeken.

53. h8=D+ Ke7

En zwart heeft een vesting! De belangrijkste kenmerken hiervan zijn dat de pionnenstructuur niet gebroken kan worden, de vijandelijke koning niet kan helpen en dat de speler met materiaal minder (in dit geval zwart) niet in tempodwang gebracht kan worden. Dat is hier hier het geval. Mijn engine begrijpt er niet veel van: die geeft +- 5.33… Het is toch echt remise.

54. Df6+ Ke8 55. Kg2 Tg4 56. Dh8+ Ke7 57. Kf3 Te4 58. Df6+ Ke8 59. Dg7 Ke7 60. Kg2 Ke8 61. Kh3 Ke7 62. Df6+ Ke8 63. Dg5 Td4 64. Dg8+ Ke7 ½ – ½

Krasenkow, Michal – Van Delft, Merijn

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 e6 5. e3 Pbd7 6. Dc2 Ld6 7. b3 O-O 8. Lb2 e5 9. Le2 exd4

9… e4 is hier gebruikelijk, maar daar ligt wit niet wakker van.

10. Pxd4 dxc4 11. bxc4

De normale zet, maar kennelijk wilde Krasenkow iets anders proberen. 11. Lxc4

11… Te8

Een nieuwtje. 11… Pe5 12. h3 De7 is de normale gang van zaken. 13. O-O kwam voor in een partij Sandipan-Huzman, 2010. Frivoler is 13. g4 zoals voorkwam in Dao Thien Hai-Prakash, 2000.

12. O-O-O!?

Een grote verrassing. De witspeler gooit alles op een strijd met tegengestelde rokades.

12… Lf8

Merijn zal wellicht niet geweten hebben wat hem boven het hoofd hangt. Een logischer ontwikkelingszet is 12… Pc5 waarmee zwart in elk geval de opmars g2-g4 vertraagt (of in elk geval ter discussie stelt). 13. g4? lijkt me incorrect vanwege 13… Pxg4

13. g4!?

13… Te5?!

Een onnatuurlijke zet. Zwart wil graag veld e8 inruimen voor zijn paard, maar de toren staat hier tactisch gezien niet handig. Goed of niet goed, zwart had in elk geval verder moeten gaan met 13… Pc5 14. Pxc6 Dc7 15. Pd4 Ld7 en in elk geval doet hij volop mee nu.

14. Thg1 Dc7

Natuurlijk wil hij uit de d-lijn.

15. g5 Pe8

16. Pf5

Een zeer aantrekkelijke aanvalszet, maar misschien niet de meest kansrijke. Waarschijnlijk was 16. Pe4 veel nauwkeuriger. Wit transporteert een nieuw stuk in de aanval en hij opent tegelijk de lange diagonaal.

16… Kh8?

Maar zo wel. Opmerkelijk genoeg lijkt mij 16… g6 nog kunnen voor zwart: 17. Ph6+ Lxh6 18. gxh6 Pdf6 en in elk geval kan zwart zijn ontwikkeling voltooien.

17. Ph6!

Als hij die zet dacht te kunnen voorkomen, dan zal dit als een koude douche zijn gekomen.

17… gxh6 18. f4

De ongelukkige toren mag natuurlijk niet wijken wegens een vernietigend aftrekschaak.

18… hxg5 19. fxe5 Pxe5 20. Txg5

20… f6

Dit bespoedigt het einde, maar de stelling was al niet fraai meer. Ook na 20… Lg7 21. Pe4 gaat zwart de boot in.

21. Th5 Df7 22. Pe4 Pg4

22… Lg4 23. Pxf6! Lxh5 24. Pxh5 gaat ook helemaal mis.

23. Lxg4 Lxg4

24. Pxf6

Krasenkow mag het mooi uitmaken en Van Delft gunt hem de eer.

24… Pxf6 25. Lxf6+ Dxf6 26. Dxh7# 1-0

L’Ami, Erwin – L’Ami, Alina

We nemen de draad op bij deze stelling.

34. Ta7

Wit staat ietsje beter, hij heeft een binnengedrongen toren. Maar bij goed spel zou je toch zeggen dat het remise moet worden.

34… Te7?!

Na een wachtzet 34… Td6 35. Ke4 en dan actief worden met 35… Td2 36. Tb7 Txa2 37. Txb6 Th2 lijkt me dat wit geen winst kan afdwingen.

35. Ta6!

Een verrassend veld voor de toren.

35… Tb7

Dat lijkt bijzonder passief.

Misschien heeft ze onderschat dat wit nu na 35… Te6 36. c5 bxc5 37. Txa5 erg goede kansen zou krijgen.

36. Ke4 Ke7

Ik zat de partij live te volgen en hier leek me dat wit snel tot winst zou kunnen komen.

37. Ke5

Dit verbaasde me enigszins maar wit blijft voordeel houden. Namelijk met 37. c5! bxc5 38. Txa5 c4 39. bxc4 en hoewel de pionnenstructuur versplinterd is, moet het gewonnen zijn voor wit.

37… f6+ 38. Kd5

Lijkt me een kleine onnauwkeurigheid, maar misschien heb ik dat verkeerd gezien.

Als hij tenminste 38. Ke4 had gespeeld. 38… Kd6 39. Kd4 Ke7 40. h4 Td7+ 41. Ke4 Td6 42. h5

38… Td7+ 39. Ke4 Td6 40. c5

Het moet toch komen van deze zet.

40… bxc5 41. Txa5 Td4+ 42. Ke3

42… Kd6

Dit lijkt ook nog net te kunnen maar zwart maakt het zichzelf moeilijk. Er bestond ook een actieve verdediging met 42… Td1 43. Txc5 Th1 44. Tb5 Txh3+ en ik kan geen winst voor wit ontdekken. Zwart staat te actief.

43. Ta8 h5?

Nu gaat ze de fout in. Het pionneneindspel is kansloos.

Alleen met 43… f5! kon zwart zich staande houden. Kandidaat vrijpion eerst naar voren… 44. Ta6+ [Het pionneneindspel dat in de partij ontstaat zou nu zelfs verliezen voor wit: 44. Td8+ Ke5 45. Txd4?? cxd4+ 46. Kd3 fxg4 47. hxg4 h5 48. gxh5 gxh5 49. a4 h4 en de zwarte vrijpion is eerder ook na 50. Ke2 h3 51. Kf2 d3 52. a5 h2 53. Kg2 d2 54. a6 d1=D.] 44… Ke5 45. Txg6 f4+ 46. Ke2 Wit is tijdelijk een pionnetje voorgekomen, maar de zwarte stukken staan zo actief dat hij niet kan winnen. Een voorbeeld: 46… c4 47. bxc4 Txc4 48. Txh6 Te4+ 49. Kf3 Te3+ 50. Kf2 Ta3 en remise lijkt heel waarschijnlijk.

44. gxh5 gxh5

45. Td8+ Ke5 46. Txd4 cxd4+

En opgegeven.

Na 46… cxd4+ 47. Kd3 f5 wint wit vanwege de zogenaamde verst verwijderde vrijpion. 48. a4 f4 49. a5 Kd5 50. a6 Kc6 51. Kxd4 Kb6 52. Ke4 Kxa6 53. Kxf4 en de witte h-pion wint de partij.

1-0

Er valt veel leuks te aanschouwen bij het naspelen van de vele partijen die dit toernooi opleveren. In het genre ‘miniatuurtjes’ (korte partijen) heb ik er vijf voor u geselecteerd waarin de partij door een kortsluiting of door een fraaie combinatie abrupt beëindigd werd.

OPGAVE 1

1. c4 c5 2. Pc3 Pf6 3. e4 Pc6 4. Pge2 e5 5. d3 d6 6. h3 g6 7. g3 Le6 8. Lg2 Dd7 9. Pd5 Lg7

Diagram 1. Welke gemene zet heeft wit hier tot zijn beschikking?

OPGAVE 2

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Lc5 5. Le3 Db6 6. Pa3 d5 7. exd5 exd5 8. Lb5+

Diagram 2. Zwart speelde nu 8… Pc6? Hoe profiteert wit handig van dit missertje?

OPGAVE 3

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. f3 e5 6. Pb3 a5 7. a4 Pc6 8. c4 Pxe4 9. fxe4 Dh4+ 10. Kd2 Df4+ 11. Kc3 Dxe4 12. Dd3 Dh4 13. Dg3 Dh5 14. Le3 d5 15. cxd5 Dd1

Diagram 3. In deze curieuze partij heeft wit meerdere aantrekkelijke zetten. Kunt u kiezen uit:

A) 16. dxc6

B) 16. Ld3

C) 16. Lb5 ?

OPGAVE 4

1. Pf3 Pf6 2. d4 c5 3. d5 b5 4. Lg5 Db6 5. Lxf6 Dxf6 6. c3 Db6 7. e4 d6 8. Pbd2 g6 9. a4 bxa4 10. Pc4 Dc7 11. Dxa4+ Pd7 12. Dc6 Db8

Diagram 4. Met welk leuk zetje haalt wit materiaal op?

OPGAVE 5

1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. Pf3 Lg7 5. Db3 dxc4 6. Dxc4 O-O 7. e4 Pa6 8. Le2 c5 9. d5 e6 10. O-O exd5 11. exd5 Te8 12. Td1 Lf5 13. d6 Pe4 14. d7 Te7 15. Pxe4 Txe4 16. Lg5 Dxd7 17. Txd7 Txc4 18. Txb7 Ta4 19. Td1 Le6?

Diagram 5. Hoe profiteert wit het snelst van zwarts laatste fout?

Alle fragmenten via de viewer:

(De foto’s in de kop zijn genomen door Harry Gielen)

(De foto van de familie L’Ami is afkomstig van Frans Peeters)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.