EK-team samengesteld; Reinderman teleurgesteld

Nederland gaat in november naar het Europees kampioenschap voor landenteams in Polen zonder Nederlands kampioen Dimitri Reinderman. Het is niet voor het eerst dat hij teleurgesteld is dat hij niet mee mag. Hoe vanzelfsprekend is het om de kampioen altijd mee te nemen? Daar heeft de KNSB een reglement voor en Jeroen Bosch, ‘directeur sportief’ bij de bond, gaf me daar nog wat toelichtingen op.

Robin van Kampen deze zomer bij het HSG Open

Dimitri Reinderman deze zomer in Vlissingen

Beide foto’s zijn genomen door Harry Gielen.

Nederland gaat met een vijftal naar het EK: Anish Giri, Ivan Sokolov, Jan Smeets, Erwin l’Ami en Robin van Kampen. Dat is niet het sterkst mogelijke team, Loek van Wely en Sergei Tiviakov hebben hun uitnodiging afgeslagen. Beiden kwamen niet met de bond tot overeenstemming. Bosch benadrukt dat Tiviakov inmiddels wel weer serieus met hem als KNSB-functionaris praat en dat hij ook zeker wilde meedoen. Het budget van de bond was echter niet toereikend.

Protocol

Hoe wordt het team samengesteld? Daarvoor is er een ’Protocol uitzendingen Olympiade en EK-Landenteams’, dat in maart 2010 is vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de KNSB. In artikel 1 is de doelstelling omschreven: “De KNSB streeft naar een zo optimaal mogelijke teamprestatie bij deelname aan Olympiade en EK-Landenteams.” Dit lijkt een open deur en is typisch zo’n zin waar bij vergaderingen niemand een vraag over stelt. Toch zit hier al de kern, voor wat betreft de Nederlands kampioen. Bij het NK ontbraken de laatste jaren de sterkste spelers, dit jaar Giri, Van Wely en Tiviakov. Dat verkleint de kans dat de kampioen inderdaad tot de sterkste vijf schakers van Nederland behoort.

Toch is er in het protocol een plek voor de kampioen ingeruimd. Hij is zelfs de eerst genoemde kandidaat, maar wel met de voorwaarde dat hij per 1 mei een rating heeft van minstens 2600. Reinderman had 2571. Het is wel een beetje zuur dat naar 1 mei wordt gekeken en niet naar de lijst na het NK. Toen had hij 2598 en zou het wel heel raar zijn geweest als dat niet (eventueel met een oogje dicht) als 2600 zou worden gezien. Al was het maar omdat ratings vroeger op veelvouden van 5 werden afgerond. Maar Bosch stelt zich op het standpunt dat er nou eenmaal een reglement is en dat daaraan wordt vastgehouden. Bosch: “Voor iedere speler die je bevoordeelt, bijvoorbeeld Reinderman door te zeggen dat de grens van 2600 niet bestaat, staat een andere speler die je benadeelt. Beroep is mogelijk en dat zou ook meteen worden toegewezen, lijkt me.”

Vijfde plek

Dan zijn er drie plaatsen die worden aangewezen op basis van de rating per 1 mei. Als de kampioen geen 2600 heeft, zijn dat vier plaatsen. Zo kom je bij Giri, Smeets, Sokolov en L’Ami. De vijfde (laatste) plaats wordt als volgt omschreven: “De vijfde speler wordt geselecteerd door de bondscoach en de directeur sportief. Hierbij wordt niet alleen rekening gehouden met de plaatsingslijst van 1 mei. Bondscoach en directeur sportief houden rekening met diverse factoren, zoals: de compositie van het gehele team, leeftijd, activiteit, trainingsprogramma et cetera.”

De bondscoach was Vladimir Chuchelov. Op zijn functie is bezuinigd, maar hij is wel coach van het EK-team en als zodanig degene die in het protocol bondscoach wordt genoemd. De directeur sportief is Jeroen Bosch.

Kijken we naar de ratinglijst van 1 mei, dan zien we achtereenvolgens: Daniel Stellwagen, Sipke Ernst, Erik van den Doel, Jan Timman, Robin van Kampen en Dimitri Reinderman. Ik heb de indruk dat ook (of vooral) is gekeken naar ontwikkelingen na 1 mei en dus naar de meest recente ratinglijst. Daarop is de volgorde: Van Kampen (2606), Stellwagen (2604) en Reinderman (2598). De ratingverschillen zijn te verwaarlozen. Stellwagen viel door zijn inactiviteit als eerste af. De keus was dus tussen Van Kampen en Reinderman.

Jong en actief

Let in de regel over de vijfde plaats op het woordje ‘et cetera’. Hier zou ook ‘Nederlands kampioen’ kunnen worden ingevuld. Reinderman werd kampioen met een punt meer dan Van Kampen, die hij in de onderlinge partij versloeg. Chuchelov en Bosch kozen echter voor Van Kampen, met als motivering: “Met de selectie van Van Kampen heeft captain Vladimir Chuchelov gekozen voor een jonge en heel actieve grootmeester.” Die motivering kun je discutabel noemen. Zoals gezegd is Reinderman bij het NK voorgebleven op Van Kampen en de jeugdigheid van die laatste doet daar niets aan af. Van Kampen is inderdaad heel actief, maar Reinderman is ook gewoon een actieve grootmeester. Je kunt je afvragen: wat moet je, om in het team te komen, nog meer doen dan Nederlands kampioen worden en daarbij je rivaal voorblijven? Het antwoord op die vraag is: per 1 mei een rating hebben van minstens 2600. Bevredigend klinkt dat antwoord niet.

Op de vraag, hier en daar gesteld, of de KNSB zijn eigen kampioenschap eigenlijk wel serieus neemt, zegt Bosch: “Ja. Maar we nemen het nationale team ook heel serieus.” Hij benadrukt dat de toewijzing van de plaatsen open en transparant gebeurt. Over de keus van Chuchelov voor Van Kampen zegt hij: “Ik begrijp de keus voor een jonge speler, die veel aan schaken werkt en duidelijk perspectief heeft om sterker te worden.” Die keus mag je best persoonlijk noemen, omdat Chuchelov een trainer is die veel werkt met jonge spelers, onder wie Van Kampen. Bosch: “Toch zijn we niet over één nacht ijs gegaan en hebben we er geruime tijd (en diverse keren) over gesproken. Het was deze keer een moeilijke keuze. Chuchelov heeft letterlijk tegen mij gezegd dat hij veel respect heeft voor Dimitri als speler.”

Over het verschil in activiteit: “Als we alleen kijken naar het laatste jaar, dan heeft Van Kampen 137 partijen voor de FIDE-rating gespeeld en Reinderman 48 partijen. Chuchelov vindt Reinderman niet heel actief, met 4 partijen per maand zit hij dichter bij Stellwagen dan bij Van Kampen.”

Is het dus Chuchelov die de keus heeft gemaakt? Bosch: “Het is logisch dat de coach die daadwerkelijk met het team op pad moet een belangrijke stem heeft. Maar het blijft een gezamenlijke beslissing natuurlijk. Qua rolverdeling heb ik Chuchelov kritische vragen gesteld.”

Gouden bordmedaille

Reindermans teleurstelling is des te groter omdat hij twee jaar geleden ook al buiten de ploeg stond. Hier op Schaaksite schreef hij daar een artikel over. Een citaat: “Ik vind het een grote eer om voor het Nederlands team te mogen spelen en ben dan extra gemotiveerd. Al in mijn jeugd voor de Glorneycup was ik steeds de topscorer, en in 1999 haalde ik bij het EK landenteams in Batumi een gouden medaille voor het beste resultaat op bord 5.”

Het zit er ook dit jaar niet in. Tegen de beslissing tot selectie van de vijfde speler is geen beroep mogelijk. Dat is ook logisch, omdat het een subjectieve beslissing is. Met andere woorden: er zijn meerdere meningen mogelijk en de keuzeheren nemen de beslissing. Zoals dat bij veel sporten gebruikelijk is.

15 Reacties

  1. Avatar
    Lucas 23 augustus 2013

    Van vloeken houd ik niet, maar dat zou hier wel op zijn plaats zijn. Laat ik het netjes houden: een grote schande is het! Chuchelov, wie is dat nu helemaal, houdt de nationale kampioen uit het nationale team. Hoe is het mogelijk. Men verstopt zich achter een ratinggetal waarvan prof. Elo zelf al heeft aangegeven dat je dat met een korrel zout moet nemen. Een aanfluiting en ronduit onbeschoft richting Reinderman. De schaakbond neemt zichzelf niet serieus. En dan straks weer huilen als het ledental terugloopt.

    Wel een goed verslag van Hut, zoals gewoonlijk.

  2. Avatar
    wimw 23 augustus 2013

    Hei is heel vreemd dat het protocol van de KNSB voor uitzending naar het EK-landenteams niet een peildatum na het NK neemt, 1-8-2013 in dit geval.

    Het lijkt me dat juist de Nederlandse kampioen aangewezen zou moeten worden, zoals in de meeste sporten ook het geval is voor internationale wedstrijden.

    De KNSB zou dit protocol moeten wijzigen, waardoor alleen bij hoge uitzondering de kampioen niet geselecteerd zou worden.

  3. Avatar
    schaakfan 23 augustus 2013

    Wat jammer dat Reinderman niet gekozen is,als kersverse nationaal kampioen had ik hem graag in het team gezien.

  4. Avatar
    Dimitri 23 augustus 2013

    Even voor de duidelijkheid: ik heb (als ik goed geteld heb) in 2013 51 partijen gespeeld, plus nog diverse snelschaak- en rapidtoernooien. Dus om mij nou met Stellwagen te vergelijken… zo lijkt het wel alsof Chuchelov graag argumenten zoekt om zijn pupil te selecteren.

  5. Avatar
    van Dop 24 augustus 2013

    Ja dat is weer typisch Nederlands, protocollen.

    Dat is afschuiven van alle initiatief en het afschuiven van ieders

    verantwoordelijkheid.

    Het gaat niet om protocollen, maar om redelijkheid en duidelijkheid.

    Begin 70-ger jaren wist niemand wie recht had om deel te nemen in het NK.

    Als lid van de plaatsingscommissie heb ik destijds aangedrongen op duidelijkheid. Een evenwichtige verdeling: een 4-4-4 verdeling in een NK met twaalf deelnemers. 4 deelnemers vanwege status, 4 deelnemers vanwege plaatsing en 4 deelnemers te bepalen door de plaatsingscommissie.

    Nu is men eigenlijk weer terug in de begin 70-ger jaren, toen selecteerde de KNSB op titel, nu op ELO.

    Van autoritair voor 1974, naar gelijke kansen in de jaren daarna, naar autoritair in 2010. Gedekt door een protocol.

  6. Avatar
    Lucas 24 augustus 2013

    Het zogenaamde protocol bevat de volgende merkwaardige bepaling:

    "Bondscoach en de directeur sportief houden rekening met diverse factoren zoals: de compositie van het gehele team, leeftijd, activiteit, trainingsprogramma, etc."

    Je zou bijna denken dat het hier over een voetbalteam gaat, maar nee, voor de duidelijkheid, het gaat nog steeds over schaken.

    leeftijd – als Reinderman 85 jaar zou zijn of zoiets, dan zou ik me er iets bij kunnen voortstellen, maar dat is niet het geval.

    trainingsprogramma – vreemd, wat heeft dat er nu weer mee te maken? Wordt Reinderman hier dubbel gepakt? Omdat hij te "oud" is, mag hij niet in het trainingsprogramma van Chuchelov, en omdat hij niet in dat trainingsprogramma zit, mag hij nu ook niet mee naar het EK?

    Het is duidelijk dat de rol van de bondscoach, en zijn slippendrager "directeur sportief", te groot is geworden. Nogmaals, schaken is geen voetbal. Bondscoach is voor het schaken eigenlijk een overbodige functie. Vroeger ging men ook wel met een playing captain. Prima als er iemand meegaat om voor de hotelkamers, maaltijden, e.d. te zorgen. Maar meer is ook niet nodig.

    Het is nog niet te laat. Van Kampen is een intelligente jongen. Het zou hem sieren af te zien van zijn deelname en ruimte te maken voor zijn kampioen Reinderman. En Chuchelov kan gewoon thuis blijven.

  7. Avatar
    arjo1982 24 augustus 2013

    Ik snap dat het hier om principes gaat, maar…

    Wat is de functie nu eenmaal van de 5e speler?!

    Ik verwacht dat als niemand uit vorm is (alleen Smeets mss) dat hij misschien 2 of 3 partijtjes gaat spelen tegen de wat mindere tegenstanders. Die matches zullen waarschijnlijk toch wel gewonnen worden. Dan is het (mijns inziens) beter om een jeugdige speler wat ervaring op te laten doen dan een doorgewinterde prof.

  8. Avatar
    Johan Hut 24 augustus 2013

    Ik vind l’Ami en Smeets niet mijlenver boven Reinderman en Van Kampen uitsteken, zo bleek ook op het NK, dus ik verwacht dat de vijfde man zeker meer dan drie partijen zal spelen. Misschien wel net zo veel als de nummers drie en vier en/of invaller voor Giri en Sokolov tegen zwakkere tegenstanders.

    Sokolov steekt er de laatste tijd trouwens ook niet bovenuit.

  9. Avatar
    Johan Hut 24 augustus 2013

    Dimitri, bedoel je inderdaad 51 partijen in 2013, of in de laatste twaalf maanden? De cijfers van Jeroen Bosch betreffen de laatste twaalf maanden. Robin heeft er 137 gespeeld, Daniel 21. Althans, voor zover meetellend voor de FIDE-rating.

  10. Avatar
    Dimitri 24 augustus 2013

    In 2013.

    Wat in het artikel van Johan ook nog mist is dat Nederland mag meedoen aan het WK landenteams. Naar verluidt wist de KNSB dit echter niet en is er daarom geen budget beschikbaar. Het zou erg genant zijn als er om deze reden geen team wordt gestuurd.

  11. Avatar
    Hendrikom 24 augustus 2013

    Als dat klopt zal Loek binnenkort wel weer een interviewtje geven :) … of eigenlijk :(

  12. Avatar
    Paul Bierenbroodspot 24 augustus 2013

    Jeroen Bosch wil zich graag houden aan het reglement, maar dan wel selectief. Het gegeven dat de bondscoach is wegbezuinigd, maakt dat Cuchelov niets meer over de selectie van de vijfde speler te zeggen heeft. Het protocol is niet aangepast, dat is men kennelijk vergeten.

    Nu was de selectieprocedure zonder Cuchelov sowieso wenselijk, aangezien dan de schijn vermeden was dat hij zijn pupillen bevoordeelt.

    Twee jaar geleden koos Cuchelov nog voor Stellwagen, die toen al voor zijn studie had gekozen en nog nauwelijks aktief was. Reinderman heeft zich daar toen verontwaardigd over uitgelaten en dit komt nu als een boemerang terug. Cuchelov vindt Reinderman niet erg aktief, zijn aktiviteit ligt meer in de buurt van Stellwagen dan van Van Kampen. Dat is een volstrekt belachelijk criterium, Van Kampen heeft idioot veel partijen gespeeld. Je kan net zo goed stellen dat Van Kampen beter thuis kan blijven om tot rust te komen.

    Met de aktiviteit van Reinderman is niets mis, dat heeft hij hier ook al aangetoond. Bosch stelt verder dat het een moeilijke beslissing is geweest en dat hij kritische vragen heeft gesteld. Hij had zich pas een vent getoond, wanneer hij geen genoegen had genomen met de antwoorden. Dat Cuchelov verder heeft gezegd veel respect te hebben voor Dimitri als speler is fijn om te horen, maar bij de selectieprocedures van de laatste jaren is daar bijzonder weinig van gebleken.

  13. Avatar
    Lucas 24 augustus 2013

    Nog even de eindstand van het NK:

    Nr Naam Score M/V Rating TPR W-We SB 1 2 3 4 5 6 7

    1 GM Reinderman, Dimitri 5.5 M 2575 2833 +2.26 15.0 0 1 ½ 1 1 1 1

    2 GM Spoelman, Wouter 5.5 M 2557 2836 +2.47 16.5 1 1 1 ½ ½ ½ 1

    3 GM Van Kampen, Robin 4.5 M 2595 2702 +1.06 11.25 0 1 1 ½ 1 0 1

    4 GM Sokolov, Ivan 4.0 M 2650 2643 -0.05 12.75 1 0 ½ ½ ½ ½ 1

    5 GM Pruijssers, Roeland 3.5 M 2549 2607 +0.56 9.25 1 1 0 1 0 ½ 0

    6 GM L’Ami, Erwin 2.5 M 2640 2492 -1.44 6.75 ½ 0 1 0 ½ ½ 0

    7 GM Smeets, Jan 2.0 M 2643 2436 -1.98 3.75 0 0 0 ½ ½ 1 0

    8 GM Ernst, Sipke 0.5 M 2589 2179 -2.88 1.25 ½ 0 0 0 0 0 0

    Dus alle leden van het EK team zijn lager, soms beduidend lager, geëindigd dan Reinderman. Behalve Giri, maar die deed niet eens mee.

    Ik ben benieuwd hoe ze dat gaan uitleggen aan de potentiële sponsors van het NK volgend jaar.

    Als argument voor deze verdwazing wordt gezegd dat er op het EK een zo goed mogelijk resultaat gehaald moet worden. Bovenstaande tabel bewijst dat dat met Reinderman niet per se minder goed mogelijk is. Integendeel.

    Maar los daarvan: maakt het nu werkelijk iets uit of Nederland straks zesde of tiende wordt? Na een paar maanden is iedereen dat resultaat gewoon weer vergeten.

    Deze verdere afbraak van het NK zal echter nog lang blijven hangen. We hebben een kampioen, maar hij gaat niet mee naar het EK. Waarom niet? Hij mag niet. Van wie niet? Van een Russische Belg die zelf geen lid is van onze schaakbond. Begrijp je? Nee.

  14. Avatar
    van Dop 25 augustus 2013

    Gisteren plaatste ik een reactie, waarbij ik bijna voorbij ging aan het probleem van nu.

    Natuurlijk moet de Nederlandse kampioen uit komen in een landenwedstrijd.

    Ook al heeft hij/zij maar een Elo van 2400.

    Mijn opmerkingen waren meer bedoeld om de zgn. protocollen ter discussie te stellen.

    Een Bond moet flexibel zijn en zich niet achter protocollen verschuilen.

    Een uitzondering op de regel moet altijd mogelijk zijn.

  15. Avatar
    meijgia 25 augustus 2013

    In Cochabamba, Bolivia, verwees men de jonge Rubén Molina, die net kampioen van de stad geworden was, tijdens het nationale kampioenschap voor teams naar het tweede team. Ik vond dat hoogst opmerkelijk. De kampioen hoort in het eerste team thuis en iedereen die dat niet vindt moet maar voorkomen dat hij kampioen wordt. Uiteraard versloeg Rubén tijdens de onderlinge wedstrijd met het eerste zijn tegenstander. Een prima resultaat.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.