Eindspelfinesses 40: Eindspelen uit Bremen
Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders kunnen spelen?”
Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. De internationale meesters Twan Burg en Herman Grooten zullen op frequente basis u proberen bij te praten over diverse eindspelfinesses.
Eind september speelde ik een GM-toernooi in Bremen. Daar werden enkele interessante eindspelen gespeeld, die ik in dit artikel ga behandelen.
In de eerste ronde dacht Melanie Ohme de partij snel te beslissen met een kwaliteitsoffer. Ze ging ervan uit dat haar vrijpion makkelijk zou kunnen doorlopen. Haar tegenstander dacht dit ook, waardoor de partij snel eindigde. Later bleek dat de eindstelling gewoon remise was.. altijd blijven vechten dus!
Na een sterk gespeelde partij denkt Ohme nu te winnen met een kwaliteitsoffer. De d-pion lijkt door te lopen.
76…Rxg4? 76…d5 Meteen d5 is natuurlijk veel sterker. Zwart behoudt een grote materiaalvoorsprong en loopt door met de d-pion.
77. Rb4+! 77. hxg4 d5 78. Rb4+ d4 79. Kh3 g5 80. Kg2 Bf4 81. Kf2 h3-+
77…Kf3 78. Rxg4 g5 79. Ra4 d5
Wit geeft op, maar… het is remise!
79…d5 80. Ra3 Een wachtzet
80…d4 81. Rb3 Voorkomt d4-d3.
81…Ke2 [81…Ke4 82. Kg2 d3 83. Kf1=]
82. Rb2+! Anders loopt de pion eenvoudig door.
82…Bd2 [82…Kd1 83. Kg2 Wanneer de zwarte koning oversteekt komt de witte koning erbij.]
83. Kg2 d3 84. Ra2 Een wachtzet. De loper staat gepend zodat deze geen plaats kan maken voor de d-pion.
84…Ke3 85. Ra8 Bb4 86. Re8+ Kd2 87. Kf2 Kd1 88. Ke3 [88. Re6 d2 89. Rc6 Is ook mogelijk.] 88…d2 89. Kd3! [89. Rd8 Ke1!] 89…Kc1 90. Rc8+! Kd1 91. Re8 Zwart komt niet verder.
0-1
In diezelfde ronde kreeg ik een kansrijk toreneindspel tegen Fish. Ik miste een gouden mogelijkheid om mijn vrijpion op te spelen en gaf hem kans zijn toren te activeren, die hij met beide handen aangreep.
In de tijdnoodfase heb ik een gelijkstaand eindspel omgezet in een kansrijk toreneindspel. Nu wilde ik eerst de boel controleren, om vervolgens stap voor stap progressie te boeken. Het juiste plan was echter om mijn vrijpion snel op te spelen!
41. f3?
41. f4! Het opspelen van de vrijpion. 41…Kb4 [41…a4 42. Kf3 Rd7 43. Rh5+ Kb4 44. Re5! Rd2 45. Re2 Op e2 dekt de toren alle pionnen, waarna de f-pion weer in gang kan worden gezet. 45…Rd3+ 46. Kg4] 42. f5+! Ka3 43. Rf4! Kxa2 44. Ra4+ Kb3 45. Rxa5 En de vrijpion staat weer gedekt. Dit is een belangrijke pointe. 45…Kc4 46. Ke3+-
41…Rb7!
Zwart activeert de toren, waarna ik nooit echt een goede mogelijkheid heb om vooruitgang te boeken.
42. Ke3 Rb2 43. a4 Ra2 44. h3 Kd6 45. Re4 Rh2 46. h4 h5
47. Rd4+ Ke6 48. Re4+ Kd5 49. Rf4 Ke5 50. Rf8 Rxh4 50…Ra2! Was ook goed.
51. f4+ Ke6 52. Ra8 Rh1 53. Rxa5 h4 54. Kf2 54. f5+ Kf7 55. Ra8 h3 56. Kf2 Ra1 57. Kg3 Ra3+ 58. Kh2 Kf6 59. a5 Kxf5 60. a6 Kg6 61. a7 Kg7=
54…Ra1 55. Kg2 Ra3 56. Kh2 h3 57. Ra8 Kf5 58. a5 Kg4
59. Rg8+ Kxf4 1/2-1/2
In de tweede ronde won de uiteindelijke toernooiwinnaar een minimaal beter eindspel.
54. Bc7?
Ik begrijp niet waarom wit de pion op b2 vrijwillig opgeeft.
54. Bf6! Was een stuk hardnekkiger. 54…Rf4
[54…Re4 55. Bc3 Re3+ 56. Kg2 h3+ 57. Kf2 Rd3 58. Ke2 Rg3 59. Be5 (59. Kf2 Rg2+ 60. Kf3 Kg5 61. Be5) 59…Rg5 60. Bc3 Kg4 61. Ke3 Rf5 62. Bd4 Rf3+ 63. Ke4 Rf1 64. b4! Het lijkt erop dat als wit de b-pion niet vrijwillig opgeeft, zwart niet kan winnen.]
55. Bc3 Rf3+ 56. Kg2 Kg4 57. h3+! (see analysis diagram)
Het doel van wit is om van deze pion af te komen. 57…Rxh3 58. Be5=
54…Rxb2-+
Zonder witte pion op h2 zou deze stelling een theoretische remise zijn. Wit kan echter niet voorkomen dat zwart met h4-h3 de pion vastlegt.
55. Bd6 Rb3+ 56. Kg2 h3+ 57. Kf2 Kg4 58. Bc7 Kf5 59. Ke2 Ke4 60. Kf2 Rf3+ 61. Ke2 Rc3 62. Bb8 Rb3 63. Bd6 Rb2+
64. Ke1 64. Kf1 Kf3 Zonder de pion op h2 zou wit nu Kg1 spelen. Nu kan zwart dankzij de matdreigingen de koning wegjagen.
64…Ke3 65. Bc5+ Kf3 66. Bd6 Re2+ 67. Kd1 Ke3 68. Bf4+ Kd3 69. Bd6 Re6 70. Bc7 Rc6 71. Be5 Rg6 72. Kc1 Rg1+ 73. Kb2 Rg5 74. Bd6 Rg6 75. Be5 Rc6 76. Bg3 Ke2
De zwarte koning loopt nu naar g2 en dan offert zwart de toren op h2.
0-1
In de laatste ronde ging de toernooiwinnaar onderuit tegen een sterk spelende Meins.
Een loper heeft over het algemeen al veel moeite met 3 verbonden vrijpionnen tegenhouden, maar door de pionnen op b5 en d5 heeft de loper nog minder bewegingsvrijheid. Tevens zijn afwikkelingen naar pionneindspelen vaak gunstig voor wit.
47. e4
De bedoeling van deze zet is om met de koning controle over e5 te krijgen, zodat zwart na f5 geen ..Ke5 meer kan doen. 47. f5! Dit wint ook. Met de pion op d5 kan zwart zijn loper niet activeren. Wit kan best de koning op e5 toelaten, omdat de h-pion dan kan gaan rennen. 47…Ke5 48. h5 Bg8 49. h6 Bh7 50. Kg3 Bg8 51. Kh3! (see analysis diagram)
En door een diepe zugzwang komt wit verder: 51..Bh7 (or 51..Kf6 52.Kh4) 52.Kh4 Kf6 53.Kh5 Bg8 54.g5+!]
47…dxe4+ 48. Kxe4
Zonder b-pionnen zou deze stelling remise zijn, omdat de pionnen nog maar op de vierde staan. Bij een witveldige loper (die dus niet de kleur van de hoek heeft) is dit eindspel gewonnen met de pionnen op de vijfde rij. Door de pionnen op de damevleugel zijn sommige pionneneindspelen in het voordeel voor wit.
48…Bc4 49. f5 Be2 50. Kf4 Bd1 51. g5+ Kf7 52. Ke5
52…Be2
52…Bh5!? 53. Kd5 [53. g6+? Kg7 54. f6+?? Kxg6 55. Ke6 Kh7 56. Ke7 Kg8-+] 53…Bg4 54. Kc6! Wit is bereid een van de pionnen te ruilen voor de b-pion. Vervolgens moet zwart de loper geven voor de witte b-pion. 54…Be2 55. h5 Bd3 56. f6 Be2 57. h6 Kg6 58. Kd6 Bd3 59. h7+-
53. g6+ Kg7 54. f6+!!
De enige manier om verder te komen. De koning loopt naar e7, en dan wordt de h-pion als afleider gebruikt. Uiteindelijk wint het pionneneindspel.
54. Ke6 Bg4!
54. f6+ Kxg6 55. Ke6 Bf3 56. Ke7 Bd5 57. h5+ Kxh5 58. f7 Bxf7 59. Kxf7+-
1-0
De eindspelen via de viewer:
