Partijmateriaal van Jorden van Foreest
Inmiddels is de kersverse Europese jeugdkampioen, Jorden van Foreest, weer terug in Nederland. De jongeman uit het Groningse Haren heeft het huzarenstukje prachtig voor elkaar gekregen in Budva (Montenegro). Met de prachtige score van 7½ uit 9 bleef Jorden ongeslagen en moest hij alleen de Spanjaard Miguel Santos Ruiz naast zich dulden. De titel ging evenwel naar onze landgenoot, die nu in een illuster rijtje is komen te staan.
Dit zijn mooie momenten voor het Nederlandse schaak en die moeten we met zijn allen koesteren. Jorden is de oudste uit een schaakgezin, waarvan zijn broertjes en zusje naar verluidt allemaal schaken. Dat belooft nog wat voor de toekomst! Het is jammer dat de media er (nog) niet zoveel aandacht aan hebben besteed. Want dan zou er wellicht een ‘Jorden-golf’ van kinderen die willen gaan schaken kunnen ontstaan.
Het is even blijven liggen, maar het wordt hoog tijd om zijn prestatie schaaktechnisch te belichten. Zoals in een eerder artikel gezegd, speelde Jorden solide en daardoor kwam hij vrijwel nergens in gevaar. Als hij ergens een keer in de moeilijkheden zat, wist hij de partij op professionele wijze naar de remise te loodsen. Hij sloeg toe op momenten dat de tegenstanders de fout in gingen en meestal liet hij niet meer los. Aan het eind van het toernooi, sloop er wellicht toch enige vermoeidheid in zijn spel, want twee partijen die in remise eindigden, had hij evengoed kunnen winnen. U hebt een analyse van mij uit een vroeg moment in het toernooi gezien. Ik neem nu de draad op ergens halverwege.
Allereerst een positionele partij, waarin Jorden van niets iets weet te maken.
Van Foreest, Jorden – Elistratov, Semen
1. Pf3 Pf6 2. g3 b6 3. Lg2 Lb7 4. c4 e6 5. O-O Le7 6. Pc3 O-O 7. d4 Pe4 8. Dc2 Pxc3 9. Dxc3 f5 10. b3 Lf6 11. Lb2 Pc6 12. Pe5 Pxd4 13. Dxd4 Lxg2 14. Kxg2 d6 15. De3 Lxe5 16. Lxe5 dxe5 17. Dxe5 Dd6 18. De3 e5 19. Tad1 Df6 20. Td5 Tae8 21. Tfd1
Wit heeft de enige open lijn weten te veroveren en daarmee bezit hij alle troeven.
21…Kh8?!
Een betere kans op tegenspel bood 21…f4 22. De4 [22. Df3 Dg6] 22…fxg3 23. fxg3 en nu hoeft wit niet wakker te liggen van 23…Df2+ 24. Kh1 want de zwarte stukken kunnen de koning niet verder bedreigen.
22. Td7 f4 23. De4 Wellicht was 23. Df3 nog iets beter omdat wit na 23…Te7 24. Txe7 Dxe7 25. Dc6 goede vooruitzichten krijgt.
23…fxg3 24. fxg3 Df2+ 25. Kh1
25…Te6?!
Een ongemotiveerde poging om aanval te krijgen. De minste van alle kwaden was 25…c5 om na 26. Txa7 met 26…Td8 de d-lijn over te nemen.
26. Txc7 Td6
Een grapje! Waarschijnlijk heeft hij ingezien dat wit na 26…Th6 27. Dg2 vrijwel beslissend voordeel heeft.
27. Tg1
27…Df6 Na 27…Td2 28. Dxe5 Tg8 speelt wit als beste 29. Te7 hoewel het dan na 29…Txa2 nog niet compleet duidelijk is hoe wit zijn voordeel kan verzilveren.
28. Txa7
De tweede pion zit inmiddels in de binnenzak.
28…De6
29. Ta8!
Zo haalt wit alle muziek uit de stelling en kan hij materiële plus gaan verzilveren. De technische afhandeling is Jorden wel toevertrouwd.
29…Tdd8 30. Txd8 Txd8 31. Tf1 h6 32. Tf5 Te8 33. Kg2 De7 34. Dc6 e4 35. Dg6 Ta8 36. Tf7 De5 37. Df5 De8 38. a4 Td8 39. Dg6 De5 40. Dxb6 Td2 41. De3 1-0
Dan nu de partij tegen de latere co-winnaar. Zoals duidelijk wordt in de analyse stond Jorden bijna steeds aan het roer in deze partij, maar hij slaagde er net niet in om zijn tegenstander omver te krijgen.
Santos Ruiz, Miguel – Van Foreest, Jorden
1. e4 c5 2. d4 cxd4 3. c3 Pf6 4. e5 Pd5 5. Pf3 e6 6. cxd4 d6 7. a3 Ld7 8. Ld3 Lc6 9. O-O Pd7 10. b4 a6 11. Pbd2
11…Pc3!? 12. Db3 Tc8
De tactische rechtvaardiging van de vorige zet.
13. Dxc3 Lxf3 14. Db2 Lh5 14…Lc6
15. exd6 Lxd6 16. Pe4 Pf6 17. d5?!
Wit probeert er iets van te maken, maar dat pakt verkeerd uit. Na 17. Pxd6+ Dxd6 18. Le3 zal het wel gelijk staan.
17…Le7 18. Lg5 Dxd5
Zwart staat hier inmiddels al riant. De compensatie voor de pion is ver te zoeken.
19. Lxf6
19…Lxf6?! Heel sterk was 19…gxf6! 20. Le2 Lxe2 21. Dxe2 f5 En zwart staat uitstekend.
20. Dxf6!
Nu heeft wit een grap.
20…gxf6 20…Dxd3?? verliest zelfs onmiddellijk. 21. Dxg7 Tf8 22. Tfe1 en de vele dreigingen zijn niet te pareren.
21. Pxf6+ Ke7 22. Pxd5+ exd5 23. Tac1 Lg6 24. Lxg6 hxg6 25. Tcd1 Thd8 26. Td4 Tc3
27. a4?!
Nu komt zwart weer in het voordeel. Na 27. Te1+! Kd6 28. Ted1 blijft de schade voor wit beperkt.
27…Tc4 28. Tfd1 Txd4 29. Txd4 Tc8 30. Kf1 Ke6 31. Ke2
31…Tc3 31…Ke5 32. Kd3 Tc1 lijkt mij nog sterker.
32. Td3 Tc4
Ook na 32…Tc2+ 33. Td2 [33. Ke3 Tb2] 33…Tc4 34. Tb2 zijn zwarts winstkansen substantieel.
33. Tb3 b5 34. axb5 axb5 35. Kd3 Ke5
Zwart staat prima, maar het valt niet mee om er iets van te maken.
36. Tb1 d4 Wellicht 36…g5!? om ruimte te creeren?
37. Te1+ Kd6 38. Te4 Tc3+ 38…Txb4 39. Txd4+ Txd4+ 40. Kxd4 is remise, ondanks zwarts verst verwijderde vrijpion.
39. Kd2 Op 39. Kxd4 volgt 39…Tb3 hoewel het na 40. Te8 ook remise zal worden.
39…Tc4 40. Kd3 Tc3+ 41. Kd2 Tc4 ½ – ½
Ook in de volgende partij staat Jorden aan de goede kant van het ‘=’-teken. Helaas slaagt hij er opnieuw niet in de geboden kansen waar te nemen; aan het eind maakt hij wel weer keurig remise nadat hij tijdelijk een pionnetje is achtergekomen.
Van Foreest, Jorden – Zajic, Milan
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 Pc6 4. Pgf3 Pf6 5. e5 Pd7 6. c3 f6 7. Lb5 fxe5 8. dxe5 a6 9. Lxc6 bxc6 10. O-O c5 11. Da4 Tb8 12. Dg4 De7 13. Pb3 Tb6
14. c4!?
Een interessante mogelijkheid om te proberen de betere pionnenstructuur te krijgen. Misschien was het ook uit noodzaak geboren omdat zwart met … c5-c4 gevolgd door … c7-c5 een mooi centrum zou krijgen.
14…dxc4?
Een onbegrijpelijke strategische misser. De ‘normaalzet’ is 14…d4 waarna wit vermoedelijk vervolgt met 15. Ld2
15. Pa5 Df7 16. Pxc4 Tb4 17. Pg5 Nu zou 17. a3! Tb3 18. Pg5 Df5 19. Dh5+ g6 20. Dd1 wit groot voordeel in handen hebben gespeeld.
17…Df5 18. Dxf5
Wit kiest voor het eindspel. Ook 18. Dh5+ g6 19. De2 ziet er sterk uit.
18…exf5 19. b3 Pb8 19…Pb6 20. Ld2 Pxc4 21. Lxb4 cxb4 22. bxc4 is natuurlijk goed voor wit.
20. Ld2 Tb5 21. Tac1 h6 22. Ph3 g5 23. Pa3 Tb6
24. Le3
Iets te gretig gespeeld. Volgens mij had wit nu 24. f4! moeten spelen. Het dekt pion e5, dwingt de tegenstander tot een verklaring op de koningsvleugel en het brengt het paard opnieuw in het spel. Pion c5 blijft structureel zwak. Ik denk dat wit nu heel goed had gestaan.
24…f4! 25. Lxc5 Tc6 26. Lxf8 Txf8 27. f3 Lxh3 28. gxh3
Door de versplinterde pionnenstructuur op de koningsvleugel wordt het toch lastig om op winst te spelen.
28…Txc1 29. Txc1 Kd7
30. h4 Wellicht viel er nog wat eer te behalen met 30. Tc5! gevolgd door Pa3-c4. Pion e5 blijft dan goed gedekt en de toren kan via a5 pion a6 onder schot nemen.
30…gxh4 31. Tc5?!
Het goede idee in de verkeerde volgorde. Na dit foutje moet wit zelfs gaan oppassen. De enige zet is nu 31. Kg2! om pion h4 op te halen, maar vooral om de volgende zet van zwart te verhinderen.
31…h3! 32. e6+ Kxe6 33. Txc7 Tg8+ 34. Kf1 Kd5 35. Tf7 Tg2 36. Tf5+ Kd4 37. Txf4+ Ke3 38. Th4
38…Txh2?
Zwart doet een onverantwoorde winstpoging. Na 38…Tf2+! 39. Kg1 Tg2+ is de remise een feit.
39. Kg1?
Dat is jammer, want wit kreeg een onverwachte kans.
Dit was het moment om het afzijdige paard in het spel te brengen. 39. Pc4+ Kd3
[39…Kxf3?? 40. Pe5+ Ke3 (Een bijzonder fraai slot zou 40…Kg3 41. Tg4# (zie analysediagram)
zijn geweest!) 41. Pg4+]
40. Pe5+ Kc3 41. f4 en wit krijgt uitstekende perspectieven.
39…Tg2+ 40. Kh1 Txa2 41. Pc4+ Kxf3 42. Txh3+ Kf4
Wit staat tijdelijk een pion achter, maar Jorden maakt soepel remise.
43. Txh6 Pd7 44. b4 Pe5 45. Pxe5 Kxe5 46. b5 axb5 47. Th5+ ½ – ½
En dan de partij van de laatste ronde. Op dit moment waren er maar liefst vijf koplopers, terwijl er ook nog een paar anderen op het vinkentouw zaten. Jorden had zwart en dan is het zaak om het hoofd koel te houden en te wachten of de tegenstander bereid is ergens iets fout te doen. Na een onregelmatige opening, die alle kenmerken van het Konings-Indisch kreeg, slaagde zwart er al snel in de witte loper van e3 te ruilen voor een paard. Mensen die Konings-Indisch spelen weten wat er dan aan de hand is: de zwartveldige loper wordt daarna oppermachtig. En als Jorden materiaal buitmaakt en hij de partij geruisloos uittikt, kan de (kinder)champagnefles ontkurkt worden.
Kelires, Andreas – Van Foreest, Jorden
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. Pf3 O-O 5. Lf4 d6 6. h3 c5 7. e3 Da5 8. Dd2 cxd4 9. exd4 Pc6 10. d5 e5 11. Le3 11. dxc6 exf4 12. cxb7 Lxb7 is bijzonder gunstig voor zwart met de witte koning in het midden.
11…Pe7
12. Le2 Zeer compromitterend is 12. g4 gevolgd door … f7-f5 en zwart staat prima. 12…Pe8
12…Pf5
Zo verovert zwart de zwarte velden, een groot succes in het Konings-Indisch. De loper op e3 kan wit eigenlijk niet missen.
13. O-O 13. Lg5
13…Pxe3 14. Dxe3 Ook na 14. fxe3 staat zwart zeer comfortabel.
14…Ph5 15. Pe4 Dd8 16. c5 dxc5 17. Dxc5 Wellicht viel 17. Lc4 te proberen.
17…b6
Zeer in aanmerking komt ook 17…f5 18. Pc3 e4 19. Pd4 Pf4 met prima spel voor zwart.
18. Dd6
Dameruil speelt zwart helemaal in de kaart, vanwege de kracht van het loperpaar in het middenspel zonder dames.
18…Lf5! 19. Dxd8 Tfxd8 20. Pc3 Pf4 Ook na 20…e4 21. Ph4 Pf4 22. Pxf5 Lxc3 loopt er het nodige uit de hand bij de witspeler.
21. La6 e4 22. Pd2
22…Lxc3!
Zwart is best bereid om zijn loperpaar op te geven als hij daar een mooie pion voor terugziet.
23. bxc3 Pxd5 24. Tfe1?
Deze zet kost een stuk, maar goede raad is duur.
Ook 24. g4 Pxc3 helpt wit van de wal in de sloot.
24. Pb3 om het paard te onttrekken aan de dubbele aanval, helpt niet want 24…Pxc3 25. Tfc1 Pd5 is ook totaal uit.
24…Pc7!
Met deze elegante ‘achteruitzet’ van het paard bekroont Jorden van Foreest zijn schitterende toernooi.
25. Lb7 Tab8 26. Lxe4 Txd2 27. Lxf5 gxf5 28. Te7 Pe6 29. Txa7 Tc8 30. Tb7 Txc3 31. Txb6 Tcc2
En wit vond het hier welletjes.
0-1
Alle partijen van Jorden via de viewer, een aantal voorzien van commentaar:
(De foto’s zijn van Harry Gielen)
Hee! Mooie foto boven de partij tegen Santos Ruiz! Die tegenstander van Jorden kon mijn tweelingbroer wel zijn
#Jeroen Deze foto is genomen tijdens de 3e ronde van het HSG Open op zaterdag 22 juni. Jorden speelde toen tegen Jerzy Cebula.
#Jeroen – vergissing, het was zondagmorgen ronde 5 tegen (inderdaad) je tweelingbroer
Je foto’s zijn altijd prachtig Harry. Ook deze natuurlijk