Spoelman ontsnapt tegen Van Wely

Het Nederlands Kampioenschap heeft bij de heren geen verandering in de stand opgeleverd; bij de dames kwam alles op zijn kop te staan. Alle partijen in het algemene toernooi eindigden – meestal na harde strijd – in remise. Daar zag het na een paar uur spelen helemaal niet naar uit. Loek van Wely stond huizenhoog gewonnen tegen koploper Wouter Spoelman maar hij verzuimde op talloze momenten het punt binnen te tikken.

Titelverdediger Dimitri Reinderman had het ook al zwaar tegen Sipke Ernst, die het ook voor het uitzoeken had hoe hij de beslissing kon forceren. Maar ook hij faalde in de afwerking – al moet gezegd worden dat Dimitri taai verdedigde.

In de andere twee partijen tussen Sergey Tiviakov en Robin van Kampen en Benjamin Bok tegen Erwin l’Ami waren het vooral de witspelers die op winst speelden, maar de zwartspelers slaagden erin om alles bij elkaar te houden zodat de puntendeling uiteindelijk verdiend op het scorebord kwam te staan.

Bij de dames ging koploopster Anne Haast onderuit tegen haar ploeggenote bij De Stukkenjagers, Bianca de Jong-Muhren. Anne overleefde de opening niet en werd in de tang genomen. En hoewel ze nog lang tegensputterde, liet Bianca de winst nergens in gevaar komen. Na het debacle van gisteren een mooie opsteker voor de onlangs in het huwelijk getreden jongedame.

Er viel nog een opmerkelijk resultaat te noteren. Lisa Hortensius slaagde erin om een vroegtijdige koningsaanval van oud-kampioene Tea Lanchava op te vangen en nadat zij alle dreigingen had bezworen zowaar een vol punt mee naar huis te nemen. Dat mag gezien worden als een uiterst knappe prestatie. Ondertussen had Zhaoqin Peng met superieure strategie haar tegenstandster Iozefina Paulet kansloos gelaten. Die ging in een drierijensysteem ten onder nadat zij zich ergens … e6-e5 had gepermitteerd en zo veld d5 aan haar tegenstander moest laten. Peng profiteerde handig van de zwaktes in het zwarte kamp en zij besloot de partij met een matoffensief. Tot slot moest de jongste deelneemster, Anna-Maya Kazarian in het zand bijten tegen Ioana-Smaranda Padurariu. Die nam haar een paardeindspel af.

NK – Algemeen

Het was ideaal schaakweer vandaag. Buiten regende het dat het goot, terwijl in Hotel Manor te Amsterdam op acht borden volop strijd geleverd werd. De meeste aandacht ging vanzelfsprekend uit naar het treffen tussen de trotse koploper Wouter Spoelman en veelvoudig kampioen Loek van Wely. Het was de eerste zwartpartij voor de Tilburger en hem was er natuurlijk veel aan gelegen om Spoelman eens grondig aan de tand te voelen. En daar bood de stelling vlak na de opening ook alle gelegenheid toe. Vanuit een soort Versnelde Draak liet wit toe dat zwart met … Lg7xc3 hem een lelijke dubbelpion op de c-lijn kon bezorgen. Binnen de kortste keren had Loek de voorste van die dubbelpion te pakken en even later nog een. Om het verder af te handelen, retourneerde hij er een om in een dame-eindspel zijn pluspion te kunnen verzilveren. En het moet gezegd: dat bleek veel moeilijker dan het zich aanvankelijk liet aanzien. Het was erg lastig om te doorzien hoe dat varkentje gewassen moest worden. De zwarte koning stond wat op de tocht en er kwam zelfs een witte koning op bezoek via g5 en h6. Maar een paar maal viel er een schitterende winst te behalen met de probleemzet … Kf7-g8!!. Deze wonderbaarlijke koningszet bracht onverwachte matbeelden en schaakjes in de stelling. Elke dameruil was namelijk meteen winnend voor zwart.

Als Loek ’s avonds de engine aanzet, zal die ook het knipperen op deze momenten aangeven, maar als schaker van mens en bloed, blijft het altijd lastig om dergelijke motieven boven water te tillen – onder druk van de klok.

Spoelman, Wouter – Van Wely, Loek

1. c4 g6 2. Pf3 Lg7 3. g3 c5 4. d4 cxd4 5. Pxd4 Pc6 6. Pc2 d6 7. Lg2 Le6 8. Pe3 Dd7 9. Pc3

Een flinke provocatie en Loek neemt de handschoen op. 9. O-O is de gebruikelijke gang van zaken.

9…Lxc3+!?

Zwart geeft zijn geweldige loper op voor dit paard omdat wits pionnenstructuur nu permanent verzwakt wordt.

10. bxc3 Tc8 11. Pd5

Dit laat pion c4 in de steek, maar Wouter wil … Pf6 verhinderen. 11. O-O lijkt ook te kunnen.

11…Lh3 12. O-O Lxg2 13. Kxg2 Pe5 14. f4 Pxc4

De voorste van de dubbelpion is al in zwarts handen gevallen.

15. Dd4 f6 16. e4

De vraag is natuurlijk waarom wit zich niet inlaat op 16. Dxa7 Zelf dacht ik – zonder naar de engines te kijken dat zwart nu 16…Dc6 van plan was. Om na

[Beter is echter 16…Tc5! en na 17. Pe3 (17. e4? De6!) 17…Kf7 en de zwarte stelling verdient de voorkeur.]

17. e4 e6 te spelen. Maar wit heeft hier een gemeen trucje: 18. Te1 Kf8 [18…Kf7?? 19. Tb1+-] 19. Pb4 en er is niets aan de hand voor wit.

16…b6

Zo blijft zwart vasthouden aan zijn materiële voorsprong.

17. a4 Kf7 De engines vinden 17…Ph6! 18. h3 Tc5 heel goed voor zwart, maar dat lijkt me allemaal arbitrair.

18. Ta2 Vermoedelijk is 18. f5 de manier om tegenspel te ontwikkelen.

18…e6!

Van Wely geeft hem geen tweede kans!

19. Pe3 Pxe3+ 20. Dxe3

20…Pe7

Ik denk dat Loek nu een gouden kans op een snelle zege laat liggen. Strategisch gezien lijkt mij 20…f5! bijzonder sterk. Mogelijke acties met f4-f5 zijn definitief van de baan, de pion op f4 wordt vastgelegd op de verkeerde kleur en belangrijker: veld f6 wordt vrijgemaakt voor het paard dat nu zomaar naar f6 en e4 dreigt te springen. Tevens wordt de witte koningsstelling – en de witte velden in het algemeen aangetast.

21. a5 b5 22. La3 Thd8 23. Td1 Dc6 24. Tad2?!

Dit lijkt toch snel mis te lopen voor wit. 24. Lb4 is niet fraai, maar wel taaier.

24…Dxc3 25. Td3 Dxa5 26. Lxd6 Tc2+ 27. Kh3 Da2 28. T1d2 Txd2 29. Txd2 Da6 30. Lb4 Txd2 31. Dxd2

Twee pionnen meer voor zwart, maar de technische afhandeling is verre van gemakkelijk. De zwarte koning staat niet veilig en de witte loper en dame kunnen nog erg vervelend doen.

31…Db7 32. Dd8

Er dreigt Dh8.

32…a5

Van Wely opteert voor het dame-eindspel. Maar opnieuw viel er voor hem op een andere manier eer te behalen.

De juiste zet was 32…e5! (zie analysediagram)

Dit brengt de dreiging … Dc8+ met dameruil in de stelling. 33. fxe5 lijkt dan relatief het beste maar na

[Dus niet 33. Dh8?? Dc8+ wint op slag: na dameruil is het voorbij.]

[33. Lxe7 Dxe7 34. Dh8 Ke6 en ik kan me niet voorstellen dat zwart dit nog uit handen zal geven.]

33…Dc8+! 34. Dxc8 Pxc8 35. exf6 Kxf6 moet het eindspel toch gewonnen zijn voor zwart.

33. Dxa5 33. Lxa5? Dxe4! is meteen uit.

33…Pc6 34. Da3 Pxb4 35. Dxb4 h5 36. Kh4 f5

Met de wat primitieve dreiging … De7+ en dameruil. Maar zo makkelijk is Wouter niet te verschalken.

Zwart kan vooralsnog geen vorderingen boeken met zijn b-pion. Op 36…Dc6 volgt 37. Dd4!

Maar heel slim lijkt 36…Dd7 Er dreigt bijvoorbeeld … e5.

37. Db2 fxe4 38. Kg5

38…Dd5+

Hier had Loek de ingezette weg moeten volgen.

Vrijwel winnend is 38…De7+! 39. Kh6 Df8+ 40. Kg5 (zie analysediagram)

en nu de formidabele [40. Kh7?? e3!] 40…Kg8!! Er dreigt heel brutaal . .. Kh7 met de dodelijke dreiging … Dh6+. 41. Kxg6 faalt dan op dameruil: 41…Df7+ 42. Kh6 Dh7+ 43. Kg5 Dg7+

39. Kh6 Df5

Het is een bijzonder lastig eindspel om te behandelen in de praktijk. Zwart had zijn kaarten moeten zetten op het naar voren spelen van zijn vrijpionnen. Maar Loek wil – zoals zo vaak – deze stelling risicoloos winnen. Helaas moet die ook afgekeurd worden. Hier won 39…e3! omdat 40. Dg7+ na 40…Ke8 een storm in een glas water is. 41. Dxg6+ Kd7 42. Dg7+ Kc6 43. Dc3+ Dc5 en met twee zulke vrijpionnen is de afhandeling ook niet moeilijk meer.

40. Dc2? Na 40. Dg7+ Ke8 41. Db7 moet zwart nog flink zijn best doen.

40…Df6

Op zichzelf geen slecht idee. Maar er was wederom dat schitterende motief met de stille koningszet. Want opnieuw kan zwart met de wonderbaarlijke 40…Kg8!! (zie analysediagram)

de winst binnenhalen. Zwart dreigt na bepaalde damezetten de dames te ruilen en tegelijkertijd staat hij klaar voor dreigingen als … h5-h4 (met … Dh5# als gevolg) of … e4-e3 waarna de pion het werk gaat doen. Zwart staat op winst.

41. Dxe4 g5+ 42. Kxh5 gxf4

Nu was 42…Df5! vermoedelijk sterker. 43. Dc6 [43. Db7+?? Kf6! levert een geforceerd mat op. Bijvoorbeeld 44. Dg2 om … Dh3# te voorkomen 44…gxf4+ 45. Kh4 Dg5+ 46. Kh3 Dh5#] 43…gxf4+ 44. Kh4 f3 en ik zie geen verdediging meer.

43. Db7+

43…Kf8?

Van Wely heeft een ongelukkige hand vandaag. Dit is het laatste moment voor de magische koningszet: 43…Kg8! want de partijvoortzetting 44. Db8+ faalt nu op 44…Df8! 45. De5 f3 met winst.

44. Db8+! Kg7 45. gxf4

Inmiddels heeft Wouter het ergste achter de rug. Hoewel Loek het nog lang mag proberen, houdt wit de deur op slot.

45…Df5+ 46. Kh4 Dc5 47. Kg4 b4 48. Db7+ Kf6 49. Db8 Ke7 50. Db7+ Kf6 51. Db8 Dg1+ 52. Kh3 De3+ 53. Kg4 De2+ 54. Kh3 Dd3+ 55. Kg4 Dd1+ 56. Kg3 Dd3+ 57. Kg4 De2+ 58. Kh3 Df3+ 59. Kh4 b3 60. Df8+ Kg6

61. f5+!

Dit is knap gezien. Door het weggeven van deze pion komt de koning niet meer uit het eeuwig schaak. Of hij moet de cruciale pion op b3 inleveren.

61…Dxf5 61…exf5 62. Dd6+ Kf7 63. Dd7+ met eeuwig schaak.

62. Dg8+ Kf6 63. Df8+ Ke5 64. Dc5+ Kf4 65. Dc1+ Kf3 66. Dc3+ Kg2 67. Dg3+ Kf1 68. Dxb3 e5 69. Dd1+ Kf2 70. Dd2+ Kf3 71. Dd1+ Kf2 72. Dd2+ Kf3 73. Dd1+ Kg2 74. Dg4+ Dxg4+ 75. Kxg4 e4 76. Kf4 e3 77. Kxe3 Kxh2 ½ – ½

Een gevecht op het scherp van de snede werd gespeeld tussen Sipke Ernst en Dimitri Reinderman. Na een rustige opening, waarin het Aangenomen Damegambiet met verwisselde kleuren plaatsvond, barstte de strijd plotseling in alle hevigheid los. Dat kwam door een ernstige vergissing van de zwartspeler. Ernst liet zich het buitenkansje niet ontnemen: hij offerde een kwaliteit op c6 om daarna de lange diagonaal in handen te kunnen nemen. Mede door de lelijke verzwakking … g7-g6 kwam zwart in hopeloze problemen terecht. Uiteindelijk faalde de witspeler in het zicht van de haven.

Ernst, Sipke – Reinderman, Dimitri

1. d4 e6 2. Pf3 c5 3. e3 Pf6 4. c4 d5 5. a3 a6 6. dxc5 Lxc5 7. b4 La7 8. Lb2 Pc6 9. Le2 O-O 10. Pbd2 De7 11. O-O Td8 12. Dc2 Ld7 13. Tac1 Le8 14. Tfd1 Tac8 15. Db1

15…e5?!

Dit zet de zaak op scherp. 15…Lb8 lijkt me een goed alternatief.

16. cxd5 Pxd5 17. Ld3 g6 18. Lc4 Pb6 19. Lb3 Ld7 20. Da1 20. Pe4!?

20…Lb8 21. Pe4 Lg4?

Dit ziet eruit als een ernstige fout. Het was de hoogste tijd voor 21…Le6 om de sterke loper op b3 onschadelijk te maken.

22. Txd8+! Txd8

23. Txc6!

Knap gezien van Sipke. Als pion e5 valt, komt de zwarte koning zwaar onder druk te staan.

23…bxc6

Dit verliest eigenlijk op slag. Verliezend is eveneens 23…Lxf3 24. Pf6+ Kg7 25. Txb6

24. Pxe5?

Wit verzuimt het direct af te maken.

Na 24. Lxe5! hadden de stukken weer de doos in gekund. 24…Lxe5 [24…Lxf3 25. Pf6+ Kf8 26. Lxb8 Txb8 27. Pd5! met winst] 25. Pxe5 Le6 [25…Ld7 26. Pxf7] 26. Pxc6 waarna de strijd gestreden is.

24…Lxe5?

In moeilijke stelling grijpt Dimitri opnieuw mis. Het merkwaardige is nu dat 24…Le6! toch kan vanwege 25. Pxc6 Dc7 26. Pxd8 Lxb3 en het staat weer gelijk.

25. Lxe5 Pd5

26. Lh8

Het was evenwel ook niet eenvoudig te zien dat wit nu met in het inlassen van 26. f3! Le6 en dan 27. Lxd5 wederom de winst voor het grijpen had. 27…Txd5 [27…Lxd5 28. Pf6+ Kf8 29. Pxh7+ Kg8 30. Pf6+ Kf8 31. Lf4] 28. Pf6+ Kf8 29. Pxh7+ Ke8 30. Pf6+ Kf8 want na 31. Pxd5 cxd5 32. Dc3 heeft wit gewoon twee gezonde pionnen meer.

26…f5!

Nu veert zwart weer op en hij grijpt zijn enige kans.

27. Lf6 Dxe4 28. Lxd8 f4 29. exf4 Veel beter lijkt 29. Lg5 Le6 30. Lh6 Kf7 31. exf4

29…Le6! 30. Lg5 Pxf4 31. Lxe6+ Pxe6 32. Le3

Pion meer, loper in een open stelling tegen een paard. Je zou toch zeggen dat wit op winst moet staan. Dat blijkt verre van gemakkelijk te zijn, mede door de gecentraliseerde zwarte stukken.

32…h5 33. h3 Kf7 34. Df1 Pc7 35. Dc1 Ke6 36. Dc5 Pb5 37. a4 Pd6 38. f3 Dd5 39. Dc2 Kf7 40. Lc5 Pb7

41. a5?

Maar wat is dit nu? Na 41. Lf2 behoudt wit nog alle kans op de overwinning.

41…Pxc5 42. bxc5 Heeft hij zich verkeken op 42. Dxc5 Dxc5+ 43. bxc5 Ke6 Zwart houdt inderdaad remise.

42…Dd4+ 43. Kf1 Da1+ 44. Kf2 Dd4+ 45. Ke2 De5+ 46. Kd2 Dd4+ 47. Ke2 De5+ 48. Kd2 Dd4+ 49. Dd3 Db2+ 50. Kd1 Da1+ 51. Ke2 Db2+ 52. Kd1 Da1+ 53. Ke2 Db2+ 54. Kd1

En hier geloofden de heren het wel.

1/2 – ½

Tiviakov, Sergei – Van Kampen, Robin

1. e4 c5 2. Pc3 Pc6 3. Pge2 d6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 e6 6. Le3 Pf6 7. f3 Le7 8. Dd2 O-O 9. g4 a6 10. O-O-O Pxd4 11. Lxd4 b5 12. g5 Pd7 13. h4 Lb7 14. Ld3 b4 15. Pe2 a5 16. Kb1 Pe5 17. f4 Pf3 18. De3 Pxd4 19. Pxd4 Db6 20. Pf5 Dxe3 21. Pxe3 Tac8 22. f5 Tc5 23. Thf1 Te8 24. Pg4 Lf8 25. Tf4 Td8 26. Te1 Te8 27. Tef1 exf5 28. exf5 Lg2 29. Tg1 d5

30. Pf6+!?

Een interessant schijnoffer in een poging om nog iets te maken van deze stelling.

30…gxf6 31. gxf6 Kh8 32. Tg4

Zo wint wit zijn stuk terug.

32…Ld6 33. T4xg2 Le5 34. Te2 d4 35. Tge1 Tg8 36. Lc4 Lxf6 37. Lxf7 Tf8 38. Le6 Lxh4 39. Tg1 Lf6 40. Teg2 h5 41. Tg6 Kh7 42. Lg8+

42…Txg8

Van Kampen moet een kwaliteit inleveren, maar zijn stelling blijkt erg solide te zijn.

43. Txg8 Txf5 44. a3 bxa3 45. bxa3 h4 46. Ka2 a4 47. Tf8 Tf2 48. Kb1 h3 49. Th1 Kg7! 49…h2 50. Txh2+ Txh2 51. Txf6 en hier moet zwart nog een beetje oppassen.

50. Txf6 Kxf6 51. Txh3 Ke5

Nu is het toch duidelijk binnen de marge.

52. Th5+ Tf5 53. Th8 Tf1+ 54. Kb2 Tf2 55. Te8+ Kd5 56. Ta8 Kc5 57. Ta5+ Kb6 58. Txa4 Na 58. Txa4 d3 59. Tc4 dxc2 60. Txc2 Txc2+ 61. Kxc2 is het toch echt remise.

1/2-1/2

Bok, Benjamin – L’Ami, Erwin

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. d4 Pd6 6. dxe5 Pxb5 7. a4 Pbd4 8. Pxd4 Pxd4 9. Dxd4 d5 10. exd6 Dxd6 11. De3+ Le6 12. Pc3 a6 13. Td1 Dc6 14. Td3 Le7 15. Pb5 O-O 16. Pd4 Dd5 17. Ld2 c5 18. Pxe6 Dxe6 19. Dxe6 fxe6 20. Lc3 Tad8 21. Te3 Lf6 22. Tae1 Tfe8 23. Kf1 Kf7 24. Th3 Th8 25. Lxf6 gxf6 26. Tb3 Td7 27. Tb6 Te8 28. Te3 Tee7 29. Ke2 h5 30. Td3 h4 31. Tbd6 Txd6 32. Txd6 Kg6 33. Td8 Tc7 34. Kd3 Kf5 35. a5 Tg7 36. g3 hxg3 37. hxg3 Tg4 38. Tc8 Td4+ 39. Ke3 Te4+ 40. Kf3 c4 41. Tc5+ e5 42. Tc7 Td4 43. Txb7 c3! 44. b4 Td2 45. Tb6 45. g4+ Kg6 46. Tb6 Txc2 47. Ke3 Td2 48. Txa6 Td4 49. Tc6 Txb4 50. Txc3 Ta4 is ook remise.

45…Txc2 46. Txa6 Tb2 47. Tc6 Txb4 48. Txc3 Ta4 49. Tc5 Ta3+ 50. Kg2 Ta2 51. Kf3 Ta3+ 52. Kg2 Ta2 53. Kf3 1/2-1/2

NK – Dames

Na de derde ronde zal Zhaoqin Peng tevreden hebben kunnen toezien dat ze weer alles in eigen handen heeft. Na haar nederlaag in de eerste ronde tegen Tea Lanchava, zag ze vandaag dat koploopster Anne Haast onderuitging tegen Bianca de Jong-Muhren. Bianca speelde een puike partij waarin ze haar tegenstander helemaal klem zette. Nadat Anne een kwaliteit had gegeven in een poging er nog iets van te maken, duurde het nog een tijdje eer de ‘vesting’ gesloopt was, maar het punt kwam nergens in gevaar. Ondertussen werd ook duidelijk dat Lanchava al tegen haar tweede nul opliep. Tea speelde op buigen of barsten tegen Lisa Hortensius. Die sloeg een aanval koeltjes af en won met haar materiële voorsprong. Anna-Maya Kazarian speelde aanvankelijk een goede partij tegen Ioana-Smaranda Padurariu, maar toen de zware stukken van het bord gingen, resteerde er een paardeindspel dat de zwartspeelster uitstekend behandelde.

Bianca De Jong-Muhren – Haast, Anne

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pc3 Dc7 6. g3 a6 7. Lg2 h5

Haar stijl getrouw begint zwart met een vroegtijdige flankactie. 7…Pf6 is hier het meest gespeelde antwoord, maar de overgang naar een soort Scheveninger met g3, ligt vermoedelijk niet in de aard van Anne om die te gaan spelen.

8. O-O h4 9. Te1 hxg3 10. hxg3 Lc5

Deze voortzetting komt uit de koker van Kogan en Swinkels. Het zal wel geen toeval zijn dat Anne ooit met beide grootmeesters heeft samengewerkt… 10…d6 is bekend uit een blitzpartij Malakhov-Grischuk, 2013, die door zwart werd gewonnen. Het grappige is dat de partij op de damevleugel werd gewonnen…

11. Pxc6 dxc6

Als zwart nu ook nog … e6-e5 zou mogen spelen, zou het wel oké zijn. Maar Bianca blijkt uitstekend voorbereid te zijn! 11…bxc6 12. e5 In een partij Ocantos-Swinkels, 2010, volgde 12…Pe7 13. Lg5 Kf8 en zwart wist later te winnen.

12. e5!

Na deze zet is zwart al zwaar in de problemen. Ze verliest de grip over de zwarte velden en dat komt haar duur te staan.

12…Pe7

Misschien viel er iets te zeggen voor 12…f5 hoewel zwart ook dan na 13. exf6

[13. Pa4! Lf8 (13…La7?! 14. Le3!) 14. Le3 c5 15. b4! grote problemen zou ondervinden met de zwarte velden.]

13…gxf6 14. Pe4 Le7

13. Pe4

13…Db6

Pion e5 is taboe: 13…Dxe5 14. Lg5! Dd4 15. De2

[15. Dxd4 Lxd4 16. Pd6+ is overigens ook al vrijwel winnend: 16…Kd7 (16…Kf8 17. Lxe7+ Kxe7 18. Pf5+) 17. Pxc8 Taxc8 18. Tad1 c5 19. c3]

15…Db4 16. c3 Db6 17. b4 met stukwinst.

14. Pxc5

Daar gaan 32 zwarte velden…

14…Dxc5 15. Le3 Da5 Natuurlijk mag 15…Dxe5?? niet vanwege 16. Lb6 met winst.

16. Dd6 Dd8

Dan maar een vlucht in het eindspel. Maar de volgende fase speelt Bianca ijzersterk.

17. Dxd8+ Kxd8 18. Lb6+ Ke8

19. c4!

Zo ontneemt wit veld d5 voor het paard en zorgt zij ervoor dat de zwarte stukken in hun ‘hok’ moeten blijven.

19…f6 Ik heb een tijdje zitten turen naar het ‘kruip-door-sluip-door’ met 19…Ld7 20. Tad1 Pc8 21. Le3 Kd8 22. Td2 Kc7 23. Ted1 Le8 maar ook dat is geen lolletje voor zwart na 24. Td8!

20. Tad1 Kf7 21. Td3

Wit voert de druk langzaam op. 21. b4 om de damevleugel verder in te snoeren, lijkt ook in aanmerking te komen.

21…Pg6 22. f4 a5

23. a4!

Uitstekend gereageerd.

23…Te8 24. Lf3 Th8 25. Kg2 Ta6 26. Lc7 Ta7 27. Td6

Pareert de dreiging … b7-b5.

27…Ke7 28. Ted1 fxe5 29. Le4 Pf8

Dit verliest ‘on the spot’. Nu is 29…Kf6 verliezend. Een mogelijke, redelijk geforceerde variant is nu: 30. fxe5+ Pxe5 31. Tf1+ Ke7 32. Td4! c5 33. Ld6+ Ke8 34. Tdd1 Pd7 35. Lg6+ Kd8 36. Lxc5 met winst.

30. Td8 Ta8

Een verschrikkelijke positie voor zwart waar Anne nog wel nachtmerries aan over zal houden…

31. fxe5 Th5 32. Tf1

Niets mis mee, maar het laat nog wel een soort van verdediging toe. Na het inlassen van 32. g4 Th8 33. Tf1! valt de dreiging Tdxf8, Txf8, Lc5+ niet meer op te vangen.

32…Tf5

Van het offeren van een kwaliteit ligt Anne meestal niet wakker. Hier maakt het eigenlijk niets uit voor het resultaat: wit staat nog steeds huizenhoog gewonnen.

33. Lxf5?!

Ze had niet ‘zoenoffer’ beter niet kunnen aannemen. Zwart kan op dit moment letterlijk geen vin verroeren.

Met 33. Th1! Pg6 34. Th7 Pxe5 [34…Kf7 35. Lxf5 exf5 36. e6+! Kxe6 37. Txg7] 35. Lxf5 exf5 36. Txg7+ viel een relatief eenvoudige winst te behalen.

33…exf5

Zwart dreigt … Pe6 en dat ziet er inderdaad wat problematisch uit.

34. Td2 Le6 35. Ld6+ Kf7 36. Lxf8 Txf8 37. b3

Er is een zuiver technische stelling ontstaan waarin wit een volle kwaliteit voor staat. Omdat de witte torens nog even niet binnen kunnen komen, valt het vooralsnog niet mee om snel vorderingen te maken.

37…Ke7 37…Th8 38. Th1

38. Kf3 Th8 38…g5 versimpelt wits taak na 39. Th1

39. Tfd1 Tc8

Zwart moest snel zetten, omdat ze ruzie met de klok had.

40. Kf4 Th8 41. Kg5 Th3 42. Tg1 Th6 43. Tb2

Even wat schijnbewegingen…

43…Kf7 44. Kf4 Th5 45. Kf3 Th8 46. Td2 Ke7 47. Kg2 Tb8 48. Ta1 Tc8 49. Td6 Kf7 50. Tc1 Ke7 51. Th1 Kf7 52. Kf2

Eindelijk wordt het winstplan duidelijk. De witte stukken staan optimaal, zwart kan – zoals de hele partij al – niets verzetten. De witte koning beoogt nu over de zwarte velden naar binnen op de damevleugel.

52…b5

Zwart wordt actief maar dat werkt natuurlijk averechts. Nu de stelling open komt worden de witte torens oppermachtig. Bianca wikkelt feilloos af. Stel dat zwart niets doet met 52…Ke7 53. Ke3 Kf7 54. Kd4 en nu dan 54…b6 om te verhinderen dat de koning binnenkomt. Maar nu kan zwart alleen nog maar met de koning zetten blijven doen. De zwarte toren mag niet van zijn plek af (op … Tc7 komt Th8 binnen). De witte koning gaat nu naar de koningsvleugel. 55. Ke3 Ke7 56. Th7 Kf7 57. Kf4 met winst.

53. axb5 cxb5 54. cxb5 Tc2+ 55. Ke3 Tc3+ 56. Kd4 Txb3 57. b6 Tb4+ 58. Kc5 Lc8 59. Th8 La6 60. Ta8 Tc4+ 61. Kd5 Lb7+ 62. Kxc4 Lxa8 63. Kb5 Ke7 64. Kxa5 Lb7 65. Kb5 g5 66. Th6 1-0

Lanchava, Tea – Hortensius, Lisa

1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6 4. Pf3 Le7 5. cxd5 exd5 6. Lf4 O-O 7. Dc2 c6 8. e3 Pbd7 9. Ld3 Te8 10. Pe5 Pf8 11. h3 Ld6 12. O-O-O a6 13. g4 c5

Zwart besluit terecht dat er actie moet komen.

14. g5

Nogal een zwaarwegende beslissing van Tea. Ze besluit nu al op buigen of barsten te spelen, terwijl de stelling daar misschien (nog) niet rijp voor was. De ‘normaalzet’ is nu 14. Kb1 om alvast uit de c-lijn te gaan met de koning. Op het moment dat de stelling open komt, staat de koning hier niet goed.

14…Ph5 15. Thg1?!

De juiste zet lijkt mij 15. Lh2 g6! [De pion op g5 hangt niet vanwege het tactische grapje 15…Dxg5 16. Pxf7! Kxf7 17. Lxd6 met groot voordeel voor wit.] 16. h4 met een onduidelijke stelling.

15…cxd4!

Uiteraard!

16. Lxh7+

Dit was natuurlijk wits bedoeling: ze wil zich met een paar stukoffers een weg door de zwarte koningsstelling banen. Dat lukt voor een deel, maar ze houdt te weinig stukken over om er ook echt een gevaarlijk initiatief uit te peuren.

16…Pxh7 17. Pxf7 Kxf7 18. Lxd6

Onnauwkeurig, maar dat was niet gemakkelijk te voorzien. 18. g6+ Kg8 19. gxh7+ Kh8 20. Lxd6 Dxd6 21. Txd4 (zie analysediagram)

was relatief het beste, maar ook dan zal zwart na 21…Pf6 de zwaarste stormlopen hebben overleefd.

18…Dxd6

Lisa speelt de meest voor de hand liggende zet. De aanval was tot staan gebracht met 18…g6! omdat zwart hoe dan ook een van wits hangende stukken verovert waarna wit toch echt te weinig heeft.

19. Dxh7

Nu komt de dame even op bezoek en moet zwart adequaat blijven.

19…dxc3 20. Dxh5+ Dg6 21. Df3+ Kg8

De koning is in veilige oorden gekomen en het ontbreekt wit aan wapens om er nog iets van te maken. Lisa slaagde er ondanks een chronisch tijdgebrek in deze grote vis op het droge te trekken.

22. b3 De4 23. Tg3 Lf5 24. Dxe4 Lxe4 25. f3 Lg6 26. f4 Tad8 27. Tf1 Lf5 28. g6 Td6 29. Tg5 Tf8 30. Td1 Txg6 31. Txg6 Lxg6 32. Txd5 Te8 33. Tg5 Kf7 34. f5 Lh7 35. Th5 Kg8 0-1

Peng, Zhaoqin – Paulet, Iozefina

1. Pf3 Pf6 2. c4 e6 3. g3 b6 4. Lg2 Lb7 5. O-O Le7 6. Pc3 c5 7. d4 cxd4 8. Dxd4 O-O Het meest nauwkeurig voor zwart is om de korte rokade uit te stellen. 8…d6

9. e4 d6 10. Td1 a6 11. b3 Pbd7 12. La3

12…e5?!

Dit is een enorme strategische concessie. Zwart raakt zonder slag of stoot het belangrijke centrumveld d5 kwijt. Gebruikelijk is 12…Pc5 maar dat geeft wit na 13. e5 dxe5 14. Dxd8 Tfxd8 15. Pxe5 Lxg2 16. Kxg2 Lf8 17. Lxc5 Lxc5 18. Pa4 een prettig plusje in het eindspel.

13. De3 Dc7 14. Tac1 Pc5 15. Ph4

15…Pg4?! 15…g6 lijkt wat persistenter.

16. De2 Lxh4 17. Dxg4 Lf6 18. b4 Pd7 19. Pd5

Deze zet hing al een tijdje in de lucht.

19…Lxd5 20. cxd5 Db7 21. Tc6

Wit heeft inmiddels groot voordeel.

21…Pb8?!

De stelling van Iozefina begint te ‘kraken’. Taaier is 21…Le7 22. Lh3 Pb8 23. Tc2 maar het is duidelijk dat er maar één speler is die het hier voor het zeggen heeft.

22. Tc3 Het is mij niet duidelijk waarom wit de pion niet neemt. Na 22. Txd6 Le7 23. Th6 is het gedaan met zwart.

22…b5 23. Lh3

Nog sterker lijkt mij 23. Tdc1

23…a5?

Dit speelt wit helemaal in de kaart. Alleen met 23…Ta7 om … Pd7 mogelijk te maken, kon zwart de strijd nog voortzetten.

24. bxa5 b4 25. Tb1 Pa6 26. Tc6

Daar is de toren weer!

26…Da7 27. Lc1 h5

Er valt geen zinnig idee meer te verzinnen voor zwart.

28. Dxh5 Pc5 29. Le3 Dxa5 30. Txd6 Dxa2 30…Pxe4? 31. Lf5

31. Txb4 Da1+ 32. Kg2 Pd3 33. Lf5 Tfd8 34. Dh7+ Kf8

35. Tb7

Na 35. Tb7 valt het dreigende mat niet meer te pareren.

Het leukste mat was mogelijk met 35. Dh8+ Ke7 36. Tb7+ Kxd6 37. Df8+ Txf8 38. Td7#

1-0

Kazarian, Anna-Maja – Padurariu, Ioana-Smaranda

1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 d6 6. Le2 a6 7. f4 Dc7 8. Le3 b5 9. a3 Lb7 10. Lf3 Pbd7 11. O-O Pc5 12. e5 Pfe4 12…dxe5 13. fxe5 Dxe5 14. Lf4 Lxf3 15. Txf3 Dh5 kwam nog voor in de nodige partijen.

13. exd6 Pxd6 14. Lxb7 Dxb7 15. f5 e5

16. Pe6!?

Interessant gespeeld van Anna-Maja.

16…fxe6 17. Lxc5 Pxf5 18. Lxf8 Txf8

Zwart is de rokade kwijtgeraakt en zit opgescheept met een zwakke geïsoleerde dubbelpion in het centrum. Het ziet er op het eerste gezicht kansrijk uit voor wit, maar Ioana-Smaranda toont aan dat het nogal meevalt voor zwart.

19. De2 Db6+ 20. Kh1 Dc7 21. De4 Td8

22. Tad1

Na een normale zet als 22. Tae1 heeft wit in elk geval weinig te vrezen, hoewel zwart met het venijnige 22…Dc4! een eindspel in kan vluchten dat houdbaar is. 23. Dxc4 [Vooral niet 23. Dxe5 Pg3+! 24. hxg3 Txf1+ 25. Txf1 Dxf1+ 26. Kh2 Df6 en zwart wint.] 23…bxc4 24. Kg1! Ke7 25. Txe5 Pd4 met gelijkspel.

22…g6 23. Txd8+ Dxd8

24. Dc6+?!

Dat pakt niet helemaal goed uit. Na 24. Td1 Db6 25. Dxe5 zijn de kansen ook in evenwicht hoewel zwart vooral moet oppassen.

24…Dd7 25. Dxd7+ Kxd7 26. Pe4 Ke7

27. g4?!

Het gaat nu van kwaad tot erger. Wit moet al toestaan dat zwart min of meer nog een pion erbij wint. 27. Kg1 Pe3 28. Txf8 Kxf8 29. c3 Pc4 met uitstekende winstkansen voor zwart.

27…Pe3 28. Txf8 Kxf8 29. Pc5 Ke7 Meer in de lijn van de verwachting lag 29…a5! om in elk geval van de dubbelpion af te komen. 30. Pxe6+ Ke7 31. Pc5 Pc4 en zwart wint een pion waarna het resterende paardeindspel als gewonnen voor zwart getaxeerd kan worden.

30. Pxa6 Pxc2 31. Kg2 Pd4 32. Kf2 Kd6 33. Ke3 Pb3

34. Ke4

Het ligt voor de hand, maar in de praktijk blijkt dit niet te werken.

Grappig genoeg mag wit zich inlaten op een pionneneindspel met een pion minder. Want na 34. Kd3 Pc5+?? [Interessant is nu 34…e4+!? 35. Kxe4 Pd2+ 36. Kd3 Pf3 37. h3 Pg1 38. h4 Pf3 39. h5 g5! en pion g4 sneuvelt.] 35. Pxc5 Kxc5 36. b3! staat wit op winst vanwege de verst verwijderde vrijpion.

34…Pd2+ 35. Kd3 Pc4 36. Kc3 e4

Wit is in een bijzonder precaire situatie geraakt en goede raad is duur.

37. a4?

Dit werkt in elk geval niet. Zwart heeft een aardig tactisch grapje. Wellicht was 37. b3 een poging waard: 37…Pxa3 38. Kb2 b4 39. Pxb4 Pb5 maar deze stelling moet ook verloren zijn voor wit.

37…e3!

Goed gezien.

38. Pb4 38. axb5 faalt nu op 38…e2

38…e2 39. Pd3 Pe5 40. Pe1 bxa4

en nu staat wit domweg te veel pionnen achter. Met de afwikkeling had Ioana-Smaranda geen problemen meer.

41. Kd2 Pc4+ 42. Kc3 Kd5 43. Pc2 e5 44. h4 Kc5 45. h5 g5 46. Pe1 e4 47. Pc2 h6 48. Pe1 Pe5 0-1

Alle (geanalyseerde) partijen via de viewer:

(De foto’s zijn van Ab Scheel)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.