Nederland wint van Amerika!
In de derde ronde trof het Nederlands viertal een van de toplanden, de Verenigde Staten met de twee wereldtoppers Nakamura en Kamsky. Het leek in het begin erop dat Nederland zou gaan verliezen: weliswaar hield Giri met zwart Nakamura soepel op remise, maar Van Wely verloor snel een pion en blunderde vervolgens in een moeilijk toreneindspel. Het moest dus van de witpartijen komen, waar L’Ami tegen Kamsky in een bijna-eindspel ongeveer gelijk stond en Van Kampen misschien een klein plusje had tegen Akobian. "Grote druk voor Van Kampen, want hij moet winnen" zeiden de commentatoren al. Maar die hadden buiten de techniek van Erwin gerekend. Terwijl hij zijn stukken perfect neerzette bleef Kamsky passief afwachten en langzaam werd zwart vastgeschroefd. Koning erbij, torens ruilen, koning pakt pion op a7, punt is binnen! Ondertussen had Van Kampen het loperpaarplusje geconsolideerd in het eindspel. Blijven proberen, wachten op het foutje… en dat kwam! Akobian liet een afwikkeling naar een pionneneindspel toe dat gewonnen bleek voor wit. Nederland wint van Amerika!
Nakamura – Giri
Nakamura kwam in de Taimanov/Engelse aanval met een nieuwtje op zet 10, maar dat zal waarschijnlijk weinig navolging krijgen. Giri speelde ook op zet 10 een goed nieuwtje, (ja, twee nieuwtjes in een partij is mogelijk). 13…Tc8 voorkomt lange rokade (wegens slaan op a3) en kort rokeren is niet wat wit wil in dat systeem. Nakamura zag daarom niets beters dan een zetherhaling forceren.
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 e6 5. Pc3 Dc7 6. Le3 a6 7. a3 b5 8. Dd2 Pf6 9. f3 Le7 10. Df2 Pe5 11. Le2 Lb7 12. Pb3 Tc8 13. Lb6 Db8 14. La7 Dc7 15. Lb6 Db8 16. La7 Dc7 1/2-1/2
Onischuk – Van Wely
Van Wely kwam nooit zijn openingsproblemen te boven.
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. Pf3 c5 5. g3 Pe4 6. Dd3 Da5 7. Dxe4 Lxc3+ 8. Ld2 Lxd2+ 9. Pxd2 O-O
Een bekende manier van spelen voor zwart in de Nimzo tegen de fianchetto. Er zou een egelstelling kunnen ontstaan waarin twee paar lichte stukken zijn geruild; dat is over het algemeen gunstig voor zwart. Maar zwart zou ook problemen op de zwarte velden kunnen krijgen.
10. dxc5 Pc6 11. Lg2 b6
In de voetsporen van snelschaakexpert Hing-Ting Lai! Die won er mee in Cultural Village van vorig jaar tegen Riemersma (rapid, dat wel).
12. De3 Lb7 13. O-O Dxc5 14. Dxc5 bxc5
15. Tfd1
De genoemde partij ging verder met 15. Pe4 Pe5 16. Tfd1 Tfd8 17. b3 Lxe4 18. Lxe4 Tac8 19. Td6 en wit stond iets beter. Hing-Ting moet het dan ook niet van de opening maar van de laatste fase hebben.
15… Tab8?
De Hing-Tingmanier zou 15… Tfd8 16. Pe4 Pe5 17. b3 Lxe4 zijn. Dat verliest tenminste geen pion!
16. Pb3!
Op 16.Pe4 kan zwart nog 16…Pd4 proberen.
16… Pe5 17. Pxc5 Lxg2 18. Kxg2 Txb2 19. Pxd7 Pxd7 20. Txd7 Tc2 21. Txa7 g5 22. a4 Txe2
Zo is een toreneindspel ontstaan waarin wit een gezonde pion meer heeft. De plannen voor beide partijen zijn ongeveer hetzelfde: wit wil opmars van zijn a-pion combineren met activiteit, zwart wil tegenhouden van de a-pion combineren met activiteit.
23. Td1
Er viel wat voor te zeggen de toren op a1 te houden, achter de vrijpion. Dat kost wel een pion, maar 23. Kf3 Tc2 24. a5 Txc4 25. a6 Kg7 26. Tb7 Ta8 27. a7 Tcc8 28. Ke4 is denk ik wel een gewonnen stelling voor wit.
23… Tc2 24. Td4 Kg7 25. a5 Kg6 26. a6 Ta2
Dit moet, anders speelt wit Tb7 en a7, maar nu wordt de c-pion ook een troef.
27. Tdd7 h5 28. c5 Tc8 Ook dit moet. 29. Txf7 Txc5 30. Tg7+ Kh6 31. Th7+ Kg6 32. Tag7+ Kf6 33. a7
33…Tcc2?
De toren moest op de vijfde rij blijven om na Tg8 Ta5 te kunnen doen. Dus 33… g4 en dan b.v. 34. Tf7+ Kg6 35. Thg7+ Kh6 36. h4 Tf5 37. Txf5 exf5 38. Tb7 en ik ben er niet zeker van of dit wel gewonnen voor wit is. Als de zwarte koning naar c6 loopt zal Th7 wel winnen, maar het plan van Ke5 en f4 (ook als wit Tf7 doet) is lastig voor wit.
34. Tf7+ Kg6 35. Thg7+ Kh6 36. Tg8 Wint een toren. 1-0
L’Ami – Kamsky
Er waren mensen die zich zorgen maakten over de vorm van L’Ami, die zowel op het NK als in Dieren behoorlijk wat elopunten verloren had. Maar het ene toernooi is het andere niet!
1. d4 f5
Vroeger speelden alleen een paar Amsterdamse grootmeesters het Hollands. Tegenwoordig speelt de hele wereldtop het. Diverse topspelers zijn al op 1.e4 overgeschakeld om maar het Hollands te vermijden. Zelfs L’Ami speelde laatst Hollands. Hij verloor (tegen Van Wely, die het tegenwoordig ook regelmatig speelt), maar de computer gaf hem op zet vijf al een plusje.
2. Pc3 Pf6 3. Lg5 d5 4. e3 e6 5. Pf3 Le7 6. Ld3 O-O 7. O-O Pbd7 8. Pe2 h6 9. Pf4 Pb6 10. Lxf6 Txf6 11. Pe5 Ld6
De opstelling die zwart gekozen heeft lijkt me niet optimaal (vooral het paard op b6) en hier geeft 12.c4 wit een plusje. L’Ami had echter een andere breekzet in gedachten.
12. Ph5 Tf8 13. f4 c5 14. c3 Ld7 15. g4!? Lxe5 16. fxe5
De computer had hier met de andere pion geslagen. Zwart zet dan zijn loper op c6 en kan die een keer met d5-d4 activeren, dat zal L’Ami niet bevallen zijn.
16… Dg5 17. Tf4 Le8 18. Pg3 fxg4 19. Dxg4 Dxg4 20. Txg4 Tc8 21. Tf4 cxd4 22. cxd4 Tf7
Hier kwam 22…g5 in aanmerking. Hij laat dat de hele tijd na en uiteindelijk zal pion g7 vastgelegd worden door wit. Objectief gezien heeft wit hier geen voordeel, maar het is wel een stelling die Erwin ligt.
23. b3 Pd7 24. h4 Pf8 25. Kf2 Tfc7 26. Ke2 Tc1
Hier was 26… Pg6 27. Tg4 Pe7 beter, de witte toren staat dan niet optimaal en het paard kan naar b4.
27. Tf1 Txa1 28. Txa1 Lg6 29. Tf1 Le8
Kamsky weet het niet meer, maar loperruil had zijn problemen niet opgelost.
30. Kd2 Tc7 31. Pe2 Pg6 32. h5 Pf8 33. Pf4 Lc6
Wit heeft de afgelopen tien zetten duidelijk progressie gemaakt: g7 vastgelegd, het paard staat op een mooi veld. De volgende stap is ruimte te winnen op de damevleugel en/of op een geschikt moment e4 te spelen.
34. Tc1 Kf7 35. b4 Tc8 36. b5 Ld7 37. Tf1 Ke7 38. a4 b6 39. Ta1 Tc7 40. a5 bxa5 41. Txa5 Tb7
Dit voorkomt e4, maar geeft wel de witte koning gelegenheid naar voren te lopen. Die droomt ervan de pion op a7 te slaan. 42. Kc3 Le8 43. Kb4 Lf7 44. Ta2 Le8 45. Ka5 Kd8 46. Tc2 Tc7 47. Tc5 Ld7
Het geschikte moment is gekomen.
48. e4! dxe4 49. Lxe4 Lc8 50. Tc2
Zelf ruilen was ook goed: 50. Txc7 Kxc7 51. Lf3 Kd8 52. Lg4 zetdwang 52… Ld7 53. d5 exd5 54. e6 Le8 55. Pxd5 en wint. 50… Txc2 51. Lxc2 Lb7 52. Ld1 Ke7 53. Lg4 Kf7 54. Pd3 g6 55. Pc5 Ld5
En nu is dan het moment voor de witte koning om de kleine rakker op te gaan eten.
56. Ka6 Lc4 57. Pe4 gxh5 58. Lxh5+ Kg7 59. Pd6 Ld5 60. Kxa7 Dat was vast genieten voor L’Ami! 1-0
Van Kampen – Akobian
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. Te1
Deze manier om het Berlijns te bestrijden is de laatste tijd erg populair geworden. Vroeger dacht men dat het tot saaie remisestellingen leidde, maar recent heeft wit met de strategie ‘loperpaar pakken, uitmelken’ geregeld succes. Giri verloor zo bijvoorbeeld in Biel.
5… Pd6 6. Pxe5 Le7 7. Lf1 Pxe5 8. Txe5 O-O 9. Pc3 Lf6 10. Te1 Te8 11. Pd5 Txe1 12. Pxf6+ Dxf6 13. Dxe1 b6
De computers geven wit hier geen enkel voordeel. Grootmeesters zien dat wit hier het loperpaar heeft en denken ‘Daar kan ik wel wat mee’.
14. d3 Lb7 15. f3 Te8 16. Df2 Pf5 17. c3 Ph4
Zwart wil blijkbaar iets op f3 doen, wat is niet duidelijk.
18. Ld2 h6 19. d4 g5 20. Te1 Txe1 21. Dxe1 Df5 22. Le2 b5 23. Df1 a6 24. Ld3 De6
Wit doet voornamelijk consoliderende zetten, maar hij hoeft ook niet veel te bewijzen. Zolang hij twee lopers houdt en er niet veel gebeurt kan hij hopen op winst. Wit zou wel graag dames willen ruilen.
25. b3 Df6 26. Df2 Kg7 27. Lc1 Pg6 28. De3 Pf4 29. Lc2 d6 30. h4 a5 31. Kh2 Kf8 32. Ld2 Pe6 33. Dd3
Het nu volgend tegenspel had wit met 33.hxg5 kunnen voorkomen, maar liefst houdt wit de zwarte h-pion op het bord als mogelijk doelwit.
33… g4 34. Kg3 gxf3 35. gxf3 Dg7+ 36. Kf2 Df6 37. Kg3 Dg7+ 38. Kh3
38…h5
38… Dg1 39. Lxh6+ Pg7 Dreigt Lc8 40. Lxg7+ Kxg7 41. Dh7+ Kf8 42. Le4 Lc8+ 43. Lf5 Lb7 44. Lg4 Dh1+ 45. Kg3 Dg1+ 46. Kf4 Dc1+ maakt remise. Een pion met schaak weggeven is echter geen makkelijke beslissing.
39. d5 Pc5 40. Dd4 f6
Zwart wil dameruil vermijden. 40… Dxd4 41. cxd4 valt a5 aan, daaro was 40…a4! slim geweest, om daarna op d5 te drukken. Ook 40…Lc8+ inlassen was handiger dan de partijzet.
41. Lf5! Ke7 42. c4 b4 43. Kh2 Kd8 44. Dg1 Dxg1+
Nu moet het wel, anders zou de zwarte dame wel heel passief worden.
45. Kxg1 Lc8 46. Lg6 Ld7 47. Kf2 Le8 48. Lc2 Ke7 49. Ke2 Kf7
Op de koningsvleugel kan wit voorlopig niets bereiken, pionnen f6 en h5 kunnen makkelijk gedekt worden. b4 moet dus het doelwit worden, daarvoor moet wit eerst a3 doen.
50. Lh6 Ld7 51. Lc1 Kg7 52. a3 Le8 53. axb4 axb4 54. Ld2 Lg6 55. Ld1 Pa6
Nu is c5 het plan. Stel dat de de koning op d4 zetten, dan c5 doen, op dxc5+ komt Kc4. Dreigt Kb5, dus Le8, dan hebben we tijd om c5 op te halen. Dezelfde situatie zonder witveldige lopers is ook interessant: c5 Pxc5 – Lxb4 Pxb3+ – Kc4 en het paard is opgesloten.
56. Ke3 Lb1
Zwart zou zijn loper op f7 kunnen neerzetten om c5 te voorkomen omdat na dxc5+ Kc4 zwart dan c6 heeft. Ik zie niet zo snel een manier om dat te bereiken, de computer wil dan de witte op pion op f5 neerzetten, maar weet vervolgens ook niet hoe het verder zou moeten gaan. Maar c5 toelaten is ook nog geen ramp.
57. Kd4 Lf5 58. c5 Pxc5
58… dxc5+ 59. Kc4 benevens Le2, Le3 en Lxc5.
59. Lxb4 Pd7 60. La5 Pb6 61. f4 Kg6 62. Lf3 Lg4 63. Le4+
63…Lf5?
Je bent al een uur of vijf aan het schaken en dan moet je een beslissing nemen waarbij je een zet of tien moet rekenen. Dat kan wel eens fout gaan natuurlijk, en dat gaat het nu. Als zwart met zijn koning weggaat kan wit het nog een tijdje proberen, maar bij goede verdediging is het remise.
64. Lxb6 cxb6 65. Ke3!
Misschien ook dat Akobian gewoon overzien had dat wit op deze manier een gewonnen pionneneindspel kon afdwingen. Na slaan op f5 zou juist zwart winnen.
65… Lxe4 66. Kxe4 Kg7
66… Kf7 67. Kf5 b5 68. b4 en wit komt op e6 of g6.
67. f5!
Koningsvleugel gesloten, nu rennen naar de damevleugel. En wie is daar eerder? Wit!
67… Kf7 68. Kd4 Ke7 69. Kc4 Kd7 70. Kb5 Kc7 71. Ka6 1-0
Prachtig verslag van een gedenkwaardige schaakmatch, Dimitri!
1 kanttekening: Van Kampen speelde tegen Akobian (dus niet tegen Onischuk).
Oeps ja, heb het verbeterd!
Gaat het dit jaar weer om bordpunten of spelen matchpunten ook nog een rol?
Het schaakbordje onderaan werkt nog niet, ik krijg de volgende foutmelding:
pgn load failed: not found file:http
Het gaat om matchpunten. Ik geloof zelfs dat bordpunten niet eens de eerste tiebreaker zijn.
Bord doet het nu.
Dimitri, bedankt – voor het bord en voor het antwoord.
Wel leuk dat het nu om matchpunten gaat, dat maakt het volgens mij spannender. Dus "we" staan nog op 100%
Volgens chess-results.com staat Nederland nu op positie 5 in de ranglijst.
TB1 = matchpunten
TB3 = bordpunten
Maar ik heb geen idee wat TB2 is. Het zal wel iets met weerstand te maken hebben, maar het is niet de som van de matchpunten of bordpunten van de tegenstanders.
Rank after Round 3 – Open
Rk. SNo Team Team Games + = – TB1 TB2 TB3
1 3 France FRA 3 3 0 0 6 32.0 10.5
2 29 Serbia SRB 3 3 0 0 6 32.0 10.5
3 1 Russia RUS 3 3 0 0 6 30.0 11.5
4 33 Uzbekistan UZB 3 3 0 0 6 28.0 9.5
5 11 Netherlands NED 3 3 0 0 6 26.0 10.5
Gevonden wat TB2 is; was niet eenvoudig te raden.
TB2 wordt dus gedefinieerd volgens 14 a) hierboven: de som van het product van MP en BP voor alle tegenstanders, met uitzondering van de tegenstander met het minst aantal MP.
zoals onderaan die pagina staat:
"Tie Break2: Olympiad-Sonneborn-Berger-Tie-Break without lowest result (Khanty-Mansiysk)"
Dus na ronde 3 heeft Nederland 26 punten voor de eerste tie-break regel (TB2), als volgt berekend:
– Andorra valt af, want die heeft het minst aantal match-punten (namelijk 2)
– Ecuador heeft nu 4 match-punten en wij hebben daar 4 bordpunten tegen geschoord, wat dus 4 x 4 = 16 punten oplevert voor TB2.
– USA heeft nu 4 match-punten en wij hebben daar 2½ bordpunt tegen gescoord, wat dus 4 x 2½ = 10 punten oplevert voor TB2.
Totaal aantal punten voor TB2 na ronde 3 is dus 16 + 10 = 26.
Ok, de berekening is nu duidelijk, maar wat betekent het eigenlijk? Dat een bordpunt tegen een sterk team zwaarder weegt dan een bordpunt tegen een zwak team! Wel logisch dus.
Als TB3 geldt dus het gewone aantal bordpunten, waarbij er geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen sterke of zwakke tegenstanders.
En er is blijkbaar ook nog een TB4 – zie c) hierboven. Dat zijn de "gewone" weerstandspunten op basis van matchpunten.
Dank voor deze uitleg. Ik had op Teletekst bordpunten zien staan, maar kon niet wijs uit de berekening daarvan. Het waren in ieder geval niet de normale bordpunten. Dat begreep ik wel.