Schaakrubrieken weekend 23 augustus 2014
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Gekkenmat en fegatello
Natuurlijk waren er op de olympiade in Tromsø weer slachtoffers van de ‘zero tolerance’-regel die zegt dat iedereen die aan het begin van de ronde niet achter zijn bord zit, verloren heeft. Een klein meisje – ik weet niet van welk team – was twee minuten te laat en barstte in tranen uit toen ze hoorde dat ze voor niets was gekomen. Er zijn in het verleden veel schrijnende gevallen geweest. Iemand die ruim op tijd was, toen merkte dat zijn pen niet schreef en bij de tafel van de wedstrijdleiders een nieuwe pen ging lenen, en daarna een paar seconden te laat weer terug aan het bord was. Die kreeg ook een nul.
FIDE-president Iljoemzjinov heeft het vaak over het begin van de match tussen Karpov en Anand in Lausanne in 1998, toen hij op het podium een kwartier op Karpov moest wachten. Het was kennelijk een traumatische ervaring die gewroken moet worden. „We zullen discipline hebben’’, zei hij grimmig tijdens de olympiade.
Door die brute regel viel het lange tijd niet op dat de partijen van het vrouwenteam van Burundi wel erg vaak zonder spelen verloren waren gegaan. Na een tijdje werd het duidelijk dat ze uit Tromsø verdwenen waren. Er wordt niet gedacht aan een ontvoering, eerder aan een poging om ergens asiel aan te vragen.
Een andere vreemde gebeurtenis vond plaats in de match tussen de vrouwenteams van Zimbabwe en Togo: 1. e4 g5 2. d4 f6 3. Dh5, het gekkenmat. Doorgestoken kaart natuurlijk. De Nederlandse internetjournalist Lennart Ootes wees er op dat dit in Nederland bekend staat als het Madonna-gambiet. Twee Nederlanders speelden dit in het Open NK in Dieren in 1990. De witspeler scoorde door dit partijtje een meesternorm en de zwartspeler kon op tijd zijn voor een concert van Madonna. Ik verzwijg hun namen, omdat ze nette burgers zijn geworden.
De volgende partij hoort ook een beetje bij de curiosa van de olympiade. Terug naar de zeventiende eeuw. De ‘fegatello’, ofwel de gebakkenlever-aanval, werd gespeeld in Polerio – Domenico, Rome 1610, en zie je zelden tussen prominente grootmeesters.
Alexei Shirov (Letland) – Sarunas Sulskis (Litouwen), olympiade tweede ronde.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Pf6 4. Pg5 d5 5. exd5 Pxd5 Zwart speelt met vuur. 6. Pxf7 De gebakken lever aanval. 6…Kxf7 7. Df3+ Ke6 8. Pc3 Pcb4
9. a3 Dat had Shirov geanalyseerd toen hij zeven of acht jaar oud was. Misschien is 9. 0-0 het beste. 9…Pxc2+ 10. Kd1 Pxa1 11. Pxd5 Kd6 Volgens de computers moet zwart hier 11…Dh4 doen, met onduidelijk spel. 12. d4 Le6 13. Te1 b5 Zwart hoopt op 14. La2 Dd7 met de dreiging 15…Lg4. Na meteen 13…Dd7 zou 14. De4 sterk zijn, want dan zou zwart na 14…Te8 mat gaan door 15. Dxe5+ Kc6 16. Pe7+. 14. Pb4 Een goede zet, maar nog sterker was 14. Txe5 bxc4 15. Pf4 en wit wint snel. 14…bxc4 15. Dc6+ Ke7 16. Lg5+ Kf7 17. Lxd8 Txd8 Wit heeft de dame gewonnen, maar het is nog niet afgelopen. Als zwart zijn paard kan redden en zijn stukken coördineren, zou hij zelfs beter staan. Maar zo ver komt het niet.18. Dxc7+ Td7 19. Dxe5 Td6 20. d5 De spelers zullen het niet geweten hebben, maar tot hier volgden ze een correspondentiepartij uit 2003 waarin nu 20…Lg4+ 21. f3 Ld7 werd gespeeld. Ook toen won wit. 20…Ld7 21. Df4+ Kg8 22. Dxc4 a5 23. Pd3 a4 Een wanhopige poging om zijn paard in de hoek weer in het spel te brengen. 24. Pc5 h5 25. Pxd7 Txd7 26. d6+ Kh7 27. Te6 g6 28. Txg6 Zwart gaf op. Na 28…Kxg6 29. De6+ wint wit snel.
Het is even slikken
Door twee sterfgevallen op de slotdag eindigde de Olympiade in mineur. Eerst overleed ’s middags een speler van het team van de Seychellen achter het bord aan een hartaanval en ’s avonds werd een Oezbeekse vertegenwoordiger van de dovenschaakbond ICCD dood aangetroffen op zijn hotelkamer.
‘Schaken behoort tot de extreme sporten’, schreef columnist Stephen Moss in de Engelse krant The Guardian.
De stemming in Tromso was een dag eerder al gedrukt door een interview met Judit Polgar in The Times. Daarin kondigde de 38jarige Hongaarse aan dat ze haar actieve carrière na de Olympiade zal beëindigen. Ze wil meer tijd besteden aan haar twee kinderen en aan de haar naam dragende stichting die het schaken op scholen propageert.
Het is even slikken. Polgar heeft de vrouwenranglijst 25 jaar onafgebroken met grote voorsprong aangevoerd. Vooral dankzij haar grote talent, maar ook dankzij haar vaste overtuiging dat vrouwen niet onderling, maar tegen mannen moeten spelen om sterker te worden. Tweemaal, in 1988 en 1990, hielp ze haar land aan de gouden medaille in het vrouwentoernooi van de Olympiade. Daarna zei ze het vrouwenschaak vaarwel en werd ze een vaste waarde in het Hongaarse
mannenteam. De herinneringen zijn dierbaar.
Onvergetelijk is Polgars eerste optreden in Nederland in het Amsterdamse OHRA-toernooi in 1989. Toeschouwers stonden in de rij om bij toerbeurt het wonder te mogen aanschouwen van een dertienjarig meisje dat de ene grootmeester na de andere versloeg.
Bij twee Nederlandse toernooien zal ze node worden gemist. In Wijk aan Zee – ze haalde daar in 2003 met een tweede plaats achter Anand misschien wel het beste resultaat uit haar loopbaan – en vooral in Hoogeveen. Tienmaal speelde Polgar als ’s werelds sterkste vrouw in de Univévierkamp. Vijfmaal won ze de hoofdprijs. De zilveren medaille die Hongarije op de Olympiade veroverde, was een passend cadeau bij Polgars afscheid. Omdat ze in Tromso helaas geen partij speelde die geschikt is voor de zaterdagochtend, koos ik een kunststuk uit een ver verleden. Haar briljante overwinning op Alexei Sjirov in het Siciliaanse thematoernooi in Buenos Aires 1994 zal nooit vergeten worden.
Sjirov – Polgar Buenos Aires 1994
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5. Pc3 d6 6. g4 a6 7. Le3Pge7 8. Pb3 b5 9. f4 Lb7 10. Df3 g5
Ten koste van een pion verovert zwart veld e5 voor het paard op c6.
11. fxg5 Pe5 12. Dg2
Na 12. De2 herovert zwart de pion met 12 … b4 13. Pa4 Lc6! (13 …Lxe4? 14. Lb6) 14. Pb6 Lxe4.
12 … b4 13. Pe2
13 … h5!
Met deze krachtzet neemt zwart het initiatief op de koningsvleugel. Gezien zijn antwoord moet Sjirov in shock zijn geweest.
14. gxh5?
Ook 14. gxh6 f5! lost wits problemen niet op, maar met 14. Pg3 hxg4 15. 0-0-0 valt nog te leven. Na de tekstzet vallen zwarts stukken binnen.
14 … Pf5 15. Lf2
15 … Dxg5! 16. Pa5
Onspeelbaar is 16. Dxg5 Pf3+ 17.Kd1 Pxg5.
16 …. Pe3!
Geweldig. Na 17. Lxe3 Dxe3 dreigt dodelijk 18 … Pf3+ en na 17. Dxg5 Pf3 staat wit mat.
17. Dg3 Dxg3 18. Pxg3 Pxc2+ 19. Kd1 Pxa1 20. Pxb7 b3 21. axb3 Pxb3 22. Kc2 Pc5 23. Pxc5 dxc5 24. Le1 Pf3 25. Lc3 Pd4+ 26. Kd3 Ld6 27. Lg2 Le5 28. Kc4 Ke7 29.Ta1 Pc6
Wit geeft op.
Olympiade (1)
We zoomen in op de prestatie van Nederland op de Olympiade in het Noorse Tromso (180 landen, van 1-14 augustus, waarbij de podiumplaatsen waren voor 1.China 2.Hongarije 3.India). Wij werden twaalfde en dat was weliswaar naar Elo-verwachting maar niet naar de hoge ambities. Op de helft van het toernooi, na zes ronden, deed Nederland nog goed mee met vier overwinningen en twee gelijke spelen: tegen China (!, vier min of meer correcte remises) en tegen Israël en daar had zelfs meer in gezeten. Anish Giri won een overtuigende partij van Boris Gelfand, in 2012 nog de uitdager van wereldkampioen Viswanathan Anand. Aan bord twee ging het net mis.
M. Rodhstein – S. Tiviakov, na 38.Pc4-b6
Vlak voor de eerste tijdcontrole laat Sergei Tiviakov een goede kans liggen om direct remise te maken: 38…Txc5 39.Pxc8 Tc1+ 40.Kh2 Lxb4 41.axb4 Txc8 42.Txe5 Tc4. Zwart doet echter twee paniekerige zetten achter elkaar en vergooit zijn stelling.
38…De6 39.Pd7 b6
Nu gaf 39…Dh6 met de eeuwig schaak dreiging nog net voldoende tegenspel.
40.Dd2 bxc5 41.Txe5 Dd6 42.Dd5 Lf6 43.Pxf6+ Dxf6 44.Th5+ Kg6 45.Th8 De6 46.Dh5+ Kf6 47.Dxh4+ Ke5 48.Dg3+ Kf6 49.e5+ Ke7 50.Dg5+
en zwart gaf op.
En aan bord drie liet Loek van Wely de winst glippen.
L. van Wely – E. Sutovsky, na 35.Dc4-b5
Wit heeft een winnende pluspion en zwart kan niet tactisch de pion terugwinnen met 34…Lxe5 35.Dxe5 Lxh3 36.Db2 en de zwarte koningsstelling is te veel verzwakt. Heel knap dat Sutovsky in opkomende tijdnood een val zet:
35…e3!? 36.Lxe3?
Winnend was 35.Pc6 exf2 36.Lxf2 en zwart heeft geen aanval en de a-pion beslist snel. Toch lag de tekstzet voor de hand maar nu komt wel
36…Lxe5 37.Dxe5 Lxh3 38.Dxe8+ Dxe8 39.Kxh3
en na nog een paar zetten besloot men tot remise.
De remise aan bord vier van Robin van Kampen was nergens in gevaar.
Pas in de zevende ronde kwamen de zwakke plekken bij Nederland naar boven. Weer hielden de topborden Giri en Erwin l’Ami knap remise tegen de op papier betere Veselin Topalov (ex-wereldkampioen) en Ivan Cheparinov (Elo 2680) maar Tiviakov en Van Wely verloren van op papier juist zwakkeren.
L. van Wely – K. Rusev, na 28…Dc7-c6
Wit staat goed en zou met 29.h4 de aanval kunnen inzetten. Hij pakt het echter te langzaam aan.
29.Pe1 Pe5 30.c5 Td7 31.Pc2 Da4 32.Ta1?? Dxc2
Blundert een stuk weg. Na 32.Td2 kan wit verder spelen met die sterke pion op d6. Van Wely was dit evenement helaas niet in vorm. Wit gaf enkele zetten later op.
De individuele scores waren:
1. Anish Giri 8/11, tevens de bronzen medaille aan bord 1 en virtueel gestegen naar plaats elf op de wereldranglijst!
2. Erwin l’Ami 7,5/10, ongeslagen en met een Elo-winst van 17 punten weer bij de top honderd. Sterke topborden dus. Waar ieder land trots op zou zijn.
3. Sergei Tiviakov 4,5/8, de bedoeling was dat een sterke speler als Tiviakov aan bord drie juist voor de beslissende punten zou zorgen. Met drie overwinningen en twee verliespartijen scoorde hij naar behoren maar ook niet meer dan dat.
4. Loek van Wely 3,5/7, met een 50% score bleef Loek ver beneden de verwachting en zijn eigen niveau. Hij verliest 12 Elo-punten. In feite was hij de zwakke schakel dit keer en dat had niemand van onze nationale kampioen verwacht.
5. Robin van Kampen 5/8, hij begon zeer overtuigend met 5/7 en stond vervolgens gewonnen in ronde tien tegen Oezbekistan maar hij verloor (het werd daardoor een teamverlies met 1,5-2,5). Heel jammer waardoor Van Kampen geen Elo-punten won maar precies scoorde wat hij zou moeten scoren.
Het experiment met de opstelling dat coach Vladimir Tukmakov heeft aangedurfd mag best als verrassend en positief worden beoordeeld. Met iets meer geluk op enkele cruciale momenten had er een verrassing in gezeten.
Olympiade 2014 stand aan kop
1.China 19 2.Hongarije, India, Rusland 17 12.Nederland 15
Volgende week de prestaties van ons vrouwenteam.
Het naspelen van schaakpartijen is een schone zaak en schenkt het mensdom veel vermaak. Zeker wanneer dit mogelijk is met deskundig commentaar erbij. Nu wil dit heden ten dage nog wel eens uitmonden in een tsunami van varianten omdat de commentator is voorzien van een computer die 30 of meer zetten diep rekent.
De in 1981 overleden Irving Chernev had deze mogelijkheid gelukkig niet en zijn commentaar bij de 62 partijen in het boek “The most instructive games of Chess“ is dan ook meer gericht op de strategische en tactische motieven die in de stelling zitten. Het is dus een heruitgave waarvoor we Batsford Chess (www.pavillionbooks.com, isbn 978-1-84944-161-7) zeer dankbaar kunnen zijn.
Partijen van de huidige grootmeesters zal men er dus niet in aantreffen maar dat is in het kader van de opzet van dit boek natuurlijk geen enkel bezwaar want de bovengenoemde kenmerken zijn, zeker voor de gemiddelde club- en toernooispeler, in de laatste eeuw niet veranderd, hoogstens heeft het verdwijnen van de afgebroken partij en andere tijdmaatregelen de manier van spelen beïnvloed en is op hoog niveau de voorbereiding steeds belangrijker geworden.
Eerder, bv in de rubriek van 2 augustus, werd al aangetoond dat bijzondere zetten in nagespeelde partijen wel degelijk in de hersenen worden opgeslagen en soms zo maar te voorschijn komen. Ook werd al eens gewezen op een mogelijk verband tussen het beroemde dameoffer van Fischer en de overigens vrij onbekende partij tussen De Jong en Rogmann. Maar, Chernev geeft het ook zelf toe, soms is het leeraspect niet het belangrijkste maar is het gewoon een genot een partij na te spelen, zoals een partij van 60 jaar terug tussen Kupferstich en Andreassen.
1.e4 e5 2. Pc3 Pf6 3. Lc4 Pxe4 bekende truc 4. Dh5 sterke dan Pxe4 Pd6 5. Lb3 Pc6 6. Pb5 g6 7. Df3 Pf5 beter f5 8. Dd5 dreigt weer mat Ph6 9. d4 dreigt Lxh6 d6 10.Lxh6 Le6 de redding 11. Df3 Lxb3 12.Lxf8 La4 13. Lg7 Tg8 14. Lf6 Dd7 15. Pa3 Pxd4 Door alle verwikkelingen en de zwakke 7e zet is zwart een stuk achter tegen enkele pionnen. 16. Dh3 Dxh3 17. Pxh3 Pxc2 18. Pxc2 Lxc2 19. Tc1 Le4 20. Pg5 Lxg2 21. Txc7!! verbluffend, offert een toren voor de 7e rij Lxh1 zwart laat het zich aantonen mar zijn koning en torens staan er miserabel bij.
22. Pxf7 dreigt Pxd6+ Kf8 en Tf7mat. Dus moet 22..Ld5 23.Pxd6+ Kf8 24. Lg5 Th8 25. Lh6+ Kg8 26. Tg7+ Kf8 27. Tc7+ even tijd om te denken Kg8 28. Pc8 Lf3 29. Tg7+ Kf8 30. Txb7+ Kg8 31. Tg7+ Kf8 32. Txa7+ Kg8 33. Txa8! Lxa8 34. Pd6!! je kunt als zwartspeler naar deze stelling kijken tot je een ons weegt maar koning en toren staan pat en de witte koning marcheert over de zwart velden naar e7 en dan volgt mat met het paard. Dat kan via e8 of e4, wit kan de loper op c6 zetten om die velden te bestrijken maar die wordt verdreven door b4-b5. Dus 1-0.Een ander mooi nieuw boek van Batsford nl van Andrew Soltis New Art of Defence in Chess komt een andere keer aan de orde , voor wie niet kan wachten want het is zeer de moeite waard: isbn 978-1-84994, 160-0.
Probleem 2491,tweezet van Ellerman.
En de sleutelzet van 2489 was 1. Pf2!
Anish Giri uitblinker op Olympiade
Het Nederlandse team heeft op de Olympiade in het Noorse Tromso teleurgesteld. De twaalfde plaats is op zich niet dramatisch voor ons land, dat negende staat op de wereldranglijst. Maar het begon zo goed. Twee zwakke landen werden elk met de maximale 4-0 verslagen, daarop volgde een overwinning met 2,5-1,5 op de Verenigde Staten. De sterke teams van Israël en China (de uiteindelijke winnaar) werden op een gelijkspel gehouden, waarop met 3-1 van Iran werd gewonnen. Een medaille lag in het verschiet, maar een 3-1 nederlaag tegen Bulgarije temperde die verwachting. Een gelijkspel tegen Wit-Rusland en een nederlaag tegen Oezbekistan wierpen Nederland ver terug op de ranglijst, waarop het nog enigszins fatsoenlijk terechtkwam door in de slotronde Paraguay met 4-0 te verslaan.
Grote uitblinker was Anish Giri, die aan het eerste bord alle wedstrijden meespeelde en acht uit elf scoorde. Daarmee steeg hij op de wereldranglijst van zestien naar elf! In punten was hij ook topscorer van alle eerstebordspelers, in percentage bijna, maar de individuele medailles werden beslist op basis van prestatieratings. In die ranglijst won Giri brons, achter Veselin Topalov en Michael Adams.
Het goud werd de Bulgaarse geweldenaar door iedereen gegund, niet op basis van de cijfertjes, maar op basis van zijn spel, met als hoogtepunt een fantastische overwinning op de Spaanse kopman Fransisco Vallejo Pons.
Topalov-Vallejo Pons
1.d4 f5 2.c4 Pf6 3.Pc3 e6 4.a3 g6 5.Lf4 Lg7 6.e3 0-0 7.Pf3 d6 8.Le2 h6 9.h3 g5
Wit had het rustig aangepakt, maar het is wat overmoedig van zwart om op deze manier te proberen dat uit te buiten.
10.Lh2 Pbd7 11.Dc2 b6 12.Td1 Kh8 13.b4 Lb7 14.d5 e5 15.Pd2 c6
Zwart wil te veel. Hij bezorgt zichzelf hiermee een enorme zwakte over de d-lijn.
16.dxc6 Lxc6 17.0-0 Tc8 18.Dxf5
Hé, dan wint zwart toch een stuk? Ja, dat ziet Topalov ook en dit is dan ook al een dameoffer.
18…Pe4 19.Dxf8+ Lxf8 20.Pdxe4
Wit heeft toren, paard en pion voor de dame, wat al bijna voldoende is. Veel belangrijker is de stelling. Zwart heeft geen houvast in de witte stelling, zijn pionnen zijn zwak, zijn d-lijn is zwak, zijn loper op f8 is zwak. Dat is makkelijk opgeschreven, maar wel heel gedurfd om zo’n offer te brengen.
20…Dc7 21.Td2 Kg7 22.Tfd1 Pf6 23.Pxd6
Een tweede pion en e5 zal de derde worden. Opmerkelijk dat zwart dit niet kon verhinderen, wat Topalov waarschijnlijk van tevoren heeft ingeschat.
23…Lxd6 24.Txd6 De7 25.Lg3 Le8 26.Txf6
Het was al knap, maar dit is ongelofelijk. Topalov meent dat twee lichte stukken en (straks) drie pionnen ook voldoende compensatie voor de dame zijn.
26…Dxf6 27.Pe4 Dg6 28.Pd6 La4 29.Td5 Db1+ 30.Kh2 Tf8 31.c5 Lb3 32.Txe5 Dc2 33.Lf3
33…Txf3
De twee lopers stonden klaar om de c-pion naar de overkant te helpen. Dit tegenoffer helpt zwart niet meer.
34.gxf3 bxc5 35.bxc5 La4 36.Pf5+ Kg6 37.c6
Dat kan, omdat wit na 37…Lxc6 38.Pd4 Dc3 39.Te6+ een stuk wint.
37…h5 38.Pd4 Dc4 39.h4 gxh4 40.Lxh4 a5 41.Te6+ Kf7 42.Te7+ Kg6 43.c7
Zwart geeft het op. De pion is nog niet aan de overkant, maar als wit bijvoorbeeld Lg3 heeft gespeeld, is dat nog slechts een kwestie van tijd. Alsof dat nog niet erg genoeg is, is opmars van de f-pion ook heel naar voor zwart.
|
Voor beginners A6486 Zwart aan zet, wat is de beste zet?
|
Voor gevorderden B6486 Wit aan zet gaat verder met?
|
|
|
|
Tweezetten met gepende stukken en waarbij penningen een hoofdrol spelen vertolken vaak een gewaardeerde schaakschoonheid. Zie probleem 842, waar een idee in een zuinige uitvoering wordt vertoond. De dame op e5 staat in een vervelende penning. Wit wil ervoor zorgen dat de dame uit de penning komt door zijn koning uit de lijn te spelen met de toren. Dit kan op verschillende manieren. Probeert wit 1. Kd6?, dan dreigt er als gevolg van de ontpenning 2. Dg3 mat. Zwart kan 1. …Tf4 spelen, maar dan komt 2. Pg5 mat, doordat de loper wordt geïnterfereerd. Zwart weerlegt de verleiding met 1. …Lf4! Normaal zal dan 2. Dh5 mat moeten komen, maar dit gaat niet omdat de dame weer gepend is geraakt. Een tweede verleiding is 1. Kf8? Weer dreigt er 2. Dg3 mat. Nu komt er op 1. …Lf4 2. Dh5 mat, als gevolg van de interferentie van de toren door de loper. Nu weerlegt zwart met 1. …Tf4! en kan het mat 2. Pg5 niet meer door de penning van het paard. De oplossing is 1. Kd8! De zetten naar f4 hebben nu geen last meer van penningen: 1. …Tf4 2. Pg5 mat en 1. …Lf4 2. Dh5 mat. Op 1. …Tg4 komt 2. Tgf2 mat en op 1. …Txe5 2. Pxe5 mat. Mooi is de variant 1. …Txe2 2. Tg3 mat. De penningen zijn gecombineerd met het Grimshaw-thema op f4, of wel een loper-toren-interferentie.
In tweezet 843 van Aleksandar Popovski uit Skopje (Macedonie) komt een zelfde idee voor als in 842. In de verleiding 1. Kf6 dreigt wit mat met 2. Dc4. Het veld e5 heeft extra dekking nodig om die dreiging te kunnen uitvoeren. Zwart weerlegt de verleiding door 1. …cxd5! en nu is 2. Txd5 wegens penning niet meer mogelijk. Een tweede verleiding is 1. Lf4? Er dreigt weer 2. Dc4 mat. Zwart weerlegt met 1. …b3! Oplossing is 1. f4! Weer dreigt wit met 2. Dc4 mat. De varianten zijn: 1 …b3 2. Lc3 mat; 1. …cxd5 2. Txd5 mat; 1. …La2 2. Dd3 mat; 1. …Ld3 2. Dxd3 mat; 1. …Pe3 2. Dxe3 mat; 1. …Pxf4 2. De3 mat en 1. …gxf3 e.p. 2. Pxf3 mat.
De diagrammen van het artikel in de Telegraaf zijn niet op de website verschenen. [ Not a valid FEN position: (}) ],normaal,centrum,{/fen}
Ben je over het diagram van NRC wel tevreden?
Ik lees meestal eerst de tekst en kijk daarna naar de partijen. Heel romantisch en avontuurlijk die partij van Shirov in de NRC, maar het diagram komt inderdaad ergens anders vandaan.
De diagrammen zijn inmiddels aangepast!