Giri tweede in Qatar Open
Het is Anish Giri niet gelukt het Qatar Open te winnen. Na met zes uit zes begonnen te zijn was het einde met 1 uit 3 teleurstellend. Toch is de met Kramnik gedeelde tweede plek (achter de Chinees Yu) een goed resultaat: een TPR van 2870, tien ratingpunten, 12.500 dollar prijzengeld, een leuke tijd met zijn vriendin, veel reden tot klagen heeft de virtuele nummer zeven van de wereld niet.
Er deden nog twee Nederlanders mee. Robin van Kampen begon goed met 3.5 uit 5 tegen sterke tegenstand, maar verloor daarna nog twee partijen. Maar 5 uit 9 met een TPR van 2648 is behoorlijk. Erwin l’Ami begon met 3 uit 4, en eindigde met vier remises en een nederlaag. Ook 5 uit 9 dus, met een TPR van 2608, ook behoorlijk, maar in een toernooi als dit kom je dan niet in de buurt van de prijzen (daar was top twintig voor nodig).
Toen Giri op 6 uit 6 stond droomden velen (en hijzelf misschien ook) van een Caruana: een toernooi beginnen met 7 uit 7. Maar hij wist waarschijnlijk ook dat dat heel lastig zou worden: tot dan toe had hij in vier zwartpartijen tegen Vladimir Kramnik vier nullen gescoord, dat was geen goed voorteken voor de vijfde poging. En inderdaad ging hij er dit keer ook af, maar het was wel een instructieve partij.
Vladimir Kramnik (2760) – Anish Giri (2776)
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.g3
Deze fianchetto is een jaar of vijf geleden populair geworden. Het heeft wel twee nadelen: de loper op g2 kijkt tegen pion d5 aan, en pion c4 staat niet verdedigd (na 5.e3 wel). Zwart kan echter niet op beide nadelen tegelijk spelen. 5…dxc4 6.Lg2 b5 7.Pe5
Zwart heeft een pion gewonnen, maar de loper op g2 is in plaats van matig (als er een pion op d5 staat) sterk.
7…a6 8.0-0 Lb7 9.b3 cxb3
Zwart had hier een gedekte vrijpion kunnen krijgen. Concreet gaat het dan zo verder: 9…b4 10.Pa4 c3 11.Pc4 a5 12.a3 La6 13.axb4 axb4 14.Pc5 Lxc5 15.dxc5 Wit heeft hier goede compensatie, zoals bleek uit twee partijen van Gleizerov die hij allebei won.
10.axb3
In dit soort stellingen wordt ook met de dame teruggeslagen op b3. Het voordeel is dat wit dan nog a4 kan doen, om de druk op b5 op te voeren. Weliswaar staat deze pion stevig gedekt door twee andere pionnen, maar zolang de pion op c6 de pion op b5 moet dekken, kan deze niet vooruit, wat zwart wel zou willen. Hier heeft 10.Dxb3 echter het nadeel dat zwart op d4 kan slaan (al heeft zelfs dan wit compensatie).
10…Le7 11.Lb2 0-0
Als compensatie voor de pion heeft wit twee halfopen lijnen en een mooie diagonaal, terwijl zwart een passieve loper op b7 heeft en nog niet helemaal ontwikkeld is. Vaak draait het in dit soort stellingen of zwart met succes c5 kan spelen. Als dat lukt, lost zwart zijn grootste probleem op (de passieve loper) en kan de compensatie verwaaien. Beide partijen zullen zich dan ook op veld c5 gaan richten.
12.Dc2 Pfd7?!
De laatste zet van wit was een beetje onnauwkeurig en ene Roussel Roozmon toonde dat ooit aan door hier 12…Pbd7! te spelen. Na 13.Pxc6 Lxc6 14.Lxc6 Tc8 15.Lxd7 (15.Txa6 b4! 16.Pb5 Pb8) 15…Dxd7 16.Dd3 Db7 maakte hij comfortabele remise tegen de sterke grootmeester Onischuk. Na de zet van Giri staan de zwarte stukken op een kluitje en door paardruil te vermijden benadrukt wit dat.
13.Pd3 Db6 14.Pe4 a5
Na vier zetten op rij die naar c5 kijken een zet die dat voorbereidt: zwart wil Pa6 doen. Maar nu gaat wit c5 bezetten! 15.Pdc5 Lc8
Geen plezierige zet. Het alternatief is slaan op c5: 15…Pxc5 16.dxc5 Dc7 17.Dc3 f6 18.Tfd1 noemde Kramnik "afschuwelijk voor zwart" maar na 18…e5 is het niet onprettiger dan wat in de partij gebeurt.
16.Dc3 b4 17.De3 Pa6 18.Tfc1 Pc7 19.Pxd7 Lxd7 20.Pc5 Le8
Slaan op c5 is op dit moment niet mogelijk: 20…Lxc5 21.dxc5 Db7 22.Lxg7! Kxg7 23.Dg5+ Kh8 24.Df6+ Kg8 25.Tc4 e5 26.Le4 Tfd8 27.Lxh7+ en zwart gaat mat. Deze variant laat zien dat de loper op b2 op de achtergrond ook een belangrijke rol speelt in de stelling.
21.Ta2
Een nuttig zetje om op de a-lijn (of zelfs de c-lijn) te kunnen verdubbelen.
21…Db5 22.Dd3
Iets wat wit moet vermijden is 22.Tca1 Lxc5 23.dxc5 f6 waarna de zwarte loper actief gaat worden terwijl die op b2 in bedwang wordt gehouden. Maar dameruil vindt wit niet erg: zonder de zwarte dame worden de pionnen op c6 en a5 nog iets moeilijker te dekken.
22…Dxd3
Ook na bijv. 22…Lxc5 23.Dxb5 Pxb5 24.Txc5 Ta7 25.Lxc6 Lxc6 26.Txc6 Tfa8 staat wit beter, maar dan heeft zwart in ieder geval zijn passieve loper tegen de actieve loper van wit geruild. Zwart zal vroeger of later ook de c-pion moeten opgeven, en moet proberen dat onder zo gunstig mogelijke omstandigheden te doen.
23.Pxd3 Pd5 24.Pe5 Ta6
24…c5 25.dxc5 Lb5 activeert de loper, maar Giri had hier blijkbaar nog de hoop dat hij zijn pionnen kon verdedigen. Een zet later niet meer.
25.Lf1! Pc3?
Zo krijgt zwart het loperpaar, maar het probleem is dat hij een pion opgeeft die niet zwak is, en dus nog steeds met de zwakke pionnen blijft zitten.
26.Lxc3 bxc3 27.Txc3 c5
Dit kan niet de bedoeling geweest zijn, maar als je de hele tijd onder druk staat is het moeilijk er niet onder te bezwijken.
28.dxc5 Lf6 29.f4 Lb5 30.Lg2 Ta7 31.c6
Wit staat nu een gezonde (en sterke) pion voor. De rest is niet moeilijk meer.
31…Le7 32.Le4 f6 33.Pf3 Td8 34.e3 e5 35.fxe5 fxe5 36.Tc1 a4 37.bxa4 1-0
Tot overmaat van ramp verloor Giri in de achtste ronde weer, een beetje onnodig, van de Chinees Yangyi Yu. De gemiddelde Nederlandse grootmeester wint van hem, maar die man (op de olympiade ook heel goed bezig) wist in Qatar gewoon achter elkaar Giri en Kramnik te verslaan! Dan verdien je wel om het toernooi te winnen. Onze landgenoot zag het na de pijnlijke nederlaag toch nog een beetje positief in:
En de hoge noot lukte. In een ingewikkelde partij won de Rijswijker al snel een kwaliteit en twee pionnen. Wit had compensatie, maar hoeveel, dat was de spelers zelf waarschijnlijk ook niet duidelijk. Zo was er een moment waarop wit zelfs groot tot winnend voordeel had kunnen krijgen… maar het feit dat de variant die dat aantoont veertien zetten duurt geeft al aan dat dat vrij verborgen was (al was de zet niet onlogisch). Daarna schommelde het tussen bijna genoeg en nauwelijks compensatie voor wit, maar na de eerste tijdcontrole was de materiële achterstand opgelopen tot een toren en dat was echt te veel. En dus:
Vladimir Akopian(2657) – Anish Giri(2776)
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pc3 Dc7 6.Le3 a6 7.Dd2 Pf6 8.0-0-0 Lb4 9.f3 Pe5 10.Pb3 b5 11.Kb1 Le7 12.Df2
Dit is allemaal nog veel gespeeld, maar nu speelt Giri iets ongebruikelijks. Meestal wordt de loper op c8 gelaten. 12…Lb7 13.Lb6 Db8
Dat is het nadeel, de dame moet naar een beetje raar veld. Wit zou kunnen proberen te profiteren door zijn paard op a5 te spelen, maar prefereert normale zetten.
14.Ld4 d6 15.g4 b4 16.Pa4!?
Dit leidt tot grote verwikkelingen, al zou het best kunnen dat het geen bewuste keuze was… Het paard staat offensief op zich goed op a4, veld b6 lokt, maar het blijkt ook kwetsbaar te staan op a4.
16…Pxf3! 17.Dxf3!?
17.Lxf6 Lxf6 18.Dxf3 Lc6 is de pointe: wit raakt het paard op a4 kwijt!
17…Lxe4 18.Dh3 Lxh1
En opeens staat zwart een kwaliteit en twee pionnen voor. Toch heeft wit compensatie, vooral omdat de zwarte koning nog in het midden staat. Of het genoeg is, is moeilijk te beoordelen, zelfs voor de engines, die op diverse momenten het met elkaar oneens zijn.
19.g5 Pe4 20.g6 f6?
21.Dxe6?
Dit is zo’n moment. De online engines vonden het allemaal maar niks voor wit, maar die kan hier gewoon winnen! 21.Le3! is erg sterk. Het idee is om Pg5 te voorkomen, zodat de loper op h1 ingesloten blijft en wit dat stuk op een gegeven moment kan slaan. De hoofdvariant gaat zo verder: 21…f5 22.Pd4 d5 23.Ld3 Dd6 24.gxh7 Pf6 25.Txh1 Txh7 26.Dg2 Kf7 27.Pc5 Dxc5 28.Pxf5 Dc7 29.Pxe7 Dxe7 30.Lxh7 Pxh7 31.Tg1 Kg8 32.Ld4 Pf6 33.Dg5 Tf8 34.Lc5 Df7 35.Lxf8 met een technisch gewonnen stelling. Niet dat iemand dat ooit kan berekenen…
21…Pg5 22.De3 hxg6
Nu heeft het partij weer zijn ‘normale’ verloop. Nog steeds heeft wit compensatie, maar een stuk vangen zal niet lukken, dus wit moet het van de aanval hebben.
23.Pb6 Ta7 24.Ld3 Txh2 25.Lxg6+ Kf8 26.Pc5!?
Weer een leuke zet, en zelfs winnend als het om een spelletje vijf op een rij zou gaan.
26…Lc6!
Giri blijft cool. Het is verleidelijk het stuk te slaan, maar er zat echt een bedoeling achter: 26…dxc5 27.Lxc5 Lxc5? 28.Dxc5+ Kg8 29.Pc8! met de dubbele dreiging Pxa7 en Td8 mat! 27.Pe6+ Pxe6 28.Dxe6 Le8 Nu is de compensatie toch wel matig geworden, maar het blijft oppassen. Dat doet Giri min of meer: beide spelers spelen niet optimaal, maar dat is bijna onmogelijk in een stelling als deze…
29.Ld3 Tc7 30.Te1 Dd8 31.Pd5 Lf7 32.De4 Td7 33.Pf4 d5
Langzamerhand bevrijdt zwart zich.
34.Pg6+ Lxg6 35.Dxg6 Th6 36.Dg2 Ld6 37.Tg1 Th4 38.Dxd5?
Zo raakt wit een stuk kwijt voor een paar schaakjes. 38.Lf2 Th2 39.Dxd5 had wel gekund, want 39…Txf2? 40.Lc4 geeft minstens remise.
38…Le7! 39.Dg2 Tdxd4!
Ondanks de beperkte bedenktijd geen angst voor spoken.
40.Dxg7+ Ke8
Zwart staat nu een toren voor, wit beschikt niet over genoeg materiaal om de zwarte koning echt te verontrusten.
41.Dg6+ Kd7 42.Df5+ Kc7 43.Da5+ Kb8 44.Dxa6 Td6 45.Da4 Db6 46.Te1 Tg4 47.b3 Tg1 48.Lf1 Td8 49.a3 Lf8 50.Ka2 Dc5 51.axb4 Dxb4 52.Da6 Tg5 53.Kb2 Ta5 0-1
Dank Dimitri, prima verhaal weer, paar opmerkingen en een vraag.
Iets wat wit moet vermijden is 22.Tca1 Lxc5 23.dxc5 f6 waarna de zwarte loper actief gaat
Zwart zal nog wel even zijn dame eerst wegmoeten zetten toch?
In de partij met Kramniks zeg je: 25.Lf1! Pc3?
Ok, ik snap nu dat het geen goede zet is, maar ben wel benieuwd of er nog een alternatief is voor zwart, of dat hij al verloren staat.
Dit is allemaal nog veel gespeeld, maar nu speelt Giri iets ongebruikelijks. Meestal wordt de loper op b7 gelaten
De loper wordt op c8 gelaten denk ik.
Wel goed om te zien dat je wat inside info had 😉
een leuke tijd met zijn vriendin,
Die formidabele Yu YangYi kunnen we rond de Kerst in Groningen bewonderen!
Hoi Wallie,
* Ik had per ongeluk twee keer hetzelfde diagram geplaatst, maar in de variant met 22.Tca1 staat de zwarte dame al op b5.
* Iets om de dreiging 26.e4 tegen te gaan, dus 25…Pc7 of zelfs Ta8/Ta7, wellicht is het dan nog te keepen.
* Gecorrigeerd!
* Misschien hadden hij en Sopiko wel de hele tijd ruzie, je weet het niet, maar dat zou minder goed in het verhaal passen
"Weer een leuke zet, en zelfs winnend als het om een spelletje vijf op een rij zou gaan." Haha, dat brengt me op een idee voor een kolderschaakvariant…
Dank Dimitri, helder!
Ja inderdaad, ik vond die quote over Sopiko wel nice 😉