Favorieten verzaken niet in Groningen

Het traditionele Groninger schaakfestival is dit weekend van start gegaan. Met een aan de top een bijzonder sterk deelnemersveld. Er zijn vijf grootmeesters met een rating boven 2600 en nummer zes, oud-winnaar Ipatov met 2599, mag er ook wezen. Ratingfavoriet is de Groninger Sergey Tiviakov met 2677. Woerdenaar Erwin l’Ami (2613) zal ook graag een gooi willen doen naar een van de prijzen uit de met € 6000,- gevulde prijzenpot. Verder zullen andere Nederlandse GM’s, waaronder Benjamin Bok (2572), Sipke Ernst (2553), Jan Werle (2531) en Daan Brandenburg (2530) zich ook graag in de strijdgewoel om een topnotering willen mengen.

Na twee ronden kan in elk geval vastgesteld worden dat alleen Erwin een klein steekje moest laten vallen. De manier waarop zult u aantreffen in het analyseblok, want dat was een uiterst geraffineerde ontsnapping van zijn tegenstander IM Baghdasaryan uit Armenië. Ik verklap nog even niets, kijkt u zelf maar wat daar gebeurde.

De nummer één geplaatst, Sergey (zie foto Jos Sutmuller) moest hard werken in de eerste ronde om tegenstander Ivo Maris terug te wijzen. Hij deed dat overigens heel gedegen en zonder risico’s te nemen. Zijn openingskeus hield ook in dat het een lange partij zou gaan worden. In de tweede ronde was de Groninger grootmeester in slechts 26 zetjes klaar. Hij won van het Brabantse jeugdtalent Mischa Senders (2380), die hij in een KNSB-training heeft zitten. De jongeman werd geconfronteerd met een van Tiviakovs favoriete spelopvattingen: een ijzersterk witveldige loper. Vermoedelijk heeft de Brabander mijn artikel hierover, Gespot 59: Het witveldige Beest niet gelezen. Zoals het in deze partij ging werd de nederlaag veroorzaakt door de reus van een loper op d5.

In het analyseblok treft u nog een bijzonder aardige aanvalspartij aan van Arthur Pijpers en een heel curieuze stelling waarin zeven witte pionnen het opnamen tegen een zwarte toren. Uiteraard was de arme toren kansloos tegen een zo grote overmacht. Tot slot mag u zelf uw eigen tactische inzicht testen aan de hand van vier opgaven die ik gehaald heb uit het partijmateriaal.

Matches

We mogen niet vergeten dat er onder auspiciën van de Rijksuniversiteit Groningen twee matches gespeeld worden. Ex-Nederlands Kampioen GM Dimitri Reinderman neemt het op tegen de Europese jeugdkampioen t/m 14 jaar van 2013 en Gronings talent IM Jorden van Foreest. Laat beiden ook toevallig medewerker van Schaaksite zijn, dan kunt u na afloop vast een geanimeerd analyseblokje verwachten.

De tweede match is tussen de regerende dameskampioene WIM Anne Haast en de Duitse IM Elisabeth Paehtz. Op rating zijn beide eerstgenoemden zwaar favoriet (respectievelijk 2592 – 2455 en 2477 – 2357) maar zoals u weet is papier heel geduldig. In elk geval mag verwacht worden dat de ‘underdogs’ hun huid zo duur mogelijk zullen verkopen. De eerste partij tussen Jorden en Dimitri die vandaag gespeeld werd, eindigde in een zwaar bevochten remise. Dat belooft nog wat voor de overige partijen. Morgen staat de eerste damespartij op het programma.

De stand aan kop na twee ronden is:

ANALYSES

Tiviakov, Sergei – Senders, Mischa

Zwart staat na zijn laatste zet … h7-h6 klaar voor … Le7-g5, maar dat laat Tiviakov natuurlijk niet toe. In deze stelling levert wit het loperpaar in omdat hij zijn geweldige loper op c4 en paard op e5 wil behouden.

14. Lxe5! dxe5 15. Df2!

De dame gaat met tempo naar het mooie veld g3. Ook 15. Dc3 kwam sterk in aanmerking. Na 15…Ld6 16. Pe3 is de zwarte stelling ook geen pretje.

15…b6 Noodzakelijk was 15…Dd6 om na 16. Dg3 verder te kunnen gaan met bijvoorbeeld 16…Ld8

16. Dg3

16…Lxd5?

Als dit moet, komt het niet meer goed met zwart.

Uiteraard faalt 16…Dd6? op 17. Pxe7+ Dxe7 18. Dxe5 met pionwinst.

Na 16…Ld6 17. Pf6+ Kh8 18. Ph5 Dg5 19. Dxg5 hxg5 20. Lxe6 fxe6 heeft zwart geen pionnenstructuur meer terwijl wit ook nog een mooi paard tegen een slechte loper heeft. Toch is de techniek nog verre van eenvoudig hier.

17. Lxd5 Lf6 Na 17…Ld6? is 18. Dg6! beslissend.

18. Tf5

Wit voert de druk over de f-lijn snel op. Hij werkt aan een opzichtige combinatie waar zwart geen verweer tegen heeft.

18…De7 19. Taf1 Kh7 20. T1f3

Wit heeft geen haast.

20…Th8 21. Df2

21…Lh4?

Hierdoor worden de zaken bespoedigd. Veel hardnekkiger is 21…Kg8 omdat het offer dan een beetje voorbarig is: 22. Txf6 gxf6 23. Txf6 Th7 en zwart staat nog eventjes. Wit had dus de nodige voorbereidingen moeten treffen om een beslissing af te dwingen.

22. g3 Lf6 23. Txf6!

Tja, dat is nu wel heel gemakkelijk.

23…gxf6 24. Txf6 Tbf8 25. Df5+ Kg7

26. Dg4+!

Een mooie slotzet, waarna de zwartspeler zijn bord aan de wilgen hing.

De pointe van 26. Dg4+ is dat wit na 26…Kh7 [26…Kxf6 27. Dh4+ Kg7 28. Dxe7] 27. Dh4 Kg7 28. Tg6+! Kxg6 29. Dxe7 de dame heeft buitgemaakt, terwijl er van tegenspel geen sprake is.

1-0

Bok, Benjamin – Gerlagh, Joris

Wit staat heel overwegend. Zwart heeft zijn ontwikkeling niet kunnen voltooien en daarbij heeft hij problemen met de beveiliging van zijn koningsstelling.

20. h6!

Zo worden de zwarte velden opengereten.

20…g6 21. Lg5 Pb6 22. Df4 a5 23. Td2 Ta6 24. g4 Pd4 25. Pf6+ Kh8

Bijna volledige suprematie over de zwarte velden, maar hoe maak je dat nu uit? Bok heeft daar geen problemen mee: Stockfish 5 64 SSE4. 2: 25…Kf8 26. Pxh7+ Kg8 27. Ph4 f5 28. exf6 Dxf4 29. Lxf4 Ld6 30. Lxd6 Kxh7 31. Le7 Td7 32. Lxc5

26. Pe8! Pxf3+ Na 26…Txe8 27. Dxf7 is het voorbij: 27…Tg8 28. Lxe7

27. Lxf3 Dd7

Dit is geen oplossing, maar die was er sowieso al niet meer.

28. Dxf7 Lxg5 29. Df8# 1-0

Pijpers, Arthur – Fluit, Johnny

Hier start wit een reeks verwikkelingen die heel gunstig voor hem uitpakken.

17. c4! Pf6 17…Lxe1 18. cxd5 en nu dreigt wit, naast dxe6 vooral ook La3+ gevolgd door Txe1.

18. Lg6!

In plaats van Te1 in veiligheid te brengen, gooit wit het op een onweerstaanbare aanval.

18…Lxe1 Telkens faalt 18…fxg6 op 19. Dxe6

19. La3+ c5 20. Txe1 Td8

Ook nu faalt 20…fxg6 op. 21. Dxe6

21. Pxf7

Wit ‘vreet’ zich door de zwarte pionnenstelling heen.

21…Txd4 22. Pxh8 e5 23. Lb2

En wit stond op winst. Op zet 30 stond zwart mat.

1-0

Baghdasaryan, Vahe – L’Ami, Erwin

L’Ami heeft met hangen en wurgen een voordelig dame-eindspel uit het middenspel weten te slepen. Maar dame-eindspelen blijken heel verraderlijk te zijn. Zwart moest een beslissing nemen: met de koning binnendringen of nog een pionnetje meenemen. Dat laatste ligt erg voor de hand, dus…

64. Db5+ Kxa3?

Dat geeft de winstkansen weg, maar de reden hiervan is zeer verborgen.

Met 64…Kc2 had zwart nog altijd alle kansen aan zijn zijde gehad. De wending uit de partij is niet mogelijk omdat wit pion a3 nog heeft. Essentieel is nog wel dat 65. De2 niet gaat vanwege 65…Dxe2+ 66. Kxe2 d4 67. h7 d3+ 68. Kf3 [68. Ke3? d2 69. h8=D d1=D 70. Dc8+ Kb2 met winst.] 68…d2 69. h8=D d1=D+ 70. Kxg3 Dd6+ 71. Kf2 Dc5+ 72. Ke2 a4 en zwart kan het urenlang gaan proberen!

65. De2

De enige manier om het tegen het mat te verdedigen. Hangt alleen die belangrijke pion op h6 dan niet??

65…Dxh6

66. De3+!!

De valstrik die de witspeler had gespannen. Een pattruc! Die komen niet zo vaak voor.

66…Dxe3 ½ – ½

Kolbus, Dietmar – Hummel, Paul

Heeft u wel eens zo’n curieuze stelling gezien? Zelf moest ik onmiddellijk denken aan een partij die ik ooit tegen de Duitser Kindl speelde. Die is te vinden in het artikel: De grootmeester en de ober. Ik verloor die partij op curieuze wijze. Twee pionnen op de zesde rij winnen het meestal van een toren. Zoveel pionnen als wit hier heeft, zijn meer dan genoeg. Hij moet er wel een paar prijsgeven om het punt te pakken.

56. Kd3

Die zouden u en ik ook allemaal gespeeld hebben. De computer vindt 56. b6 de meest directe winst: 56…Txc4 57. d6 Tc8 58. d7 Tb8 59. e6 en het is inderdaad al voor elkaar.

56…Kg6 57. g4 Ta8 58. d6 Txa2 59. Ke4 Kf7 60. c5

60…Ta5 Na 60…Ke8 61. c6 Tc2 gaat wit aan de andere kant verder: 62. f5 Tc5 63. c7 Kd7 64. g5 Txb5 65. e6+ Kc8 66. e7 met winst.

61. c6 Txb5

Op 61…Ta8 wint 62. b6 Ke6 63. f5+ Kf7 64. b7

Ook 61…Ke8 62. b6 is helemaal voorbij.

62. c7 Tc5 63. d7

1-0

Groningse combinaties

OPGAVE 1

Hoe maakt zwart het snel af?

OPGAVE 2

Het lijkt technisch nog lastig voor wit, maar dat valt mee. Ziet u het?

OPGAVE 3

Wit stond al niet goed, maar na zijn laatste zet 21. Lb5-d7 wint zwart groot materieel. Hoe?

OPGAVE 4

Tot dusver heeft wit compensatie voor de in de opening geofferde pion weten te verwerven. Maar nu denkt hij met een kleine combinatie iets bereiken. Dat blijkt een misvatting. Kunt u wits volgende zet, 18. Pg6 weerleggen?

Alle fragmenten via de viewer:

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

7 Reacties

  1. Avatar
    Klaas Schaak 23 december 2014

    Mooi verslag en fijne opgaven weer, heer Grooten!

    1, wellicht pietluttige, correctie: Jorden van Foreest werd in 2013 bijzonder knap Europees Kampioen tot 14 jaar maar kan na afloop van het EK-jeugd 2014 geen "regerend kampioen" meer worden genoemd.

  2. Avatar
    arjo1982 23 december 2014

    Er staat bij niets onder…

    " De stand aan kop na twee ronden is: "…

    Verder een bijzonder instructief verslag!

  3. Avatar
    Lucas 23 december 2014

    @arjo, er staat een typo in de link:

    <img src="./datas/users/3/2014_groningen-standnar2 _3.jpg" alt="" style="margin:10px;">

    in plaats van

    <img src="./datas/users/3/2014_groningen-standnar2_3.jpg" alt="" style="margin:10px;">

  4. Avatar
    Johan Hut 23 december 2014

    Toen ik het live volgde, heb ik me een tijdje afgevraagd waarom Senders opgaf. Maar uiteindelijk vond ik inderdaad Dh4. Eerst staarde ik me er blind op dat het niet mat liep, maar de jeugd leert in de Stappenmethode geloof ik dat je alert moet zijn op ongedekte stukken, dus De7.

    Opgave 2 zag ik wel onmiddellijk, omdat een paard op b7 dat een pion op a6 niet kan tegenhouden een bekend motief is. Maar ja, niet iedere schaker kan alle ‘bekende’ motieven kennen. Uiteraard zijn er weer andere motieven die ik niet ken.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.