Giri knap naar remise, Van Wely laat zich de kaas van het brood eten

Anish Giri heeft zijn reputatie als ‘remiseschuiver’ (om met Carlsen te spreken, zie het citaat bij het verslag van ronde 1), opnieuw gestand gedaan. Hij slaagde erin om zijn kwelgeest uit het verleden, Levon Aronian, met twee pionnen minder keurig te beteugelen. Loek van Wely was lange tijd bezig om Wojtaszek te vermorzelen, maar hij faalde jammerlijk bij de afwerking.

In de Challengersgroepen waren er twee duels waarbij de Nederlanders elkaar onderling dienden te bestrijden. Erwin l’Ami kwam niet door de defensie van Jan Timman heen en hetzelfde was het geval met Robin van Kampen die met zwart zag dat zijn voormalige clubgenoot, David Klein, niet genegen was om aan de kant te gaan. Beide partijen eindigden in remise. Anne Haast moest het vandaag opnemen tegen de hoogst gerate speler in deze groep, David Navara. Ze bereikte een remise-achtig toreneindspel maar werd toch door de grootmeester uitgeteld.

Masters

Onze ster, Anish Giri, had zijn huiswerk uitstekend gedaan. In ‘blitztempo’ – zoals commentaar Yasser Seirawan het omschreef – kwamen de zetten van een Grünfeld-Indiër met Db3 op het bord. Op de 23ste zet kwam onze landgenoot met de beoogde verbetering van de theorie. De stelling met zware stukken en ongelijke lopers, maar dan wel met een minuspion, had hij getaxeerd als remise. Dat had onder meer te maken met de druk die hij met zijn stukken op het zwakste punt in wits stelling kon uitoefenen: pion f2.

Dat hij zelfs nog een tweede pion moest geven om alle zware stukken te ruilen, deed Giri zonder blikken of blozen. Het resterende eindspel bleek potremise. Een knap resultaat, want zo heeft hij de nummers één en drie van de ratinglijst al keurig van het lijf gehouden.

Voor Loek van Wely lagen de zaken heel anders. Hoewel hij met weinig tot geen voordeel uit de opening kwam tegen Wojtaszek, kwam hij in het middenspel ineens opzetten. De Pool raakte de controle over de stelling kwijt na een gemakzuchtige ruil en moest met lede ogen aanzien dat Van Wely al zijn stukken in stelling bracht. Op een gegeven moment deed zich een unieke kans voor met een mooie tactische wending, maar die bleek niet aan de witspeler besteed. Dat was op zichzelf geen probleem, want het voordeel breidde zich als vanzelf uit en op een gegeven moment was het in feite helemaal gedaan. Opnieuw zat er een prachtige truc in de stelling, maar dat was zo’n typische computervariant, dat je dat de witspeler niet kon verwijten. Zeker niet, omdat hij met strakke hand een prozaïsche methode wist te vinden de tegenstander naar de rand van de afgrond te brengen. Een klein duwtje was toen genoeg geweest, maar vreemd genoeg kwam dat er niet. Wojtaszek vluchtte in een pionneneindspel dat helemaal verloren was. Maar Loek geloofde hem op zijn woord en wikkelde niet af. Een zet later was het nog steeds uit, maar toen kwam er een helaas een niet zo beste zet uit zijn vingers, waarna de Pool aalglad de weg naar de remise wist te vinden. Al met al heel jammer dat een zo goed gespeelde partij niet bekroond werd met een zege.

De analyses via de viewer:

Aronian, Levon – Giri, Anish

1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. Pf3 Lg7 5. Db3 dxc4 6. Dxc4 O-O 7. e4

7…Pc6

De moderne aanpak.

En ook de oude speelwijze met 7…Lg4 is niet meer in zwang.

Geen Prinsvariant meer tegenwoordig… 7…Pa6

7…a6 is nog altijd de meest gespeelde voortzetting in deze stelling.

8. Le2 e5

Deze opmars behelst een pionoffer. Voorheen ging men hier verder met 8…Lg4

9. d5 9. dxe5 levert niets bijzonders op na 9…Pg4

9…Pd4 10. Pxd4 exd4 11. Dxd4 c6

De enige normale voortzetting. Zwart moet het sterke witte pionnencentrum zo snel mogelijk aantasten; uiteraard Grünfeld-getrouw.

12. Dc4 b5 13. Dxc6 Ld7 14. Dd6 Te8 15. Lg5

15…b4!?

Alle zetten kwamen in ‘blitztempo’ op het bord, natuurlijk vooral omdat het allemaal eerder was gespeeld.

16. Dxb4 Pxd5

De enige zet, want anders staat zwart gewoon twee pionnen achter.

17. Pxd5 Dxg5 18. O-O Tab8 19. Dd6 Lh3

20. Pf4

Eerder gespeeld in Shankland-Kurnosov, 2012. 20. Dg3 Dxg3 21. hxg3 Txb2 kwam op het bord in de belangwekkende partij Miton-Vachier-Lagrave, 2012. Zwart bleek (meer dan) genoeg compensatie te bezitten voor de pion achterstand.

20…Lg4 21. Lxg4 Le5 22. Dd7 Dxf4 23. g3

23…Df6

Dit moet dan de beoogde verbetering zijn die Giri op het oog had. In Vanheirzeele-Kleinman, 2013 bleef wit lichtjes in het voordeel na 23…Dxe4 hoewel de partij in remise eindigde.

24. Tad1 Lxb2 Hier verwachtte Seirawan in zijn commentaar 24…Te7 om vervolgens met een zwarte toren de tweede rij te gaan bezetten. Ondanks zijn pluspion heeft wit het zwaar om voordeel te bewijzen. De ongelijke lopers zijn gunstig voor zwart die de rest van zijn stukken ook actief heeft staan.

25. Da4 Na 25. Dxa7 Tb4 wint zwart sowieso een pion terug, maar het lijkt er toch op dat wit het kan gaan proberen in deze stelling.

25…Ted8 26. Txd8+ Txd8 27. Dxa7

We krijgen nu een analoog soort stelling met dien verstande dat er een stel torens is geruild.

27…Kg7

28. Le2

Ietwat timide.

De engine schreeuwt om 28. Ld7!? Vermoedelijk moet zwart verder gaan met 28…Ld4 [Wit gaat vrijwillig in een penning staan na 28…De7 Maar dan is de tegenaanval met 29. Db7 prima voor wit.] 29. Db7 en nu moet zwart maar zien dat hij genoeg heeft voor de twee pionnen achterstand.

28…Td2 29. De3 Dc3 30. Dxc3+ Lxc3

Ook nu heeft zwart twee pionnen minder, maar omdat de dames geruild zijn, zijn de winstkansen danig geslonken.

31. Lc4 Ld4

32. Kh1

Aronian beseft dat hij geen progressie kan maken als zijn stukken gebonden blijven aan de dekking van f2. Daarom geeft hij de pion, maar ook dan valt er weinig te halen voor wit.

32…Tc2 33. Lb3 Txf2 34. Td1 Lb6 35. h4 Lc7 36. Td3 h5 37. a4 Kh6 38. Lc4 f5 39. exf5 Txf5 40. Kg2

In elk geval heeft hij de koning van de onderste rij af gekregen.

40…Tc5 41. Lb5

41…g5!

Giri ‘veegt’ de koningsvleugel schoon.

42. hxg5+ Kxg5 43. Kh3 Le5 44. Te3

44…h4!

De crux. Zwart wikkelt af naar een eindspel met de loper van de verkeerde hoek.

45. gxh4+ Kf4 46. Tg3

46…Tc1!

De meeste actieve en adequate manier om het halve punt veilig te stellen. Giri’s plan is om nu de torens te ruilen, waarna er een ‘dooie’ remisestelling op het bord komt. Met 46…Tc3 47. Ld3 kan wit het nog even proberen.

47. a5 Th1+ 48. Kg2 Tg1+

En onmiddellijk werd de vredespijp gerookt. Zelfs moderne schaakprogramma’s hebben moeite met de evaluatie van dit soort theoretische remisestellingen. 48…Tg1+ 49. Kxg1 Kxg3 50. h5 Kf4 51. h6 Kg5 52. h7 Kh6 53. Ld3 Kg7 54. a6 Ld4+ 55. Kg2 want elke clubschaker ziet in één oogopslag dat hier niets meer te halen valt. Zwart offert de loper voor wits a-pion en wit houdt dan de loper van het verkeerde hoekveld over. Het is mij daarom een raadsel waarom ‘Het Beest’ hier een waardering van boven +5 geeft.

1/2-1/2

Van Wely, Loek – Wojtaszek, Radoslaw

1. Pf3 d5 2. g3 c5 3. Lg2 Pc6 4. d4 e6 5. O-O Pf6 6. c4 dxc4 7. Da4 Ld7 8. Dxc4 b5 9. Dd3 c4

Zwart kiest voor het opheffen van de spanning het in het centrum om met de pionnenmeerderheid op de damevleugel te gaan opereren. Daarmee geeft hij wit de vrije hand in het centrum en Van Wely kennende, zal hij daar niet ontevreden over geweest zijn. Ook mogelijk is 9…Tc8

10. Dd1 Tc8 11. Te1 Db6 12. e4 Td8 13. Lg5 h6 14. Lxf6 gxf6 15. Pc3 Lc8 16. d5 Lc5 17. Dd2 Pe5 18. Pxe5 fxe5

19. b3!

Wit moet breken omdat zwart anders teveel spel zou krijgen.

19…cxb3 20. Tab1 20. axb3 komt ook in aanmerking.

20…Ld4 21. Txb3 a6 22. Pd1 exd5 23. exd5 O-O

Er is een wat merkwaardig stellingsbeeld ontstaan. Zwart heeft het loperpaar, waarbij vooral Ld4 erg sterk is. De zwarte meerderheid oogt ook kansrijk, maar daar staat tegenover dat de zwarte koning wat in de tocht staat en wit een sterke vrijpion op d5 heeft. Ook de wat kwetsbare witte velden kunnen zwart in de nabije toekomst parten gaan spelen.

24. a4 Ld7 25. axb5 axb5 26. Pc3 Tc8 27. Teb1

Wit kon druk zetten op pion b5 met 27. Lf1 maar na 27…b4 28. Pa2 Tc7 29. Txb4 Df6 moet hij oppassen met zijn eigen koning.

27…Lxc3?!

Zwart kiest voor een gemakzuchtige ruil.

Hij kon ten koste van een pion druk zetten op het witte bolwerk met 27…Dg6!? en na bijvoorbeeld 28. Te1 [28. Pxb5? Tc2] 28…Tfd8 29. Le4 f5 heeft zwart een soort initiatiefje ontwikkeld.

28. Txc3 Txc3 29. Dxc3 Dd6 30. h4 Tc8 31. Db2 Tb8 32. Te1 f6 33. Dc2 Kg7 34. h5 Le8

Met een paar slimmigheidjes heeft Van Wely de zwarte koningsstelling weten te verzwakken en nu mag hij de sterke vrijpion gaan combineren met een aanval tegen de zwarte monarch.

35. Ta1!

Dreigt via a7 binnen te dringen en daar weinig tegen te beginnen.

35…Td8

Na 35…Tb7! 36. Ta8 gaat het hard: 36…Tc7 [36…Lf7?? 37. Dc8] 37. Df5! Dd7 38. Dxd7+ Lxd7 39. d6! met winst.

36. Lh3!

Ineens doet ook de loper, die zolang heeft moeten wachten volop mee.

36…Db6?

Een vreselijke blunder waar wit meteen van kan profiteren. Relatief beter was 36…De7 maar zwart zou dan ook na 37. De4 Lf7 38. Le6 een zware tijd tegemoet gaan.

37. Le6 Lxh5

38. Tc1?

Misschien had Loek wat aan tactiek moeten doen voor het toernooi. Of wellicht heeft hij dat gedaan, maar zag hij nu geen wending die de partij onmiddellijk in zijn voordeel had kunnen beslissen.

Met 38. Ta6! zou het al gedaan zijn: 38…Dxa6 [38…Db7 39. Tc6] 39. Dc7+ Kg6 40. Dxd8 hadden de stukken in de doos gedaan kunnen woden. Zwart kan grote ongelukken niet meer voorkomen.

38…Le8 39. De4 h5

Anders volgt Dg4+.

40. Db4!

Maar nu begint hij het wederom sterk te spelen.

40…Dd6 41. Da5 Kf8?

De zwarte koning vindt geen veilig onderkomen meer. Relatief beter was 41…Kg6 maar ook dan zou wit na 42. Da7 grote problemen hebben ondervonden.

42. Da7

Wit staat klaar voor een invasie over de zevende (of achtste) rij. Nog iets nauwkeuriger is 42. Tc7 Ld7 43. Tb7! Ke8 44. Tb6 Dc5 45. Da7 maar het zijn kniesoren die op letten.

42…Ld7

43. Tc6!

Mooi gespeeld. De zwarte verdediging wordt definitief geslecht.

43…De7?

Objectief gezien is het nu helemaal mis. Objectief gezien was 43…Dxc6 een meer hardnekkigere poging 44. dxc6 Lxe6 45. Dc5+ Kf7 46. Dxb5 omdat er nog lichte technische probleempjes overwonnen moeten worden, maar het is Van Wely wel toevertrouwd om die de baas te worden.

44. Tc7 Ke8 45. Da6 b4 46. Db6

Zwart zit in een soort zetdwang.

46…b3 47. Dxb3 Dd6 48. Dc2

Het maakt allemaal niet uit, wit staat huizenhoog gewonnen.

48…e4

Paniek.

49. Lxd7+

Een begrijpelijke ruil, die ook achter elkaar wint voor wit.

Het is in dit stadium van de partij, waarin de klok doortikt en de vermoeidheid parten begint te spelen, te begrijpen dat de witspeler een verborgen tactisch motief mist, die hem de welverdiende zege direct had opgeleverd. Met 49. Dxe4!! brengt hij een directe matdreiging (Dg6+) in de stelling, maar hoe zit dat dan met het verlies van die toren? 49…Dxc7 (zie analysediagram)

Wit moet hij dan wel nog het bijzonder fraaie en ook geniale 50. d6!! vinden. 50…Dc1+ [De bedoeling is een schitterend epaulettenmat na 50…Dxd6 51. Dg6+ Ke7 52. Df7# De beide vluchtvelden op d8 en d6 zijn door eigen stukken geblokkeerd.] 51. Kh2 Kf8 Die moet dan ook nog berekend worden, waarna wit de derde geniale op rij moet verzinnen: [De dreiging Dg6+ kan opgevangen worden met 51…Dh6 maar het matbeeld met 52. Ld5+ Kf8 53. De7# niet!] 52. Ld5 Wederom een stille zet (dreiging De7#) dat na 52…Kg7 leidt tot een heuse klopjacht. Die verloopt ongeveer zo: [52…Te8 53. Dg6 Te6 54. Lxe6 Lxe6 55. Dxf6+ Lf7 56. d7] 53. De7+ Kg6 waarna de mens hier 54. Dxd8 speelt waarna er opgave geëist kan worden…

49…Txd7 50. Dxe4+?!

Als hij even iets verder had gekeken, had hij ongetwijfeld gezien dat 50. Tc8+! Kf7 51. Dxe4 meteen wint. 51…Dxd5 [51…Kg7 52. De8 Dxd5 53. Dh8+ Kg6 54. Tg8+ Kf5 55. Dxh5+ Ke6 56. Te8+ Kd6 57. De2 en de zwarte koning komt nergens meer in veiligheid.] 52. De8+ Kg7 53. Dh8+ Kg6 54. Tg8+ Kf5 55. Dxh5+ Ke6 56. De2+ Kd6 57. Te8 (zie analysediagram)

met een stelling waarin de zwarte koning nooit meer kan ontsnappen aan de dreigingen van wits stukken.

50…Kd8 51. Txd7+ Dxd7 52. Kh2

Deze zet wint ook, maar hij maakt het zichzelf wat moeilijk. Het is mij een raadsel waarom hij niet gaat voor de ‘normale’ 52. Kg2 Het eindspel is daarna volkomen kansloos voor zwart.

52…Dg4

Een ultieme poging om redding te zoeken in een pionneneindspel. Maar dat is ijdele hoop.

53. f3

Beide spelers hebben niet goed gerekend. Na 53. Dxg4! hxg4 54. Kg2 Kd7 55. f3 Kd6 [55…gxf3+ 56. Kxf3 Kd6 57. Ke4 is heel simpel uit.] 56. fxg4 Kxd5 57. Kf3 Ke5 58. Ke3 (zie analysediagram)

verliest vanwege 58…Ke6 [58…f5 59. g5! Kd5 60. Kf4 Ke6 61. g6 Kf6 62. g7 Kxg7 63. Kxf5 is ook een standaardwinstpositie die in de Stappenmethode bekend staat als de theorie van de ‘sleutelvelden’.] 59. Ke4 Ke7 60. Kf5 Kf7 61. g5 fxg5 62. Kxg5 met elementaire winst.

53…Dg5 54. Kh3?

Van Wely heeft duidelijk geen gelukkige hand vandaag.

Nog altijd kon hij de winst afdwingen met bijvoorbeeld 54. f4 Dg4 55. d6 Kd7 56. De7+ Kc6 (zie analysediagram)

57. d7! waarmee hij opnieuw de afwikkeling naar een pionneneindspel afdwingt. 57…Dxd7 [Heel kunstig is de winst na 57…Df3 58. d8=P+! (zie analysediagram)

Een minorpromotie tot paard, dat zie je ook niet elke dag. Wit wint zo: 58…Kb6 59. Db7+ Dxb7 60. Pxb7 Kxb7 61. Kh3] 58. Dxd7+ Kxd7 59. Kh3 Ke6 60. Kh4 en het resterende pionneneindspel met een pluspion is elementair gewonnen. Een voorbeeldje: 60…Kf7 61. Kxh5 Kg7 62. f5 Kh7 63. Kg4 Kh6 64. Kf3 Kg5 65. g4 Kh6 66. Kf4 Kg7 67. Ke4 [67. g5?? fxg5+ 68. Kxg5 Kf7=] 67…Kf7 68. Kd5 Ke7 69. Kc6 Ke8 70. Kd6 Kf7 71. Kd7 Kf8 72. Ke6 Kg7 73. Ke7+-

54…Dc1

Daar staat die zwarte dame ineens heel goed. Om te beginnen dreigt er mat zelfs mat in 1.

55. f4 Df1+ Ook 55…Dd1 lijkt mij te kunnen voor zwart.

56. Kh4 Dd1 57. f5 Dd2 58. Kh3 Dd1 59. Kh2 Dd2+ 60. Kg1 Dd1+ 61. Kg2 Dd2+ 62. Kh3 Dd1 63. d6 Dxd6 64. Df3 Ke7 65. Dxh5 Dd5 66. De2+ Kf7 67. Kg4 Dd4+ 68. Kh5

Eventjes gloort er hoop voor wit.

68…Dd5!

maar hiermee gooit zwart de deur min of meer in het slot.

69. Dc2 Df3+ 70. Kh4 Kg7 71. Dc7+ Kh6 72. Dc1+ Kg7 73. Dc7+ Kh6 74. Df4+ Dxf4+ 75. gxf4

Helaas valt er dit pionneneindspel geen eer te behalen. Van Wely speelt nog even de frustraties van zich af.

75…Kg7 76. Kg3 Kg8 77. Kf3 Kf7 78. Ke4 Ke8 79. Kd4 Kd8 80. Kc5 Kc7 1/2-1/2

Challengers

In deze groep ging de aandacht vooral uit naar het treffen tussen vier Nederlanders onderling. De heren die al snel besloten dat hun werkdag erop zat, waren David Klein en Robin van Kampen. Laatstgenoemde was het toernooi als enige met een overwinning begonnen en hij was wel van plan – ondanks het feit dat hij zwart had – het te gaan proberen. Maar Klein was niet genegen om te gaan meewerken aan dat feestje. In een Schotse opening koos hij niet voor de meest principiële varianten, maar voor de meest solide. En dan kun je als zwartspeler ook niet gaan heksen. Nadat alle muziek al spoedig uit de stelling was gehaald en zich een zetherhaling aandiende, vonden beide spelers dat een mooie gelegenheid om de vrede te tekenen.

Meer strijd werd er geleverd op het bord van Erwin l’Ami en Jan Timman. Voor deze gelegenheid kwam het Nimzo-Indisch met 4. Dc2 weer eens op het bord, een variant die ze allebei goed kennen. Daarin verovert wit het loperpaar in ruil voor een forse achterstand in ontwikkeling. Terwijl wit zijn ontwikkeling inloopt, moet zwart meestal iets voor elkaar krijgen in het centrum. Dat lukte Timman ten dele. Hoewel er de nodige onderhuidse spanningen waren, leek het er even op dat wit kansen kreeg. Dat bleek meer te berusten op een soort gezichtsbedrog want in werkelijkheid gleed de stelling af naar een gelijkwaardige puntendeling. Die leek ook het verschiet te liggen voor Anne Haast, die het vandaag mocht opnemen tegen Elofavoriet David Navara. Ze kwam in een toreneindspel dat houdbaar leek. Maar de praktijk van zoiets is weerbarstiger dan de theorie. Er moesten de nodige lastige beslissingen genomen worden en daarin bleek het grootmeesterlijk inzicht toch de doorslag te geven. In de analyse heb ik een paar mogelijkheden onderzocht waarin Anne vermoedelijk de partij had kunnen houden, maar sommige daarvan waren dermate lastig te vinden dat ze zichzelf niet zoveel kan verwijten. Als ze de goede moed er maar in houdt!

De analyses via de viewer:

Klein, David – Van Kampen, Robin

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Lb4 6. Pxc6 bxc6 7. Ld3 d5 8. exd5 O-O 9. O-O cxd5 10. h3 c6 11. Df3 Te8 12. Lf4 De7

13. a3

Lijkt een goede methode om niet te hoeven verliezen… Voorheen ging men altijd verder met 13. Pe2

13…Ld6 14. Lxd6 Dxd6 15. Dg3!?

Ook deze mogelijkheid past in het plaatje om de muziek zo snel mogelijk uit de stelling te halen tegen een hoger gerate tegenstander.

15…Db8 15…Dxg3 16. fxg3 is zeker niet slechter voor wit.

16. Tae1

16…Le6

Wit mag zich niet vergrijpen aan pion b2: 16…Dxb2?? 17. Tb1! Dxa3 [17…Dxc3 18. Lxh7+] 18. Pxd5! Kf8 19. Pc7 en wit wint.

17. b3 c5 18. Dh4 Dc7 19. Pb5 Db8 20. Pc3 Dc7 21. Pb5 Db8 22. Pc3 Dc7 1/2-1/2

L’Ami, Erwin – Timman, Jan H

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. Dc2 O-O 5. a3 Lxc3+ 6. Dxc3 b6 7. Lg5 Lb7 8. f3 h6 9. Lh4 d5 10. e3 Pbd7 11. cxd5 Pxd5 12. Lxd8 Pxc3 13. Lh4 Pd5 14. Lf2 f5

Een oude zet, die weer nieuw leven is ingeblazen.

15. Lb5 c6 16. Ld3

Dit type stelling is lang onderwerp van discussie geweest in de theorie. Wit heeft het loperpaar verworven en verzwakkingen in zijn pionnenstructuur weten te vermijden. Daar staat tegenover dat zwart een fikse ontwikkelingsvoorsprong heeft opgebouwd.

16…Tac8

Timman gaat zijn eigen weg. De tekstzet is een nieuwtje, hoewel deze torenontwikkeling er volstrekt normaal uit.

16…e5 is ooit gespeeld door Karpov.

16…c5 door o.a. Kramnik.

17. Pe2 c5 18. O-O c4

Een verrassende voortzetting. Zwart heft de spanning in het centrum op om een meerderheid op de damevleugel te creëren.

19. Lc2 P7f6 20. Tac1 g5 21. Lb1 Tf7 22. h3 h5

23. e4

Na een aantal voorbereidingen besluit l’Ami dat de tijd rijp is voor een opmars in het centrum.

23…fxe4 24. fxe4 Pf4 25. Pxf4 gxf4 26. Tfe1

Wit wil natuurlijk zijn pion graag op e4 handhaven, anders zou hij belangrijke velden moet prijsgeven.

26…Kh8?!

De bedoeling is duidelijk: Timman ruimt veld g8 in voor zijn toren. Maar toch lijkt het erop dat de koning niet goed staat op dit veld. Voor de hand ligt 26…b5 om de meerderheid in beweging te krijgen en in elk geval pion c4 eerst extra dekking te geven, zodat de toren op c8 bevrijd is van de dekking.

27. Lh4 Heel interessant was nu om het loperpaar (lees: vooral de zwartveldige loper) ruim baan te geven. Dat kon met 27. d5!? exd5 28. exd5 Lxd5 Ten koste van een pion, staan alle witte stukken plotsklaps bijzonder actief, terwijl de zwarte koning geen veilig onderkomen heeft. 29. Ld4

27…Pd7 28. Tc3 e5 29. Lf2 Tg7 30. dxe5 Pxe5 31. Ld4

Het is wit zonder pionoffer ook gelukt zijn zwartveldige loper op de lange diagonaal te krijgen, maar het blijkt allemaal tegen te vallen voor hem.

31…Te8 32. Tf1 Td7

33. Lxe5+

Hierna raakt de muziek snel uit de stelling. Als l’Ami er nog iets van had willen maken, had hij wellicht 33. Txc4 moeten proberen. Hij hoeft dan 33…La6 niet te vrezen wegens 34. Td1 Kh7 35. Tc2 en zou dan zowaar een pion zijn voorgekomen. Maar zwart neutraliseert het nadeel met 35…Ted8! 36. Tcd2 Le2 en hier valt weinig meer de behalen.

33…Txe5 34. Txf4 Td1+ 35. Tf1 Txf1+ 36. Kxf1 Lxe4 37. Lxe4 1/2-1/2

Haast, Anne – Navara, David

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 Pg4 7. Lg5 h6 8. Lh4 g5 9. Lg3 Lg7 10. h3 Pe5 11. Pf5 Lxf5 12. exf5 Pbd7 13. Pd5 Pb6 14. f6 Pxd5 15. fxg7 Da5+ 16. Dd2 Dxd2+ 17. Kxd2 Tg8 18. Te1 O-O-O 19. Lxe5 dxe5 20. Txe5 f6 21. Te1 Txg7 22. c3 e5 23. Kc2 Tgd7 24. Lc4 b5 25. Lxd5 Txd5 26. Td1 e4 27. Txd5 Txd5 28. Te1 f5

Wit is haar openingsproblemen keurig de baas geworden en zij heeft tegen de op papier sterkste speler in de groep een totaal gelijk toreneindspel weten te bereiken. Nu is het zaak om dit ook daadwerkelijk remise te gaan maken. Er zijn een paar kandidaatzetten die in het oog springen:

29. a4

Prima mogelijkheid!

29. f3 lijkt voldoende voor een half punt na 29…exf3 30. gxf3 Kd7 maar het is nog niet zo eenvoudig om hier een goede voortzetting te vinden.

29. g4 om de zwarte pionnenstructuur te slopen, werkt toch niet helemaal naar tevredenheid vanwege 29…Kd7 en slaan op f5 geeft nu problemen.

29…bxa4 30. Ta1 g4

Navara probeert er iets van te maken.

31. hxg4 fxg4 32. Te1?

Ze kruipt terug en dat wordt haar straks fataal.

Waarom niet het meest voor de hand liggende 32. Txa4 Waarschijnlijk had Anne enkele problemen gezien, te beginnen met 32…Tf5 (zie analysediagram)

Maar na 33. g3! [Vooral niet 33. Txe4? wegens 33…Txf2+ 34. Kb3 Txg2 en zwart wint.] 33…Txf2+ 34. Kb3 Tf3 (zie analysediagram)

heeft wit het onverwachte 35. Txa6! Tja, dat is lastig vooruit te zien. Het gaat erom een zwart pionnenduo met g- en h-pion van zwart te breken. Krijgt zwart twee verbonden vrijpionnen, zal hij in de regel winnen. Maar zo komt hij met louter losse vrijpionnen te zitten. Een mogelijke variant is nu: 35…Txg3 36. Txh6 Kd7 37. Kc4 e3 38. Kd3 En wit heeft absoluut niets te vrezen. Zij is degene met een pionnenduo!

32…Tf5 33. Te2 h5

34. c4?

Hierna stapelen de problemen zich op.

Hier helpt 34. g3 haar niet uit de brand. Na bijvoorbeeld 34…Tf3 35. Kd2 e3+ 36. fxe3 Txg3 heeft zwart zijn gevreesde duo op het bord gekregen.

De enige mogelijkheid om op de been te blijven bestond in 34. Kd1! Kc7 35. Ke1 De koning neemt de taak van de toren over om pion f2 te dekken en dan lijkt het leed geleden hoewel zwart nog altijd behoorlijke winstkansen blijft houden in een pionneneindspel dat kan ontstaan na 35…Kd6 36. Txe4 Te5 37. Txe5 Kxe5 Gek genoeg hoeft wit de potentiële ‘verst verwijderde vrijpion’ van zwart niet meteen te vrezen. 38. Ke2 (zie analysediagram)

38…Kd5!? Even lijkt zwart te kunnen winnen, maar met een dappere koningsmanoeuvre lijkt wit het vege lijf te kunnen redden.

[Hier is het remise na 38…h4 39. f3 h3 40. gxh3 gxh3 41. Kf2 Kd5 (41…Kf4?? levert zwart zelfs problemen op na 42. c4) 42. Kg3 a5 43. Kxh3 Kc4 44. f4 Kb3 45. f5 Kxb2 46. f6 a3 47. f7 a2 48. f8=D a1=D met remise.]

39. Kd3!? Wit moet de doortocht van de zwarte koning zo lang mogelijk beletten, ondanks die ‘lelijke’ zwarte h-pion die weldra verschijnt. 39…h4 40. Ke3 Kc4 41. Kf4 g3 [41…Kb3 42. c4! h3 43. gxh3 gxh3 44. Kg3 Kxb2 45. c5 a3 46. c6 a2 47. c7 a1=D 48. c8=D] 42. fxg3 hxg3 43. Kxg3 Kb3 44. c4 Kxc4 45. Kf2 Kb3 46. g4 Kxb2 47. g5 a3 48. g6 a2 49. g7 a1=D 50. g8=D En dit dame-eindspel met a-pion staat te boek als theoretisch remise!

34…h4 35. Kc3 Tf4 36. Kd4

Dit is het zeker niet, maar was niets meer.

36…h3 37. gxh3 gxh3 38. Ke3 Tf3+ 39. Kxe4 h2 40. Kxf3 Ook 40. Te1 bood geen soulaas. 40…Txf2 41. Kd5 Txb2

40…h1=D+ 41. Ke3 Dc1+ 42. Kd3 a3

Na deze sterke actie (waarmee zwart een vrije a-pion op het bord tovert) gaf wit zich gewonnen.

0-1

(De foto’s zijn uit snapshots van de livestream)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

1 Reactie

  1. Avatar
    HermanGrooten 12 januari 2015

    Er moet even wat recht gezet worden. De opmerking over ‘remiseschuiver Giri’ was natuurlijk ironisch bedoeld. Het was een vingerwijzing naar de opmerking die Carlsen na afloop van hun onderlinge ontmoeting had gemaakt. Giri is natuurlijk een fantastische speler die op deze jonge leeftijd al nummer zeven van de wereld is. Daar mogen wij als Nederlands kikkerlandje heel trots op zijn. Zeker ook omdat er nog rek in zijn mogelijkheden lijkt te zitten zodat hij in de toekomst wellicht een serieuze rol om de wereldtitel zou kunnen gaan spelen. Dat hij de nummer één van de wereld zo soepel op remise houdt is uiteraard gewoon knap! De tekst is ietwat aangepast.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.