Giri slaat toe!
Vandaag verhuisde de Mastersgroep naar Rotterdam waar zij onder een mooie ambiance mochten gaan schaken. Daar werd een mooie opening gehouden met bijzondere gasten die aanschoven bij het commentaar van Tex de Wit en later grootmeester Yasser Seirawan. Elders op deze site kunt u daar van genieten, zoals bij de fotoreportage van Ab Scheel.
Masters
De komst naar Rotterdam deed onze landgenoot Anish Giri kennelijk goed, want hij heeft zijn eerste partij weten te winnen! Dat ging niet zonder slag of stoot, want zijn tegenstander Jobava wist hem in een bedenkelijke stelling nog aardig te verrassen. Maar toen de Georgiër een ‘koei van een blunder’ uit zijn vingers liet komen, maakte onze landgenoot korte metten met hem. En deze zege brengt hem op de zesde plaats van de wereldranglijst; zo hoog stond hij nog nooit en hij krijgt met een rating van 2788,5 zelfs de 2800 in het vizier!
Loek van Wely wist zich ondertussen te herstellen van de twee opeenvolgende nederlagen van voor de rustdag. Hij bleef met zwart prima overeind tegen Vachier-Lagrave. Sterker nog: hij veroverde zelfs een pion, maar helaas bleek het voordeel van drie tegen twee pionnen op een vleugel in een eindspel met voor beide spelers één toren en een loper te mager: remise.
Er werd vandaag ook een ‘grote partij’ gespeeld want wereldkampioen Magnus Carlsen stuitte op de voormalige nummer twee en de winnaar van het toernooi van vorig jaar, Levon Aronian. Carlsen won en daarmee klimt hij langzaam omhoog op de ranglijst.
Challengers
De spelers in de Challengersgroep waren achtergebleven in Wijk aan Zee, maar dat weerhield hen er niet van om elkaar flink in de haren te vliegen. Het was net als het weer: onstuimig en wisselvallig. Robin van Kampen greep tegenstander Shankland flink bij de keel en zijn felle aanvalsactie leek hem ook succes op te leveren. Helaas werd hij het slachtoffer van een verschrikkelijke schaakblindheid want na zijn blunder op de 23ste zet kon hij onmiddellijk opgeven.
Bij Erwin l’Ami ging het net andersom. Hij werd door Salem regelrecht naar de slachtbank geleid en toen die met een aantrekkelijk dame-offer een pion buit had gemaakt, leek het slechts een kwestie van tijd. Maar l’Ami vluchtte in een eindspel dat niet zo eenvoudig te winnen was voor wit. Sterker nog: na een paar onnauwkeurigheden van de tegenstander maakte hij het eerst gelijk en toen de tegenstander begon te forceren, was hij er als de kippen bij om een vol punt te incasseren. Ook Jan Timman smaakte het genoegen om een vol punt te mogen bijschrijven. Tegenstander Dale bleek een maatje te klein.
Een waar koningsdrama (of moet ik zeggen koniginnedrama) vond plaats op het bord tussen de Belg Bart Michiels en onze dameskampioene Anne Haast. Aanvankelijk kreeg Michiels de overhand en leek – zeker na een gevaarlijke koningszet van zwart – aan de winnende hand. Maar toen hij een paar kansen op de zege had laten liggen, kwam Haast sterk terug. Ze veroverde twee pionnen en ineens was er geen redden meer aan voor wit. Die besloot om in het resterende paardeindspel nog maar eens twee pionnen bij te geven, om in elk geval een gevaarlijke vrijpion te creëren. Zwart stond er toen dus vier voor (!) maar die ene rakker moest nog achter slot en grendel gestopt worden, om met Nimzowitsch te spreken. Daar waren diverse manieren voor, maar helaas wist Anne ze niet boven tafel te tillen. Alles bleek te draaien om de zet … Kd6 en die kwam niet op het bord. Nadat ze eerst een paar keer de winst miste en ook tweemaal de remise, verloor ze zelfs nog omdat de witte pion kon promoveren en een doorgebroken zwarte niet. Een afschuwelijk einde van een door haar uitstekend gespeeld eindspelgedeelte. Hopelijk kan ze dit snel vergeten en morgen weer fris van de lever achter het bord verschijnen.
De analyses van de Masters via de viewer:
Giri, Anish – Jobava, Baadur
1. Pf3 Pf6 2. c4
Een speciale zetvolgorde om de tegenstander in het Konings-Indisch te lokken. Een opening die op topniveau langzaam uit de arena aan het verdwijnen is.
2…g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. d4 O-O 6. Le2 e5 7. O-O Pc6 8. d5 Pe7 9. b4 Ph5 10. Te1 Pf4 11. Lf1
11…f5 11…a5 is de oude zet.
12. a4
Een vrij zeldzaam gespeelde voortzetting die niet meteen een goede reputatie heeft voor wit. Maar Giri zal geweten hebben wat hij aan het doen was en hij wilde natuurlijk graag zijn tegenstander op onbekend terrein lokken. 12. Lxf4 leverde vele interessante openingsdiscussies op.
12…h6 13. Pd2
13…g5 13…fxe4 kwam nog voor in een oude partij Piket-McShane, 1996, maar het lijkt een concessie om in een zo vroeg stadium op e4 te ruilen.
14. Ta3
Een interessante zet. Wit gaat met de toren uit de lange diagonaal, terwijl hij meteen zijn toren gedekt zet. Het kasteel kan over de derde rij een nuttige rol vervullen.
14…g4
Jobava speelt het, zijn stijl getrouw, bijzonder ambitieus.
14…Kh8 kwam nog in Pena Gomez-Astaneh Lopez, 2007.
Een zet die overigens in aanmerking komt lijkt mij 14…a5
15. a5
Tja, nu kan zwart het zelf niet meer spelen.
15…h5
Jobava ziet in dat hij zijn stukken nauwelijks kan verbeteren en besluit maar meteen voor een pionnenstorm op de koningsvleugel te gaan. Het kan niet anders of deze actie moet zich tegen hem keren.
16. c5
Het standaardplan en daartegen kan zwart zich nauwelijks verweren.
16…h4 Een manier om tegenspel te ontwikkelen was wellicht via 16…fxe4 17. Pdxe4 Pf5 waarna het paard naar d4 kan. In vele partijen die ik met GM Friso Nijboer met dit type stelling heb gespeeld hadden we veel van dit soort structuren en kregen we na afloop discussies over de positie van de paarden op d4 en e4. Nijboer beweerde dat het paard op d4 beter staat dan het paard op e4, terwijl ik natuurlijk het tegendeel aanhing. Dat oordeel was gebaseerd op modelpartijen van ex-wereldkampioen Petrosian. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen.
17. Pc4 Peg6 18. cxd6 cxd6
19. Pb5
Wit heeft de zwakte op d6 al op de korrel genomen.
19…Tf6 20. g3
Nu nog even het paard op f4 verdrijven en de partij is beslist, zal Giri wel gedacht hebben. Maar tegen Jobava weet je het maar nooit!
20…hxg3 21. hxg3 a6
Een tussenzet die niets lijkt te veranderen aan de situatie.
22. Pc3?
Giri kon zelf ook met een tussenzet voor de dag komen, namelijk met 22. Pb6! axb5 [Na 22…Tb8 23. Pa7! verovert wit de witveldige loper op c8 en dat is meestal het belangrijkste aanvalsstuk. Leest u mijn artikelen over het Konings-Indisch in Schaakmagazine nog eens na over deze problematiek (te vinden onder …).]
22…Ph4!!
Wat een geweldige zet! Daar kon je gif op innemen dat de Georgiër hierop zat te spinzen. Het lijkt wel de omgekeerde wereld: als er twee zwarte paarden op f4 en h4 staan, wil wit graag met de pionvork g2-g3 een stuk winnen. Bij Jobava staat er een pion op g3 en hij zet twee paarden op f4 en h4 neer! Maar zonder gekheid: het offer is mogelijk geworden omdat de derde rij onderbroken is. De toren op a3 die Giri zo mooi daar had geplaatst in de opening kan nu even niet de helpende hand uitsteken.
23. Pe2
Het zal voor Giri ontnuchterend geweest zijn dat de partij, die zo gladjes leek te verlopen, zo in een chaotische stelling is gekomen. Een stelling waarin zijn tegenstander als een vis in het water is doorgaans.
23. gxh4? verliest onmiddellijk na 23…Th6 gevolgd door … Dxh4 en de dreigingen groeien wit snel boven het hoofd.
Het andere paard slaan is zo mogelijk nog verschrikkelijker: 23. gxf4 Pf3+ 24. Kg2 Th6 en wit gaat zelfs mat na 25. Ld3 Th2+ 26. Kf1 (zie analysediagram)
26…Txf2+! 27. Kxf2 Dh4+ 28. Ke3 [28. Kf1 Dh1+ 29. Kf2 Dh2+ 30. Kf1 Dg1+ 31. Ke2 Dg2+ 32. Ke3 exf4+ 33. Kxf4 Lh6#] 28…exf4+ 29. Kxf4 [29. Ke2 Dh2+ 30. Kf1 Dg1+ 31. Ke2 Dg2#] 29…Lh6#
23…Pf3+ 24. Txf3
Dat was inderdaad de rol die de toren op a3 moest vervullen: iets geven om de mataanval te stuiten om vervolgens op de damevleugel toe te slaan.
24…Pxe2+
Zwart moet zijn actieve paard ruilen, omdat het anders wel genomen zou worden.
25. Lxe2 gxf3 26. Lxf3 Lh6
Uitstekend gespeeld van de zwartspeler. Hij wil graag zijn slechte loper ruilen (afgezien van de dreiging Lg5).
27. Pb6 Tb8 28. Kg2 Lxc1 29. Dxc1
Tijd om de balans op te maken. Wit heeft een kwaliteit moeten geven en heeft daar een pion voor teruggekregen. De zwarte stukken staan niet bijster actief en omdat ook de zwarte koning kwetsbaar is, zal de stelling ongeveer in evenwicht zijn.
29…f4?!
Dit lijkt mij een strategische fout. Hij heft de spanning in het centrum op en daarmee begraaft hij bijna letterlijk zijn loper die in het vervolg nauwelijks meer iets kan doen. Zwart had beter het spanningsveld tussen de pionnen f5 en e4 kunnen handhaven. Dat kon met 29…Df8
30. Th1 Tg6 31. Th5 Df8 32. Dh1 Df6
Zwart heeft de belangrijkste witte dreigingen bezworen, maar het is duidelijk dat wit weer flink aan de touwtjes trekt.
33. Dh2!?
Giri doet even niets om te zien hoe zwart zich gaat proberen los te werken. En dat blijkt een goede keuze.
33…Lg4??
Een verschrikkelijke blunder.
34. Lxg4 Txg4 35. Dh3!
Geef Giri niet de vinger want dan pakt hij de hele hand. Dit is verreweg de sterkste zet.
Ook winnend is 35. Pd7 maar dan moest wit nog nauwkeurig rekenen. Bijvoorbeeld 35…Dg6 [35…f3+ 36. Kh1] 36. f3! Dat is een vreselijk lastige zet want je laat van alles toe met wit. [36. Pxb8 Dxe4+ 37. Kg1 De1+ met remise.] 36…Txg3+ 37. Kf2 Maar gek genoeg wordt zwart hier in no time uitgeteld. Na 37…Te8 38. Th6 Dg7 39. Pf6+ gaat er in elk geval een zwarte dame verloren.
35…Dg6
Heeft Jobava op deze zet vertrouwd? Dan komt hij nu heel erg bedrogen uit… 35…Tg6 36. Pd7 Dg7
36. Kf3!!
Niet moeilijk als je hem ziet. Maar wel heel verrassend! De zet deed mij meteen denken aan de bijzondere verdediging waarmee ex-wereldkampioen Petrosian zich ooit redde in een penibele situatie tegen Kasparov. Daar had het genie de zet … Kc6!! over het hoofd gezien. In deze partij helpt de witte koning mee om zichzelf te beschermen (tegen … Dxe4+) en tegelijkertijd brengt hij Tg4 in het nauw. Over de andere toren, die uiteindelijk het kind van de rekening wordt, zullen we het maar niet hebben… Na 36. Kf3 Tg5 37. Th8+ Kg7 38. Txb8 valt er een volle toren van het bord en is de strijd gestreden.
1-0
Vachier-Lagrave, Maxime – Van Wely, Loek
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Le2 Pf6 6. Pc3 d6 7. O-O Le7
De aloude Scheveninger is weer eens op het bord verschenen.
8. f4 O-O 9. Le3 Pc6 10. Kh1 Dc7 11. a4 Te8 12. Lf3 Lf8 13. Pb3 Met 13. Dd2 zijn bijzonder veel partijen gespeeld.
13…b6
14. a5
Een pionoffer dat nog altijd bekend is in de theorie.
14…bxa5 15. e5 dxe5 16. fxe5 Td8
Van Wely heeft al eerder met dit bijltje gehakt. In tenminste drie partijen (Vehi Bach-Van Wely, Ehlvest-Van Wely en Van der Wiel-Van Wely) ging de strijd verder met
17. De2
Nog geen nieuwtje, maar vermoedelijk heeft Vachier-Lagrave dit in zijn voorbereiding bedacht. 17. Pd4
17…Pd5 18. Lg5 Te8
De enige zet, maar het is geen probleem voor zwart.
Hier is 18…Td7 natuurlijk heel slecht vanwege 19. Pxd5 exd5 20. e6! [20. Lg4 Pxe5! gaat nog wel voor zwart] 20…fxe6 21. Dxe6+ Tf7 22. Dxd5 en wit staat zo’n beetje gewonnen.
18…Pxc3 gaat ook niet vanwege 19. Lxd8! Pxe2 20. Lxc7 met winst.
19. Pxd5 exd5 20. Lxd5 Le6 21. Le4
Pion a5 zal een keer vallen, maar pion e5 blijft dodelijk zwak. De kansen lijken mij in evenwicht. Er volgt een zware manoeuvreerfase.
21…Tac8 22. Lf4 Db6 23. Le3 Db5 24. Dxb5 axb5 25. Lxc6
Een concessie lijkt me. 25. Pxa5 Pxe5
25…Txc6 26. Pd4 Tcc8 27. Pxe6 Txe6 28. Txa5 Txe5
Er is er maar een die beter staat in dit eindspel en dat is zwart.
29. Lf4 Te2 30. Txb5 Tcxc2
De zwarte toren domineren het strijdtoneel.
31. Tb8?!
Wit geeft een pion omdat hij geen goede voortzetting zag. Het eindspel van drie tegen twee op een vleugel moet binnen de marge zijn, maar met de aanwezigheid van de lopers erbij, kan er nog iets gebeuren. Van Wely gaat het uiteraard proberen.
Wit kon zijn pion redden met 31. b3 en dan moet Van Wely 31…f6! vinden. [Niet 31…Txg2? wegens 32. Tb8!] 32. g4 h6 33. Lg3 Kh7 waarna zwart met twee torens op de tweede rij riante winstkansen heeft. Of hij er daadwerkelijk zaken mee kan doen, betwijfel ik overigens.
31…Txb2 32. Txb2 Txb2 33. h3 f6 34. g4 Kf7 35. Lg3 Lc5 Misschien had hij hier een zet als 35…h6 kunnen spelen.
36. g5
Nu wordt er weer een stel pionnen geruild en wordt de winstmarge wel heel smal.
36…Ke6 37. gxf6 gxf6 38. Te1+ Kf5 39. Tf1+ Kg6 40. Tf4
40…Td2 Wellicht was 40…f5 ook een poging. In elk geval gebruik je dan je vrijpion.
41. Tg4+ Kf5 42. Tf4+ Ke6 43. Th4 Td7 44. Te4+ Kd5 45. Te2 Tb7 46. Kg2 Ld4 47. Lf2 Le5 48. Kf3 h5 49. Td2+ Ke6 50. Td3 Kf5 51. Ta3 Tb4 52. Td3 Tf4+ 53. Kg2 Ke4 54. Te3+ Kd5 55. Td3+ Kc4 56. Tf3 Te4 57. Tf5 h4
Hij verzoent zich met het onvermijdelijke.
58. Th5 Kd3 59. Txh4 Txh4 60. Lxh4 Ke4 1/2-1/2
Challengers
De analyses van de Challengers via de viewer:
Van Kampen, Robin – Shankland, Samuel L
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Pf6 4. Lg5 dxe4 5. Pxe4 Le7 6. Lxf6 Lxf6 7. Pf3 O-O 8. Lc4 Pd7 9. De2 Le7 10. O-O-O c5 11. Kb1 Dc7 11…Da5 liep in De la Riva-Radjabov, 2001 uiteindelijk niet goed af voor de zwartspeler.
12. Peg5 Pb6 13. Ld3 h6 14. h4 Pd5 15. Pe5 Ld6 16. Lh7+ Kh8 17. Dh5 Lxe5 18. dxe5 f6 19. Le4 Pf4
20. Df3?!
Hiermee lijkt Van Kampen het grootste deel van zijn voordeel kwijt te raken.
Met 20. Dg4! kon wit zijn voordeel vasthouden. Na 20…fxg5 21. Td6 heeft wit de stelling in zijn greep. Zwart komt nauwelijks los, terwijl de dreigingen op de koningsvleugel ook substantieel zijn. Bijvoorbeeld: 21…Tb8 22. hxg5 b5 23. g3 Pd5 (zie analysediagram)
24. Lg6! (om na gxh6 de verdediging … g7-g6 te verhinderen zodat de h-lijn gesloten blijft) 24…Pe7 25. gxh6 en wit breekt door.
Hier zit ook de wonderbaarlijke zet 20. Df7!? in de stelling. Na 20…Txf7 21. Td8+ Dxd8 22. Pxf7+ Kg8 23. Pxd8 Tb8 24. exf6 gxf6 heeft wit een mooi plusje in het eindspel.
20…fxg5 21. hxg5 Ld7 22. gxh6 g6
23. g3?
Een vreselijke fout die in elk geval een half punt kost. Opnieuw moest wit 23. Td6! spelen. Daarmee verhindert hij in elk geval … Dxe5 en dan kan hij het paard op f4 aan de tand gaan voelen.
23…Ph3! Na 23…Ph3! wierp de witspeler de handdoek in de ring. Na 24. De3 Pxf2 komt hij een volle toren achter, zonder dat daar al te veel tegenover staat.
0-1
Salem, A R Saleh – L’Ami, Erwin
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. e3 O-O 5. Pge2 d5 6. a3 Le7 7. cxd5 exd5 8. Pf4 c6 9. Ld3 Pa6 10. O-O Pc7 11. Lc2 Pe6 12. Pd3 b6 13. b4 La6 14. b5 Lxb5 15. Pxb5 cxb5 16. Pe5 Ld6 17. f4 a6 18. Df3 De7 19. Lb2 Db7 20. De2 Tfe8 21. Tf3 Pf8 22. Th3 Pe4 23. Dh5 Tad8 24. Lxe4 dxe4 25. Pg4 f6 26. Tg3 Kh8 27. d5! De7 28. Df5 Dd7
29. Dxf6!
Een fraai offer:
29…gxf6 30. Pxf6 Dg7 30…Pg6 31. Pxd7+ Kg8 32. Pf6+ Kf7 33. Th3 wint simpel voor wit.
31. Txg7 Kxg7 32. Pxe8+ Kf7 33. Pf6?!
Een kleine hapering, hoewel wit goed blijft staan. 33. Pxd6+ Txd6 34. Td1 wint voor wit.
33…Le7 34. Pxe4 Txd5 35. Kf2 Pe6 36. Ke2 Pc5 37. Pc3 Th5 38. Th1 Lf6 39. La1?!
Begrijpelijk wil wit iets doen aan de penning, maar daarmee verliest hij tijd. 39. Kf3 lijkt beter.
39…Pb3 40. Lb2 Hij kon 40. Pe4 proberen. 40…Lxa1 41. Tb1 en wit wint zijn stuk terug, maar ook hier is het grootste gedeelte van zijn voordeel verdwenen.
40…Tc5!
L’Ami heeft zich kranig geweerd, de kansen zijn weer in evenwicht
41. Kd3 Tc4 42. Pe4
Wit gaat op de tactische toer, maar dat pakt verkeerd voor hem uit.
42…Txe4! 43. Kxe4 Lxb2 44. Td1 Pc5+ 45. Kf5 Lxa3 46. Td6
Dit eindspel is Erwin wel toevertrouwd. Let op hoe efficiënt hij de winst binnenhaalt, daar kunnen veel clubschakers nog iets van leren.
46…b4 47. Txb6 b3 48. e4 b2
Eerst de pion naar de voorlaatste rij brengen.
49. e5 a5
En dan een ‘brug’ op b4 creëren…
50. e6+ Ke7 51. Ke5
51…Lb4!
Daar is de brug!
52. f5
En dan even alle tegendreigingen pareren!
52…Pd7+! 53. Kd4 0-1
Timman, Jan H – Dale, Ari
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 c5 4. cxd5 exd5 5. Pf3 Pc6 6. dxc5 d4 7. Pa4 Lxc5 8. Pxc5 Da5+ 9. Ld2 Dxc5 10. Tc1 Db6 11. e3 Pf6 12. exd4 O-O 13. Lc4 Te8+ 14. Le3 Dxb2 15. O-O Lf5 16. Lb3 Tad8 17. Tc5 Le6 18. d5 Lg4 19. Lc1 Db1 20. Lf4 Df5 21. Lc7
Er is een middenspelstelling op het bord gekomen waarin wit het loperpaar heeft en mogelijk een sterke vrijpion. Vooralsnog heeft hij te kampen met een penning op zijn paard op f3 en dient hij de zwarte stukken uit positie te spelen. Met dat doel heeft hij zijn laatste zet gespeeld.
21…Pe5?!
Zwart speelt met vuur. Gek genoeg lijkt zwart zich te kunnen handhaven met 21…Tc8! 22. Lg3 Lxf3 23. Dxf3 Dxf3 24. gxf3 Pd4 25. Txc8 Txc8 maar met twee lopers tegen twee paarden moet wit toch goede kansen kunnen krijgen in dit eindspel, hoewel de zwarte stukken momenteel actief staan.
22. Pd4 Df4 23. f3 De3+ 24. Kh1 Pd3?!
Te optimistisch. Opnieuw moest 24…Tc8 gebeuren, maar inmiddels heeft wit al een ruim voordeel na 25. fxg4
25. Lxd8 Dxd4
26. Tc2!
Uitstekend gespeeld. Wit wil proberen te profiteren van de penning op Pd3 en hij dekt tegelijkertijd f2 een keertje extra (… Pf2+ was een dodelijke dreiging).
26…Txd8 27. fxg4
27…Te8?
Na deze blunder had het gedaan moeten zijn, maar het schaken blijkt opnieuw weer eens veel te moeilijk voor de mens. Hardnekkiger was 27…Pe4 maar dat zal na 28. De2! ook onvoldoende zijn.
28. h3?
Maar Timman laat zijn tegenstander terug in de partij komen.
Het meest voor de hand ligt 28. Td2 en dat blijkt ook te winnen, maar niet zoals gedacht. 28…Pxg4 29. Df3! [29. Txd3?? Pf2+ 30. Txf2 Dxf2 en zwart wint!] 29…Pge5 30. Df5 en de vele dreigingen (penning op Pd3 en het zwakke punt f7) kosten zwart de kop.
Het meest overtuigend is 28. d6! De penning op Pd3, de dreigingen op f7 en de sterke vrijpion zijn beslissend.
De engine vindt 28. Lc4! de meest overtuigende weg naar de winst. Een voorbeeld: 28…Pf2+ 29. Tcxf2 Dxc4 30. g5 Pe4 31. Txf7 en wit wint.
28…h6?
Het foutenfestival gaat verder. Wederom was het centrale 28…Pe4 dé zet.
29. Da1!
Na een kleine aarzeling vindt Timman het genoeg. Met deze uitstekende zet neemt hij het heft stevig in handen.
29…De3 Het eindspel na 29…Dxa1 30. Txa1 is kansloos voor zwart.
30. d6!
Timman heeft zich helemaal hervonden.
30…Td8 31. Kh2
Hij kiest het zekere voor het onzekere en haalt alle paardgrapjes uit de stelling. Wit staat inmiddels huizenhoog op winst. Er zat een aantrekkelijke combinatie in de stelling: 31. Lxf7+! Kxf7 32. Tc7+ Kg8 33. Txg7+! maar dat is allemaal achter het bord niet zo eenvoudig door te rekenen.
31…Txd6
Zeker na deze hebberige slagzet.
32. Tc8+ Kh7 33. Tf3
De meest pragmatische voortzetting. Zwart kan alleen met dameruil een penning op zijn paard voorkomen maar uiteraard houdt Timman daar geen rekening mee. Met 33. Lc2! had wit direct een venijnige penning in de stelling kunnen brengen, waar zwart niet meer uit komt.
33…De2
33…De5+ 34. Dxe5 Pxe5 35. Tf5 Pc6 36. Tc7 is ook kansloos.
34. Lc2!
Zet de dodelijke penning neer.
34…Pd7
Het is nu moeilijk kiezen, alles wint voor wit.
35. Txf7 Evenals 35. Txd3 Txd3 36. Dc3
35…P7e5 36. Df1 Dd2 37. Df5+ Tg6
38. Txg7+!
Een leuke slotcombinatie. Na 38. Txg7+! Kxg7 39. Df8+ Kh7 40. Dh8# is het mat.
1-0
Michiels, Bart – Haast, Anne
1. d4 d5 2. c4 dxc4 3. e4 e5 4. Pf3 exd4 5. Lxc4 Lb4+ 6. Pbd2 Pc6 7. O-O Pf6 8. e5 Pd5 9. Pb3 Pb6 10. Lb5 Dd5 11. Lxc6+ Dxc6 12. Ld2 Lxd2 13. Dxd2 Dd5 14. Tac1 c6 15. Db4 Dd8 16. Pfxd4 Pd5 17. Dc5 De7 18. f4 Dxc5 19. Pxc5 O-O 20. Pe4 Td8 21. Pd6 Pc7 22. Tfd1 Pe8 23. Pxc8 Taxc8 24. Pb3 Kf8 25. Kf2 Ke7 26. Ke3 Pc7 27. Pa5 Pd5+ 28. Ke4 Tc7 29. f5 Tcd7 30. Td4 Pb6 31. Tcd1 Pd5 32. T1d3 g6 33. g4 Tg8 34. f6+
Nadat hij gunstig uit de opening is gekomen, heeft wit gewerkt aan een groot ruimte-overwicht. Zwart beschikt weliswaar over het sterke veld d5, maar de stukken werken niet optimaal. Met zijn laatste zet wil Michiels de samenwerking tussen de zwarte stukken nog meer verstoren.
34…Ke6??
Dat is wel heel optimistisch. De koning staat hier heel actief, maar ook heel gevaarlijk! Na 34…Kd8 staat wit nog altijd beter, maar progressie boeken is weer een ander verhaal. Waarschijnlijk moet hij verder gaan met 35. g5 en op pion h7 af. Desalniettemin blijft de zwarte stelling moeilijk te kraken omdat zij zo’n stevige pionnenstructuur heeft.
35. g5?!
Met 35. Tc4! kon wit hiervan profiteren. Er komen dreigingen als Pxc6, maar vooral Pa5-b3 (waarna er zowel Pc5# als Pd4# in de stelling komen). De torenzet is eigenlijk een fraaie veldruiming. Na bijvoorbeeld 35…Tc8 36. g5 [Na 36. Pb3 kan zwart nog een paard offeren voor twee pionnen 36…Pxf6+ 37. exf6 Txd3 38. Kxd3 Kxf6 maar dit zal ook onvoldoende zijn.] 36…c5 37. Pxb7! Txb7 38. Txd5 en wit staat op winst.
35…Tgd8 36. Pb3?!
Het goede idee in de verkeerde uitvoering.
36…b6 37. Th3 Nu mocht het niet meer: 37. Tc4?? Pxf6+ en zwart wint.
37…c5 38. Tc4 Tc7
39. Txh7?
Wit gaat op rooftocht, maar het spel tegen de zwarte koning had hij nog niet op moeten geven, want dat was nog niet ten einde.
Gek genoeg is teruggaan toch het beste. 39. Td3! Tcc8 [Zwart kan niet meer terug: 39…Tcd7?? 40. Pd4+ cxd4 41. Tc6+ met winst.] 40. Tc2 met de dreiging Tcd2. 40…Pb4 41. Txd8 Txd8 (zie analysediagram)
en nu heeft wit weer diezelfde matgrap: 42. Txc5!
39…Pb4 40. Th3?
Michiels heeft het niet meer. Hierna neemt zwart het initiatief zelfs over! Misschien viel er nog een klein voordeeltje te behalen met 40. Txb4 cxb4 41. Pd4+ Txd4+ 42. Kxd4 maar veel is het niet na 42…Td7+
40…Td5 41. Te3 b5 42. Tcc3 Pxa2 43. Tcd3 Tcd7 44. Txd5 Txd5 45. h4 Pb4!
Sterk spel van Haast! Beide spelers hebben goed gezien dat materiaalwinst met 45…Txe5+? niet gaat voor zwart. Er zit een prachtige doorbraak in de stelling: 46. Kf4 Txe3 47. Pxc5+ Kd6 48. Kxe3 (zie analysediagram)
48…Kxc5 49. h5 gxh5 50. g6 fxg6 51. f7 en wit wint.
46. Tc3 Txe5+
Nu dan wel.
47. Kf3 c4 48. Pd4+ Kd7 49. Te3 Txe3+ 50. Kxe3 a6
Zwart heeft inmiddels een pionnetje meer en uitstekende winstkansen.
51. Ke4?!
En na deze zet komt Michiels zelfs twee pionnen achter.
51…Pd3 52. Kd5 Pxb2
De stelling is inmiddels zelfs verloren voor wit, maar hij zet alles op alles.
53. h5 gxh5 54. g6 fxg6 55. Pc6
Een belangrijk moment in de partij. Wit heeft nog slechts een pionnetje, maar dat is uiterst gevaarlijk. Daarbij staan de witte koning en paard heel actief opgesteld. De hoofddreiging is uiteraard f6-f7. Anne had hier zo’n 20 minuten tegen 6, 7 minuten voor Michiels. Wat moet zij spelen?
55…Pd3
Niet de meest handige, maar uiteraard nog altijd genoeg voor een vol punt. Het op het oog heel linke 55…Ke8 blijkt de meest overtuigende weg naar de winst. Het gaat erom dat zwart het paard bij de verdediging krijgt. Dat lukt als volgt: 56. Ke6 Pd3 57. f7+ Kf8 58. Pd4 (zie analysediagram)
waarmee wit ‘slechts’ Ke6-f6 gevolgd door Pd4-e6 mat dreigt. Maar zwart hoeft alleen maar veld e6 af te schermen om dat te pareren en dat is ruim voldoende om de winst af te dwingen. Van die vijf zwarte rakkers loopt er altijd wel eentje door. 58…c3 59. Kf6 Pc5! dekt veld e6 en brengt ook een mooi schaakje op d7 in de stelling. 60. Pf3 om nog met Pxg6 of zelfs Ph7+ te gaan werken. Maar dat kan ook koeltjes opgevangen worden: 60…Pd7+ 61. Ke6 c2 en omdat zwart veld f8 nu ook met het paard onder controle heeft, is er niets meer aan de hand.
56. f7 Pf4+ 57. Ke5 Pe6
Zo heeft Anne het paard ook op het promotieveld van de witte pion gekregen en dat had haar de zege moeten opleveren…
58. Kf6
Hiermee vlecht de gehaaide Michiels een gemene truc in de stelling.
58…c3?
Helaas, ze trapt in het grapje dat de witspeler voor haar heeft bereid. Na 58…Kd6! was het allemaal gedaan geweest voor de witspeler. Want na 59. Pd4 om het paard af te leiden volgt nu simpel 59…Pf8 60. Kg7 Pd7 en het paard blijft op afstand het promotieveld controleren zonder dat het daar in de problemen komt. Met … Kd6 heeft zwart dus in feite veld d7 ingeruimd voor haar paard en dat had haar de winst kunnen opleveren.
59. Pd4 Pf8?
Op een of andere manier wil het niet meer lukken met de Nederlandse kampioene, die toch lange tijd voortreffelijke eindspeltechniek heeft laten zien. Het is net alsof de pijp leeg is… Hier had 59…c2 nog altijd gewonnen, eigenlijk op een analoge wijze als hierboven geschetst. De winstvoering zou als volgt kunnen gaan: 60. Pxc2 Kd6! Weer die nuttige koningszet. 61. Kxg6 h4 62. Pd4 Pf8+ 63. Kg7 Pd7 en opnieuw heeft het paard het mooie veld d7 bereikt. Een van de drie zwarte pionnen zal de winst opleveren.
60. Kg7
Inmiddels is het gevaar geweken voor wit.
60…Ke7
Dit is uiterst riskant, maar zwart kan het vege lijf nog redden. Als Anne in elk geval een half puntje aan dit avontuur had willen overhouden, was 60…h4 wel zo verstandig geweest. Beide spelers halen een dame na 61. Kxf8 h3 62. Kg7 h2 63. f8=D h1=D en hoewel het gevaarlijk lijkt met dame plus paard in de aanval, heeft zwart in feite niets te vrezen. Mits zij natuurlijk niet in een tactisch valletje trapt.
61. Pc6+
61…Kd7??
Ach en wee, dit gun je je ergste vijand niet. Hier staat de koning maximaal ongunstig. Waarom dat is, zien we zo.
Ze had wederom naar het illustere veld d6 gemoeten. Maar als de vermoeidheid je parten speelt, de varianten je gaan duizelen, vaar je blindelings op algemene wetten. Een van die wetten luidt: ga niet op een veld staan met je koning, waardoor je tegenstander straks dame met schaak kan halen. En ja, veld d6 is zo’n veld. Hadden we niet al eerder geconstateerd dat die koning daar al had moeten staan. Gek genoeg levert het hier ook nog een halfje op. 61…Kd6! Een mogelijk zettenverloop luidt dan: 62. Kxf8 c2 63. Kg7 c1=D Zwart heeft al een dame en mag dus f8D met schaak gewoon toelaten. 64. f8=D+ (zie analysediagram)
64…Kd5 en ondanks allerlei schaakjes van wits zijde, heeft zwart niets meer te vrezen. [En dan vooral niet 64…Kxc6?? omdat je dan alsnog getruct wordt… 65. Dc8+]
62. Kxf8 Kxc6
Uit nood geboren, maar het helpt niet meer. Ongetwijfeld had Anne haar zinnen gezet op 62…c2 en kwam zij nu tot de vreselijke conclusie dat haar koning tactisch verkeerd staat. Met 63. Pe5+ Ke6 64. Pd3 houdt wit de pion tegen en dan is zwart te laat.
63. Ke7 b4
Wat een hard gelag moet dit voor haar geweest zijn. De dame van Michiels is natuurlijk superieur aan de vijf zwarte pionnen. Het tweede ongelukkige toeval openbaart zich nu na 63…c2 want de zwarte dame gaat met een röntgenschaakje verloren: 64. f8=D c1=D 65. Dc8+
64. f8=D Kb5 65. Kd6 b3 66. Kd5 c2 67. Da3
Donner zou hier schrijven dat de speler die dit overkomt, ‘verbrijzeld de zaal uit beent.’
1-0
(De foto’s zijn van Ab Scheel)
