Van Kampen en Ducarmon draaien mee in top bij EK

De individuele Europese Kampioenschappenworden dit jaar in Jerusalem in Israël gehouden. Niet veel Nederlanders zijn afgereisd naar dit illustere oord, maar met de GM’s Robin van Kampen, Benjamin Bok en David Klein, IM Quinten Ducarmon en Jorgen Henseler heeft Nederland toch wel een paar ijzers in het vuur.

Na vier ronden hebben Van Kampen en Ducarmon beide 3 punten. Bok maakte een valse start: hij staat op 50% evenals Klein, die een beetje een ‘jojo-toernooi’ aan het spelen is. Winnen van de op papier zwakkeren, verliezen van de sterkeren. Henseler heeft 1 punt.

Van Kampen wacht morgen een vuurproef als hij het aan tafel twee mag opnemen tegen GM Vitiugov, rating 2735. Ducarmon mag ook aan de bak met GM Bartel (2631). Dat hij de sterke Pool tegenover zich krijgt, heeft hij te danken aan de winst in de vierde ronde op de sterke Israëlische grootmeester Postny (2647).

(Links Quinten Ducarmon in zijn laatste ronde partij van het toernooi in Vlissingen, twee jaar geleden. De foto is genomen door De Pion/Roosendaal).

Ik heb deze partij nader onder de loep genomen (zie analyse hieronder).

Ducarmon toont zich tevreden met een puntendeling maar Postny gaat die diverse malen uit de weg. Als hij dan zijn hand heeft overspeeld, moet hij eerst één pion, later nog tweede inboeten. Er ontstaat een eindspel met ongelijke lopers, waarin zwart op het eerste gezicht remisekansen lijkt te hebben, maar Ducarmon toont aan dat hij over een uitstekende techniek beschikt en tikt het eindspel met speels gemak uit.

Op het moment van schrijven heeft één speler de leiding in handen, de Oekraïner Anton Korobov. Hij is de enige met 100% maar wordt op de voet gevolgd door een achttal spelers met slechts een half puntje minder.

De stand aan kop van de ranglijst na 4 ronden:

De persoonlijke verrichtingen van de Nederlandse spelers tot dusver:

ANALYSE

Ik heb even alle partijen, die tot dusver beschikbaar waren van de Nederlandse spelers verzameld. Die kunt u bekijken via de viewer (of downloaden met de link hieronder). Voor de analyse van de partij Ducarmon-Postny moet u even naar beneden scrollen.

Ducarmon, Quinten – Postny, Evgeny

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7

6. Lxc6

Een slimme keuze om, ondanks het tempoverlies alsnog te kiezen voor de ruilvariant van het Spaans. Het tempoverlies wordt gecompenseerd door het feit dat het paard wat onhandig staat op f6 en zwart bijvoorbeeld nu geen … f7-f6 meer heeft.

6…dxc6 7. d3 Pd7 8. Pbd2 f6 8…O-O is de gebruikelijke voortzetting hier.

9. Pc4 9. Ph4 g6 10. Pc4 is onder meer door Malakhov en Timman gespeeld.

9…Pf8

10. d4

nog altijd in de voetsporen van Cuartas-Ivanisevic, 2012. 10. Ph4 is hier ook een zet.

10…exd4 11. Pxd4 Pe6 12. Pxe6 12. Le3 kwam nog voor in Dumpor-Nikolic, 2007.

12…Lxe6

Ducarmon heeft eigen ideeën over deze stelling.

13. Pa5 Dc8 14. Dh5+ Lf7 15. Df3

15…O-O Zwart kon ook het lastige paard op a5 een schop geven met 15…Lb4 16. Pb3 en dan rokeren. 16…O-O

16. Lf4 Te8 17. a3 Lf8 18. Tfe1 c5

Zwart is langzaam bezig om … b6 voor te bereiden.

19. e5?!

Dit geeft wat witte velden uit handen. Na deze zet lijkt het erop dat de stelling een beetje uit wits handen glipt. Met 19. Dg3 was de stelling compleet in evenwicht.

19…b6 20. Pc6 Df5 21. Tad1

Niet bevreesd voor

21…Lh5 22. Dd5+ Lf7 23. Df3

Het is duidelijk dat de witspeler tevreden is met remise.

23…g5

Maar de zwartspeler duidelijk niet!

24. Lc1 Dxf3 25. gxf3 Lh5 26. Kg2 Te6

Het is een gekke stelling, het paard heeft nauwelijks velden, maar de velden die het krijgt, zijn niet zo slecht!

27. Pd8 Te8 28. Pc6 Te6 29. Pd8 Txe5

Tja, als je geen remise wilt, moet je er iets van zien te maken.

30. Txe5 fxe5 31. Lxg5 Ld6 32. Te1 Kg7 33. Lh4 Kg6 34. f4

Ducarmon moet iets ondernemen anders zou het paard inderdaad ooit in de problemen kunnen komen.

34…exf4 35. f3 Kf5

36. Td1?!

De toren doet hier hoegenaamd niets. Het is begrijpelijk dat wit de zwarte toren opgesloten wil houden, maar hij diende toch echt 36. Pc6 te spelen. Het paard kan dan via e7 opnieuw in het spel gebracht worden.

36…Le5?! Na 36…Le8 om het schaakje op d5 te ontkrachten, was de omsingeling van het paard ernstig aan het worden. Zwart kan dan met … Ld6-e5-f6 langzaam maar zeker aan een verovering daarvan gaan denken.

37. Td7?!

Wederom was 37. Pc6 de geijkte zet. Met als mogelijk vervolg: 37…Ld6 [37…Lf6 38. Td5+] 38. Td5+ Kg6 39. Pd8= en nu staan de zwarte stukken ook aardig gebonden.

37…Le8

Opnieuw pakken zich weer donkere wolken samen.

38. Te7 38. Txh7 Lxb2

38…Lf6?!

Maar gelukkig speelt Postny het ook allemaal niet even optimaal.

Ook 38…Txd8?! 39. Txe5+ Kxe5 40. Lxd8= was geen probleem voor wit.

Met 38…Lg6! kon zwart het echter alsnog gaan proberen.

39. Lxf6 Txd8

Vooral niet 39…Kxf6?? wegens 40. Txe8

40. Lc3

In deze stelling met ongelijke lopers heeft wit geen enkel probleem meer. Zijn toren en loper staan beide heel actief.

40…h5?! 41. h4!

Legt de pion vast, maar ontneemt vooral veld g5 aan de zwarte koning.

41…Lb5 42. Th7 Ook 42. Txc7 kwam in aanmerking.

42…Kg6?! Nauwkeurig was 42…Le8 43. Txc7 Ke6 <onduidelijk> waarna het toch allemaal gelijk zal zijn.

43. Tg7+ Kh6 44. Txc7

Nu is het zelfs gunstiger geworden voor wit. De zwarte koning staat wat afzijdig.

44…Tg8+ Hij kon ook de toren verdrijven van de zevende rij, maar na 44…Td7 45. Tc8 Td6 46. Tf8 Tg6+ 47. Kf2 Te6 48. Txf4 heeft wit alle kansen aan zijn zijde.

45. Kf2 Te8 46. Tf7

Daar gaat het om: pion f4 valt niet meer te verdedigen.

46…Te2+ 47. Kg1 Le8 48. Txf4 Te6

Postny heeft terecht ingeschat dat pion c2 van geen belang is. 48…Txc2 49. Tf6+ Kh7 50. Txb6 zou hem inderdaad al in een heel problematische stelling hebben gebracht.

49. Tf8 Kh7 50. Kf2

Het is nog niet klip en klaar hoe wit de winst kan afdwingen, maar feit is wel dat zwart nauwelijks een fatsoenlijke voortzetting voor handen heeft.

50…b5

Omdat Lc3 zo sterk is, wil de zwartspeler hem aan de tand gaan voelen.

Zowel na 50…Lb5 51. f4

als 50…a5 speelt wit 51. f4 met de dreiging f4-f5 en Th8#.

51. f4 b4

Nu moet hij wel want f5 werd te sterk.

52. axb4 cxb4 53. Lxb4 Kg7 54. Tf5

Wit heeft inmiddels twee pluspionnen, maar nu moet hij nog techniek tonen. En die blijkt Ducarmon in overvloed te hebben!

54…Lg6 55. Lc3+ Sterk lijkt mij ook 55. Tc5 om c2 te dekken en vooral om f4-f5 in de stelling te brengen.

55…Kh7 56. Tf8 Te8 57. Txe8

Ducarmon heeft voldoende vertrouwen in zijn eigen techniek. Na ruil van de torens ontstaat er het verraderlijke eindspel met ongelijke lopers dat vaak, ondanks de materiele achterstand van pionnen, remise kan zijn.

57…Lxe8 58. Ld2

Noodzakelijk want anders zou c2 verloren gaan.

58…Kg6

Maar nu krijgt de zwarte koning mooie velden tot zijn beschikking.

59. Ke3 Kf5 60. c4!

Uiteraard! Deze pion moet het vuile werk opknappen. Als zwart niets doet, speelt wit zijn koning en c-pion naar voren.

60…Kg4

Postny is op zoek naar tegenspel. Even dacht ik dat zwart een kans op een soort blokkade had met 60…Lg6 Maar dat blijkt een illusie te zijn na 61. Kd4 Ke6 62. b4 Le8 63. Kc5 en de opmars met b4-b5 kan niet meer voorkomen worden. In de regel wint de partij met twee vrijpionnnen (meer) als die zo ver mogelijk van elkaar liggen. De b- en de f-lijn zijn inderdaad ver genoeg!

61. Ke4!

Correct gezien! Pion h4 is van geen enkel belang. De opmars van de f-pion is nu essentieel. Als wit krampachtig gaat vasthouden aan zijn h-pion kan hij geen vorderingen maken. 61. Le1 Kf5

61…Kxh4 61…Ld7 62. Ke5 Lf5 63. c5+-

62. f5!

Zo heeft Ld2 veld g5 onder controle en kan wit zijn koning vrijelijk bewegen.

62…Kg4 63. c5

Het moet van twee vrijpionnen komen, de zwarte koning is afgedreven en kan niet meer helpen. Ducarmon houdt nog even de mogelijkheid Lf4 in de stelling om het mogelijke tegenspel van zwart met zijn h-pion in de kiem te smoren.

63…h4 64. Lf4

Heel profylactisch en goed gespeeld. Er was ook niets tegen 64. f6 Kh5 65. Ke5 h3 66. Lf4 Kg6 67. Ke6 Lb5 68. Ke7 en een van de twee witte vrijpionnen gaat naar dame.

64…a5 65. Ke5 Kh5 66. Ke6

Zolang Lf4 en pion f5 samen mooie velden bestrijken, heeft wit alle tijd om zijn koning naar binnen te spelen.

66…h3 67. Lh2 Kg5 68. f6 Zwart had geen zin om zich de varianten na 68. f6 Kg6 69. Ke7 Lf7 70. c6 te laten bewijzen.

1-0

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.