Ook Benjamin Bok naar BPB Limburg Open

Eén van de jongere grootmeesters die aan het Open Limburgs Kampioenschap deelnemen, is Benjamin Bok. Hieronder zien jullie hoe het Brabants talent de sterke grootmeester Maxim Rodshtein met kleine middelen van het bord speelt. Maxim Rodshtein is niet de eerste de beste grootmeester. Deze Israëlische speler werd in 2006 in Griekenland wereldkampioen onder 16 jaar en heeft zich daarna ontwikkeld tot één van de beste schakers ter wereld. Aronian erkende zijn talent en nodigde in 2008 Rodshtein uit om zijn secondant te worden.

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6

Met deze zet wordt de Berlijnse Verdediging van het Spaans ingeleid. De naam van de opening is wellicht te danken aan Baron von der Lasa (zie onder). Mede dankzij deze Berlijnse opening wist Kramnik de angel uit het witte systeem van Kasparov te halen Kramnik werd hierdoor in 2000 de 14-de wereldkampioen.

4.d3

Deze bescheiden opzet werd in 1836 al gespeeld in de partij Von Heydebrand und der Lasa en Salpius. De witspeler was een baron die genoemd wordt als één van de ontwikkelaars van de Berliner Schachschule. Verder heeft hij na de dood van Bilguer het bekende boek "Handbuch der…."(de Grote Bilguer) verder afgerond en uitgebracht onder de naam van Bilguer. Von Heydebrand ondertekende zijn brieven meestal met "von der Lasa". Soms echter zag men ook "Von Heydebrand" als onderschrift staan. De Pruisische koning Wilhelm I maakte het volgende grapje over deze verwarring:" Guten Tag, lieber Heydebrand! Was macht von der Lasa?

4…Lc5

Een liefhebber van deze loperzet was de grote romantische aanvalsspeler Adolf Anderssen.

Of 4…Pd4 5.Pxd4 exd4 6.Lg5 h6 7.Lh4 g5 8.Lg3 Ld6? 9.e5

en wit won hout in Von Heydebrand und der L,T-Salpius/Berlin 1836

5.Lxc6

Wit speelt wel erg pretentieloos, zou je op het eerste gezicht denken. Eerst speelt hij het bescheiden zetje 4.d3 en vervolgens neemt hij vrijwillig afscheid van zijn loperpaar. Troost u, de witte opzet is al honderden malen gespeeld en niet door de minsten. Svidler, Nepomniachtchi, Ivanchuk, Zvjagninsev en Vachier Lagrave hebben met succes enkele partijen met dit systeem gespeeld. Maar ook Anand, Topalov en Shirov hebben zich al eens bediend met deze variant.

Hieronder treffen jullie de stampartij waarin Anderssen al blijk gaf van zijn tactische kwaliteiten. 5.0–0 Pd4 6.Pxd4 Lxd4 7.c3 Lb6 8.Lg5 h6 9.Lh4 c6 10.Lc4 g5 11.Lg3 d6 12.h3 h5 13.d4 h4 14.Lh2 De7 15.Pd2 g4 16.dxe5 dxe5 17.hxg4 Pxg4 18.Le2 Tg8 19.Pc4 Lc7 20.Dd2 b5 21.Pe3 Dg5 22.Lxg4 Lxg4 23.f3 Lb6 24.Tae1 Td8 25.Df2 Lh3 26.f4

Zwart heeft alle stukken in stelling gebracht en de tijd is aangebroken voor de slotcombinatie. 26…Dxg2+! 27.Dxg2 Lxe3+ 28.Txe3 Txg2+ 29.Kh1 Txh2+ 30.Kxh2 Lxf1 0–1 Loewenthal,J-Anderssen,A/London 1851

5…dxc6 6.0–0 Lg4 7.h3 Lxf3 8.Dxf3 0–0

Er is een gebalanceerde stelling ontstaan waarbij wit de betere pionnenstructuur heeft en zwart beschikking heeft over een halfopen lijn. De stelling ziet er gelijk uit maar bevat nog voldoende ruimte om een strategisch gevecht in het middenspel aan te gaan. Wit heeft twee plannen: Een aanval op de damevleugel met b2-b4 en a2-a4 gevolgd door b4-b5 óf een aanval op de koningsvleugel (en veld e5) met een goed getimed f2-f4.

Het meest geliefd is 8…Pd7 9.Pd2 waarna zwart de keuze heeft uit het veilige, dameloze 9…Df6 10.Dxf6 Pxf6 11.Pc4 Pd7 12.Ld2 f6 13.a4 Pf8 14.b4 Ld6= Bacrot,E (2691)-Fressinet,L (2673)/Pau 2008 of het ondernemende 9…De7 10.Pc4 f6 11.a4 Pf8 12.c3 (Of 12.Ld2 Pe6 13.Tab1 0–0 14.b4 Ld6 15.b5 c5 16.Le3 Dd7 17.g3 b6 Inarkiev,E (2680)-Jakovenko,D (2713)/Khanty-Mansiysk RUS 2013) 12…a5 Anand,V (2788)-Naiditsch,A (2697)/Mainz 2009

9.Pd2 Pd7 10.Pc4 a5

Het alternatief is het überdecken van pion e5 met 10…De7 11.Le3 Ld6 12.a4 a5 13.Dg4 b6 14.Lh6 f6 15.Pe3 Tf7 16.Pf5 Df8 17.h4 Kh8 met initiatief voor wit in Majdan,J (2384)-Zawadzka,J (2377)/ Wroclaw POL 2013

11.a4 Te8 12.Dg3 De7 13.Kh1 Ld6 14.Lh6 Df6 15.Ld2

Neemt pion a5 op de korrel. Een manier om te verdedigen tegen een aanval is S,T,W en D. Het s(laan) van de aanvaller (loper of paard) is niet mogelijk. De pion kan niet w(ijken), maar met 15….b7-b6 kon zwart de pion d(ekken). Bok kiest voor het t(ussenplaatsen).

15…Lb4

Natuurlijk zou zwart graag zijn "slechte" loper willen afruilen. De vraag is echter of dat op dit moment en op deze manier moet gebeuren.

16.c3

Ondanks de "tamme" opzet wil wit graag strijden. Na de tekstzet is de witte dameloper ook enigszins gedevalueerd en staat het gelijk. Wellicht beter is 16.Lxb4 axb4 17.f4 Dg6 18.Df2 b6 en de witte stelling speelt zich iets gemakkelijker.

16…Ld6 17.f4

Dit is een van de witte ideeën: Het maken van een Hebel om veld e5 aan te tasten en eventueel de f-lijn te openen.

17…Dg6 Dit is de standaardreactie.

18.Df3

Nu de witte dame zich op de f-lijn verschuilt, neemt Bok zijn kans meteen waar.

18…f5!

Met het vormen van dit "zenuwblok" verkrijgt zwart volledig gelijk spel. Dat is datgene waar de Berlijnse Verdediger naar verlangt!

19.exf5 Dxf5 20.Dg3

Door de dames op het bord te houden, probeert wit zijn aanvalskansen te vergroten. Na 20.fxe5 Dxf3 21.Txf3 Pxe5 22.Pxe5 Txe5 is de remisemarge erg groot.

20…Dg6

Dit was het idee van zwart. Na dameruil is de zwarte pionnenstructuur niet moeders mooiste maar de dynamiek van de zwarte stukken compenseert veel. Na de opmars 20…e4!? 21.d4 Dd5 22.Pe5 Pxe5 23.fxe5 Lxe5 24.dxe5 Dxd2 heeft zwart minder moeite om gelijk spel te houden.

21.Dxg6 hxg6 22.Tae1 exf4 23.Txe8+ Txe8 24.Lxf4 Lxf4 25.Txf4 b6 26.Tg4 Te1+ 27.Kh2 Kf7=

Er is een gelijke stelling ontstaan. Zo’n 20 jaar geleden werd in deze stelling de handen gedrukt en een biertje aan de bar gedronken. Tegenwoordig wordt het schaken anders benaderd. In gelijke stelling wordt doorgespeeld. De huidige generatie knokt verder, speelt eindspelen uit en tergt het concentratievermogen en geduld van de tegenstander.

28.Td4?!

En daar is hij al. De eerste onnauwkeurigheid van wit. De zet is geen blunder maar geeft zwart gelegenheid om gebruik te maken van zijn aanknopingspunt (pion a4).

28…Pc5 29.Tf4+ Ke8 30.d4 Pxa4

En zwart staat een pion voor. De partij is hiermee niet beslist. Nee, zwart heeft nu materiële compensatie voor zijn positionele malheur. De zwarte g-pionnen blijven kwetsbaar en ook de pionnenmeerderheid op de damevleugel lijkt geen gewicht in de schaal te leggen. Wit moet echter alert zijn dat zijn b-pion niet verloren gaat.

31.Tf3 Te2 32.b3 Pb2 33.Pe5 c5

Met deze Hebel verhoogt Bok de druk op de witte stelling.

34.Pxg6?

Eén van The Seven Deadly Chess Sins (Rowson) is Egoism (gedeeltelijk Gluttony) waarbij een speler zijn eigen kansen danig overschat. In dit geval had Rodshtein zijn gevoel voor gevaar moeten volgen. Het witte paard is nu ver van het echte strijdtoneel verwijderd en zal te laat komen bij een mogelijke verdediging. Bok ziet zijn kans schoon en slaat toe op de vleugel waar hij het sterkst is. 3

4…c4!

Deze zet bezegelt het witte lot: Er wordt een vrijpion gecreëerd op de a-lijn. Diegenen die de laatste partijen van Magnus Carlsen hebben gevolgd, weten inmiddels het gevaar van de ver opgerukte a-pion.

35.Tf8+ Kd7 36.Tf7+ Kd6 37.bxc4 Pxc4 38.Txg7

en hiermee heeft wit de zwakke g-pionnen veroverd. De prijs is echter hoog!

38…a4 39.Tf7 a3 40.Tf1 Txg2+ 0–1

Slotstelling

Bam! Met deze petite combinaison haalt Bok een fraaie overwinning. Deze partij is kenmerkend voor de stijl van Benjamin. Hij zet de partijen gedegen en stevig op. Een hoog concentratievermogen en geduld, gepaard gaande met een grote dosis talent, brengen zijn tegenstanders tot wankelen…..ook de grote jongens!

Noot van de redactie:

We stellen het zeer op prijs dat Tom Bus regelmatig voor Schaaksite analyses publiceert. Hieronder treft u via de viewer deze analyse en tegelijkertijd ook eerdere analyses aan die Tom voor Schaaksite heeft samengesteld.

2 Reacties

  1. Avatar
    Enno Noordhoff 15 april 2015

    Misschien handig om bovenaan bij de partij even te vermelden wie de spelers zijn. Lijkt me weggevallen te zijn.

  2. Avatar
    arjo1982 15 april 2015

    Dat staat vermeld in de inleidende tekst.

    <Eén van de jongere grootmeesters die aan het Open Limburgs Kampioenschap deelnemen, is Benjamin Bok. Hieronder zien jullie hoe het Brabants talent de sterke grootmeester Maxim Rodshtein met kleine middelen van het bord speelt.>

    Wel is een beetje onduidelijk dat je uit het commentaar moet halen dat Bok met zwart speelt…

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.