‘IJslands gambiet’: de Koude Oorlog als schaakpartij
IJslands Gambiet – de roman
Schaken en schrijvers. Het blijft een vruchtbare combinatie. De Schaaknovelle van Stefan Zweig en Het paneel van Vlaanderen van Arturo Pérez-Reverte hebben er sinds kort een nieuw broertje bij: IJslands Gambiet van de Leuvense auteur Dominique Biebau (°1977).
IJslands Gambiet draait om Maxim Boelgakov, een Russische schaker en meestervervalser, die in volle Koude Oorlog vermoord wordt teruggevonden in een hotelkamer in Reykjavik. Naast hem ligt een cryptisch manuscript waarin hij zijn moordenaar aanwijst. Jammer genoeg ontbreekt er een cruciaal deel van de tekst.
Een speurder stort zich op de zaak en probeert het document te vervolledigen.
Het manuscript telt – niet toevallig – 64 hoofdstukken en staat vol cryptische verwijzingen naar een schaakpartij. Door de code te breken kan de lezer de dader van de moord ontmaskeren. De eigenlijke oplossing zit verborgen in een verzegeld hoofdstuk. Sinds het verschijnen van de roman, een maand geleden, verschenen er al verschillende lovende recensies over het boek o.a. in Dag Allemaal en de Nederlandse krant Trouw. Ook op knack.be, cuttingedge.be en iedereenleest.be werd het boek met lof overladen.
IJslands Gambiet telt zo’n 200 bladzijden en is verschenen bij Uitgeverij Vrijdag. Het boek kost 19.95 EUR.
Recentie Trouw: Lees hier (pdf)
Het schaakspel komt vaker voor in de literatuur en in films. Meestal is het schaaktechnisch onzin, maar dat kun je alleen maar controleren als je het boek leest. Overigens lijkt de naam van de hoofdpersoon Maxim Boelgakov afgeleid van de schrijver Michael Boelgakov, die een satire over het Sovjet regiem en de dictatuur van Stalin schreef.
In de TV-serie Midsomer Murders heet een aflevering: The Sicilian Defence en daar wordt een geniale, maar gestoorde schaker opgevoerd, die de Russische wereldkampioen met zijn variant van het Siciliaans verslaat.
Het thema Fischer-Spasski komt blijkbaar vaker terug, maar ook hier klopt het schaaktechnisch niet, hoewel de zettenreeks wel wordt gegeven.