Overleeft het Max Euwe Centrum de Amsterdamse crisis?
1. Nieuwe bezuinigingen in Amsterdam
Zo moet Artis ca. een miljoen inleveren (van de €4,7 miljoen) en en passant wordt hierbij verwezen naar Blijdorp in Rotterdam dat aanzienlijk minder subsidie krijgt ( €0,8 miljoen). De Openbare Bibliotheek Amsterdam moet 1 miljoen inleveren op een totaal van €26,6 miljoen. Circus Elleboog verliest de volledige subsidie van €0,8 miljoen.Vorige week werden er in Amsterdam nieuwe bezuinigingen aangekondigd in orde van grootte van 25 miljoen. Sommige instellingen worden gekort en andere instellingen verliezen hun volledige subsidie.
Het Max Euwe Centrum verliest ook de volledige subsidie van €29.250 met ingang van 2016. Dit is een enorme tegenvaller omdat hiermee in een klap ruim 30% van de inkomsten wordt weggevaagd. Het was geen verrassing want al eerder was bekend dat het Max Euwe Centrum op de lijst van de ambtenaren stond. Het zou niet meer passen binnen de afspraken in het nieuwe coalitie akkoord en het gewenste beleid van VVD, D66 en SP in Amsterdam.
Vergelijk het maar met de KNSB waar de subsidies ca.25 % waren van de inkomsten in 2014. Stel dat deze subsidies in een keer zouden worden stopgezet. Dan zou dit voor de KNSB ook een ramp zijn. (In 2015 verwacht de KNSB minder subsidies dan in 2014 en in 2016 nog eens (eenmalig?) €27.000 minder.)
2. Bestaansrecht MEC aangetast?
Wordt met ruim 30 % minder inkomsten het bestaansrecht van het MEC aangetast?
Dat houdt volgens manager Eddy Sibbing in dat het centrum op zoek moet naar externe financiering. ‘We zijn al jaren op zoek naar sponsors, maar dat is de afgelopen vijf jaar met de crisis alleen maar lastiger geworden. Dit is heel slecht nieuws. De subsidie is cruciaal voor ons voortbestaan.’
Nog niet zo lang geleden moest het MEC ook al bezuinigen om een financieel gezonde toekomst tegemoet te kunnen gaan. Algemene kosten werden verlaagd, vrijwilligersvergoedingen werden gestopt en zo waren er nog enkele maatregelen die tot besparingen moesten leiden. De financiële situatie van het MEC is nog steeds fragiel door het ontbreken van een hoofdsponsor en nu komt het vervallen van de Amsterdamse subsidie hier nog eens bij.
Het zou toch erg jammer zijn als het MEC, precies 30 jaar na de oprichting, de deuren zou moeten sluiten.
3. Hoe nu verder?
Alhoewel de gemeenteraad van Amsterdam begin juli aan zet is gaan we er voorlopig vanuit dat de kans heel erg klein is dat het MEC zal worden ontzien. Een belangrijk punt is nog wel dat het MEC al bijna dertig jaar een (waarderings)subsidie krijgt en dit kan misschien helpen de scherpe kantjes van de bezuiniging af te halen. Alle beetjes helpen.
a. KNSB
Als het MEC een nationale (museale en bibliothecaire) functie vervult dan is het goed eerst te kijken welke landelijke bijdragen mogelijk zijn. Alle verenigingsleden van de KNSB leveren een bescheiden bijdrage aan het MEC via de jaarlijkse contributie. Het ligt voor de hand na te denken of niet alle leden van de KNSB een bijdrage zouden kunnen leveren en of de zeer bescheiden jaarlijkse bijdrage iets royaler mag zijn. Maak er bijvoorbeeld een Euwe-daalder van, maar een Euwe-euro zou ook al een aardig begin zijn.(Is de bijdrage (nu €0,60 cent per jaar/per verenigingslid) ooit wel eens verhoogd?)
De Bondsraad komt op zaterdag 13 juni bijeen en ze zouden een eerste gedachtewisseling kunnen voeren over de situatie bij het MEC. Eind november kunnen ze dan over eventuele steun een definitief besluit nemen. De huidige jaarlijkse bijdrage ligt rond de €10.000.
b. MEC on Tour
Regionale bonden en verenigingen zouden meer aandacht kunnen besteden aan het MEC en het MEC zou meer diensten kunnen aanbieden aan de regio’s. Ook bij grote (schaak) evenementen zou een plaats inruimen voor het MEC een idee kunnen zijn. Ervaringen tot op heden zijn dat de regionale bonden en verenigingen relatief weinig aandacht besteden aan het MEC op hun sites. Maar hier moet veel meer mogelijk zijn.
Het MEC gebruikt de mogelijkheden die Schaaksite.nl en de Schaakbond bieden om nieuws te delen.
c. Sponsors en donateurs
Dit is natuurlijk een open deur. Maar belangrijk is dat het MEC de status heeft van een culturele ANBI en dit biedt voor sponsors en donateurs (De Vrienden van Euwe) extra fiscale voordelen.
d. Museale en bibliothecaire exposure
Kunst & Cultuur heeft al jarenlang te maken met minder subsidies en moet steeds meer zelf de broek ophouden. Misschien dat de bevriende musea in Amsterdam steun zouden kunnen bieden bij het nadenken over de positionering/marketing van het MEC. Het Rijksmuseum heeft bijvoorbeeld veel schaakkunst en samenwerking op dit punt is misschien een te onderzoeken mogelijkheid. Goliath die David een beetje wil helpen.
Ook de Openbare Bibliotheek Amsterdam moet een miljoen inleveren van de €26,6 miljoen. Liggen hier misschien nog mogelijkheden tot samenwerking? Digitalisering van de boeken uit de collectie waarvan het auteursrecht is verlopen?
Kees Schrijvers opperde op Utrechtschaak.nl te onderzoeken of het onderbrengen van het MEC bij de OBA tot de praktische mogelijkheden behoort. Afgezien van de beschikbare ruimte hoeft het ook niet helemaal voor niets want nu zijn er ook huisvestingskosten. Overigens een prima locatie!
4. Aan de slag
Laat de schaakwereld maar aan de slag gaan om creatieve oplossingen te bedenken waarmee de doelstellingen van de Stichting Max Euwe Centrum gerealiseerd kunnen worden.
Jullie reacties zijn meer dan welkom!
Kan schaaksite.nl geen onderdeel worden van het MEC? Dan kan de culturele functie digitaal worden verspreid en wordt doneren aan schaaksite aftrekbaar als gift…
Toevallig viel vandaag de nieuwsbrief in de bus, met daarin o.a. de Staat van baten en lasten over 2014.
Baten: 93.504 euro
Lasten: 83.008 euro
Positief saldo: 10.496 euro
Van die 83.008 euro is 43.480 euro huisvestingskosten, 24.935 euro personeelskosten en 14.593 overige kosten.
Goed om deze cijfers erbij te zien. Natuurlijk moet je in de eerste plaats zoeken naar nieuwe inkomsten. Maar het is duidelijk dat als je die niet vindt, het MEC moet verhuizen. Dat is veruit het grootste bedrag op het hele overzicht, terwijl aan de batenkant de 29.000 euro subsidie het grootste bedrag is.
Als je heel (schakend) Nederland wil laten betalen voor het MEC, dan is het onlogisch om vast te blijven houden aan een peperdure locatie aan de rand van het land. Kies in plaats daarvan voor een goedkope centrale locatie.
Ze zitten juist heel centraal (het centrum van de wereld zelfs, volgens Donner). Dat maakt het zo duur.
Ik vraag me af of de Limburgse, Friese en Zeeuwse schakers het daarmee eens zijn…
Los daarvan: €43.480 op jaarbasis vertegenwoordigt bij een rente van 5% een hypotheekwaarde van €869.000. Ik laat gemakshalve behalve huur of hypotheekrente de andere kosten even buiten beschouwing. Nu kun je voor die 8 ton een aardig optrekje aanschaffen, zou je denken. Niettemin zit het MEC slechts in een bescheiden hoekje op de eerste verdieping van een kantorencomplex. Weliswaar in Amsterdam, wat door sommige het centrum, door anderen het dieptepunt, van de wereld wordt genoemd. In het youtube filmpje dat via de website van het MEC is te vinden, laat ook eerlijk zien dat bijna niemand weet waar dat MEC dan precies verstopt zit.
Waarom niet in het Schaakhuis in Den Haag? Stad van koning en koningin. Historische plek.
De beste stuurlui staan natuurlijk aan wal maar ter stimulering van de discussie op onze site hetvolgende:
Kan de museale en bibliothecaire exposure nog omhoog?
Dit is een belangrijke punt bij het denken over de oplossingen.
Wat is nodig om meer bezoekers te krijgen?
Aantal bezoekers in 2014 was 2254 waarvan ca. 350 toeristen uit ca. 50 verschillende landen (80/20 regel)
A-Locatie?
Is er een A- locatie voorhanden (beter zichtbaar, veel toeristen, etc.)?of moeten we naar B- of C- locaties? Moet de vestigingsplaats belangrijk zijn geweest in het leven van Max Euwe? Dan komt Amsterdam op de eerste plaats, daarna Rotterdam en Tilburg?
Gratis of betaald?
Moet het bezoek gratis blijven of mag het iets kosten? (binnen de regels van de cultutrele ANBI) Aansluiten bij Museumjaarkaart, Amsterdampas of andere kortingsacties? (Hieraan worden dan wel weer extra (administratieve) eisen gesteld aan het MEC)
Samenwerking
Samenwerking met andere partijen in de stad. VVV (wandeling), musea, etc.
Een ton aan kosten en per jaar een 2000 mensen die als bezoeker geregistreerd zijn toont niet aan dat het Max Euwe Centrum een grote bekendheid en aantrekkingskracht heeft. En dat is al veel jaren zo. Het museum zou misschien naar het Haagse Schaakhuis overgeplaatst kunnen worden en de bibliotheek naar de Openbare Bibliotheek in Amsterdam. De ene jaarlijkse dag met schaken op het Max Euweplein kan iemand anders misschien wel verzorgen en veel andere activiteiten weet ik niet van het MEC. Het oefent niet veel aantrekkingskracht uit op schakers en draagt niet zo erg veel bij tot het opleven van het Nederlandse schaakleven. Zelfs als Amsterdammer merk ik weinig van het MEC, buiten Amsterdam zal de invloed nog veel minder zijn. Ik zal het niet erg missen.
Bedankt voor het medeleven en meedenken!
De post "huisvestingskosten" is echter veel meer dan alleen de kale huur. Denk dan aan servicekosten, schoonmaak, verzekeringen, onderhoud, etc.) De huur bedraagt op jaarbasis € 30.000. De gemeente Amsterdam heeft in 1991 bij de eigenaar bedongen dat een deel van het complex verhuurd moest worden aan non-profit organisaties tegen een (zeer) gereduceerd tarief.
Tot op heden hebben alleen de KNSB, Schaaksite, de RSB,SGA en de NOSBO aandacht besteed aan de subsidieperikelen bij het MEC.
Ik begrijp het voordeel van huren niet. Voor de handige vastgoedjongen is €30.000 misschien een sterk gereduceerd tarief, maar voor de eenvoudige sterveling is het gewoon veel geld dat in feite verdampt. Ik vraag me ook af wat Euwe, die zoals bekend een eenvoudig en sober leven leidde, zelf hiervan zou denken. Sommigen zullen zeggen: dat is maar een eurootje per lid, wat zeur je nu? Ik heb echter een ander voorstel. We verhogen de contributie niet met €1,00 per jaar, maar eenmalig met €30,00. Dan kan er gewoon ergens een leuk pand worden gekocht en hoeft er nooit meer huur te worden betaald.
Amsterdam is dan wel een A-locatie en belangrijk in het leven van Euwe, maar Amsterdam is te duur en slecht bereikbaar. Het aantal van 350 toeristen per jaar, oftewel 1 toerist per dag, geeft aan dat het ondanks de centrale dure A-locatie geen grote trekpleister is.
Als je op de kaart van Nederland zoekt naar een centrale plaats die belangrijk is geweest in het leven van Euwe, dan kom je vanzelf uit bij ….. Ermelo! Goed bereikbaar met het OV, als ook met de auto. Parkeren zal wel gratis zijn of twee kwartjes per uur. Ik vermoed dat in Ermelo wel een ruimte te vinden is voor minder dan €30.000 per jaar.
In de WK match van 1935 was de partij in Ermelo van groot belang. Het keerpunt in de match, waarbij Euwe de achterstand eindelijk gelijk trok door een overwinning met de zwarte stukken. Je zou met een beetje overdrijven kunnen stellen dat Euwe zonder Ermelo misschien geen wereldkampioen was geworden. En dat er dus zonder Ermelo ook geen MEC zou zijn geweest.
Het MEC is een goed opgezet schaakcentrum, maar heeft vooral een museale functie en een schaakbibliotheek. Het trekt wat minder bezoekers, dan je zou verwachten. Als het meer een ontmoetingscentrum voor schakers zou zijn, dat samenwerkt met schaakclubs en zich op schaaktoernooien laat zien, dan zou het aantrekkelijker worden voor sponsors. Het zou goed zijn als er een locatie gevonden wordt, waar het gemakkelijker binnenlopen is – een schaakhuis met schaakcafé. Wat toeristen betreft is Amsterdam het gunstigst, maar Den Haag zou ook kunnen, want daar is al zo’n schaakhuis.