Giri krijgt zware nederlaag te slikken

De Fide wereldbeker dreigt voor onze landgenoot Anish Giri te eindigen in de halve finales. Vandaag moest hij met wit een zware nederlaag incasseren tegen de Rus Peter Svidler. Wil Giri het toernooi nog een vervolg kunnen geven, zal hij morgen met zwart alles uit de kast moeten halen.

In de andere halve finale was de Oekraïner Pavel Eljanov voortdurend aan het roer in zijn partij tegen zijn voormalige landgenoot, maar tegenwoordig Russische rivaal Sergey Karjakin. Maar Karjakin ontsnapte met een blauw oog en een halfje.

Giri opende in zijn partij met 1. e4. Dat heeft hij vaker gedaan en hij heeft ook laten zien dat hij scherp kan spelen. Daar werd hij min of meer ook toe gedwongen omdat zijn tegenstander Svidler in het Spaans koos voor de zogenaamde Zaitsevvariant. Dat is een variant die Karpov koos in een van zijn WK-tweekampen tegen Kasparov. De stellingen die ontstaan in deze variant zijn over het algemeen bijzonder scherp. Er ontstaat een type stelling dat we kennen uit de Benoni. In een normale Benoni is het voor zwart moeilijk om een actie met … b7-b5 door te zetten. Vanuit het Spaans is dat al meteen gelukt. Daar staat tegenover dat zwart een paar andere aspecten uit de Benoni nog niet gerealiseerd heeft. In elk geval moet wit op de koningsvleugel zijn slag zien te slaan.

(Eén ding is duidelijk: het wordt steeds leger op het podium, nu er nog maar vier spelers overgebleven zijn…)

Zoals het in de partij ging, leek Giri inderdaad wat te hebben. Hij manoeuvreerde een aantal stukken in de richting van de vijandelijke koning. Maar ondertussen verwaarloosde hij de verdediging aan de andere kant van het bord. Juist datgene waar hij altijd zo goed in is, kwam vandaag niet uit de verf. Svidler kreeg min of meer vrije doortocht op de damevleugel, waardoor Giri wel alles of niets moest spelen op de terrein van de vijandelijke monarch. Dat ging hem helaas niet goed af. Toen hij zijn witveldige loper afstond tegen een zwart paard op a4, had ik er bij het volgen van deze partij niet zoveel vertrouwen meer in. Giri leek ook de wanhoop nabij, want hij gaf een pion, later nog een paard om hoe dan ook iets te bewerkstelligen. Dat bleek ijdele hoop. Svidler nam de geschenken dankbaar in ontvangst en pareerde betrekkelijk eenvoudig de belangrijkste dreigingen. Toen Giri zag dat zijn avontuur helemaal mislukt was, gaf hij op. Dat deed hij als een ware gentleman. Hij was bereid om een glimlachende Svidler te woord te staan en liep samen met de man die een eind heeft gemaakt aan zijn knappe ongeslagen status naar de uitgang.

Eén ding is zeker: Giri moet winnen! Hij heeft niets aan een remise, dus hij zal ijzer met handen moeten breken. Timman in zijn beste jaren slaagde er soms ook in om vanuit geslagen positie te herrijzen uit de as. Kan Giri dat ook? We gaan het morgen zien.

Zit u ook weer vanaf 12:00 uur op het puntje van uw stoel?

ANALYSE

Giri, Anish – Svidler, Peter

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 O-O 8. c3

Een uitnodiging tot het Marshallgambiet. Kennelijk heeft Giri daar iets op klaarliggen.

8…d6 8…d5 is het beroemde pionoffer van Marshall. De verwikkelingen beginnen na 9. exd5 Pxd5 10. Pxe5 Pxe5 11. Txe5 c6 en zwart staat klaar om met … Le7-d6, … Dd8-h4 op wits koning af te gaan.

9. h3 Lb7

En zo zijn we in de Zaitsevvariant van het Spaans beland. Een systeem dat Karpov graag speelde, onder meer in een van de WK-tweekampen tegen Kasparov.

10. d4 Te8 11. Pbd2

11…exd4

Zwart geeft de spanning op in het centrum, maar in ruil daarvoor, wil hij er een soort Benonistructuur van maken waarin hij het plan met … b5 al doorgezet heeft. 11…Lf8 12. a4 h6 13. Lc2 exd4 14. cxd4 Pb4 15. Lb1 c5 16. d5 Pd7 17. Ta3 f5 (zie analysediagram)

is de uitgangsstelling van een ongelooflijk gecompliceerde stelling die op het niveau van de WK-match tussen Kasparov en Karpov werd uitgevochten.

12. cxd4 Pd7 13. Pf1 Pa5 14. Lc2 Lf6 Ook hier kan 14…c5 15. d5 Pc4 16. b3

15. Tb1

Svidler, die deze stelling zelf ook met wit op het bord kreeg, speelde dit jaar tegen Kjartansson 15. P1h2

In een deze zomer gespeelde partij Yu Yangyi-Svidler vervolgde wit met 15. Lf4 maar hij bereikte niet zoveel.

15…c5 16. d5

Zo is de Benonistructuur ontstaan. Daarin zal wit het moeten hebben van zijn meerderheid in het centrum of aanvalskansen op de koningsvleugel. Zwart daarentegen staat heel goed op de damevleugel.

16…Pc4 17. b3 Pce5 18. P3h2

Omdat zwart minder ruimte heeft, wil wit liever geen stukken ruilen. Tenminste, alleen onder zijn voorwaarden.

18…Pg6 19. Pg3

Het nieuwe idee van Giri. Bekend waren nog 19. Ld2 en 19. Pe3.

19…Lc8 20. Tf1 Pb6

21. Pg4

Deze manoeuvre met Pf3-h2-g4 gedekt door pion h3, is ooit door Kasparov geïntroduceerd.

21…Lxg4 22. hxg4 h6

Hij permitteert zich een verzwakking van de koningsstelling. Maar Svidler wilde de dreiging g4-g5 permanent uit de stelling halen.

23. Pf5 Pe7 24. Pe3 b4 25. g3

Het stereotiepe plan: wit speelt Kg1-g2, gevolgd door Tf1-h1 en hij hoopt dan de koningsvleugel een aanval op touw te zetten.

25…a5

26. Kg2

Misschien onderschatte Giri het zwarte tegenspel op de damevleugel. Hier, of wellicht ook een zet eerder, kwam 26. a4 in aanmerking. Als wit het zwart initiatief op de damevleugel kan intomen, krijgt hij meer later meer kans voor de beoogde aanval.

26…a4 27. bxa4

Dit is een lelijke zet, maar andere mogelijkheden waren evenmin aantrekkelijk. 27. Th1 axb3 28. axb3 Ta2 komt tot analoge stellingsbeelden als in de partij.

27…Dd7 28. Dd3

Wit staat klaar voor e4-e5.

28…Pg6

29. Pf5?!

Deze vrolijke aanvalszet blijkt tegen te vallen. Het was nu hoog tijd om profylactisch te reageren. De zwarte pion op b4 wordt later een factor van betekenis. Derhalve lijkt mij 29. a3! de aangewezen zet waarna het ongeveer gelijk staat.

29…Pxa4 30. Lxa4?

Na het opgeven van deze loper komt de aanval volgens mij niet meer van de grond. Vermoedelijk was 30. Df3! de juiste zet. Er dreigt Pxh6+. Na 30…Dd8 31. Ld2 Pe5 32. De2 staat wit klaar voor f2-f4.

30…Txa4 31. Th1 De vraag is of Giri de schade beperkt kon houden met 31. Lf4 maar na 31…Pxf4+ 32. gxf4 Txa2 33. Th1 ziet de stelling er niet veelbelovend uit, zeker niet na 33…Ta3 en de aanval waar wit van droomt komt niet van de grond.

31…Pe7

Ook 31…Txa2 lijkt ook goed.

32. g5?!

Een poging om toch in elk geval de h-lijn open te krijgen. Maar deze actie is gebaseerd op een hersenschim.

Misschien kon wit de belangrijkste verdediger (Lf6) van zwart aan de tand voelen. Maar zwart kan op zijn beurt de belangrijkste aanvaller (Pf5) ruilen met 32. Lb2 Pxf5 33. gxf5 [33. Lxf6 Pe7 34. e5!? Txa2! en ook nu zit er geen beslissing in wits voordeel in. (34…gxf6? 35. e6! Db7 36. exf7+ Kxf7 37. Dh7+ met remise.)].

32…hxg5 33. Pe3

Tja, als het paard terug moet, dan is het over en sluiten.

33…Txa2 34. Ld2 Pg6

Svidler is niet meer bevreesd voor een paard op f5. Hij heeft zijn verdediging in orde en zijn pluspionnen beslissen de strijd in zijn voordeel.

35. Pf5 Pe5 36. De2 g6 37. Ph6+ Kg7

38. Pf5+

Altijd beter dan opgeven, maar het is duidelijk dat het tot niets leidt.

38…Kg8 39. Ph6+ Kg7 40. Pf5+ gxf5

Nu slaat hij het paard er toch maar af.

41. Dh5

De tijdcontrole is gehaald en Svidler kon op zijn gemak uitzoeken hoe hij het tegenspel tot nul reduceert.

41…Pg6

En hier gaf Giri zijn tegenstander een hand.

0-1

(De foto’s zijn gemaakt uit snapshots van de livestream uit het toernooi)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

7 Reacties

  1. Avatar
    Lucas 27 september 2015

    Geen schande, Svidler is een groot schaker. Dit bewijst overigens ook weer eens de betrekkelijkheid van het Elo-systeem.

  2. Avatar
    pieterpriems 27 september 2015

    Jammer! Zijn voorzichtige spel (een nieuwe Petrosjan?) was ie kwijt vandaag. Morgen dan maar weer de beuk erin en nu hopelijk met succes :-).

  3. Avatar
    Hondekop 28 september 2015

    Maar goed dat je met schaken niet met 0-3 kunt verliezen, want die uitslag was gisteren goed mogelijk geweest. Dus hoeft Giri vandaag maar één keer te scoren, maar daarvoor zal hij met zwart wel van speelstijl moeten veranderen ben ik bang. Ik vrees dat Pjotr zonder problemen remise maakt. Zonde dat één partij een verder behoorlijk gespeeld toernooi om zeep helpt.

  4. Avatar
    wimw 28 september 2015

    Giri was duidelijk aanvallend ingesteld en dan is het zuur, als het zo misgaat. De zet Lxa4 riep veel reactie op bij de commentatoren in de speelzaal. In zo’n scherpe stelling is het vinden van de juiste zet echter niet altijd gemakkelijk.

    Overigens is Svidler een heel sterke schaker, zevenvoudig Russisch kampioen, winnaar van de World Cup van 2011. In 2013 derde in het kandidatentoernooi achter Carlsen en Kramnik. Een jaar later in 2014 speelde hij met een ‘wild card’ daarin echter geen rol van betekenis.

    Maar toch jammer als hij zich ten koste van Giri hiervoor weer zou plaatsen, al komen ze elkaar daar dan weer tegen, want Giri plaatst zich vast wel op grond van zijn rating.

  5. Avatar
    Lucas 28 september 2015

    Als Svidler een sterkere schaker is dan Giri, en dat denk ik, dan is het niet raar dat hij doorgaat naar de finale.

    Aan de Elo-ratings hecht ik minder waarde; die zijn statistisch niet helemaal zuiver.

  6. Avatar
    mpvank 28 september 2015

    Eeeh, Elo-ratings zijn juist statistisch wél helemaal zuiver….

    Tegelijkertijd zegt 60 punten verschil natuurlijk niets als het over 1 of 2 partijen gaat.

    Dat is óók statistiek!

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.