Schaakrubrieken weekend 17 oktober 2015

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Hans Ree Gert Ligterink Hans Böhm Bab Wilders Johan Hut Rini Kuijf Henk Prins

Hans Ree

Carlsen was woedend

Razende Carlsen vloekt en smijt zijn pen op het bord’, schreef de Noorse televisiezender NRK bij een korte video over de desolate gemoedstoestand van de wereldkampioen na een paar nederlagen in het WK Blitz dat dinsdag en woensdag in Berlijn werd gespeeld. Die pen smeet hij na zijn nederlaag tegen Alexander Grisjtsjoek en daar bleef het niet bij. Hij spreidde zijn armen in vertwijfeling en vertrok zijn gelaat in akelige grimassen. Nog erger was het een paar ronden later na zijn nederlaag tegen Vassily Ivantsjoek, vooral toen er een applaus klonk voor Ivantsjoek . Zelfhaat en wanhoop, zo zien we het graag. We houden van de emotionele mensen die na een nederlaag de indruk wekken dat ze zich gaan verhangen, zoals Ivantsjoek vaak deed, of dat ze de wereld willen opblazen, zoals Kasparov toen hij nog schaakte. De sterren moeten lijden voor hun roem en hun geld, daar zijn tijdschriftenimperia op gebouwd . Op de dag dat ik het filmpje over Carlsens misbaar zag, zag ik ook in een van de tuinen van het Rijksmuseum bij het grote schaakbord twee schakers die in de regen met een paraplu onverstoorbaar hun partij speelden. Ik denk niet dat een van hen in razernij zou uitbarsten na een nederlaag. Die kalmte was ook mooi. In de dagen voor het kampioenschap blitz had Carlsen het wereldkampioenschap rapid gewonnen. Bij rapid kregen de spelers 15 minuten bedenktijd plus 10 seconden per zet, bij blitz 3 minuten plus 2 seconden per zet. Rapid is serieuzer, maar voor Carlsen was dat niet genoeg, hij wilde kampioen in alle categorieën zijn, zoals vorig jaar. Het blitzkampioenschap werd gewonnen door Alexander Grisjtsjoek en Carlsen werd daar zesde, met anderhalve punt achterst and. Partijen met korte bedenktijd zijn mooier als je ze live volgt dan achteraf, als je met hulp van een computer de fouten ziet. Als zo’n partij als de volgende live voorbij trekt, kijk je je ogen uit.

Viktor Bologan – Pavel Eljanov, WK Rapid Berlijn 2015

1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 Lf5 4. Pf3 e6 5. Le2 Pe7 6. 0-0 h6 7. Pbd2 Pd7 8. Pb3 g5 9. Pe1 Dc7 Dit kwam de laatste jaren vaak voor. In Anand – Giri, Vugar Gashimov Memorial 2015, deed wit nu 10. Lh5 en na felle strijd werd het remise. 10. f4 c5 11. c3 c4 12. Pd2 gxf4 13. Txf4 0-0-0 Ook dit wordt scherp. Zwart gaat wits centrum opblazen, maar zijn koning is niet helemaal veilig. 14. b3 f6 15. bxc4 fxe5 16. Tf1 Lg7 17. La3 Pb6 18. Lxe7 Dxe7 19. c5 Pd7 20. Da4 Pb8 21. Pd3 Dg5 22. c6 Pxc6 Dat zou iedereen doen in een rapidpartij, maar waarschijnlijk was het brutale 22…De3+ 23. Tf2 Lxd3 sterker. 23. Pc5 Wit heeft een sterke aanval gekregen. Na 23…Dxd2 wint wit met 24. La6. 23…De3+ 24. Tf2 Thf8 25. La6 Dxf2+

Nu lijkt het of zwart wint, want na 26. Kxf2 Lc2+ kan wit opgeven. 26. Kh1 Maar deze kalme zet leert anders. Hoewel wit een toren achter is, moet zwart nauwkeurig spelen om zich te redden. 26. . . Kb8 Hierna staat zwart verloren. Hij had 26…Td6 of 26…Kc7 moeten doen. 27. Lxb7 Ld3 28. Lxc6 Dxd2 29. Db4+ Met 29. Tb1+ was er een mat in 6, zegt de computer, maar wat wit doet is nog goed genoeg. 29…Kc7 30. Db7+ Maar hiermee geeft wit de winst weg. Na 30. La4 kon zwart niet meer aan mat ontkomen. 30. . . Kd 6 31. La4 Tf1+ 32. Txf1 Lxf1 33. dxe5+ Lxe5 34. Pe4+ Droevig. Met 34. Dc6+ Ke7 35. Dxe6+ was er nog steeds eeuwig schaak. 34…dxe4 35. Db4+ Kc7 36. Dc5+ Kb8 Nu heeft wit niets meer. Wit gaf op.

Gert Ligterink

Zelfverzekerde Carlsen sneuvelt bij WK blitz

Nadat Michael Botwinnik in 1948 wereldkampioen was geworden, zei hij het spel tijdelijk vaarwel. Omdat het grote doel was bereikt en hij voorlopig geen nieuwe uitdaging zag, besloot hij zijn vroegere werk als elektrotechnisch ingenieur te hervatten. Pas drie jaar later keerde hij terug in de arena om zijn titel te verdedigen tegen David Bronstein. Magnus Carlsen, die de geschiedenis van het schaken heel goed kent, zal het dilemma van Botwinnik hebben herkend toen hij vorig jaar in Dubai de wereldtitels in het rapid- en blitzschaak veroverde. Nu hij had laten zien dat hij de sterkste was in de drie belangrijkste disciplines van het spel, had hij niets meer te wensen over. Bij gebrek aan ervaring in de elektrotechniek restte slechts de verdediging van zijn bezit. De belangrijkste van zijn drie titels zal Carlsen volgend jaar op het spel zetten tegen de winnaar van het kandidatentoernooi. De andere twee verdedigde hij deze week in het vijf dagen durende WK snelschaak in Berlijn. Eerst vijftien ronden rapid (vijftien minuten bedenktijd plus vijf seconden per gespeelde zet), gevolgd door 21 blitzpartijen (vijf minuten plus twee seconden per zet). Vooraf zei Carlsen bescheiden dat het hem zeer onwaarschijnlijk leek dat hij het succes van Dubai zou herhalen. Maar nadat hij het rapidtoernooi met een punt voorsprong had gewonnen, keerde de bravoure terug getuige zijn tweet: ‘De helft van het karwei zit erop. Nu op naar mijn favoriete onderdeel, het blitztoernooi.’ Na een goede eerste dag met acht overwinningen, twee remises en een nederlaag tegen Karjakin liet Carlsen zien dat hij ook maar een mens is. In de tien partijen van de tweede dag kwam hij niet verder dan een score van 50 procent, lang niet genoeg om aanspraak te maken op de eindzege. Alexander Grisjoek won het toernooi dankzij een betere tiebreakscore dan die van de gelijk met hem geëindigde Maxime Vachier Lagrave.

Carlsen – Grisjoek Berlijn, WK blitz 2015

1. Pf3 c5 2. e3 Pf6 3. d4 g6 4. c3 In bijna al zijn partijen liet Carlsen de openingstheorie links liggen. 4 … b6 5. dxc5 bxc5 6. e4 Lg7 7. Ld3 0-0 8. 0-0 d6 9. Pa3 Lb7 10. Te1 Pbd7 11. h3 a5 12. Lf4 a4 13. Dd2 Lc6 14. Tad1 Db6 15. e5 dxe5 16. Pxe5 Pxe5 17. Lxe5 Db7 18. f3 Tfd8 19. Df2 Tac8 20. Pc4 Ld5 21. Lf1 Pe8 22. Lxg7 Pxg7 23. Td2 Lxc4 24. Lxc4 Txd2 25. Dxd2 Pf5 26. b3 axb3 27. axb3 Dc7 28. Df2 Als hij tevreden was geweest met remise, zou hij 28. Td1 hebben gespeeld. 28 … Td8 29. Lf1 h5 30. b4 cxb4 31. cxb4 Dc3 32. b5 Td2 33. Te2 Td1 34. g4 hxg4 35. hxg4 Pd4 De door wit gezochte actie is er gekomen, maar alleen zwart heeft ervan geprofiteerd. Na de volgende zet (beter is onmiddellijk 36. Txe7) had wit onmiddellijk kunnen verliezen. 36. Te3 Dc1 37. Txe7

37 … Td2 Na 37 … Kf8! heeft de toren geen velden. De dame gaat verloren na 38. Tb7 Td2 en 38. Te4 Txf1+ 39. Dxf1 Pxf3+ 40. Kf2 Dxf1+ 41. Kxf1 Pd2+ kost een stuk.. 38. De3 Pe2+ 39. Kg2 Pf4+ 40. Kg3 Pe6

41. Te8+? Met 41. Txe6 fxe6 42. Dxe6+ kan wit eeuwig schaak forceren. 41 … Kh7 42. De5 Pg7 43. Lg2 Pxe8 44. Dxe8 Dc7+ 45. Kh3 Kg7 46. De3 Dd6 47. b6 Tb2 48. Dc3+ Df6 49. Dxf6+ Kxf6 50. f4 Txb6 51. Ld5 Td6 52. g5+ Kf5 53. Lxf7 Kxf4 54. Kh4 Kf5 Wit geeft op.

Hans Böhm

Jong, snel en goed

Amstelveen is de laatste tijd goed bezig wat betreft de promotie van de schaaksport. In de zomer was het grote Plein in het stadshart bezaaid met 16 supergrote schaakspellen van 4 bij 4 meter en vorige week eindigde het programma van een totale schaakweek. Daarin een symposium voor beleidsmakers en studenten aan de BesturenAcademie met de inspirerende titel Beweeg je brein fit!, in het culturele centrum P60. Professor Eric Scherder liet aan de hand van scans en laboratoriumonderzoeken zien wat een grote invloed op het brein bewegen en denken heeft voor alle leeftijden; Johan Wakkie ging in op de organisatorische kant, de vergrijzing, de leegstand, overgewicht om maar wat te noemen en ondergetekende verhaalde proefondervindelijk. Het stadsbestuur, in de personen van burgemeester en wethouders, en het Sportbedrijf Amstelveen, gesponsord door vele plaatselijke ondernemingen, zijn niet alleen nauw betrokken bij de organisatie maar geven ook acte de présence. Dus de kans dat er daadwerkelijk iets gebeurt, is ruim aanwezig. Het schaaktechnische hoogtepunt was het NK Rapid, voor mannen én vrouwen, met een topbezetting. Natuurlijk was Anish Giri, nummer vijf op de wereldranglijst, favoriet en hij won ook. Soms liep het zo soepel dat je niet in de gaten had waar de fout lag. Speel nu eens deze partij na:

A. Giri – F. Nijboer

Per speler kreeg men 15 minuten totaal en 10 seconden per zet.

1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pd2 e5 4.c3 Le7 5.Pf3 exd4 6.cxd4 0-0 7.Ld3 c5 8.0-0 cxd4 9.Pxd4 Pc6 10.Pxc6 bxc6 11.Dc2 Lb7 12.Pf3 Pd7 13.Td1 Lf6 14.Lf4 Pe5 15.Pxe5 Lxe5 16.Lxe5 dxe5 17.Dc5 Te8 18.Lc4 De7 19.Td6 Tad8 20.Txd8 Dxe8 21.Dxa7 Dd4

en opgegeven omdat wit na 22.Lxf7+ Kxf7 23.Dxb7+ wel veel pionnen meer heeft.

Of deze:

A. Giri – J. Smeets

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.e3 Lg4 5.Db3 Db6 6.Pe5 Lf5 7.cxd5 Dxb3 8.axb3 Pxd5 9.Le2 Pd7 10.Pxd7 Kxd7 11.0-0 e6 12.Pa3 Pb4 13.Pc4 Le7 14.Ld2 f6 15.Lxb4 Lxb4 16.Ta4 Le7 17.Tfa1 Kc7 18.Txa7 Txa7 19.Txa7 Lc2 20.Lf3 Kb8 21.Ta1 Lxb3 22.Pa5 Lc2 23.Lxc6 bxc6 24.Pxc6+ Kc7 25.Pxe7 Le4 26.d5 Kd6 27.Ta6+

en zwart gaf op.

Bij rapidpartijen komt talent vaak boven drijven, onze wereldkampioen Magnus Carlsen is ook de beste in rapid en blitzpartijen. De beslissingen over balans tussen aanval en verdediging, risicomanagement in het kader van tijdsverdeling en de controle over de zenuwen zijn de pijlers waarop in alle disciplines het succes rust, alleen hoe minder tijd hoe meer de grote noemer intuïtie een rol speelt en die is nauw verbonden met talent.

Eindstand NK Rapid mannen

1.Giri 6,5 2.Smeets 5 3.Reinderman 4 4.Van Wely 3,5 5.Spoelman 3 6.Lai 2,5 7.Klein 2 8.Nijboer 1,5

Bij de vrouwen heerste de regerend kampioene in het serieuze schaak Anne Haast. Zij gleed door het deelnemersveld als een warm mes door zachte boter.

A. Haast – I. Paulet

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 Pf6 4.e5 Pfd7 5.Ld3 b6 6.c3 La6 7.Lb1 c5 8.Pe2 cxd4 9.cxd4 Pc6 10.Pf3 Tc8 11.0-0 Dc7 12.Te1 Lxe2 13.Dxe2 Pxd4 14.Pxd4 Dxc1 15.Pxe6 Lb4 16.Td1 Dh6 17.Pd4 0-0 18.Lf5 Tcd8 19.Lxd7 Txd7 20.Db5

en zwart verloor een stuk en even later de partij.

Eindstand NK Rapid vrouwen

1.Haast 6,5 2.De Jong 5,5 3.Paulet 4 4.Schut, Peng 3 6.Lanchava, Kazarian 2,5 8.Keetman 1

“De intentie is om volgend jaar weer een schaakweek te organiseren maar dan natuurlijk weer anders”, blikt toernooidirecteur Robert Ris tevreden terug, “de vraag is of de politiek, het bedrijfsleven en de schaakwereld dan ook dan weer zo’n sterke combinatie vormen”.

Onze afvaardiging heeft het prima gedaan bij de Europese jeugdkampioenschappen. In alle leeftijdscategorieën draaiden onze toppertjes in de kop van het veld mee. De beste prestatie was van Anna-Maja Kazarian, die kampioen werd in de leeftijdsklasse tot en met 16 jaar! Ik vroeg haar een bijzondere partij van wat commentaar te voorzien:

I. Drogovoz (Rus) – A. Kazarian

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.e3 e6 5.Pbd2 Pbd7 6.b3 b6 7.Lb2 Lb7 8.Ld3 Le7 9.0–0 0–0 10.Dc2 c5 11.Pe5 cxd4 12.exd4 Tc8 13.Pdf3 g6 14.De2 Pxe5 15.Pxe5 Pe4 16.Tfd1 f6?! Deze zet zag er voor mij logisch uit, achteraf gezien was 16…Ld6 beter. 17.f3 fxe5 18.fxe4 exd4 19.Dg4?! Dd6 20.e5? Geeft een pion weg zonder enige compensatie. Na 20.exd5 exd5 21.Tf1 is de stelling in evenwicht. 20…Dxe5 21.Te1 Df4 22.Dxe6+ Tf7 23.Te2? (23.Tf1 is een stuk beter) 23…Tcf8 24.Td1 Ld6! 25.g3 Df3 26.c5 Lc8! 27.Dxd6 Lh3 28.Ted2 Df1+! Opgegeven. Na 29.Lxf1 of Txf1 volgt Txf1 30.Txf1 of Lxf1 en Txf1 mat. Bedankt Anna-Maja en gefeliciteerd!

Vandaag vindt de opening plaats van Hoogeveen met een traditioneel sterk Open Toernooi met vele Nederlandse coryfeeën en twee gezellige amateurtoernooien. Natuurlijk ook twee interessante tweekampen: Jan Timman – Jorden van Foreest en Sopiko Guramishvili – Anna-Maja Kazarian. Plaats van handeling: het sfeervolle raadhuis.

Bab Wilders

De Duitse grootmeester Wolfgang Uhlmann is in maart 1935 geboren en hoewel hoofdrekenen niet meer is wat het vroeger was, zal toch menigeen concluderen dat hij dus 80 is geworden. Tijd voor een feestje en dat vonden ook de heren Ripperger en Ziegler van het Verlag ChessCoach en hoe kun je het beter vieren dan met een schaakboek. En zo worden ook vele andere schakers gediend met W. Uhlmann Meine besten Partien (www.verlag-chescoach.de; isbn 978-3-944158-07-5). Het Saarländische Schach Verlag kennen velen nog van het ND-toernooi en beide bovenstaande heren doen veel voor de promotie van het schaken en daarvan is dit mooie boek een goed voorbeeld. Het is een monument voor Uhlmann die zijn beste periode had in de zestiger jaren van de vorige eeuw en nog in 1971 doordrong tot de kandidatenmatches. Ook in toernooien blonk hij uit.

We leren in dit boek veel over het denken van de grootmeester maar tussen de diepe analyses van alle fases van de schaakpartij door, kan men ook meeleven met de persoonlijke belevenissen en anekdotes van deze oorspronkelijk Oost-Duitse Kampioen (acht keer). Dit alles omlijst met vele interessante foto’s waarop we ook menige grootheid uit de computerloze dagen van Olim tegenkomen. De liefhebber van het naspelen van partijen met deskundig commentaar komt met dit boek dus volledig aan zijn trekken.

Natuurlijk was Uhlmann trots op het feit dat hij menige wereldkampioen aan zijn zegekar had weten te binden, bijvoorbeeld Fischer of Botwinnik, maar hier volgt een overwinning op één van de sterkste spelers die deze titel op een haar na misten, namelijk David Bronstein die in 1951 gelijkspeelde in de strijd om de wereldtitel maar toen behield de wereldkampioen, Botwinnik dus, de titel. En dat terwijl Bronstein in de laatste partij genoeg had aan remise. In deze tijd van Koude Oorlog waren er in het Westen natuurlijk geruchten dat Stalin persoonlijk had bevolen dat zijn vriend Botwinnik kampioen moest blijven. Het zou zo maar kunnen in het slangennest van de USSR.

Bronstein-Uhlmann

1.e4 e6 2.d4 d5 3. Pc3 Lb4 4.e5 Pe7 5.a3 Lxc3 6. bxc3 c5 7. Dg4 Dc7 8. Dxg7 Tg8 9. Dxh7 cxd 10. Pe2 Pbc6 In die tijd, 1977, moet deze stelling talloze malen op het bord zijn verschenen. 11.f4 Ld7 12. Dd3 dxc3 13. h4 wit speelt zijn troef uit zoals toen in de mode was. 13. 0-0-0 14.h5 Pf5 15. h6 wit stoomt lustig verder maar eerst 15. Dc3 d4 16. Dc4 Tg4 17. h6 Th8 18. Ld2 was beter geweest. 15..Tg6 16. h7 Th8 17. Th3 d4 18.Tb1 Le8 19. Df3 Dd8 20. g4 Bronstein wilde meestal de tactiek in de strijd gooien (volgens sommigen kostte hem dat de wereldtitel) Ph4 21. Dh1 Txg4 22. Pg3 Txh7 23. Pe4? Hier had Bronstein op gerekend, dreigt nu Pd6† en Pf6 maar Uhlmann had verder gekeken en nu komt de mooiste zet van de partij 23…Pxe5!! 24. fxe5 24. Pd6† Dxd6 25. Dxb7† Kd8 26. Da8† Ke7Lc6! een vervelende penning 25. Ld3 ook nu werkt Pd6† niet Kc7 26. Kf2 Th5 27..Tf5†! 27. Tf3 Dg8 28. Lf4 Pxf3 29. Dxh5 Txf4 30. Dh6 Pg5† en Bronstein streek de vlag.

Probleem 2551: opnieuw een 2-zet van Zappas:

En de sleutelzet van probleem 2549: 1.Pb2!

Johan Hut

Gaat de titel nu naar Haarlem?

Twee weken geleden schreef ik dat van de tien ploegen in de Meesterklasse er vijf tot de kanshebbers voor de titel behoren: En Passant, BSG, HMC Calder, LSG en Sissa. Vorige week in de tweede ronde vielen er direct een paar belangrijke beslissingen. Sissa (Groningen), ernstig verzwakt, won toch van BSG (Bussum). HMC Calder (Den Bosch) verloor verrassend van Kennemer Combinatie (Haarlem/Bloemendaal). HMC, dat in de eerste ronde gelijkspeelde tegen LSG, mag voorlopig uit het rijtje worden geschrapt. De Haarlemmers komen erbij. Zij haalden in de eerste ronde al met 8-2 uit tegen Utrecht.

Kennemer Combinatie trad vorige week aan zonder de toppers Loek van Wely en Wouter Spoelman, maar heeft voor de rest ook een leuke, jonge ploeg. Ze kozen er tegen HMC voor om niet in volgorde van speelsterkte te gaan zitten, om zo met de sterkste spelers op lagere borden te scoren. Dat lukte. David Klein, Quinten Ducarmon, Ali Bitalzadeh en Christov Kleijn wonnen op de borden vier tot en met zeven. Cruciaal was dat Miguoel Admiraal, die aan het topbord voor de leeuwen werd geworpen, daarvan niet onder de indruk was en grootmeester Twan Burg versloeg. Eindstand 6-4 en Kennemer Combinatie staat voorlopig op de eerste plaats. Het blijft een underdog, maar dat was Charlois Europoort vorig seizoen ook en die werd kampioen. Gaat de titel nu naar Haarlem? Het zou zomaar kunnen.

En Passant blijft wel favoriet. De Bunschoters wonnen vorige week met 7,5-2,5 van Utrecht, wat niet veel zegt want Utrecht is degradatiekandidaat nummer één. Richard Vedder won een partij die al door subtiel openingsspel werd beslist. Het commentaar is gebaseerd op dat van hemzelf op Schaaksite.

Vedder-De Groot

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.Pf3 Pc6 7.Le3 a6 8.a3 b5 9.dxc5 Lxc5 10.Lxc5 Pxc5 11.b4 Pd7 12.Ld3 Db6 13.Dd2 Lb7 14.Df2 Vedder: “We doen geen gooi naar de schoonheidsprijs.” Idee achter de dameruil: wit heeft een veel betere loper dan zwart en kan ook een mooi paard op d4 krijgen. Zijn plan, zo zullen we straks zien, ligt op de damevleugel. Zwart kan nu het beste kort rokeren. Dan speelt wit Dxb6 en speelt zwart met tempowinst zijn paard naar b6, waar hij toch al naar toe wilde. Misschien was De Groot na rokade bang voor een koningsaanval met Dh4 of zelfs Lxh7+, maar dat levert onvoldoende op omdat zwart ergens De3+ tussendoor heeft. Misschien dacht De Groot ook wel dat de stelling na dameruil erg remiseachtig zou worden. 14…Dxf2+ 15.Kxf2 Pb6 Dit is te passief. Beter was 15…Tc8, waarna wit Pe2 moet spelen, wat hij in de partij niet hoeft. Ook prima was 15…0-0 16.Thb1 f6 en zwart heeft tegenspel. Zwarts grootste fout in deze partij is dat hij nooit f6 speelt. 16.Thb1 Tc8

17.a4 Nu staat wit al gewonnen. De Groot had gerekend op 17…Pxb4, maar ontdekte net op tijd dat hij na 18.Txb4 Txc3 19.axb5 axb5 20.Txb5 Tc6 21.Tab1 een stuk verliest.17…Pe7 18.Tb3 Lc6 Na 18…bxa4 19.Pxa4 Pxa4 20.Txa4 is de a-pion ten dode opgeschreven. Nu gaat de b-pion eraf, wat op hetzelfde neerkomt. 19.axb5 axb5 20.Pxb5 0-0 21.Pd6 Tc7 22.Pd4 Tb8

23.Tc3Dreigt b5 en hiermee is het eigenlijk wel afgelopen.23…Pc4 24.Lxc4 Txb4 25.Pxc6 Pxc6 26.Lb5 Zwart geeft het op. Vooral door het dreigende mat op de onderste rij kan hij de schade niet beperken.

Rini Kuijf

Voor beginners A6839

Zwart aan zet, wat moet hij doen?

Voor gevorderden B6839

Wit aan zet wint, hoe?

Henk Prins

Opnieuw aandacht voor de Italiaanse componist A. Mari. Vorige week zagen we een driezet van hem, nu volgt een tweezet.

De zwarte loper en toren en de witte dame staan gepend. Maar dat betekent nog niet dat het stuk niet kan spelen. In dit probleem kunnen de gepende stukken binnen de penningslijn spelen. De componist maakte het probleem zo dat deze zetten een rol spelen tegen de dreiging. De sleutelzet is 1. Df7!, inderdaad een zet van een gepend stuk. De dreiging is 2. Txe5 mat. Na 1. …Te6 wordt de dame ontpend en speelt wit 2. Df5 mat. Na 1. …Lxc6, evenals de vorige variant een zet van een gepend stuk, komt 2. Dc4 mat. Op 1. …Txe7 komt 2. Txe7 mat en op 1. …Dxc3 heeft wit 2. Dxd5 mat.

Batterijvorming komt vaak voor in de schaakproblematiek. Grootmeester Haring was daar expert in. Wit staat voor de keuze bij zijn sleutelzet welk paard naar d4 moet om een batterij te vormen met toren e4. De verleiding is 1. P5xd4? Wit dreigt 2. Dxe6 mat.

Zwart kan de dreiging pareren door schaak te geven met 1. …Dxf3, maar dan volgt het batterijmat 2. Pxf3. Een tweede batterijmat volgt als zwart met de dame op c2 slaat om d3 van zijn dekking te ontdoen. Dit geeft de variant 1. …Dxc2 2. Pxc2 mat, waarbij door lijnopening de witte dame veld d3 dekt. Van belang is te ontdekken dat het wegspelen van het bovenste witte paard tot gevolg heeft dat het onderste paard gepend raakte. Pareert zwart met 1. …Dxd4 de dreiging dan is het witte paard ontpend en kan 2. Pd2 mat. Ook is er een ontpenning als zwart 1. …Pf4 speelt. Nu kan 2.Pe5 mat, de zwarte loper van h2 is geïnterfereerd.

Mooi is nog 1. …Pxc2 2. Db5 mat en 1. …b3 2. Da4 mat. Zwart weerlegt echter met 1. …g4! De oplossing is 1. P3xd4!, weer met de dreiging 2. Dxe6 mat. Zwart kan nu schaak geven op f5, maar na 1. …Dxf5 volgt 2. Pxf5 mat. Op `1. …Dxc2 is zwart weer mat met 2. Pxc2. Op 1. …Dxd4 komt nu 2. Pe3 mat, en op 1. …Pf4 is 2. Pd6 mat, beide matzetten zijn mogelijk geworden door ontpenning.

1 Reactie

  1. Avatar
    wimw 21 oktober 2015

    N.a.v het artikel van Bob Wilders, waar de WK-match tussen Bronstein en Botwinnik ter sprake komt een gedeelte uit een interview met eerstgenoemde.

    David Bronstein seldom gave interviews, but a substantial one with Antonio Gude appeared on pages 38-42 of the March 1993 Revista Internacional de Ajedrez. Asked whether he had been under pressure to lose the former event, he stated that, although there had not been direct pressure, circumstances related to his [dissident] father, the fact that he was a Jew, and a clear institutional preference for Botvinnik had resulted in psychological pressure; Bronstein considered that winning the match could have been very damaging for him, although that did not mean that he had lost intentionally.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.