Abhijeet Gupta wint de Open groep in Hoogeveen

De op papier sterkste speler, Abhijeet Gupta uit India, heeft in Hoogeveen het Open toernooi op zijn naam geschreven. Bij het ingaan van de laatste ronde stonden er vier man bovenaan met 6 uit 8. De loting wees uit dat de landgenoten tegen elkaar moesten, daar waar we liever een Nederlands-India-confrontatie hadden gezien.

Gupta nam het met wit op tegen Das Neeloptal terwijl Jan Werle de witte stukken mocht hanteren tegen Benjamin Bok.

Abhijeet Gupta: bliksemoverwinning in de laatste ronde (foto Harry Gielen)

Al spoedig werd duidelijk dat de Nederlanders niets hadden aan een remise. Gupta sneed met groot gemak door de stelling van zijn landgenoot heen. In een Catalaanse opening liet de zwartspeler zich wel heel gemakkelijk naar de slachtbank leiden. In twintig zetten was het pleit al beslecht. En dat terwijl de partij tussen Werle en Bok lange tijd gelijk stond. Pas in het verre paardeindspel miste de Veldhovenaar een winstkans, hoewel wit volgens mij bij goed spel ook remise kan maken.

Benjamin Bok: lang geprobeerd, niet gelukt (foto Harry Gielen)

Zoals het nu ging, vloog alles op twee paarden na van het bord en werd de vrede getekend. Omdat een andere Indiase grootmeester, Deep Sengupta zijn partij won van de Griek Halkias, kwam hij nog langszij bij de twee Nederlanders die beide een zeer verdienstelijke gedeeld tweede plaats behaalden. Erwin l’Ami en Sipke Ernst, die in de laatste ronde snel remise overeenkwamen, eindigden een half puntje achter dit groepje, waartoe ook Roeland Pruijssers en het jonge talent Thomas Beerdsen behoorden.

De eindstand aan kop na 9 ronden:

ANALYSES OPEN GROEP

Alle partijen of fragmenten via de viewer:

Uit de laatste drie ronden heb ik er een paar belangrijke partijen voor de top van het klassement uitgelicht en voor u uitvoerig geanalyseerd.

Gupta, Abhijeet – Werle, Jan

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3 d5 4. Lg2 Le7 5. Pf3 O-O 6. O-O dxc4 7. Dc2 a6 8. a4 Ld7 9. Dxc4 Lc6 10. Lg5 a5 11. Pc3 Pa6 12. Lxf6 Lxf6 13. e4 Pb4 14. Tfd1 b6 15. De2 Lb7 16. Tac1 g6 17. h4 Lg7 18. De3 De7 19. h5 Tfd8 20. h6 Lf8 21. Pe5 c5 22. Pb5 Pc6 23. Pg4 e5 24. dxc5 bxc5 25. Td5 Lc8 26. Tdxc5 Lxg4

In deze stelling, die niet gemakkelijk is voor zwart, begaat Werle ook nog een lelijke fout.

27. Txc6

27…Db4?

27…Tac8 28. Pc7 is bepaald geen pretje.

was misschien nog de minste van alle kwaden, hoewel 27…Ld7 28. T6c3 Le6 29. Lf1 ook geen lolletje is voor zwart.

28. Pc7!

Wit dreigt behalve Pxa8 ook Pd5 (aanval op Db4) en een vork op f6 (waardoor Lg4 verloren gaat).

28…Tac8 28…Ld7 29. T6c4 Dxb2 30. Pxa8 zou een kwaliteit hebben verloren, maar dat is natuurlijk ook kansloos.

29. Pd5

De hadden we al aangekondigd…

29…Dxa4 29…Txd5 30. exd5 Txc6 31. dxc6 verliest niet meteen iets maar de witte c-pion is onstuitbaar. Een voorbeeld van hoe wit het punt zou kunnen binnenhalen hierna: 31…Dd6 32. c7 Lc8 33. Da7 en de dreiging Db8 of meteen Lb7 is dodelijk.

30. Txc8 Lxc8

Zo lijkt zwart alles ‘gekeept’ te hebben. Maar nu volgt de beslissende klap die Gupta al voorzien moet hebben: Op 30…Txc8 wint de paardvork: 31. Pf6+ Kh8 32. Pxg4

31. Dg5!

Hij valt Td8 aan en die moet Lc8 blijven dekken. De toren kan in feite niet weg, altijd vanwege een vervelend schaakje op f6. Na 31. Dg5 Te8 32. Pf6+ Kh8 wint wit niet alleen kwaliteit, maar een volle toren: 33. b3 Db5 34. Lf1 en de dame moet Te8 loslaten.

1-0

Bok, Benjamin – Das, Arghyadip

1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 Le7 4. Pgf3 Pf6 5. e5 Pfd7 6. Ld3 c5 7. c3 Pc6 8. O-O! a5 9. Te1 cxd4 10. cxd4 Db6 11. Pb1 Pxd4 12. Pxd4 Dxd4 13. Pc3 Db6 14. Dg4 Kf8 15. Pb5 Pc5 16. Le3 Ld7 17. Pd6 Lxd6 18. exd6

18…Tc8 Te gevaarlijk bleek het nemen van deze tweede pion, vanwege 18…Dxd6 19. Dg3 Dc6 20. Tac1 b6 21. Tc3 zoals voorkwam in Rublevsky-Lputian, 2003.

19. Dg3 In een partij Bauer-Edouard, 2012 volgde 19. Ld4 f6 20. Df3 Kg8 21. Dg3 Kf7 22. Lf5!? Een idee van de witspeler dat ook Benjamin kon gebruiken. 22…Db4 23. Lc3 Db6 24. Tad1

19…f6 20. Tac1

Dit zal Benjamin wel van te voren bekeken hebben.

20…Kf7

21. Lf5!

Hetzelfde idee als bij de bovengenoemde partij en ook heel sterk.

21…Db4 Het nemen van de loper gaat direct mis voor zwart: 21…exf5?? 22. Lxc5 Txc5 23. Te7+ Kf8 24. Dxg7#

22. Lxc5

De voorbereiding tot een combinatie waarmee Benjamin zich een weg baant door de zwarte koningsstelling.

22…Txc5

23. Lxe6+!

Knap gerekend allemaal.

23…Lxe6 24. De3

Een dubbele aanval met de dame. Ze valt zowel Tc5 als Le6 aan.

24…Txc1 25. Dxe6+ Kg6 26. Txc1 Td8?

Hier was 26…De4 absoluut de enige zet om in de partij te blijven. Wit blijft goed staan na 27. Dd7 maar compleet duidelijk is het nog niet vanwege zwarte sterke d-pion.

27. Tc3?! Hier blijkt dat Benjamin geen computer is! Met 27. Tc7! kon hij de winst direct binnenhalen. 27…Txd6 28. De8+! Kh6 29. Tc3 Nu wel! 29…Kg5 30. Tg3+ Kf4 31. De3+ Kf5 32. Tf3+ Kg6 33. De8+ Kg5 34. Th3! en mat of materiaalverlies kan zwart niet voorkomen.

27…h5?

Dit verzwakt te veel. De enige zet was 27…h6 en dan kan wit alsnog met 28. Tc7! voordeel behalen, hoewel zwart nu na 28…Kh7 29. De7 Tg8 meer terug kan doen dan in de vorige variant.

28. Tg3+ Kh6

29. h4!

Heel sterk. Hij haalt onderste rij grappen uit de stelling waardoor hij de dodelijke dreiging Df7 of Df5 heeft mogelijk gemaakt.

29…De4 30. Df7 g6 31. Dxf6

En zwart gaf zich gewonnen. Na 31. Dxf6 Tg8 32. d7 loopt de pion naar dame.

1-0

Gupta, Abhijeet – Neelotpal, Das

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3 d5 4. Lg2 Lb4+ 5. Pd2 5. Ld2 is de hoofdvariant

5…O-O 6. Pgf3 dxc4 Ook populair was een tijdje 6…b6

7. Dc2 b5

Wat provocerend, maar nog steeds bekend. 7…Pc6 8. Dxc4 is de keuze van spelers als Aronian. 8…Dd5

8. a4 bxa4

Gedwongen, maar nu is zwarts pionnenstructuur vreselijk versplinterd. 8…c6? 9. axb5 cxb5 10. Pg5 h6 11. Pxf7! liep in Haba-Schneider, 1988 niet goed af voor zwart.

9. Pe5

Gupta draait de zetten om, hij last Pe5, Pd5 in om daarna verder te gaan op de wijze van Gelfand. 9. O-O Lb7 10. Pxc4 Pbd7 lijkt nog wel te gaan voor zwart hoewel zwart in de partij Gelfand-Almasi, 2003 na 11. Txa4 de nodige problemen kende.

9…Pd5

10. O-O Lb7 Misschien was 10…f6 een idee om na 11. Pexc4 Lb7 te spelen, waarna in elk geval het d2-paard van wit nog een beetje in de weg staat. Wit staat overigens ook een tikje beter na 12. Txa4 a5 13. Td1

11. Pdxc4

Optisch staat wit prima, maar het kan ook zomaar ineens gelijk staan.

11…c5?!

Dit lijkt me zeer discutabel. Zwart is nog onderontwikkeld en hij begint al een actie waarmee hij de stelling opent. Het is wel datgene wat hij nastreeft de ruil van de c7-pion tegen die van d4, maar op dit moment is in elk geval verkeerd getimed.

11…Pd7 12. Txa4 Pxe5 13. Pxe5 a5 is beter voor wit na 14. Ld2! maar hier heeft zwart in elk geval al zijn stukken in het spel.

11…a5 Khamitiskiy-Szostko, 2012 bleek ook beter voor wit te zijn.

Het profylactische 11…De7 lijkt mij het beste.

12. e4 Pf6?

Hier staat het paard tactisch helemaal verkeerd. Hij had sowieso 12…Pb6 moeten spelen, hoewel de stelling na 13. dxc5 Pxc4 14. Pxc4 Lxc5 15. Td1 De7 16. Pa5 ook bepaald geen pretje zou zijn.

13. dxc5

Wit pakt het positioneel aan en dat levert ook voordeel op.

Vermoedelijk was 13. d5! nog sterker. 13…Pbd7 (zie analysediagram)

[13…exd5 14. exd5 en deze pion is bijzonder gevaarlijk. 14…Lxd5? faalt natuurlijk op de penning 15. Td1] 14. Pxf7! Txf7 15. dxe6 met al bijna beslissend voordeel voor wit.

13…Lxc5 14. Td1

14…De7?!

De dame staat hier ook niet prettig, zoals snel zal blijken. De zwarte dame moest waarschijnlijk naar 14…Dc8 om e7 vrij te houden voor de loper. 15. Lg5 Pbd7 en hoewel het niet echt comfortabel is voor Neelotpal, doet hij hier nog mee.

15. Lg5

15…h6?

Dat is de goden helemaal verzoeken. De enige vechtkans bestond in 15…Tc8

16. Lxf6 Dxf6

17. Pd3!

Heel elegant en ijzersterk deze paardterugzet! Er dreigt behalve Pxc5 ook e4-e5.

17…Pa6

17…Le7 18. e5 Dg6 19. Lxb7

17…Ld4 18. Pd6 zou na 18…Lc6 19. e5! ook tot materiaalverlies voor zwart hebben geleid.

18. Pa5!

Weer een ander paard dat vreselijk vervelend komt doen… 18. e5 De7

18…De7

19. Pxb7 Dxb7 20. Dxa4

En hier vond Neelotpal het wel genoeg. Hij verliest op zijn minst een stuk. Het paard staat in, kan niet weg en ook niet gedekt worden. Daarom gaat Lc5 hangen.

1-0

Jan Werle: eerste remise in de laatste ronde… (foto Harry Gielen)

Werle, Jan – Bok, Benjamin

1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 c6 4. e3 Pf6 5. Pf3 Pbd7 6. Ld3 dxc4 7. Lxc4 b5 8. Ld3 Lb7 9. O-O a6 10. e4 c5 11. d5 c4 12. Lc2 Dc7 13. dxe6 fxe6 14. Pe2 O-O-O 15. Ped4 Pe5 16. Lf4 Pxf3+ 17. Dxf3 Db6 18. Pe2 Ld6

19. b3 Misschien was 19. Tad1 een ander idee, hoewel de stelling ongeveer in evenwicht blijft.

19…Lxf4 20. Dxf4 Thf8 21. Tad1 Txd1 22. Txd1

22…g5!?

Benjamin doet er alles aan om het initiatief naar zich toe te trekken, maar Werle blijft gewoon ‘staan’

23. Df3 Vermoedelijk heeft hij op 23. Dxg5 Dxf2+ gepland. Hoewel zwart een pion wint na 24. Kxf2 Pxe4+ 25. Kg1 Pxg5 blijven de kansen in evenwicht na bijvoorbeeld. 26. bxc4 bxc4 27. Td4 Ld5 28. h4 Pf7 29. Pc3 Td8 30. Lxh7

23…cxb3 24. axb3 Kb8

25. Pd4 Mij beviel hier het positionele 25. b4 om de pionnen op de zwarte damevleugel enigszins vast te leggen. De pion kan echter een zwakte worden.

25…e5 26. Pf5 Dc5 27. Lb1 g4 28. De2 Db4 29. Db2 Pxe4 30. Dxe5+ Ka8 31. Lc2 Dc3 32. De7

32…Df6 Het nemen van het paard met 32…Txf5?? is desastreus vanwege 33. Lxe4

33. Dxf6 Pxf6 34. Pe3 h5

Tijd voor een tussenbalans. Zwart heeft meer ruimte in dit eindspel, maar zijn pionnen kunnen ook zwak worden. Daar staat tegenover dat de zwarte koning snel naar het centrum gespeeld kan worden, terwijl die van wit wat meer problemen kent. Zwart heeft een potentiële vrijpion op de damevleugel, wit moet meer zijn best doen om een vrijpion te creëren.

35. Td6 Kb8 36. Te6 Misschien had hij 36. Kf1 kunnen spelen, hoewel de kansen totaal in evenwicht blijven.

36…Kc7 37. Te5 Td8

38. h4

Werle accepteert dat zijn pionnenstructuur verminkt raakt, maar hij krijgt nu sneller een vrijpion.

38…gxh3 39. gxh3 h4

Hier is pion heel kwetsbaar. Omdat het witte paard op e3 zo prachtig staat, was het een idee om verder te gaan met 39…Pd5 Na 40. Txh5 Pxe3 41. fxe3 Td2 heeft zwart sowieso genoeg tegenspel ondanks de minuspion. Maar ik kan me voorstellen dat Bok zich hier niet op in wilde laten.

40. Te7+ Td7 41. Txd7+ Kxd7 42. Pf5 Le4 43. Lxe4 Pxe4 44. Pxh4

Wit heeft hem al te pakken, maar daar staat tegenover dat zwart nu ook snel op zoek gaat naar de witte b-pion.

44…Pc5 45. b4 Pd3 46. Pf3 Pxb4

47. Pd4?!

Een aarzeling die wellicht grote gevolgen had kunnen krijgen. Lopen met de randpion, zou je zeggen! 47. h4! Pd3 48. h5 Ke6 49. Kf1 Pf4 50. h6 Kf6 51. Ke1 zal net als in de partij in remise eindigen.

47…Kd6?

Hier mist Benjamin waarschijnlijk een grote winstkans.

Noud Lentjes geeft aan dat 47…Pc6! veel sterker is. Bijvoorbeeld: 48. Pc2 b4 49. Kf1 De witte koning wil erbij komen, maar hij is te laat. [Ook 49. h4 helpt niet 49…Kd6 50. h5 b3 51. Pa3 Kc5 52. h6 Pe5 53. h7 Pf7 Het zwarte paard houdt beide witte pionnen in bedwang, terwijl die twee verbonden vrijpionnen van zwart wel doorlopen, met hulp van de koning. 54. Kf1 Kb4 55. Pb1 a5] 49…b3 50. Pa3 Kd6 Nu komt de zwarte koning weer. 51. Ke2 Kc5 52. Kd3 Kb4 53. Pb1 a5 (zie analysediagram)

en de pion loopt door.

48. h4 Pd5 49. h5 Pf6

Het paard neemt de honneurs waar en dat had kunnen betekenen dat de zwarte koning niet naar de koningsvleugel hoeft. Als Benjamin een winstpoging had willen doen, dan had hij in elk geval na

50. h6

50…Ke5?!

Te risicoloos. 50…Kc5! moeten proberen. Ik heb even gekeken naar 51. Pe6+ Kc4 52. Kf1 a5 en ik denk dat wit het moet kunnen houden. Niettemin moet hij hier meer op zijn tellen passen dan in de partij.

51. Pb3 Kf5

Hij speelt op safe, maar dat levert in elk geval niet meer op dan een half puntje. Het binnenvaren van de veilige haven, was Jan wel toevertrouwd.

52. Kf1 Kg6 53. Ke2 Kxh6 54. Ke3 Kg5 55. Kd4 Kf4 56. Pc5 a5 57. Pd3+ Kf3 58. Kc5 a4 59. Kxb5 a3 60. Pc1 Kxf2 61. Ka4 Ke3 62. Kxa3

Je kunt van beide Nederlandse grootmeesters niet zeggen dat ze het niet geprobeerd hebben!

1/2-1/2

De foto’s zijn van Harry Gielen.

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

3 Reacties

  1. Avatar
    Noudl 24 oktober 2015

    Leuke analyses weer om te lezen Herman!. Bij Werle-Bok geeft mijn engine aan dat 47…Pc6 ipv Kd6 totaal gewonnen is voor zwart, dus misschien is dat dan toch de echte winstkans.

  2. Avatar
    HermanGrooten 25 oktober 2015

    Hallo Noud. Bedankt voor het compliment. Mijn engine gaf … Kd6 oorspronkelijk als beste mogelijkheid aan, maar ik had hem niet lang genoeg laten rekenen. Bij nader inzien moet jouw suggestie 47… Pc6 als beste zet beschouwd worden. De twee verbonden vrijpionnen van zwart op de damevleugel winnen het van de twee losse van wit op de koningsvleugel inderdaad.

  3. Avatar
    HermanGrooten 25 oktober 2015

    @Noudl: Ik heb de hele variant met 47… Pc6 meteen verwerkt en er een nieuwe analyse van gemaakt. Het is leerzaam om te zien hoe het zwarte paard de witte f- en h-pion simpel tegenhoudt, terwijl het witte paard kansloos is tegen de zwarte verbonden vrijpionnen (ondersteund door de zwarte koning). De vernieuwde analyse is zowel terug te vinden in de tekst als in de viewer.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.