Herstel!
De Nederlandse leeuw kan weer lachen. In de vierde ronde van de EK landen wonnen de heren met de grootst mogelijke moeite van Griekenland (2½-1½ ) dankzij een eindspelzege van Loek van Wely. De dames sloegen met 3-1 toe tegen Turkije. Anne Haast won vanuit verloren stelling, terwijl Anna-Maja Kazarian redelijk gedegen een puntje toevoegde aan haar mooie totaal. Daar hadden nog twee punten bij kunnen komen als Zhaoqin Peng haar voordeel in het eindspel had verzilverd en Bianca de Jong-Muhren haar mooi opgebouwde stelling om had gezet in een koningsaanval.
Griekenland – Nederland
Hoe lastig blijft het voor een wereldtopper als Anish Giri om met zwart het spel te maken, als de tegenstander niet genegen is mee te werken. Dat was ook het geval met GM Papaioannou (2638). De opening verliep niet helemaal naar wens en Giri voelde zich zelfs gedwongen een pion te geven om tegenspel te ontwikkelen. Papaioannou was er niet op uit om te zien of hij winstkansen had. In plaats daarvan liet hij vrijwillig een afwikkeling toe waarin hij de pion teruggaf, maar waarbij het eindspel met ongelijke lopers totaal remise stond.
Hetzelfde overkwam de beide witspelers aan Nederlandse zijde. Zowel Erwin l’Ami als Sergej Tiviakov zagen allebei een opponent die graag zoveel mogelijk stukken wilden ruilen. En in beide gevallen verdween eigenlijk geruisloos alle muziek uit de stelling. Omdat er geen ijzer met handen gebroken kon worden, werd ook hier – ongetwijfeld met grote tegenzin – de vrede getekend. Dus moest Loek van Wely de mouwen maar eens opstropen. En ook hier verdwenen veel stukken van het bord. Op een gegeven moment stond er een eindspel van ieder een toren en een loper van gelijke kleur op het bord met vier tegen vier pionnen op de koningsvleugel en een tegen een op de andere kant. Ook nog volkomen symmetrisch dus eventuele winstkansen waren ver te zoeken. Maar Loek bleef onverstoorbaar doorgaan. En voetje bij voetje boekte hij licht vooruitgang. Gezegd moet worden dat hij ook een klein beetje geholpen werd door zijn tegenstander. En inderdaad: de voordeeltjes stapelden zich op en ineens werd het toch een scherpe stelling. Tegenstander Athanasios Mastrovasilis werd ineens geconfronteerd met een vrij onverwacht kwaliteitsoffer. Loek had uitstekend gerekend: een verre vrijpion, ondersteund door zijn loper moest het werk doen. En zijn koning was precies op tijd om de witte koning de pas af te snijden. Ook het slotspel wikkelde Loek perfect af. Een prachtige zege die Nederland toch nog de overwinning bracht.
Persoonlijke uitslagen Griekenland – Nederland:
Nederland – Turkije
De dames hadden na de nederlaag van gisteren met Turkije helemaal geen tegenstander waar ze even overheen zouden lopen. Met Ekaterina Atalik (2385) en Betul Cemre Yildiz (2348) had Nederlands nauwelijks een ratingoverwicht aan de eerste twee borden.
Op een bord na – dat van Anne Haast – zag het wedstrijdverloop er positief uit. Zhaoqin Peng stond heel goed, Bianca Muhren-de Jong had voordeel en ook bij Anna-Maja Kazarian verliepen de ontwikkelingen in haar voordeel. Zij slaagde er ook redelijk snel in beslissend voordeel te verkrijgen, nadat de tegenstander bij de overgang van het middenspel naar het eindspel flink misgreep.
Ondertussen was er geen touw vast te knopen aan de chaos op het bord van Anne Haast. Zij stond een pion achter, maar ook een stelling aangezien er al diverse witte stukken naar binnen waren gedrongen. In veel varianten bleek ook haar loper op c8, die tegen een pion op e6 stond aan te kijken het slachtoffer te worden, mede veroorzaakt door de zwakte van haar onderste rij. Wat moest zij nog? Waar velen het hoofd al hadden laten hangen, rechtte Anne de rug. Met een magistrale damemanoeuvre (Da5-d8-h4) maakte zij een switch naar de koningsvleugel, waar de witte koning zich verschanst had. Maar die stond daar ook niet veilig en met deze plotselinge verandering in de stelling wist de tegenstander geen raad. Plotseling liep de zwarte tegenaanval als een trein. En het mooie (misschien het wrange voor de witspeelster) was dat de loper op c8 ook nog het laatste woord kreeg in deze partij. Een ongelooflijke heksenketel waarin Anne zich aan het slot van haar beste kant liet zien. Dat was dus 0-2 en de twee zwartspeelsters hadden al gewonnen. Nu de witspeelsters nog. Maar dat viel tegen. Bianca slaagde er niet in om de mooi opgebouwde en veelbelovende stelling om te zetten in iets concreets. En helaas glipte het voordeel uit haar handen om dan ineens toch weer tevoorschijn te komen. Met twee lopers tegen twee paarden in een eindspel, leek zij door te kunnen drukken, maar ook nu liep er iets uit de hand. Het gevolg was een toch ietwat teleurstellend halfje.
Dat was helemaal het geval in de partij van Peng. Zij speelde haar tegenstander met vaste hand van het bord, maar verzuimde haar voordeel om te zetten in winst. Op verschillende momenten kon zij beslissend toeslaan, maar op een of andere manier wilde het maar niet lukken.
Persoonlijke uitslagen Nederland – Turkije:
ANALYSES
|
|
Selectie van de partijen: |
Mastrovasilis, Athanasios – Van Wely, Loek
1. Pf3 c5 2. c4 Pf6 3. Pc3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. d4 Pxc3 6. bxc3 g6 7. g3 Lg7 8. Lg2 O-O 9. O-O cxd4 10. Pxd4
Wit accepteert vrijwillig een zwakke pion op c3, maar daar staat tegenover dat zijn loper op g2 erg sterk is geworden. 10. cxd4 is de normale zet.
10…Pc6
Loek wil meteen onder de druk uitkomen. De heren Kramnik en Aronian achten 10…Dc7 wat kansrijker.
11. Pxc6 bxc6 12. Lxc6 Lh3 13. Dxd8 Taxd8 14. Lg2 Lxc3 15. Tb1 Lg4
Hij houdt de lopers erop. 15…Lxg2 16. Kxg2 kwam nog voor in een oude partij Taimanov-Tal, 1977.
16. Lh6 Lg7
17. Lxg7 Het zou wel humor geweest zijn als wit hier 17. Lg5 had gespeeld!
17…Kxg7 18. Tb7 Td7 19. Txd7 Lxd7
Een totaal gelijke stelling. Maar Loek staat bekend om zijn uitstekende eindspeltechniek dus gaat hij zitten om uit niets iets te maken. Daarbij helpt het ratingverschil ook een klein beetje mee…
20. Ld5?!
Een beetje vreemde zet. Zelf zou ik hier kiezen voor 20. Tb1 en ik zou niet weten hoe zwart hier ooit winstkansen uit kan peuren. Bijvoorbeeld: 20…Tc8 21. f4
20…Tc8 21. Lb3 Lb5 22. f4 a5 De pion nemen levert niets op: 22…Lxe2 23. Te1 Lc4 24. Txe7 met remise.
23. Tb1 Tc5 24. Kf2 e5 25. Tb2 exf4 26. gxf4
Zwart heeft een ietsiepietsie bereikt. Zijn stukken staan wat actiever en de pionnenstructuur is niet meer symmetrisch. Dat werkt in zijn voordeel.
26…Th5 27. Kg3 a4
Van Wely brengt de pion naar voren omdat hij hoopt hiermee een belangrijke troefkaart in handen te krijgen.
28. Lc2 Tc5
29. Ld1?! Td5
Iets te aarzelend.
Hier kon Loek al meteen groot voordeel behalen. 29…a3! 30. Td2 [Op 30. Tb3 volgt 30…La4 31. Tb1 Lxd1 32. Txd1 Tc2 en zwart komt een mooie pion voor.] 30…Tc3+ 31. Kf2 Lc4! (zie analysediagram)
En pion a2 valt er bijna niet meer te verdedigen. Een mogelijke variant: 32. La4 Tc1 33. Lb3 Lxb3 34. axb3 Tb1! en zwart wint.
30. Tb1 Ld7 31. Kf2 Td2 32. a3
32…Kf6
Loek gaat uit van een lange zit. Hij brengt de koning in het spel. Hier lijkt mij 32…Td4 ook een uitstekende mogelijkheid. Na het vrijwel geforceerde 33. Ke3 Tc4 dreigt er … Tc3+ zodat 34. Ta1 min of meer gedwongen is. Het moge duidelijk zijn dat zwart hier de touwtjes stevig in handen heeft.
33. Tc1 Ta2 34. Tc3 Ta1 35. Td3?!
Op 35. Lc2 kan 35…Ke7 36. e4 Th1 volgen: 37. Kg2 Tc1 38. Kf2 en wit lijkt stand te houden. Maar zwart kan het natuurlijk eindeloos blijven proberen.
35…Lb5! 36. Td6+ Ke7! Zwart kon misschien een pion winnen na het vreemde 36…Kg7?! 37. Td5 Lc4 38. Td4 Lb3 39. Lxb3 axb3 40. Tb4 Txa3 maar met zo’n passieve toren denk ik dat hij geen echte winstkansen heeft.
37. Td5 Lc6 38. Td3 Ke6 39. Lc2 Th1
Hier blijkt dat zwart toch wel degelijk spel blijft houden. Door de wat uit elkaar geslagen pionnenstructuur heeft wit moeite om alles bij elkaar te houden.
40. Te3+ Kd6 41. Th3 Tc1
Zwart blijft de tegenstander het zo lastig mogelijk maken.
42. Ld3 Tc3 43. Txh7 Ld5 44. h4 Txa3
Eindelijk heeft hij dan toch zijn vrijpion. Maar de witte stukken zijn ook een beetje tot leven gekomen.
45. h5?!
Hier had wit 45. f5! moeten spelen. Daarmee forceert hij waarschijnlijk ook een vrijpion, waarna de winstmarge te smal zal zijn. 45…Ta1 46. e4 [Niet 46. fxg6 wegens 46…fxg6 47. Lxg6 a3 48. Ta7 a2 en zwart wint.] 46…Lb3 47. fxg6 fxg6 48. Tb7! en nu wordt het lastig om progressie te boeken.
45…gxh5 46. Th6+?!
Slim of niet slim, wat denkt u van dit tussenschaakje.
46…Kc5 47. Txh5
Hij dacht er waarschijnlijk aan slim te zijn met het tussenschaakje. Maar in werkelijkheid heeft hij de zwarte koning naar betere velden gejaagd. Ik kan me voorstellen dat hij zwarts volgende combinatie niet van te voren heeft gezien.
47…Txd3!
Een toch wel verrassende wending.
48. exd3 a3 49. Tg5
De toren moet een omweggetje maken en dat levert zwart precies het tempo op dat hij nodig heeft.
49…a2 50. Tg1 Kd4 51. Ke2 Kc3!
Exact op tijd. Loek toont aan dat hij het spelletje nog niet verleerd is!
52. f5
52…Lb3!
En ook dit is weer de meest nauwkeurige. De zwarte koning staat heel goed op c3!
Na 52…Kb2 53. Ke3 a1=D? [53…Lb3 wint hier nog steeds, maar dan is het logischer om hem meteen te spelen.] 54. Txa1 Kxa1 zou in remise eindigen. De witte koning komt veel te actief naar binnen en hij dwingt daarmee een puntendeling af. Een voorbeeld: 55. Kd4 Lb3 56. Ke5 Kb2 57. d4 Kc3 58. d5 Kb4 59. d6 La4 60. Kf6 Kc5 61. Kxf7 Kxd6
53. Ke3 Lc2 54. Ta1 Lb1 55. d4
55…Kc4!
De meest handige. Ook 55…Kb2 was winnend. 56. Txa2+ Lxa2 57. Ke4 f6! 58. d5 Lb3 59. d6 Lc2+ 60. Kf4 La4 en het is gedaan.
56. Txa2 Op 56. f6 wint 56…Kd5!
56…Lxa2 57. Ke4
57…f6!
Dit mooie zet maakt een einde aan alles.
58. d5 Lb1+ 0-1
Alle partijen van de heren (inclusief de geanalyseerde) via de viewer:
Yildiz, Betul Cemre – Haast, Anne
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. c3 d5 4. exd5 Dxd5 5. d4 Pf6 6. Ld3 Pc6 7. O-O Le7 8. a3
Een wat zeldzame voortzetting. 8. Le3 wordt hier het meest gespeeld.
8…a6
Een wat typische zet. 8…O-O 9. c4 Dh5 is ook een plausibel zetverloop, bijvoorbeeld uit de partij Schmittdiel-Ribli, 1987.
9. c4 Dd8 10. dxc5
10…O-O
Anne houdt wel van een pionoffertje. 10…Lxc5 is de normale zet.
11. Pc3 Op 11. b4 moet zwart 11…a5 spelen en dan is 12. b5 Pb8 13. Pc3 Lxc5 14. Lb2 nog wel voordelig voor wit.
11…Pd7?!
Dat is wel de goden verzoeken.
12. b4 a5 13. Tb1
Nu kan wit zelfs dekken.
13…f5
Zwart is een pion achtergeraakt en ze wil nu wat terugdoen. De nieuwe zwaktes in het zwarte kamp zien er niet mooi uit.
14. Lc2 Op 14. Te1 heeft zwart nog 14…Lf6 hoewel wit met 15. Pb5 ook riante vooruitzichten heeft.
14…Pde5 15. Pxe5 Pxe5
16. De2
Heel sterk is nu 16. Pb5! Dxd1 [16…Pxc4? 17. De2 en het paard is ingesloten.] 17. Txd1 Pxc4 18. Pc7 Ta7 19. Lb3 en zwart gaat ten gronde aan de zwakte van e6.
16…Lf6 17. Pb5 axb4 18. axb4 Ta2
Probeert te vissen in troebel water.
19. Lf4 Pg6 20. Lc7 De8 21. Ld6
21…Dc6!
Maar vanaf nu begint Anne terug te vechten.
22. f3 Het zal ongetwijfeld een misrekening zijn geweest dat 22. Lxf8?! zwart tegenspel biedt: 22…Pf4 23. Df3 Dxf3 24. gxf3 Txc2 25. Ld6 e5 en zwart heeft behoorlijke compensatie, hoewel je dit tegen een computer niet hoeft te proberen :).
22…Tf7 23. Dd1
Vooralsnog blijft wit goed spelen. Ze gaat uit de penning en nu dreigt onder omstandigheden Ta2 in de problemen te geraken.
23…Ph4!
Daar is Anne een meester in: stukken actief neerzetten!
24. Tf2 Da6 25. Lb3 Txf2 26. Kxf2 g5 27. Pc7 Da7 28. Pe8 Lc3
29. b5?!
Eindelijk speelt wit ook niet de beste. Wit had het hier heel koelbloedig moeten spelen. Met 29. Kf1 gaat de koning uit de diagonaal a7-g1 en dan heeft wit de handen vrij om te kijken hoe ze de zwaktes in het zwarte kamp kan gaan blootleggen. Zo dreigt er Dc1. 29…Lxb4? faalt dan op 30. Dd4! waarna Ta1 de hoofddreiging is, terwijl Pf6+ ook niet voor de poes is.
29…f4 30. Dd3 Da5?! 30…Lb4 helpt niet. Na 31. Kf1! Lxc5 32. Le5 staat zwart ook voor een hopeloze taak.
31. Tc1?! Hier was 31. Lc7! heel lastig voor zwart. 31…Db4 32. Dd8 Dxc5+ 33. Kf1 en de witte dreigingen nemen flinke proporties aan.
31…Ld2 31…Lb2 32. Tb1
32. Td1 Le3+ 33. Kf1 Pg6 Relatief beter was 33…Dd8 maar ook dan had zwart het nodige te overwinnen: 34. Lxf4 Dxd3+ 35. Txd3 Lxf4 36. Td8 Tf8 37. Txc8
34. Lc2
Ook nu was 34. Lc7! sterk.
34…Dd8!
Ineens gaat het weer voor zwart. De dame wil in twee reuzenstappen naar de koningsvleugel omgespeeld worden. Want staat die witte koning daar niet ergens…?
35. Pc7 g4!
Dit is weer zo’n zetje dat een kolfje naar de hand is van de Nederlandse dameskampioene. De vijandelijke koning is nooit veilig bij haar!
36. Ke2?
Hè, hè, eindelijk zwicht de witspeelster onder het tactisch vernuft van Anne.
De enige verdediging zo’n beetje was 36. De2 Of 36…Dh4 37. Ta1 (zie analysediagram)
37…e5! [Niet 37…Dxh2?? wegens 38. Dxe3 Dat kun je gemakkelijk overzien als zwartspeler. De pion op f4 komt gepend te staan vanwege de wits loper op d6. Vandaar dat … e6-e5 van zwart dadelijk een thema gaat worden! 38…fxe3 39. Lxh2] 38. Ta8 Dxh2 [38…Tf8 39. Lxf8? Dxh2 en zwart neemt het over.]
36…Dh4 Vermoedelijk was 36…Dg5 zo mogelijk nog sterker.
37. De4?
En nog een fikse blunder er bovenop. Ze heeft het niet meer… Op 37. Tf1 had zwart alsnog 37…Dg5 moeten spelen.
37…e5!
Het leuke is dat de verschrikkelijke loper op c8, die de hele partij tegen die afschuwelijke pion op e6 stond aan te kijken nu het laatste woord heeft! De verdienste van de pion op e5 is ook dat zwart dadelijk wel met de dame op h2 mag nemen, omdat wit de wending Dxe3 niet meer heeft. Dit thema zagen we ook eerder in de andere varianten.
38. Tf1
Het is al huilen met de pet op voor de Turkse.
38…Dxh2 39. fxg4 Lxg4+ 40. Kd3 40. Ke1 Dg3+ 41. Tf2 Dxf2#
40…Lf5
Wat een mooi slot!
0-1
Topel, Zehra – Kazarian, Anna-Maja
1. d4 d5 2. Pf3 Pf6 3. c4 c6 4. e3 e6 5. Ld3 Pbd7 6. O-O Ld6 7. Pbd2 b6 8. e4 dxe4 9. Pxe4 Pxe4 10. Lxe4 Lb7 11. b3 Pf6 12. Lc2 c5 13. Lb2 O-O 14. dxc5 Lxc5 15. De2 De7 16. Dd3 Pe4 17. De2 f5 18. Lxe4 fxe4 19. Pe5 Tf5 20. Tad1 Td8 21. Txd8+ Dxd8
22. b4!?
Een interessante poging om binnen te komen op de zevende rij.
22. Pg4 was een alternatief.
22. Td1?! faalt op 22…Lxf2+!
22…Lxb4 23. Td1 Dg5 24. Td7 Lc5 25. h4
Anna-Maja moest hier nauwkeurig rekenen. Na 25. Txb7 kan 25…Txf2 26. Dxf2 [omdat 26. Tb8+?? weerlegd wordt door een tegenschaak. 26…Tf8+] 26…Lxf2+ 27. Kf1 [27. Kxf2?? Dd2+ 28. Kg3 h6 en grappig genoeg verliest wit nu in alle varianten een stuk.]
25…Txf2 26. hxg5 Txe2+
27. Kf1??
een fikse blunder waar Anna-Maja wel raad mee weet.
De enige zet was 27. Ld4 en dan had zwart het kunnen gaan proberen met 27…Td2 28. Lxc5
[28. Td8+ Lf8 29. Kf1 met gelijkspel. (29. Pd7 Kf7!)] 28…Txd7 29. Pxd7 bxc5 30. Pxc5 Lc8 31. Kf2 Kf7 32. Pxe4 Ke7 33. Ke3 e5 en zwart heeft een minuscuul eindspelvoordeeltje.
27…Txb2 Nog iets nauwkeuriger was het tussenschaakje met 27…Tf2+! 28. Ke1 omdat zwart dan later met schaak op b4 kan komen met de loper.
28. Td8+ Lf8 29. Pd7 Kf7 30. Pe5+ Nu zou 30. Pxf8 verliezen na 30…La6
30…Ke7 31. Td7+ Ke8 32. Txb7
32…Lb4
Ziehier waarom het tussenschaakje handig was geweest; dan ging dit met schaak. Iets overtuigender was 32…Ld6! 33. Pg4 Lc5
33. Txg7?!
Dit vereenvoudigt zwarts taak. Wit kon er ook een toreneindspel van maken, hoewel dat na 33. Tb8+ Ke7 34. Pc6+ Kd6 35. Pxb4 Txb4 36. Tb7 Txc4 ook verloren zou zijn geweest voor haar.
33…e3!
Sterk spel van onze Europese jeugdkampioene.
34. Tg8+ Ke7 35. Pc6+ Kf7 36. Pxb4 Kxg8 37. a3 Tf2+ 38. Kg1 Kg7 39. Pd3 Td2 40. Pf4
40…e5! 41. Pd5 Td1+
Het slotspel is allemaal even krachtig gespeeld!
0-1
24. Dh4
Wit staat goed, maar er was op dit moment een mooie kans. Het kwaliteitsoffer met 24. Txe4! was heel sterk. Maar dan moest wit wel een paar probleemzetten vinden en dat is altijd bijzonder lastig. 24…fxe4 25. Pf6+! gxf6 26. exf6 Tf7 27. Dxh6! Wit verhindert hiermee … Pg7. Er valt niets meer te beginnen tegen een toreninvasie over de g-lijn. [Niet 27. Dg6+ wegens 27… Pg7!! 28. fxg7 De6 en zwart slaat de aanval af. Gezegd moet worden dat dit allemaal wel heel erg lastig te vinden is.
Alle partijen van de dames (inclusief de geanalyseerde) via de viewer:
