Pluspion van Giri net niet voldoende tegen Topalov

Anish Giri heeft in Moskou bij het Kandidatentoernooi 2016 wederom niet kunnen winnen. Hij kwam heel ver met zwart tegen Veselin Topalov, maar zijn voordeel bleek net niet toereikend voor een vol punt. Dit halfje voelde als een nederlaag, maar we moeten hopen dat Giri geduld blijft betrachten om toch een keer uit zijn slof te schieten. Zolang hij niet verliest is alles mogelijk.

Viswanathan Anand versloeg in 24 zetten Peter Svidler, terwijl Levon Aronian na een lang gevecht Hikaru Nakamura op de knieën kreeg. Fabiano Caruana werd geconfronteerd met een dame-offer van Sergey Karjakin, die daarmee zijn problemen wenste op te lossen. Ook hier een enerverend gevecht dat uiteindelijk op een puntendeling uitliep.

Door dit alles raakt de Nederlander wel een beetje op achterstand omdat er – zoals gezegd – op de andere borden van alles gebeurde vandaag. Dat kwam om te beginnen was daar de bliksemoverwinning van Viswanathan Anand op Peter Svidler. In een bekende Spaanse stelling had de Indiër een sterk nieuwtje klaarliggen. Na een ingelaste ruil op b5 speelde hij een eerder bedacht kwaliteitsoffer van Shirov dat nu veel gevaarlijker bleek te zijn. Sterker nog: Svidler reageerde helemaal verkeerd en hij kon op zet 25 zijn koning omleggen nadat er een wervelstorm over hem heen was gekomen. Daarmee komt Anand op plus één en laat hij zien dat hij bepaald nog niet afgeschreven hoeft te worden.

Een heel lange partij werd gespeeld tussen Levon Aronian en Hikaru Nakamura. Een obscuur pionoffer in een overbekende variant van het Dame-Indisch, dat een tijdje uit de mode was, werd door Aronian nieuw leven ingeblazen. Hij hield zwart onder druk, won de pion terug en had in het resterende eindspel zeer goede kansen om voor de winst te gaan. Maar de Amerikaan verdedigde zich heel stug en toen Aronian een goede mogelijkheid voorbij had laten gaan, resteerde er een toreneindspel van drie tegen twee pionnen op één vleugel. Dat is in de regel remise, maar zwart moest vanwege zijn mindere pionnenstructuur omzichtig spelen. Dat deed de Amerikaan ook wel, totdat hij ergens zijn koning ineens aanraakte. Snel trok hij zijn hand terug omdat hij onmiddellijk inzag dat hij dan de witte koning op de zesde rij zou moeten toelaten, hetgeen direct fataal zou zijn. Op aangeven van Aronian weigerde Nakamura – wel excuses makend – met zijn koning te zetten, zodat de Armeniër naar de wedstrijdleider moest om hem daartoe te dwingen. Dat valt tegenwoordig makkelijk te bewijzen met al die webcams…

In de partij tussen Topalov en Giri gooide de Bulgaar op zet drie zijn h-pionnen naar voren om onze landgenoot direct naar de keel te grijpen. Die gooide wijselijk het roer om en verliet zijn geplande Grünfeld-Indisch om het in de banen van het Wolgagambiet te leiden. Dat pakte goed uit: Topalov nam de pion, maar kwam in een passieve stelling terecht. Daar houdt de Bulgaar doorgaans niet van, zeker niet als hij urenlang moet verdedigen. Het lukte Giri om de gambietpion te heroveren en zelfs daarna nog een pion te winnen. Maar hij kon niet voorkomen dat er veel geruild werd. In een eindspel van ieder een toren en een paard, voor Giri drie tegen twee pionnen, kon hij alleen verder komen als hij ook de torens zou ruilen en daarna nog een pion. Met twee tegen een bleek het te mager en via een grapje offerde Topalov zijn paard voor de laatste zwarte pion. Heel jammer, want de kans op meer leek vandaag meer dan 50%.

Een geweldige partij werd gespeeld tussen Caruana en Karjakin. De Amerikaan had een mooie opzet bedacht en Karjakin zag de bui al hangen. Voordat hij met de rug tegen de muur zou komen te staan, gaf hij een dame tegen een toren, een stuk en een pion. Dat bleek een goede keuze, maar even later leek wit toch weer goede vooruitzichten te hebben gekregen. Toen kwam er een nieuwe verrassing. Karjakin liet pardoes een paard in staan in ruil voor een reusachtige vrijpion die linea recta naar de achterlijn liep. Caruana trok nog even alle registers open, maar hij kon niet voorkomen dat zwart remise kon forceren.

De stand is nu dat er twee koplopers zijn:

1-2. Aronian, Karjakin 4

3. Anand 3½

4-5. Caruana, Giri 3

6. Svidler 2½

7-8. Nakamura, Topalov 2

ANALYSES

Alle partijen met analyses via de viewer:

Topalov, Veselin – Giri, Anish

1. d4 Pf6 2. c4 g6

Een uitnodiging tot het Grünfeld-Indisch. Deze opening lijkt Giri op het lijf geschreven tegenwoordig, zeker met in het achterhoofd dat zijn coach, Vladimir Tukmakov, ook een groot specialist was. Topalov heeft iets bijzonder voorbereid. Manuel Bosboom: even opgelet!

3. h4

Ja hoor, je gelooft je ogen niet, hij heeft hem echt gespeeld!

3…c5

Giri wijkt uit naar een andere opening. Het idee van 3. h4 is dat na 3…Lg7 4. Pc3 (Ook Savchenko en de Engelsen Williams en Basman, die wel van een geintje houden, hebben deze zet ook ooit gespeeld). 4…d5 wit meteen 5. h5 speelt om na 5…Pxh5 6. cxd5 te kunnen doen. Deze stelling lijkt inderdaad voordelig voor wit.

4. d5 b5!

Een heel verstandig besluit. Giri kiest voor een overgang naar het Wolgagambiet waarin h2-h4 in zo’n vroeg stadium wel wat raar is.

5. cxb5 a6 6. bxa6

Topalov neemt het pionoffer aan, zo principieel is hij natuurlijk wel.

6…Lg7 7. Pc3 O-O In de Wolga speelt men meestal 7…Lxa6 nog voordat wit e2-e4 op het bord zet. Het is mij niet helemaal duidelijk waarom zwart dat nu niet doet.

8. e4 d6 9. Pf3 Da5 10. Ld2 Lxa6 11. Dc2 Pbd7

In aanmerking komt misschien 11…Lxf1 12. Kxf1 hoewel wit in deze stelling toch niet gaat rokeren. Nu hij h2-h4 heeft gespeeld, kan hij de koning na g2-g3 op g2 opbergen. Een bekend type plan.

12. Pe2

Deze op het oog merkwaardige zet is niet zo gek als hij eruit ziet. Topalov is zelf een liefhebber van het Wolgagambiet geweest, dus hij weet wat hij doet. De belangrijkste bedoeling is om met Ld2-c3 de sterke loper op g7 te neutraliseren. Verder wil hij nog even wachten met de ruil van de witveldige lopers.

12…Db6 13. Lc3 h5

Zwart moet onderhand wel iets doen met de latente dreiging h4-h5. Dat heeft ook te maken met het speelplan dat hij wil gaan spelen.

14. Pg3 Pg4

Nu wit geen h2-h3 meer kan spelen (een variant die een redelijke reputatie voor wit heeft!) probeert zwart een stuk op e5 te krijgen.

15. Lxg7

Dit kun je zien als een klein succesje voor wit, maar zwart zal ook niet ontevreden zijn.

15…Kxg7 16. Lxa6 Dxa6

17. Pe2

Het paard keert onverrichterzake weer terug want de witte koning verblijft in het wat tochtige centrum.

17…Pge5 18. Pxe5 Pxe5 19. O-O

Toch maar zo. Ik dacht eigenlijk dat hij 19. Th3 van plan was. De toren dekt veld d3 en kan eventueel ook ingezet worden op de damevleugel.

19…Dd3

Een bekend idee: zwart ruilt de dames, ondanks zijn pion achterstand. De druk op de damevleugel wordt immens voor wit.

20. Dxd3 Pxd3 21. b3 Tfb8 22. Tfd1 Pe5 23. f3 Ta3

Een bekende strategie. Zwart blokkeert de witte vrijpion en maakt hierdoor een verdubbeling van de torens op de a-lijn mogelijk. Deze stelling geeft weer waarom de openingskeuze een goede was. Topalov is een actieve speler die graag het spel maakt. Maar wit moet hier omzichtig verdedigen, zonder dat hij over veel activiteit beschikt. Het feit dat zwart een pion minder heeft, deert hem nauwelijks.

24. Kh2 Tba8 25. Pc1 f5!

Giri toont zich een uitstekend theoreticus. In een opening die hij bij mijn weten nooit eerder gespeeld heeft, is hij op de hoogte van de belangrijkste strategische ideeën. Met deze stereotiepe zet tast hij het centrum van wit aan en daarmee isoleert hij pion d5. De eigen koning kan later ingezet worden.

26. exf5 gxf5 27. Tb1 Tb8 28. Tb2 Tb4

Deze stelling toont aan dat het een goed idee is geweest om voor het Wolgagambiet te kiezen.

29. Kh3 c4 30. Te2

De toren blijkt hier tactisch een beetje onhandig te staan.

30…cxb3 31. Pxb3

Op 31. axb3 Kf6 blijft zwart een drukstelling houden. [Het alternatief 31…Ta1 is na 32. Pd3 Txd1 33. Pxb4 eerder in wits voordeel.]

31…Pg6 32. Kg3

Hij verzoent zich ermee dat zwart de pion al kan terugnemen. De grap is dat 32. g3? toch een pion kost: 32…Txh4+ 33. gxh4 Pf4+ 34. Kh2 Pxe2

32…Taa4 33. Ted2 Kf6 34. Kf2 Tb5

Giri neemt er de tijd voor om pion h4 te pakken.

35. Th1 Op 35. g3 heeft hij 35…f4! bij de hand met meteen stevig voordeel voor zwart.

35…Txh4

Nu werd het wel een keertje tijd.

36. Txh4 Pxh4

Als zwart nu ook nog … f5-f4 zou mogen spelen en … Ph4-f5 zou hij bijna op winst staan. Zover laat Topalov dat niet komen natuurlijk.

37. f4 Pg6 38. g3 h4 39. Td3 hxg3+ 40. Kxg3 Pf8

Giri maakt een rondje met het paard.

41. Kf3 Pd7

Hij dreigt nu … Pd7-b6 en als zwart pion d5 wint is het gedaan met de witspeler.

42. a4

Gedwongen. En dat is precies wat Giri wil. Je zou zeggen dat als wit de pion naar voren krijgt, die ook nog wel eens gevaarlijk zou kunnen worden. Bij deze sterke grootmeesters wordt die eerder zwak!

42…Tb4 43. a5

43…Pf8

Het paard keert terug naar het veld waar het vandaan komt. Giri houdt heel slim de toren op b4 om het paard op b3 onder schot te houden. Zwart kan altijd met de toren achter de vrijpion komen met 43…Ta4 als die te gevaarlijk zou worden.

44. Pd4

44…Pg6

Wit staat flink onder druk, de stukken maken een krampachtige indruk.

45. a6

Topalov besluit om de a-pion te geven om te proberen daarna een soort vesting in te nemen. Na een ‘nikszet’ zoals 45. Ke3 komt bijvoorbeeld 45…Ta4 46. Pc6 Te4+ 47. Kd2 Pxf4 48. Ta3 De witte a-pion is nu wel levensgevaarlijk, maar zwart kan het paard er voor offeren. Hij neemt dan ondertussen de witte d-pion mee waardoor hij met drie pionnen tegen een paard kan proberen het resterende eindspel te winnen. In een praktische partij lijken mij de winstkansen heel reëel. 48…Pxd5 49. a6 Tc4 50. a7 Pc7

45…Ta4 46. Pe2 Txa6 47. Pd4

Tja, pion meer met hard werken, wat nu?

47…Pf8

Het paard gaat weer een rondje maken…

48. Pc2 Pd7 49. Pe3 Ta2 Een alternatief is 49…Pc5 50. Td1 Ta3 51. Th1 Pe4 52. Th7 en hier lijken de winstkansen net zo groot als in de partij.

50. Td1 Th2

Giri speelt het heel voorzichtig: hij wil de witte toren niet over de h-lijn binnenlaten.

51. Tg1 Th3+ 52. Tg3

Een principieel besluit: toren ruilen ja of nee?

52…Txg3+ 53. Kxg3

De vuistregel is dat een paardeindspel getaxeerd mag worden als een pionneneindspel. Toch gaat die vlieger vaak niet op, zeker niet bij gereduceerd materiaal. Hier blijkt ook dat pion f5 een vervelend aanvalsdoel is, waardoor zwart nog een pion moet ruilen, wil hij verder komen.

53…Pc5 54. Kf3 e6

Hij ziet zich genoodzaakt om ook deze pion te ruilen om de koning te kunnen activeren. Maar nu blijft er wel heel weinig materiaal over om er iets van te maken.

55. dxe6 Kxe6 56. Pc2 Kd5 57. Pe3+ Ke6 58. Pc2 Pb3 59. Pe3 Pd4+ 60. Kf2

60…Pc6

Een poging was misschien nog 60…d5 maar wit blijft makkelijk overeind na bijvoorbeeld 61. Ke1! [Niet 61. Pd1?? wegens 61…Pb5 62. Ke3 d4+ 63. Kd3 Kd5 en nu staat zwart inmiddels wel op winst.] 61…Pb3 62. Pg2 d4 63. Ph4! en zolang wit blijft ‘hangen’ aan f5 komt zwart geen millimeter verder.

61. Ke2 Pb4 62. Kd2 Pd5 63. Pg2 Pe7 64. Kd3 Pc6 65. Ph4

65…Pb4+

Zwart schiet niets op met 65…d5 66. Pg2 Pe7 67. Kd4 Pg6 [67…Kd6 68. Pe3 Kc6 69. Ke5 is ook remise.] 68. Kc5 en wit heeft totaal niets te vrezen.

66. Kd4 Pc6+ 67. Kc4 Pb8

Dit laat een geforceerde remise toe.

68. Pxf5! Na 68. Pxf5! Kxf5 69. Kd5 gaat de laatste zwarte pion verloren.

1/2-1/2

Anand, Viswanathan – Svidler, Peter

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 O-O 8. a4

De Anti-Marshall.

8…Lb7 9. d3 Te8 10. Pbd2 Lf8 11. c3 Pa5 12. Lc2 c5

13. d4

Wit houdt op met verdere voorbereidingen en opent het centrum.

13…exd4 13…cxd4 14. cxd4 kwam tweemaal op het bord.

14. cxd4 d5 15. e5 Pe4

16. axb5!

Een nieuwtje dat wel eens behoorlijk sterk zou kunnen zijn. In Shirov-Onischuk, 2004 volgde 16. Pxe4 dxe4 17. Txe4!? Pb3 18. Lg5 Le7 19. Lxe7 Dxe7 20. Tb1 Pxd4 21. Pxd4 Lxe4 22. Lxe4 Tad8 23. Lxh7+ Kf8

16…axb5 17. Pxe4 dxe4 18. Txe4!?

Dit kwaliteitsoffer heeft Shirov ons al laten zien!

18…Pb3?

Het antwoord uit de andere partij (zonder inlassing van axb5 axb5) is nu direct verliezend! Noodzakelijk is 18…Pc4 waarna bijvoorbeeld 19. Txa8 Lxa8 20. Pg5 een idee is. Echter na 20…Lxe4 21. Lxe4 g6 22. Df3 Te7 23. Ld5 heeft wit weliswaar genoeg compensatie, maar ook niet meer dan dat na een zet als 23…Dc7

19. Txa8 Lxa8 20. Pg5!

Nu gooit hij het paard ook naar de koningsvleugel.

20…Pxc1

Aanname van het kwaliteitsoffer met 20…Lxe4 21. Lxe4 Pxd4 22. Lxh7+ Kh8 23. Ld3 is helemaal uit.

20…Pxd4! 21. Txd4 Dxd4 22. Dh5 verliest ook onmiddellijk.

20…c4

21. Dh5

Anands aanval is inmiddels tot orkaankracht aangezwollen.

21…h6 22. Dxf7+ Ook 22. Pxf7 wint overtuigend. Bijvoorbeeld 22…Db6 23. Pd6 Te7 24. Dg6 c4 en nu is 25. Te3! Pd3 26. Txd3! het meest overtuigend!

22…Kh8

23. Tg4!

Wederom de juiste voortzetting. Het paard wordt gedekt en dat helpt uitstekend mee in de aanva.

23…Da5

Probeert een ‘plofmatje’ op e1.

24. h4!

En opgegeven. Een geweldige partij van Anand, een ontluisterende nederlaag voor Svidler. Na 24. h4! komt zwart te laat met zijn tegenaanval: 24…De1+ 25. Kh2 Pe2 Wit dekt het matveld met 26. Ph3! waarna er niets meer te bedenken valt om alle dreigingen op te vangen.

1-0

Aronian, Levon – Nakamura, Hikaru

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. g3 La6 5. Dc2 c5

6. d5

Dit onthutsende pionoffer is een tijdlang bijzonder populair geweest in de top van de grootmeesterpraktijk. Totdat men blijkbaar had gevonden hoe zwart de zaken in evenwicht kon houden. Aronian ziet er kennelijk toch nog brood in en hij wil Nakamura kennelijk even testen op zijn theoretische achtergrond.

6…exd5 7. cxd5 Lb7 8. Lg2 Pxd5

Het idee van het pionoffer is dat wit straks veld d5 in handen krijgt voor zijn stukken en dat hij over een aanzienlijk ruimte-overwicht beschikt.

9. O-O

Wit is een centrumpion kwijt geraakt en hij rokeert rustig eventjes…

9…Pc6 10. Td1 Le7 11. Da4

11. Txd5?? faalt natuurlijk op 11…Pb4

11. Df5 was ook een tijdlang populair maar daar is de gifangel uit gehaald.

11…Pf6 12. Ph4 O-O

12…g6 bleek niet te voldoen na 13. Lh6

13. Pc3

Volgens de Megabase 2015 is deze volkomen normale zet een nieuwtje. De oude zet was 13. Pf5 d5 14. Pc3 Pd4 15. Pxd4 cxd4 16. Dxd4 Lc5 17. Da4 Dc8 bleek in de partij Leko-Karjakin, 2010 goed genoeg voor een remise.

13…g6 14. Lg5

Hij speelt op veld d5 dus druk zetten op Pf6 is logisch. Op 14. Lh6 is 14…Te8 alleen maar nuttig voor zwart zou je zeggen.

14…Tb8

Zwart wil graag Lb7 dekken want dan kan hij uit de onaangename penning over de lange diagonaal komen.

15. Lf4

Maar nu keert de loper terug.

15…Tc8 16. Lh6

Drie loperzetten achter elkaar. Je kunt je afvragen waarom Aronian die naar h6 dan niet meteen speelde. ..

16…Te8 17. Df4

Hij had ook deze stelling kunnen krijgen met de toren op a8. Maar kennelijk acht Aronian het beter voor hem dat die nu op c8 staat. In elk geval kan … Dc8 niet, een zet die vaak gespeeld wordt door zwartspelers.

17…Pa5 Had Nakamura dan niet eigenwijs moeten zijn en nu alsnog 17…Tb8!? moeten spelen?

18. Pf5

De bedoeling van Df4.

18…Lxg2 19. Pxe7+ 19. Kxg2 Na het terugnemen op g2 volgt 19…d5 20. Pxe7+ Dxe7 21. Lg5 Kg7 22. Pxd5 Pxd5 23. Txd5 f6 en zwart lijkt zich succesvol verdedigd te hebben.

19…Dxe7 20. Kxg2 De5 21. e3 d5 22. Lg5

Het is Aronian gelukt de druk zodanig vast te houden dat zwart de pluspion inmiddels weer moet inleveren. Het is overigens voor de tweede maal dat de loper zich op dit veld meldt!

22…Pe4 23. Txd5 Dxf4 24. gxf4 Pxc3 25. bxc3 Kg7 26. Td7

En hij heeft ook nog het bezit van de enige open lijn in handen kunnen nemen. Maar zijn pionnenstructuur op de damevleugel is danig versplinterd, het paard vervult daar een mooie rol.

26…h6 27. Le7 Pc4

28. Tad1!

Een pionnetje snabbelen met 28. Txa7 zou zwart in de kaart spelen: 28…Ta8 29. Txa8?! [29. Td7 is dan beter hoewel zwart na 29…Ta3 ook niets te vrezen heeft.] 29…Txa8 en het is eerder zwart die beter staat.

28…a5 29. T1d5 Tc6 30. Ta7 Te6 31. Tdd7

Wit heeft de open lijn en de zevende rij in handen. Zwart heeft geen actief tegenspel en hij begint nu een afwachtende houding in te nemen.

31…Kg8 32. h4 Kg7 33. Ld8 Kg8 34. Le7 Kg7 35. Tab7 Kg8 36. Tbc7 Pa3 37. Ld8 Pc4 38. Le7 Pa3 39. Tb7 Pc4 40. Kf3 a4

Nakamura gaat toch maar niet helemaal werkeloos toekijken.

41. Tbc7

41…Pd2+

Ineens verandert hij de zaken heel rigoureus.

42. Txd2 T6xe7 43. Tc6 Te6 44. Txe6 Txe6 45. c4!

Zo wordt de zwarte pionnenstructuur vastgelegd. Wit heeft inmiddels reële winstkansen gekregen.

45…Kg7

46. e4?!

Misschien iets te aarzelend.

Veel beter is 46. Td8 Te7 47. Tb8 [47. Ta8 Tb7 48. Txa4 b5 49. cxb5 Txb5 wint een pion maar het is misschien net te mager.] 47…Te6 48. Ta8 en nu wint wit de pion onder gunstigere omstandigheden.

46…Te8 47. e5 Tb8! 48. Td7 Kf8

49. f5!

Mooi gespeeld. De dubbelpion wordt opgeheven en zo kan de koning zich ook naar het strijdtoneel begeven.

49…gxf5 50. Kf4 b5!

Maar Nakamura vecht hard terug.

51. cxb5 Txb5 52. Kxf5

52…a3?

Het goede idee in de verkeerde uitvoering.

De enige zet was 52…Ke8! 53. Ta7 c4! 54. Tc7 [54. Txa4 Tc5!] 54…Tb2 55. f4 a3 en het is niet duidelijk hoe wit progressie kan boeken.

53. f4

Aronian neemt deze pion even mee naar voren, maar er was een iets adequatere voortzetting.

53. Kf6! had de partij meteen kunnen beëindigen. Een illustratieve variant: 53…Tb6+ 54. Td6 Tb8 55. f4 c4 [55…Tc8 56. f5 c4 57. Td7 c3 58. Txf7+ Kg8 59. Tg7+ Kh8 60. e6 c2 61. Tg1 met winst!]

53…Tb4!

Zo krijgt zwart het voor elkaar dat de hele damevleugel ‘schoon geveegd’ wordt.

54. Ta7 c4 55. Txa3 Tb2 56. Ta6 Kg7 57. a4 c3 58. Ta7 c2 59. Tc7 Tb4 60. a5 Ta4 61. Txc2 Txa5

Nu staat er drie tegen twee op een vleugel op het bord en dat zou te houden moeten zijn voor zwart.

62. Tc4 Ta1 63. Tc7 Kf8 64. Td7 Ta4 65. Td3 Tc4 66. Te3 Ke7 67. Te4 Tc1 68. Tb4 Kf8 69. Tb6 Kg7 70. Tb7

Oppassen voor zwart, er dreigt e5-e6.

70…Kf8 71. Tb8+ Kg7 72. Tb4 Ta1 73. Td4 Ta2 74. Td7

Op dit moment vond een incident plaats. Nakamura raakte zijn koning aan, maar hij realiseerde zich onmiddellijk dat hij die niet mocht spelen. Toen weigerde hij die te spelen en bood ondertussen zijn excuses aan. Daar nam Aronian geen genoegen mee. Hij schakelde de wedstrijdleider in en die sommeerde de Amerikaan om de verliezende zet uit te voeren.

74…Kf8?? 74…Te2 zou afdoende voor een half puntje moeten zijn.

75. Kf6

De koning mag nu veld f6 betreden en dat had zwart nooit mogen toelaten.

75…Ta6+ 76. Td6

Dat is het punt:

76…Ta8 77. h5 Kg8 78. f5 Tb8 79. Td7 Tb6+ 80. Ke7 Ook 80. e6 wint.

80…Tb5 81. Td8+ Kh7 82. Kf6 Tb6+ 83. Td6 Tb7

En opgegeven. Na 83…Tb7 84. e6 is het afgelopen omdat de e-pion ongehinderd naar de overkant gaat.

1-0

Caruana, Fabiano – Karjakin, Sergey

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. g3 La6 5. b3 Lb4+ 6. Ld2 Le7 7. Pc3 d5 8. cxd5 exd5 9. Lg2 O-O 10. O-O Te8 11. a3 c5 12. dxc5 bxc5

13. Pe5

Dit is volgens mijn gegevens een nieuwtje. Caruana bezorgt de tegenstander de hangende pionnen.

13…Lb7 14. Lf4 Pbd7 15. Pc4 Pb6 16. Pa5 La6 17. b4

Dit moet allemaal uit de koker van Caruana gekomen zijn. Zwart heeft grote problemen met zijn ‘hangende pionnen’, die nu letterlijk lijken te gaan hangen.

17…cxb4 18. axb4 Lxb4!?

Hij laat zich in op een dameoffer! 18…Tc8 is de normale zet maar dan zou wit waarschijnlijk met bijvoorbeeld 19. b5 Txc3 20. bxa6 ook in het voordeel zijn gekomen.

19. Pc6 Lxc3 20. Pxd8 Lxe2

Wat een heksenketel ineens!

21. Db3 Lxa1 22. Txa1 Taxd8 23. Txa7 Pc4

Tijd om even de balans op te maken. Zwart heeft de dame gegeven voor een stuk, een toren en een pion.

24. h3 Lh5 25. Lg5 Lg6 26. Lxf6 gxf6 27. g4 Kg7 28. Dc3

Ineens lijkt wit toch weer voordeel te hebben. Druk op f6, dreiging g4-g5 en veld d4 in handen.

28. Lxd5 Pd2 29. Da2 Te1+ 30. Kh2 [30. Kg2?? Txd5! 31. Dxd5 Le4+] 30…Pf1+ 31. Kg2 Txd5 32. Dxd5 Le4+ 33. Dxe4 Txe4 34. Kxf1 zou geforceerd tot remise leiden.

28…d4!

Maar wat is dit? Opnieuw verrast Karjakin vriend en vijand met een formidabel idee.

29. Dxc4

Hij heeft nu nog maar een toren voor de dame. Het moet komen van die sterke vrijpion.

29…d3

30. g5!?

Caruana probeert hemel en aarde te bewegen om Karjakin uit het zadel te tillen. 30. Lf3 d2 31. Kh2 d1=D 32. Lxd1 Txd1 is een vesting die niet valt te winnen, hoogstwaarschijnlijk.

30…d2!

De pion moet het doen tenslotte!

31. gxf6+ Kh8 32. Lf3

32…Le4!

Hij verdedigt zich werkelijk voortreffelijk. De Rus heeft goed gezien dat 32…d1=D+? fout is vanwege 33. Lxd1 Txd1+ 34. Kh2 en hier zal wit wel winnen vanwege de sterke pion op f6.

33. Kh2 Ld5 34. Dg4 Tg8

Nu moet Caruana zijn dame teruggeven omdat hij anders zou verliezen.

35. Ld1 Txg4 36. hxg4 h6 1/2-1/2

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

7 Reacties

  1. Avatar
    MvanLeeuwen 18 maart 2016

    Even spijkers op laag water zoeken bij Caruana-Karjakin:

    "Zwart heeft een stuk, een toren en een pion voor de dame geofferd."

    Geofferd zou vervangen moeten worden door veroverd. Zwart heeft namelijk niet een stuk, toren en pion geofferd.

  2. Avatar
    Eric van t Hof 18 maart 2016

    Nog een klein spijkertje: De Amerikaan heeft goed gezien…. Hier wordt vermoedelijk bedoeld dat de Rus dat goed gezien had.

  3. Avatar
    wimw 18 maart 2016

    Heel veel dank voor de analyses van alle partijen uit deze spannende, heel boeiende ronde. Oude tijden herleven!

  4. Avatar
    pieterpriems 18 maart 2016

    Volgens mij is in dit toernooi het spelen met hangende pionnen niet aan te raden. Anand (tegen Karjakin) en Karjakin hebben het er zwaar mee. Heb jij een idee hoe dat komt Herman?

    Ook opvallend vind ik het Spaans, nu alleen maar d3, zoals Steinitz het heel lang geleden al speelde. Dit soort partijen is na al dat Berlijns toch echt veel leuker op te zien.

  5. Avatar
    HermanGrooten 18 maart 2016

    Alle verbeteringen zijn welkom! Zelfs die spijkertjes op laag water :) .

    Het was een enerverende ronde, ik had mijn handen vol om deze partijen te analyseren…

    Ik heb even geen verklaring voor het feit dat die ‘hangende pionnen’ ook wat erg vaak ‘hangen’. Zelf krijg ik ze ook regelmatig op het bord en ik moet zeggen dat het wel heel nauw luistert allemaal. De spelers hebben zich van te voren uitstekend voorbereid, want ik las op Teletekst dat Erwin l’Ami gezegd had dat Caruana de stelling heel diep had geanalyseerd. Des te knapper is dan dat dame-offer van Karjakin dan, dat de Rus achter het bord heeft bedacht.

    En dat Spaans met d2-d3 (bij Anand was het a2-a4) bevalt mij ook beter dan die Berlijnse Muur, die nog altijd niet geslecht lijkt…

  6. Avatar
    brabo 18 maart 2016

    Ik ben momenteel bezig met het boek van Mauricio Flores Rios: Chess Structures

    www.qualitychess.co.uk/products/2/235/chess_structures_-_a_grandmaster_guide_by_mauricio_flores_rios/

    Daarin staat een compleet hoofdstuk over hangende pionnen met voorbeelden wanneer ze sterk en zwak zijn.

    Tot nu toe vind ik het boek best interessant en een aanrader om eens te bespreken op deze site (nog niet gebeurd voor zover ik weet).

    Uit mijn eigen praktijk, herinner ik mij een partij dat ik verschrikkelijk slecht speelde met hangende pionnen: schaken-brabo.blogspot.be/2015/09/het-foute-voorbeeld.html

  7. Avatar
    wimw 19 maart 2016

    Garry Kasparov gaf als commentaar op de spectaculaire overwinning van Anand: « Vishy! De Indiase tijger laat zien, dat ook als oudere schakers wat van hun gebit missen, de overblijvende tanden nog erg scherp zijn!

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.