Tweemaal verlies…

Wat was er vandaag toch aan de hand met de Nederlandse teams in de Olympiade in Baku? Net nu we een beetje de hoop hadden dat ze aansluiting zouden kunnen vinden bij de kop van de ranglijst liep er zowel bij de heren als bij de dames het nodige mis.

Om te beginnen de mannen. Die verloren nipt van Tsjechië. Erwin l’Ami liet in een passieve stelling ineens een onverwachte (doch fraaie!) combinatie toe, die hem tot onmiddellijke opgave dwong. Omdat de partijen van Anish Giri en Robin van Kampen slechts een half puntje opleverden, moest Loek van Wely ijzer met handen gaan breken. Hij kwam een heel eind, maar zijn tegenstander Hrasek bleek erg taai en hij ontsnapte ternauwernood met remise, zodat de kleinst mogelijke nederlaag een feit werd.

Bij de dames stond het relatief snel 0-3 tegen India omdat Zhaoqin Peng, Anna-Maja Kazarian en Maaike Keetmen ten onder waren gegaan. De enige die zich aan de malaise van vandaag onttrok was Anne Haast die een knappe winstpartij behaalde op een sterke tegenstander.

De Nederlandse heren

Dat Tsjechië geen gemakkelijke tegenstander zou worden, was op voorhand duidelijk. Ditmaal was Benjamin Bok buiten de ploeg gelaten die zijn 4 uit 4 helaas geen goed vervolg heeft kunnen geven.

Giri mocht het met wit proberen tegen de altijd gevaarlijke David Navara. Hij ging een ietwat voordelig eindspel uit de weg door een stuk te laten instaan. Dat bleek achteraf gezien wat dubieus, maar de mogelijke weerlegging lag zo onder de oppervlakte dat beide spelers daar niet opkwamen. Zoals het ging, kwamen er wat witte stukken binnenzeilen bij de zwarte koning. Die bleek wonder boven wonder genoeg hulp te kunnen inroepen van een paar stukken om niet mat te gaan. Remise door eeuwig schaak was toen onvermijdelijk.

Giri, Anish – Navara, David

  1. Lh6

Dit was Giri’s idee. Er dreigt op twee velden mat.

29…dxc4+ 30. Kh2

Maar zwart heeft een wonderbaarlijke verdediging.

30…Pd7 31. Tf7

Ongetwijfeld weer gepland en plotseling lijkt het er toch op dat wit gelijk krijgt. Maar Navara is niet de eerste de beste, die zal ook gezien hebben dat hij het dreigende mat kan pareren. En wel op subtiele wijze.

31…Dd5!

Zwart dient de velden f7 en g7 nogmaals onder controle te brengen. Dat is net genoeg om niet te verliezen.

  1. Tg7+ Kh8 33. Txh7+ Kg8

Het is opmerkelijk, maar remise is hier voor beide spelers het maximaal haalbare.

  1. Tg7+ Kh8 35. Th7+ Kg8 36. Tg7+ Kh8 ½ – ½

Laznicka, Viktor – L’Ami, Erwin

In deze reeds problematische stelling produceerde Erwin

35… Kg7-f7??

Hij had kennelijk niet gezien dat wit een geweldige zet tot zijn beschikking heeft.

  1. La6!!

Een volkomen onverwachte, maar uiterst mooie wending. In een klap staat zwart verloren. Erwin gaf zich meteen gewonnen. De bedoeling van 36. La6!! blijkt uit de volgende varianten:

36…Da8 De enige zet om niet direct materiaal te moeten inleveren.

Alternatieven zijn:

36…Dc7 maar na 37. Lb5 zit zwart in een dodelijke penning evenals na 36…Dd7.

Ook na 36…Dxa6 37. Dxc6 en zwart verliest meerdere pionnen.

Maar na 36… Da8 komt wit beslissend binnen met 37. Lb5 Pe7 38. Dc7 en er gaat minimaal een, vermoedelijk meer, pionnen verloren. Omdat zwart totaal zonder tegenspel zit, is het zinloos om nog verder door te gaan.

1-0

 

Ondertussen was de partij van Robin van Kampen in remise geëindigd, die kon niet heksen in een iets mindere stelling. Dus moest het komen van Van Wely om in er elk geval nog een gelijkspel uit te peuren.

 

Van Wely, Loek – Hracek, Zbynek

  1. Te7+ Hier had wit verder moeten gaan met 44. Te8 want daarmee dwingt hij min of meer 44…Pb8 af. Als de witte toren op a8 zou verschijnen, zijn wits vooruitzichten heel riant. Het is de vraag of de zwartspeler dat gespeeld zou hebben, want het ziet er heel passief uit. Maar na deze sterke paardzet, zal het ook wel remise worden…

44…Kh6 45. Pc3 a3

Zwarts a-pion is wit een doorn in het oog.

  1. Kd5 Tb3 47. Kc4 Tb7 48. Kd5 Tb3 49. Txd7 Txc3 50. Ta7 Txg3 51. Ke6 Td3 52. d7 g5!
  1. Txa3

Het wordt toch nog leuk!

53…Txd7 54. Kxd7 gxh4

Helaas staat de witte koning net iets te ver weg. Het is op tempo remise, de zwartspeler heeft goed gerekend.

  1. Ke6 Kg5 56. Ke5 Kg4

Zou de koning op e4 hebben gestaan, dan had wit gewonnen!

Kijk maar:

  1. Ke3 Kg3 en nu 58. Ta8! waarna hij ruim op tijd is om de pionnen af te stoppen.

58…h3 59. Tg8+ Kh2 60. Kf2 Kh1 (Of 60…h4 61. Ta8 Kh1 62. Ta1+ Kh2 63. Ta3) 61. Tg1+ Kh2 62. Tg3 h4 63. Ta3 en het is op de volgende zet mat. Nu volgde teleurstellend maar onvermijdelijk:

  1. Ta4+ Kg3 58. Kf5 h3 59. Ta3+ Kg2 60. Kf4 h2 61. Ta2+ Kh3 62. Ta1 Kg2 63. Ta2+ Kh3 64. Ta1 Kg2 ½ – ½

 

 

Persoonlijke uitslagen:

 

Nederland treedt in de voorlaatste ronde aan tegen Hongarije. Mogelijkheden om zich weer op te werken naar boven, lijken hier aanwezig. De strijd om het goud gaat tussen de Verenigde Staten, Oekraïne en Rusland. Nog twee ronden te gaan!

 

De Nederlandse dames

Dat India een sterke tegenstander is, wisten we op voorhand. Maar als je van Georgië kunt winnen, waarom dan niet van India. Helaas zat er geen nieuwe stunt in.

Peng had het heel moeilijk in de opening en leverde een mooie loper in om pion e4 buit te maken. Maar dat pakte helemaal niet goed uit. Ze kon niet meer rokeren even later zag ze niets beter dan er maar een kwaliteit tegenaan te gooien. Ook dat hielp niet en toen ze zich vergreep aan een tweede pion, kwam er een mooi, doch voor de hand liggend torenoffer.

 

Harika, Dronavalli – Peng, Zhaoqin

Deze stelling is bepaald geen lolletje voor zwart. Peng zag niets beters dan het offeren van een kwaliteit met

15…Tb5 16. c4 Txc5 17. Dxc5 Pd7 18. Da3

18…Dxf4??

Dit verliest op slag. 18…dxc4 19. f5 e5 20. f6! 18…d4 19. f5 e5 20. f6! Misschien kon ze nog doorschaken met 18…Da7+ 19. Tf2 Dc5 maar het lijdt geen twijfel dat wit hier ook erg goed staat.

  1. Txe6+!

Dit offer betekent een catastrophe voor zwart.

19…fxe6 Op 19…Kd8 20. De7+ Kc7 21. Txc6+! Kxc6 22. Lxd5+ Kb6 23. Txf4 is het ook helemaal uit.

  1. Lh5+ g6 21. Txf4

En hoewel Peng nog even doorging voor het team, was er geen redden meer aan.

21…gxh5 22. cxd5 exd5 23. Tf3 c5 24. De3+ Kd8 25. Dg5+ Kc7 26. Tf7 Te8 27. Dxd5 Te2 28. Dxc5+ Kd8 29. Da5+ Ke8 30. Dxh5

1-0

 

Jammer was wat er gebeurde in de partij van Anna-Maja. Zij kwam goed te staan nadat de tegenstander in de opening een pion op lange termijn had geofferd. De compensatie voor die pion was langzamerhand verdwenen. Het kwam nu aan op het vinden van een paar nauwkeurige zet om het voordeel mogelijk in winst om te zetten. Maar helaas verloor zij de controle over de stelling en moest zij alsnog in het zand bijten…

 

Tania, Sachdev – Kazarian, Anna-Maja

Anna-Maja heeft de opening voortreffelijk gespeeld en heeft nu een veelbelovende stelling waarin zij prima winstkansen heeft.

23…b3?

Heel jammer, want nu is het gelijk. Met 23…Txd1+ 24. Dxd1 gevolgd door 24…f4!∓ zou zij zichzelf beloond hebben.

  1. Txd8+ Dxd8 25. exf5 Dd3 26. Dxf7

26…Kb8?

Helaas… Noodzakelijk was 26…exf5 hetgeen na 27. Df8+ Kc7 28. Lf1 Db1 29. Dd6+ Kc8 30. Dd3 tot een iets beter eindspel voor wit zou leiden.

  1. Dxe6 Dd1+ 28. Lf1! Ka7 De ellende is dat 28…b2 steeds faalt op 29. De5+
  2. De5 Dc2 30. f6 b2 31. f7 b1=D 32. f8=D

Vier dames op het bord, dat zie je ook niet elke dag. Helaas heeft wit een winnend initiatief.

32…Ka6 33. Deb8

Dreigt Da8+ en Dax8+.

33…Dxf1+ 34. Kxf1 Dxc4+ 35. Kg2 Dxa4 36. Dfe8 Dc4 37. Dee5 a4 38. Dbc7

1-0

Anne Haast: belangrijke pijler in het Nederlandse team (foto Harry Gielen)

En ook bij Keetman liep er het nodige uit de hand. Zij raakte in een moeilijk middenspel ergens de draad kwijt, verloor een pion en omdat ook de tegenkansen niet goed uit de verf kwamen, liep er tot overmaat van ramp ook nog een vrije a-pion door.

 

Gelukkig wist Anne Haast iets goed te maken. Zij kwam uitstekend uit de opening waardoor de tegenstander fouten begon te maken. Die werden door Anne hardhandig afgestraft en zij had de kroon op haar werk kunnen zetten als zij in het late middenspel maar geen dames had geruild. Toen zij dat wel had gedaan, bleek het nog een helse klus. Maar met groot doorzettingsvermogen, gekoppeld aan het opvoeren van de druk en het inbouwen van de nodige finesses, slaagde Anne erin om haar tegenstander omver te krijgen in het verre eindspel.

 

Haast, Anne – Padmini, Rout

Zwart heeft zojuist met 18… e6-e5 aan de noodrem getrokken. Anne reageert uitstekend!

  1. fxg4!
  2. Lc3 ging niet zo goed vanwege 19…Pe3 hoewel wit na 20. c5 nog altijd beter blijft staan.

19…exd4 20. gxh5

De stelling wordt helemaal uit elkaar getrokken.

20…Th6

De enige zet, maar gezien de aard van de zet, is duidelijk dat zwart dit niet mag overleven.

  1. c5
  2. Df4 Lf8 22. c5 was nog iets nauwkeuriger waarna alle hoop op redding voor zwart vervlogen is. Bijvoorbeeld: 22…gxh5 23. cxd6 Txd6 24. Lxh5 En zwart gaat ten gronde aan alle zwaktes in zijn kamp.

21…Le6 22. Txd4

  1. Df4 Lf8 23. Txd4

22…Da7

Ze verdedigt zich zo goed als ze kan, maar wit staat al huizenhoog op winst.

  1. De3

De ene krachtzet na de andere.

23…dxc5 24. Tdd1 Lf8 25. hxg6 Vermoedelijk is 25. e5! gxh5 26. Tf6 iets simpeler, want de ruïnes in de zwarte stelling worden zo blootgelegd.

25…Txg6 26. h5 Tg8

  1. Pb2!

Het spel van Anne is ronduit voortreffelijk. Het paard op a4 heeft zijn dienst gedaan aan neemt nu controle over het mooie veld c4. Wit kan kiezen of zij het paard dan wel de loper naar dit veld gaat spelen.

27…De7 28. Df4 In de stijl van het voorafgaande had 28. Lc4! gelegen. Wit ruilt zwarts sterkste verdediger af en creëert het sterke veld c4 voor het paard.

28…Tb4 29. Pc4

Toch valt er weinig op haar spel aan te merken want ook hier is zwart fors in de problemen.

29…Dg5

  1. Dxg5?!

Pas op deze zet kunnen we een kritische noot plaatsen. Met zo’n onveilige zwarte koning, stukken die kris kras over het bord verdeeld staan en een ernstig verminkte pionnenstelling, verdient het om in een middenspel met dames op het bord bestreden te worden. Daartoe was 30. Df3! de aangewezen zet. Een willekeurig voorbeeld van hoe zwarts problemen blootgelegd hadden kunnen worden: 30…a5 31. e5 Le7 32. Ld3! a4 33. Lh7 Th8 34. Dxc6+ Kf8 35. Dxe6 en het is uit.

30…Txg5 31. Pd6+ Ke7 32. Pf5+ Lxf5 33. Txf5 Txf5 34. exf5

Anne heeft virtueel twee pionnen meer en een veel betere loper. Toch zijn de technische problemen niet eenvoudig op te lossen.

34…a5 Zwart had misschien beter 34…Tf4 35. Lxa6 Txf5 36. Le2 c4! kunnen proberen. Na 37. bxc4 Ta5 is het nog hels karwei geworden door de aanwezigheid van de ongelijke lopers.

  1. Lc4

Nu staat in elk geval Tb4 een tijdje voor aap!

35…a4 36. Kf2 axb3 37. axb3 Tb7 38. Kf3 Lh6 39. g4 Tc7

Een wat typische zet. Maar ze had correct ingeschat dat na een zet als 39…Ta7 heel sterk 40. f6+! zou volgen. Wit staat dan duidelijk op winst na 40…Kxf6 41. Td6+ Kg7 42. Txc6

  1. Ke4 Lg5 41. Ke5 f6+

Dat wil wit graag uitlokken, dan kan er in elk geval geen zwart stuk meer over dit veld gespeeld worden.

  1. Ke4 Td7 43. Te1

Wit moet de torens op het bord houden. Na ruil zout het direct remise zijn.

43…Td2

43…Td4+ 44. Kf3+ Kd8 45. Ta1 komt ongeveer op hetzelfde neer.

  1. Kf3+ Kd7 45. Ta1 Tc2 46. Td1+ Ke7 47. Te1+ Kd7
  1. Th1!

Het is even zoeken, hoe wit verder moet zien te komen. De tijd begint ook een woordje mee te spreken.

48…Tc3+ 49. Ke2 Lh6 50. g5!

Daar moet het dan inderdaad van komen! Wit creëert een tweede vrijpion; zonder die tweede zou wit geen vorderingen kunnen boeken.

50…fxg5 51. f6 g4

Zwart laat zich nu ook onbetuigd.

  1. Td1+

52…Ke8?

Gelukkig gaat de zwartspeelster nu eindelijk de fout in. Gek genoeg moet de zwarte koning zichzelf verwijderen van de gevaarlijke vrijpion. Maar na 52…Kc7 53. f7 Tf3 54. Ta1 Kb7 55. Tg1 Tf4 valt nog niet direct te zien hoe wit de varkentje gaat wassen. De witte toren moet ergens zien binnen te dringen, maar zelfs als dat lukt is het nog niet zomaar gedaan. Een mogelijk vervolg: 56. Tg3 Kc7 57. Te3 Kd7 58. Te8 g3 59. Tg8 Tf2+ 60. Ke1 Tf5 61. Tg6 Te5+ 62. Kf1 Lf8 en het blijft toch heel remise-achtig.

  1. Td6!

Dreigt f7+ met stukwinst.

53…Tc2+

53…Lf8 zou falen op 54. f7+ Ke7 55. Te6+ Kd7 [ 55…Kxf7 56. Te3+] 56. Te8 met stukwinst.

  1. Kf1 Lf8 Na 54…Tc1+ 55. Kg2 Tc2+ 56. Kg3 is het ook met de zwartspeelster gedaan.
  2. f7+ Ke7
  1. Te6+!

Dit is hem dan!

56…Kxf7 57. Te2+ Txc4

Zo houdt zij de schade beperkt tot ‘slechts’ een kwaliteit achterstand. De partij is echter definitief verloren.

  1. bxc4 Ld6 59. Te4 g3 60. Tg4 Le5 61. h6 Kf6 62. h7

En opgegeven. Een knappe overwinning van Anne op een sterke tegenstander.

1-0

 

Mede door deze overwinning blijft Anne, die nog altijd ongeslagen is, het prima doen.

 

 

Persoonlijke uitslagen:

 

Morgen treden de dames aan tegen Uzbekistan. Geen slecht team, maar ook niet dat onze dames daar niet van zouden kunnen winnen. Met nog twee ronden voor de boeg kunnen we nog steeds een gooi doen naar een hoge klassering. De strijd om de podiumplaatsen gaat tussen China en Polen, met de Oekraïne, Rusland, India en de Verenigde Staten op het vinkentouw.

 

 

 

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.