Master Complex Endgames door Daniel Naroditsky
Ken je dat moment dat je in een eindspel zit, maar geen flauw benul hebt wie er beter staat of wat je moet doen? Of dat moment dat je zeker weet dat je gaat winnen in het eindspel, maar er een paar allemaal gevaarlijke dreigingen zijn ontstaan? Dan is de kans groot dat je je bevond in een ‘complex endgame’. En als je in precies die situaties wat beter uit de verf wilt komen, dan is dit boek wat voor jou!
De titel van het boek geeft al aardig weg waar het boek over gaat. Maar wat zijn ‘complex endgames’ eigenlijk? Naroditsky beschrijft het erg breed als stellingen waarin geen van beide partijen enkel op theorie en standaard patronen kan bouwen (p.9). In deze brede definitie, en uiteraard in de oneindig grote variatie van eindspelen, poogt Naroditsky een verdeling te maken. Allereerst in type eindspelen met betrekking tot de combinatie van stukken die nog over zijn (toren tegen toren, dame-eindspelen, etc.) . Ten tweede door vijf eindspelregels door alle hoofdstukken heen te behandelen. Voordat wat verder in wordt gegaan op het boek kort wat over de auteur zelf.
Daniel Naroditsky
Ik wist dat Naroditsky jong was toen hij in 2012 dit boek uitbracht, maar het boek dat u zo gaat kopen is geschreven door een 17-jarige! Weinig jongeren kunnen op zo’n leeftijd al zo’n goed boek produceren. Naroditsky werd als 12-jarige wereldkampioen in zijn leeftijdsklasse, en heeft daarna altijd op hoog niveau meegedraaid. Hoewel hij momenteel niet in de top-10 van de VS zit, liegt zijn 2600-rating er niet om. Overduidelijk heeft hij naast het persoonlijke schaak ook tijd gestoken in andere dingen, aangezien dit al zijn tweede boek was na een eerder boek in 2010 genaamd “Mastering positional chess”. Hij wordt geloofd om zijn volwassen schrijfstijl en zijn heldere manier van overzicht scheppen in ingewikkelde onderwerpen. Ik kan dit alleen maar beamen, want het boek was erg prettig om te lezen.
Het boek
Zoals eerder gezegd wordt het boek opgedeeld per type eindspel. Het grootste onderscheid wordt gemaakt tussen eindspelen met en zonder dame. Zo worden er eerst twee hoofdstukken besteed aan eindspelen met enkele en dubbele torens, en dan nog torens met lichte stukken. Daarna wordt er gekeken naar dameeindspelen met en zonder extra stukken. Ook worden er een aantal opgaven gegeven per hoofdstuk. Ik had er graag meer gezien, maar het boek is duidelijk bedoeld als studieboek waar verwacht wordt van de lezer tijd te steken in het naspelen van de partijen in het boek. Met alle voorbeelden die er gegeven worden door het boek heen, en de vragen die ook hierbij gepaard gaan, kan iedereen winst behalen met een studie van dit boek.
De manier waarop de vijf centrale eindspelregels worden behandeld vond ik erg interessant. Zo wordt er in de regel actief spel verwacht, zowel voor de aanvallende als verdedigende partij. Toch stelt Naroditsky de lezer voor een vraag: Moet er nu actief of passief verdedigd worden? Moet er een pion geofferd worden voor spel, of moeten we rustig afwachten? Hij laat zien dat een regel niet absoluut is en hij probeert zoveel mogelijk te verhelderen waarom een bepaalde keuze wordt gemaakt. Dit doet hij vaak door middel van drie vragen. Zie hieronder twee voorbeelden ter illustratie.
Een laatst sterk punt van het boek vind ik het mentale aspect dat Naroditsky beschrijft. Hij erkent dat we in het eindspel vaak in een tijdnoodfase zitten. We hebben dan al een lange partij achter de rug, vaak met de nodige ups en downs, en het eindspel blijkt vervolgens alles behalve eenvoudig. De lezer wordt constant meegenomen naar zulk soort (realistische) voorbeeldsituaties waarbij een juiste mentale houding van groot belang is om het meeste uit het eindspel te halen. Zo wordt er doorgaand gehamerd op het kiezen van de meest praktische voortzetting, zelfs als deze niet de meest correcte is. Een andere goede tip die het boek geeft is het vergeten van fouten tijdens de partij. Uit ervaring weet ik dat dit lastig is, maar ook erg kan lonen als het lukt.
Conclusie
Het is een goed geschreven boek. Behalve de structuur die het boek creëert geeft het ook een grote lading aan regels en tips voor in het eindspel, iets waar iedere schaker wat aan heeft. Toch denk ik dat ondanks de toegankelijke schrijfstijl het niveau van de voorbeelden in het boek vrij hoog ligt. Voor zelfstudeerders zou ik dit boek aanraden vanaf ongeveer de 1800. En aangezien ik het zelf ook nog lang niet alle zetten zag aankomen die de grootmeesters in de voorbeelden van het boek speelden, kan ik dit boek ook zeker aanraden voor 2200-spelers en hoger. Voor de trainer kan ik dit boek zeker aanraden. Het geeft goed extra inzicht in het mentale aspect, iets dat je goed kan gebruiken tijdens analyses van partijen met je leerlingen. Wel zal je als trainer ook wat tijd in het boek moeten steken, want de alle informatie is netjes verdeeld over het hele boek. Zoals eerder gezegd had ik graag een hele lading opgaven gehad, maar wellicht is het de bedoeling dat we de studie in praktijk brengen door gewoon te gaan spelen.
Al met al helpt het boek je toch een aardige stap in de richting van het beheersen van complexe eindspelen, en daarmee is het doel van het boek zeker behaald!
Mastering complex endgames: practical lessons, critical ideas & plans
Uitgever: New In Chess
Pagina’s: 304
ISBN: 978-90-5691-405-9
Een overzicht van onze recensenten en hun recensies staat op dit overzicht.
