Schaakrubrieken weekend 6 oktober 2018
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Een nieuwe FIDE-baas
Zowel bij de mannen als bij de vrouwen werd de olympiade in Batoemi vrijdag gewonnen door China. Bij de mannen moest China in de laatste ronde tegen de Verenigde Staten. Wie de match zou winnen, was kampioen, maar het werd 2-2. Toen begon het grote rekenen. Het tiebreaksysteem is ingewikkeld doordat ook uitslagen uit de lagere regionen nog invloed uit kunnen oefenen. China was de gelukkige. Nederland verloor in de laatste ronde van Mongolië en eindigde daardoor met zes matchoverwinningen en vier nederlagen op de teleurstellende veertigste plaats. Het machtige Rusland werd derde, maar een paar dagen eerder was er wel een belangrijk schaakpolitiek succes geboekt. De Rus Arkadi Dvorkovitsj werd gekozen als nieuwe president van de FIDE. Er waren drie kandidaten en op alle drie was het een en ander aan te merken. De Griek Georgios Makropoulos was dertig jaar de adjudant van de bizarre president Kirsan Iljoemzjinov. In feite regelde Makropoulos alles. Toen Iljoemzjinov door zijn connecties met de Syrische president Assad op een sanctielijst van het Amerikaanse ministerie van financiën kwam, waardoor de Zwitserse bankrekening van de FIDE werd gesloten, dwong Makropoulos zijn meester om zich terug te trekken. De Rus Arkadi Dvorkovitsj kreeg de schaakliefde met de paplepel mee, maar hij is vooral bekend als politicus. Tussen 2012 en mei 2018 was hij vicepremier van Rusland. De Engelse grootmeester Nigel Short is een flierefluiter die als schaakcolumnist iedere maand dapper nieuwe vijanden maakte. Hij had geen kans om president te worden, maar had wel invloed. Woensdag was de stemming. Short trok zich terug en riep iedereen op om op Dvorkovitsj te stemmen. De KNSB-afgevaardigde stemde met zwaar gemoed op Makropoulos, omdat hij een prominente Russische politicus als leider van de wereldschaakbond het grotere kwaad vond. Dan kon je eigenlijk al weten dat Dvorkovitsj zou winnen, want sinds 1982 stemt Nederland altijd op de verliezende partij. Geen schande in de moderne FIDE. De Kremlinman Dvorkovitsj, ongetwijfeld de bekwaamste van de drie kandidaten, is dus de nieuwe leider van de wereldschaakbond. Zijn schildknaap Short werd beloond met de functie van vicepresident.
Tiger Hillarp Persson (Zweden) – Tomas Laurusas (Litouwen), olympiade Batoemi 2018
1. Pf3 d5 2. g3 Pf6 3. Lg2 g6 4. c4 c6 5. b3 Lg7 6. Lb2 0-0 7. 0-0 a5 8. Pc3 Pe4 9. Pa4 Lxb2 10. Pxb2 Pd7 11. d3 Pef6 12. d4 b6 13. Tc1 Lb7 14. Pd3 Tc8 15. Pfe5 Pxe5 16. dxe5 Pd7 17. Dd2 Een pionoffer. 17…dxc4 Hij gaat de pion nemen, riskant maar waarschijnlijk niet slecht. 18. Txc4 Pxe5 19. Th4 Dreigt mat door 20. Dh6. 19…h5 20. Td1 Pxd3 21. Dh6 Dd6 22. Txd3 Df6 23. Le4 La6 24. Te3 Dg7 25. Dg5 Tcd8 Hij geeft de pion terug om zelf op aanval te spelen. 26. Dxe7 Td1+ 27. Kg2 Da1 28. Lxc6 Tg1+ 29. Kf3 Df1 Zwart had zijn aanval moeten voortzetten met 29…Tf1. Tegen de dreiging 30…De1 is 30. Tf4 dan niet goed wegens het duivelse 30…Tc1 31. Ld5 Tc7 en er dreigt 32…Dh1 mat. 30. Kf4 Wit begint een triomfantelijke koningsmars. 30…Dxf2+ 31. Kg5 Kg7 32. Tf4 Dxh2 33. Df6+ Kh7 34. Dxg6+ Kh8 Of 34…fxg6 35. Te7+ en mat. 35. Kh6 Bravo! Wits koning helpt de mataanval.
Partij in de viewer:
Poolse jeugd jaagt toplanden schrik aan op Olympiade
Lang hield het Poolse olympiadeteam in Batoemi de eerste regel van het nationale volkslied in ere: ‘Nog is Polen niet verloren.’ Het was indrukwekkend hoe de als elfde geplaatste ploeg zich weerde. Overwinningen op de toplanden Rusland, Frankrijk, Oekraïne en de Verenigde Staten en geen enkele verliesbeurt. Helaas eindigde het sprookje in de voorlaatste ronde. Een 3-1-nederlaag tegen China betekende dat de kans op de hoofdprijs nagenoeg was verkeken. Polen trad aan met vijf spelers, van wie alleen de hoogste ratinghouders tot de internationale top behoren. Radoslaw Wojtasek speelde een paar keer in het Tata Steel toernooi en de 20-jarige nationale kampioen Jan-Krzysztof Duda zal in de nabije toekomst ongetwijfeld ook te zien zijn op het hoofdpodium in Wijk aan Zee. Maar de anderen? Weinig Nederlanders zullen hun namen kennen: Kacper Piorun, Jacek Tomczak en Kamil Dragun. Toch waren het deze waterdragers die met hoge scores het team naar grote hoogte tilden. Op de site chess24 sprak wereldkampioen Magnus Carlsen met waardering over de beslissing van de Poolse bond om de ouderen thuis te laten en drie jonge, getalenteerde spelers een kans te geven aan de twee laagste borden: ‘Hun succes is bemoedigend. Ik heb altijd gedacht dat Polen ongeveer even sterk was als Noorwegen. Wie weet, misschien is er in de toekomst ook hoop voor ons.’ De overwinning op Rusland zal door de Polen uitbundig zijn gevierd, hoe fortuinlijk die ook was. De wedstrijd begon gunstig voor Rusland. Karjakin maakte met zwart comfortabel remise tegen Duda en Nepomniachtsji won overtuigend van Wojtasek. Maar aan de andere borden ging het mis. Jakovenko verloor een wisselvallige partij tegen Dragun en Kramnik liet vele kansen liggen tegen Tomczak.
Tomczak-Kramnik Polen-Rusland
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pxc6 bxc6 6. e5 De7 7. De2 Pd5 8. h4 De6 9. g3 Pb4 10. c4 La6 11. Lf4 Deze zet lost wits openingsproblemen niet op. Onduidelijk zijn de gevolgen van 11. a3 Lxc4 12. Dxc4 Dxc4 13. Lxc4 Pc2+ 14. Kd2 Pxa1 15. Kc3 a5 16. b3 f6. 11 … d5 12. a3 Lxc4 13. Dd1 Lxf1 Nog sterker is 13 … Dg6! met de dreiging 14 … De4+. 14. Kxf1 Pa6 15. Pc3 Pc5 16. b4 d4 17. bxc5 dxc3 18. Dd4 Td8 Met 18 … Dd5! 19. Dxd5 cxd5 20. Le3 Tb8 kan zwart afwikkelen naar een gunstig eindspel. 19. Dxc3 Dd5 20. Kg1 Lxc5 21. Tc1 Lb6 22. h5 0-0 Na 22 … h6 volgt 23. e6 fxe6 24. Dxg7 Ld4 25. Dg6+. 23. h6 Tfe8 24. hxg7 Te6 25. Lg5 Da2 Na 25 … Ld4 26. Dc2 Tg6! (27. Lxd8? Txg3+) staat zwart nog steeds beter. 26. Th2 Td5?
Partij in de viewer:
Olympiade 2018
Na de zesde ronde van de olympiade in Batoemi (Georgië), dus net over de helft van dit elf ronden durende mega evenement waaraan 189 landen meedoen, was de stand aan kop:
1.Azerbeidzjan, Polen 12 3.USA 11 4-13. o.a. Nederland 10
Alleen van USA hadden onze mannen verloren maar daar stonden vijf verdiende overwinningen tegenover: Libanon, Schotland, Tsjechië, Georgië (team 3) en Litouwen. De vuurproef begint dan pas want hoe hoger je staat, hoe sterker de tegenstander. In de zevende ronde werd een gelijkspel tegen Duitsland bereikt met vier correcte remises. In de achtste ronde zaten we tegenover titelkandidaat China. Voor de eerste keer waren alle vier tegenstanders beter op papier. Anish Giri speelde tegen de nummer vier op de wereldranglijst Liren Ding (Elo 2807).
L. Ding – A. Giri
1.d4 Pf6 2.g3 d5 3.Lg2 e6 4.Pf3 Le7 5.0-0 0-0 6.c4 dxc4 7.Dc2 a6 8.a4 Ld7 9.Dxc4 Lc6 10.Lf4 Pbd7
De Catalaanse opening. Zwart heeft het ‘probleem’ van de ingesloten Lc8 opgelost en staat bijna gelijk. Hij heeft alleen maar minder bewegingsvrijheid om de zware stukken te ontwikkelen maar dat is van tijdelijke aard. 11.Dc2 Ld6 12.Lg5 h6 13.Lxf6 Pxf6 14.Pbd2 Lb4 15.e3 a5 16.Tfd1 Tc8 17.Tac1 Lxf3 Een bekende ruil in dit type stelling. Zwart had overigens ook de keus om met 17…De8 18.b3 La3 19.Tb1 Lb4 te kijken wat wit van plan is. En heel normaal ziet ook 17…De7 eruit om de torens te verbinden. 18.Lxf3 c6 19.Pc4 De7 20.Kg2 Tfd8 21.h4 h5 22.e4 g6 23.De2 Kg7 24.b3
27.Tc2 Dd8 28.Pd3 Db6 29.Pf4 Tbd8 30.e5! Het juiste moment, na 30…Pd5 31.Lxd5 exd5 32.Ph3 krijgt wit overwicht op de koningsvleugel met f2-f4. Onder bepaalde omstandigheden komt ook het paardoffer op h5 in de stelling met aanvalskansen en een gevaarlijke h-pion. 30…Pg8 31.Le4 Dc7 32.Pxh5+! Daar heb je ‘m! Ineens staat wit kansrijk. 32…gxh5 33.Dg5+ Kh8 34.Dxh5+ Kg7 35.Dg5+ Kh8 36.Dh5+ Kg7 37.Dg5+ Kh8 38.Tc3 Lb2 39.Tf3 Txd4 40.Dh5+ Kg7 41.Dg5+ Kh8 42.Te1 De7
Volgende week sluiten we de tweejaarlijkse schaakolympiade af en kijken we naar de individuele resultaten.
Partij in de viewer:
Geen oog blijft droog bij het lezen van de levensgeschiedenis van de eindspel- en probleemcomponist Nikolai Rezvov (1921-2013), zoals beschreven in het boekje van Sergei Tkachenko: From Child Burglar to Grandmaster. Het begint al met de kleine jongen die in het Odessa van de twintiger jaren van de twintigste eeuw (een stad vol chaos en honger als gevolg van de Russische revolutie en de daarop volgende burgeroorlog) probeert in te breken bij een juwelier. Hij wordt betrapt, maar de man levert hem niet uit aan de politie, maar neemt hem als leerling in dienst en trouwt kort daarna zelfs met zijn moeder. En als klap op de vuurpijl blijkt deze juwelier een verwoed schaker met een grote belangstelling voor schaakproblemen, iets wat hij overbrengt op de jonge Nikolai. Nu denkt menig lezer natuurlijk de hoogtepunten van het verhaal gehad te hebben, maar niets is minder waar. Men moet het maar lezen als inleiding op de honderd schaakproblemen die de lezer krijgt voorgeschoteld (ISBN 978-5-6040710-3-8, € 9.95). Ik sprak van ‘boekje’, want uitgever Elk and Ruby heeft een hele serie van 10 bij 15 cm op de schaakwereld losgelaten, allen geredigeerd door Sergei Tkachenko, zoals Mikhail Zinar’s Difficult Pawn Endings, ook 100 stuks en buitengewoon leuk en leerzaam is voor de speler die in een pionneneindspel verzeild raakt (ISBN 978-5-6040710-2-1). En dan een reeks van titels waarin ieder stuk aan de beurt komt met als motto: Saves the day, zoals One Knight Saves the Day, ook hier 100 stuks (ISBN 978-59500433-5-2) Een voorbeeld: Wit (aan zet) Kg1,Dg3,La6,Pc5. Zwart: Ka8,Df8,Lc6,Pa7. De oplossing: 1.Lb7+ Lxb7 2.Pd7 Dd8 3.Db8+ Dxd8
4.Pb6 mat. Zo hebben we dus acht boekjes met mooie verhalen die in de binnenzak meegenomen kunnen worden. En ook hier speelt weer Odessa een belangrijke rol (zie rubriek van 1-9, elkandruby.com). Het grootmeestertoernooi in Dortmund 2018 werd gewonnen door Nepomniachtchi, o.a. door deze zege op Meier
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe 4.Pxe4 Pd7 5.Pf3 Pgf6 6.Pxf6+ Pxf6 7. Pe5! meestal Ld3 7..Ld6 8.Lg5 h6 9.Lh4 0-0 10.Ld3 c5 11.De2 een nieuwe zet Da5+ een twijfelachtige zet 12.c3 cxd 13. Pa5 dit heeft zwart wellicht overzien 13…Dc5 14.Lxf6 gxf6 de koningsstelling van zwart ziet er niet goed uit. 15. Dg4+ Kh8 16.cxd4 Db4+ 17.Kf1 daar staat hij veilig 17..Lc7 18.De4 f5 een verdere verzwakking 19.Dh4 Kg7 (sterker Kh7 gevolgd door Tg8 hoewel ook dan wit de beste kansen heeft) 20.g4 f4 (het is vrij hopeloos voor zwart maar 20..Ld8 21.Dh5 De7 had nog wat uitstel van executie kunnen opleveren.) 21.Tg1 Ld7 22.Dh5 Th8 23.g5 hxg 24.Dxg5+ Kf8 25.Df6 Txh2 26.Tg7 Le8 27.Lh7! en het is uit (27..Txh7 28.Txh7 mat is onvermijdelijk) dus 1-0. Wanneer zwart 25..Tg8 had gespeeld zou gevolgd zijn 26.Dh6+ Ke7 27.Dh4+ Kf8 28.Txg8+ Kxg8 29.Dh7+ Kf8 30.Dh8+ gevolgd door 31.Dxa8 met winst van de toren. Overigens eindigde in dit sterk bezette toernooi Giri op de tweede plaats en deed zo weer eens van zich spreken.
Partij in de viewer:
Probleem 2701 is een 3-zet van Albarda:
Nederland scoort flink op Olympiade
Nederland zal op de Olympiade geen medaille winnen, maar doet het tot nu toe uitstekend. Althans, als ik de balans opmaak na acht van de elf ronden. Vorige week meldde ik al dat het team in de eerste twee ronden zowel Libanon als Schotland met 4-0 versloeg. Dat zijn zwakke schaaklanden, maar dat er ook helemaal geen remise valt is echt bijzonder. In de derde ronde verloor Nederland met 3-1 van topfavoriet Amerika, waarna ook Tajikistan met 4-0 werd verslagen. Er volgde een overwinning van 3,5-0,5 op Litouwen, waarna Nederland zelfs de meeste bordpunten had. Helaas wordt de ranglijst bepaald op basis van matchpunten. Je kunt dus goud winnen door alle wedstrijden te winnen met het kleinst mogelijke verschil van 2,5-1,5. Die uitslag haalden de mannen vervolgens wel tegen het derde team van thuisland Georgië. Dat lijkt niet goed, want tegen een derde team zou je fors moeten uithalen. Georgië 3 had echter met dezelfde krappe cijfers van het superteam van Amerika verloren.
Tegen Duitsland, een aloude tegenstander in tal van landenwedstrijden, eindigde de wedstrijd in vier remises. Van China, net als Amerika een van de topfavorieten, ging Nederland krap met 1,5-2,5 onderuit.
Het komt er nu op aan wie de laatste drie tegenstanders zijn. Drie subtoppers krap verslaan zou een zeer hoge plaats opleveren. Loopt Nederland nog een nederlaag op tegen een topper, dan zal het eindigen rond de dertiende plaats die van tevoren op basis van Elo-ratings werd berekend. Een van de leukste partijen was de onderstaande van Loek van Wely tegen Litouwen. Winnen was een opdracht, het publiek enthousiast krijgen is mooi meegenomen.
Van Wely-Pultinevicius
1.c4 Pf6 2.Pc3 d5 3.cxd5 Pxd5 4.g3 g6 5.Lg2 Pb6 6.h4 Lg7 7.h5 Pc6 8.Pf3 Lg4 9.h6 Lf6 10.Pe4 De bedoeling van de opmars met de h-pion was niet om aan te vallen, maar om zwart een gat op de koningsvleugel te bezorgen. 10…e5 11.b3 0-0 12.Pxf6+ Dxf6 13.Lb2 Tfe8 14.Th4 Sommige mensen zouden het ‘des Bosbooms’ noemen, maar het is gewoon een logische zet. Rokade zou onlogisch zijn met de halfopen h-lijn. 14…Le6 15.Tc1 Tad8 16.Txc6 bxc6 17.Lxe5 Dimitri Reinderman merkt op Schaaksite op dat een pion al bijna voldoende compensatie is voor een dergelijk kwaliteitsoffer. De grote compensatie volgt zo dadelijk met een dreiging op g7. 17…De7 18.Da1 Ld5 19.e4 Om het mat op e2 eruit te halen, maar e3 was wel iets veiliger geweest. 19…Df8 20.Kf1 Le6 21.Lg7 Db4 22.Lf6 Td7
Partij in de viewer:
Voor beginners A7752
Voor gevorderden B7752
Dezer dagen wordt de olympiade voor landenteams gespeeld in de Georgische stad Batumi. Na de negende ronde staat het Nederlandse herenteam op de veertiende plaats. In deze ronde won Nederland van Moldavië met 3-1. Op bord 4 speelde Jorden van Foreest een mooie pot tegen Nichita Morozov.
1. d4 d6 2. e4 Pf6 3. Pc3 e5 4. Pf3 Pbd7 5. Lc4 Le7 6. 0-0 0-0 7. a4 exd4 8. Pxd4 Pe5 9. La2 Pc6 10. h3 Pb4 11. Lb3 c5 12. Pf3 Le6 13. Lxe6 fxe6 14. e5 Dit voorkomt dat zwart met d5 het centrum neemt. Doel van Morozov is een betere pionnenstructuur. 14 … dxe5 15. De2 Direct 15. Pxe5 is niet goed wegens 15. … Dxd1 16. Txd1 Pxc2. 15 …Pc6 16. Pxe5 Pd4 De speelstijl van wit heeft het gevolg dat zwart veel activiteit heeft. Wit zal die activiteit moeten inperken om kans te maken, maar het werkt mee met de plannen van Foreest. 17. Dc4 Ld6 18. Pd3 Pxc2 19. Pb5 Wit offert de kwaliteit. 19. … Pxa1 Zwart gaat er op in, na dit zorgvuldig te hebben berekend. 20. Dxe6+ Kh8 21. Pxd6 Pe4!
Partij in de viewer:
De Polen zullen wel teleurgesteld zijn geweest dat ze net buiten het podium vielen. Hun grote tijd was voor de tweede wereldoorlog, toen ze in de 8 Olympiades van die tijd 6 maal op het podium kwamen. Met spelers als Rubinstein, Tartakower en Najdorf was het in 1930 goud en ook nog tweemaal zilver en drie maal brons. Maar met zo’n jong team lukt dat misschien in de toekomst nog wel. Nederland zou in de komende Olympiades ook een heel sterk jong team kunnen opstellen, als een aantal van onze jeugdige schakers niet de voorkeur zouden geven aan een universitaire studie.
makkelijk: 1 Txh7
moeilijk: 1)… Dxf6! 2) Txf6, Lxf3 3) Pg3, hxg3 4) fxg3, Th1 #