Schaakrubrieken weekend 14 september 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Een lange reis naar Siberië
Drie vaste pijlers van het internationale schaak zijn de Chess Club van St. Louis, het dorpshuis De Moriaan in Wijk aan Zee, waar het Tata-toernooi wordt gespeeld, en de Ugra Schaakacademie in Chanty-Mansiejsk. Als de FIDE een groot en duur toernooi wil onderbrengen, wordt er nooit vergeefs een beroep gedaan op deze Siberische oliestad. Nu wordt daar de World Cup gespeeld, een knock-outtoernooi met 128 deelnemers. Het is een verre reis. De speler met de laagste rating, Shaun Press van Papoea Nieuw Guinea, was het langst op pad. Hij volgde op de Salomonseilanden een FIDE-cursus voor wedstrijdleiders en vloog vandaar via Australië, Dubai en Moskou naar Chanty-Mansiejsk. Onderweg twitterde hij dat hij langer onderweg zou zijn dan aanwezig bij het toernooi.
Hij wist al dat hij in de eerste ronde tegen Ding Liren moest, die meer dan 800 ratingpunten meer heeft dan hij en hem inderdaad in overeenstemming met de natuurlijke orde der dingen in twee dagen met 2-0 uitschakelde. De verliezers blijven niet lang plakken, want ze moeten alles zelf betalen. Waar doen ze het voor? Wie al in de eerste ronde wordt uitgeschakeld, krijgt het minimumloon van het toernooi, wat toch nog 6.000 dollar is. Bovendien is het voor iedereen interessant om mee te doen aan een groot kwalificatietoernooi voor het wereldkampioenschap. Voor de elite is er een hoge beloning in het verschiet: de twee finalisten krijgen een plaats in het kandidatentoernooi, dat volgend jaar gespeeld wordt in Jekaterinenburg, de stad waar in 1918 de laatste tsaar en zijn gezin vermoord werden.
De eerste 64 verliezers konden afgelopen donderdag weer hun koffers pakken. De twee Nederlanders Anish Giri en Benjamin Bok overleefden de eerste slag; Giri met gemak, Bok pas in de tiebreak. De twee laatste overlevers zullen in Chanty-Mansiejsk spelen tot en met 4 oktober, de laatste dag van de finale.
Sugar Gan-Erdene (Mongolië) – Jan Nepomniatsjtsji (Rusland), FIDE World Cup Chanty-Mansiesjsk 2019
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 e5 7. Pb3 Le7 8. h3 Le6 9. Df3 0-0 10. 0-0-0 b5 11. g4 b4 12. Pd5 Pxd5 13. exd5 Lc8 14. Ld3 Pd7 15. Thg1 a5 16. Pd2 Dc7 17. Lb5 Stond de loper niet goed op d3? 17…La6 18. Lc6 Tac8 19. Kb1 Lb7 20. Pc4 Lxc6 21. dxc6 Pb8 Na 21…Dxc6 22. Dxc6 Txc6 23. Pxa5 zou het gelijk staan, maar zwart wil meer. 22. Dd5 Hierna komt zwart inderdaad in het voordeel, maar met 22. Pb6 Dxc6 23. Df5 had wit goed spel gekregen voor de verloren pion. 22…Pxc6 23. Pxd6 b3 Venijnig. Na 24. axb3 of 24. cxb3 zou 24…Pb4 komen. 24. c3 bxa2+ 25. Kxa2 Na het sterkere 25. Ka1 was het nog onduidelijk. 25…Lxd6 26. Dxd6 Pb4+
Partij in de viewer:
World Cup schaken vraagt om meer dan alleen sterk spel
Het World Cup toernooi staat onder topspelers in hoger aanzien dan meestal wordt gedacht. Peter Svidler zei eens dat hij zijn zege in de tweejaarlijkse knock-outwedstrijd in 2011 even hoog waardeert als de acht Russische nationale titels die hij verzamelde. De grootste teleurstelling van zijn carrière is de verloren World Cup-finale tegen Sergej Karjakin in 2015.
Door een 2-0-voorsprong uit handen te geven miste hij de kans de eerste speler te worden die het toernooi tweemaal won.
Voor succes in de drieënhalve week durende marathon is meer nodig dan een goede conditie en sterk spel. Wie ver wil komen, moet ongevoelig zijn voor de steeds veranderende omstandigheden. De aanvankelijk volle zaal met 128 deelnemers wordt steeds leger en de bevriende collega’s, die tijdens de eerste dagen aangename tafelgenoten waren, zijn uitgeschakeld en naar huis.
Dinsdag begon in het Siberische Chanty-Mansisk de achtste editie van de afvalrace, waarin meer op het spel staat dan de eindzege. De twee finalisten ontvangen een ticket voor het kandidatentoernooi dat volgend jaar maart in de Russische stad Jekaterinenburg zal plaatsvinden. Voorlopig zijn twee spelers zeker van deelname: Fabiano Caruana, de verliezer van de laatste WK-match, en de Chinees Liren Ding, de nummer twee van de wereldranglijst. Grote verrassingen bleven uit in de openingsronde, waarin alle Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse deelnemers werden uitgeschakeld.
De Nederlanders Anish Giri en Benjamin Bok overleefden de eerste schifting wel. Giri, als tweede geplaatst, versloeg de Bengalees Ziaur Rahman met 2-0. Bok elimineerde de sterke Kroaat Ivan Saric in een rapid-tiebreak.
In sommige partijen waren de krachtsverschillen groot. Zie hoe de Rus Ian Nepomniachtsji korte metten maakt met een jonge deelnemer uit Mongolië.
Gan-Erdene – Nepomniachtsji (Chanty-Mansisk 2019)
1.e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 e5 7. Pb3 Le7 8. h3 Le6 9. Df3 0-0 10. 0-0-0 b5 11. g4 b4 12. Pd5 Pxd5 13. exd5 Lc8 14. Ld3 Pd7 15. Thg1 a5 16. Pd2 Dc7 17. Lb5? Ten onrechte zoekt wit zijn heil op de vleugel waar zwart het sterkst is. 17 … La6 18. Lc6 Tac8 19. Kb1 Lb7 20. Pc4 Lxc6 21. dxc6 Pb8 22. Dd5 Pxc6 23. Pxd6 Nu wordt wit onder de voet gelopen. Met 23. Td2 houdt hij voorlopig stand.
Partij in de viewer:
Geen rubriek dit weekend.
Of men nu huisschaker, clubspeler of grootmeester is: niemand zal er bezwaar tegen hebben de overwinning in de schoot geworpen te krijgen. En wie volhoudt dat hij/zij liever een mooie partij verliest dan een slechte wint, wel, die vertrouw ik ook op andere gebieden niet meer. Die moet in ieder geval het boek van Cyrus Lakdawala, Winning Ugly in Chess, verschenen bij New In Chess, kopen. Cyrus schreef een aantal goede boeken waaronder Chess for Hawks, eerder besproken in deze rubriek. De auteur stelt dat schaken pas leuk wordt bij chaos op het bord, wat bij de gemiddelde clubpartij ook meestal het geval is. Ook met onzinnige openingen kan men succes hebben. Geef nooit op, want vaak is de laatste fout beslissend; en waarom zou je tegenstander die niet maken? Dat valt allemaal, zoals het boek het uitdrukt onder The fine art of winning undeserved victories.
Met vele – soms komische – voorbeelden wordt dit aangetoond. En toch is Cyrus wel degelijk serieus rond zijn kernwoord ‘chaos’. Er zijn veel oefeningen zodat de lezer zelf kan bekijken welke surprise hij nu weer voor de tegenstander kan scheppen. Vooral voor de clubspeler en dat voor € 23. Morgen wordt grootmeester Hans Ree 75. Hij heeft veel voor het Nederlandse schaak betekend en doet dat nog steeds, zeker ook door zijn boeiende boeken. Zijn boeken gaan over wat met schaak te maken heeft, zoals: In den eersten stoot pat, Mijn schaken en Schitterend Schaak. Gebundelde columns. Wekelijks is zijn rubriek te vinden in de NRC. Hij werd vier keer Nederlands kampioen en was in de jaren zeventig vaste kracht in het Nederlands team. En zo zouden we nog wel even door kunnen gaan.
Ter zijner ere twee partijen:
Ree – Hulak, Hoogoventoernooi 1983 (nu Tata)
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 c5 4.d5 exd5 5.cxd d6 Hulak verdedigt zich met de Benoni. 6.e4 g6 7.f4 Lg7 8.Lb5† Pfd7 9.a4 0-0 10.Pf3 Pa6 11.0-0 Pb4 12.Te1 a6 alles wel een beetje bekend 13.Lf1 Te8 14.h3 b6 15.Le3 Lb7 16.Lf2 Tc8 17.Dd2 hier werd Lc4 aangeraden 17..c4 18.e5 de strijd ontbrandt dxe5 19. Pe4 dreigt Pd6 maar ook Dxb4 19..a5 20.Pd6 e4 scherp spel 21.Lh4 er moet heel wat gerekend worden Dc7 22.Pxe8 Txe8 23.d6 Dc5† 24.Lf2 Dc6 25.Tac1 Pc5? 26.Lxc4 Td8 (26..exf 27.Lb5 Txe1 28.Txe1 Dd5 29.Dxd5 Pxd5 30.Te8† met winst) 27.Pe5 Txd6 28.Lxf7† Kf8 29.De2 Lxe5 30.fxe5 Td3 31.Lc4 wit gaat winnen Kg7 32.Le3 Td7 33.Lb5 De6 34.Lxd7 Pxd7 nu helemaal 35.Tc7 Lc6 36.Dg4 Dxg4 37.hxg Kf7 38.Td1 Ke8 39.e6 Pc5 Lg5 40.Lg5 Pxe6 41.Te7† 1-0.
Tenslotte een toetje zonder commentaar: Wereldkampioen Tal-Ree, Wijk aan Zee:
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 Pxe4 6.d4 b5 7.Lb3 d5 8.dxe Le6 9.c3 Pc5 10.Pd4 Pxe5 11.de2 Pc4 12.Lc2 Df6 13.a4 bxa 14.Te1 Ld6 15.Dh5 g6 16.Dh6 Lf8 17.Dh3 Le7 18.Pxe6 fxe 19.Lh6 Tb8 20.f4 Txb2 21.Lg5 Df7 22.Lxa4† Kd8 23.Pa3 Pxa3 24.Lxe7 Kxe7 25.Txa3 Dxf4 26,Tf1 De4 27.Dg3 Tc8 28.Ld1 Tb1 29.h3 Dd3 30.Df2 Pe4 31.Df7† Kd6 32.Df4† Kc5 33.Le2 Txf1† 34.Lxf1 Dg3 35.Ta5† Kb6 36.Txa6† Kb7 37.Dc1 Df2† 38.Kh2 Dg3† 39.Kg1 Df2† 40.Kh2 Dg3† remise
Partijen in de viewer:
Probleem 2750 is een tweezet van Buchwald.
Liren Ding is nu klaar voor de grootste stap
Niet iedere wereldtopper spreekt even veel tot de verbeelding. De Noor Magnus Carlsen en de Italiaanse Amerikaan Fabiano Caruana zijn herkenbaar. Met Chinezen ligt dat anders. Tom Bottema, perschef van het Tata-toernooi, heeft daar begrip voor en zei een paar jaar geleden in een interview: “Ik moet eerlijk zeggen dat ik het overzicht ook wel eens kwijt raak: Ding, Yu, Li, Bu, Wei en Wang, het zal wel, denk ik dan. Ze zijn netjes en aardig, maar je zal ze niet dronken door Wijk aan Zee zien rollen. Nou zit het publiek ook niet op dronken Chinezen te wachten, maar het publiek mag zich zeker interesseren voor de 26-jarige Liren Ding. Op de wereldranglijst staat hij bijna gelijk met de nummer twee Caruana. Vorige maand boekte hij zijn grootste succes door in Saint Louis (Amerika) de Sinquefield Cup te winnen, tussen de absolute elite. Ding eindigde samen met Carlsen bovenaan, maar won de barrage met verkort speeltempo. Zulke barrages zijn nou juist de specialiteit van Carlsen.
Liren Ding werd op zijn zestiende kampioen van China, de jongste in de geschiedenis. Een enorm succes was in 2018 het winnen van de Olympiade met het Chinese team, waarbij hij zelf de individuele gouden medaille won aan het eerste bord. Bij het WK-kandidatentoernooi in 2018 werd hij vierde, maar bleef hij als enige ongeslagen. Hij won ook maar één partij en speelde dertien remises, maar veel remises spelen is tegenwoordig helaas kenmerkend voor de wereldtop. In 2017 en 2018 bleef Ding precies honderd partijen op rij ongeslagen, met 29 winstpartijen en 71 remises.
Na deze prestaties in 2017 en 2018 en nu het winnen van de zeer prestigieuze Sinquefield Cup, is het wachten op een match Carlsen-Ding om de wereldtitel. Gari Kasparov, die in Saint Louis aanwezig was, zei dat na de vorige WK-match tegen Caruana, nu Ding de meest interessante uitdager voor Carlsen is. Het toernooi in Saint Louis werd beslist door twee vluggertjes. Ding won de eerste, waardoor Carlsen in de tweede geen remise kon toestaan. Dat bleek een voordeel voor Ding.
Carlsen-Ding
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 Le7 6.d3 b5 7.Lb3 d6 8.c3 Pa5 9.Lc2 c5 10.d4 cxd4 11.cxd4 0-0 12.h3 Te8 13.d5 Ld7 14.Pc3 Db8 15.Ld3 Tc8 16.Pe2 Pb7 17.g4 Wit moet winnen, dus doet hij iets wat er agressief uitziet. Veel stelt het niet voor. 17…Pc5 18.Pg3 Pxd3 19.Dxd3 b4 20.Te1 Db5 21.Dd1 Tc7 22.Le3 Tac8 23.Pd2 g6 24.b3 Db7 25.Pc4 Lb5 26.Pa5 Db8 27.Dd2 Tc3 28.a3 bxa3
Partij in de viewer:
Voor beginners A8039
Voor gevorderden B8039
De legendarische grootmeester Pal Benkö is op 26 augustus overleed op 91-jarige leeftijd overleden. Hij werd geboren in Frankrijk, zijn Hongaarse ouders gingen in 1932 terug naar Hongarije. In 1948 werd Benkö kampioen van Hongarije. In de jaren vijftig vluchtte hij naar het vrije Westen en vestigde hij in de Verenigde Staten. In 1956 werd hij derde op de Olympiade. In 1962 won hij het open kampioenschap van de Verenigde Staten. Hij speelde ook mee in de kandidatentoernooien van 1959 en 1962. In 1970 plaatste hij zich voor het interzonaal toernooi, waarvan de beste spelers door zouden gaan naar het kandidatentoernooi, maar hij stond zijn plaats af aan de jonge Bobby Fischer, die vervolgens het wereldkampioenschap won. Benkö was ook een verdienstelijk probleemcomponist en behaalde daar de meestertitel in. De tweezet 957 kan worden opgelost.
Van Benkö een schitterde partij uit het Kampioenschap van de Verenigde Staten in 1964.
A. Bisguier – P. Benkö
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.Pf3 Lg7 5.Db3 dxc4 6.Dxc4 0–0 7.Lf4 c6 De opening heet Grunfeld-indisch. 8.e4 Logischer is 8. e3 8. … b5 9.Dd3 Da5 10.Le2 De witspeler wilde niet Ld2 spelen wegens tempoverlies. 10. … b4 11.Pd1 c5 12.0–0 La6 13.Dc2 cxd4 14.Pxd4? 14. La6! Is beter om de witte dame een vluchtveld op e2 te geven. 10. … Tc8! 15.Db1 Geen fijn veld voor de dame, veld e4 moet gedekt blijven. 15. … Ph5! 16.Pb3
Partij in de viewer:
