Navigating the Ruy Lopez
De Ruy Lopez is natuurlijk een zeer bekende opening die veelvuldig op het bord verschijnt op hoger niveau. Wat is nou fijner dan het ook uitgelegd te krijgen door een absolute wereldtopper. In Navigating the Ruy Lopez is het Fabiano Caruana die de Ruy Lopez haarfijn uitlegt en met een hoop eigen aanbevelingen komt. Samen met IM Oliver Reeh discussieert hij over de vele varianten en mogelijkheden binnen deze opening, maar ook demonstreert hij veelvuldig hoe je een middenspel aanpakt. In mijn beleving komt niet alleen de opening aan bod, maar weet hij ook een masterclass te bieden over het middenspel.
Ikzelf zag zijn DVD-serie voorbijkomen en wilde graag eens meer weten van de Ruy Lopez, aangezien ik er vrij weinig vanaf wist. Elke keer als ik een toppartij volgde, was een gebrek aan kennis toch een lichtelijk probleem voor mij. Eenmaal aangeschaft wilde ik ook meteen kijken wat hij te vertellen had. Waar ik rekende op weer vele varianten te gaan zien, wist hij vooral goed te benadrukken waar de stelling om draait. Juist de complete uitleg over hoe je een middenspel moet spelen, zorgde er al snel voor dat ik niet wilde stoppen met kijken. De kunst is om lastige stellingen simpel te laten lijken. Zeker in combinatie met zijn gast Oliver Reeh wordt er voor de kijker een fijne setting gegeven. Een beetje alsof je naar twee schakers kijkt die een stelling analyseren. Alle domme vragen die in je opkomen, die stelt onze IM voor je. Of hij daadwerkelijk zoveel mist of dat hij speciaal voor ons acteert, daar ben ik alleen nog niet aan uit. Buiten de klasse die Fabiano demonstreert, ben ik ook extra overtuigd van de lastige situaties die kunnen voortkomen uit de Ruy Lopez. Zo haalt hij meermaals toppartijen naar voren waarbij een optisch gelijke stelling al snel voor problemen kan zorgen.
De setting gedurende de complete DVD-serie
Het fijne vind ikzelf dat hij zijn eigen voorkeur uitspreekt en hier vooral op ingaat, maar ook andere hoofdvarianten laat zien voor de volledigheid. Hij legt duidelijk uit waarom hij zijn varianten prefereert, maar de keuze blijft bij de kijker.
Stelling na 7…d6
Waar hier de meest gespeelde zet 8.c3 is prefereert Caruana de zet 8.a4. Meerdere hoofdstukken gaan daardoor over de varianten die voortvloeien uit de zet 8.a4, maar ook meer bekende varianten zoals de Chigorin en Zaitsev worden besproken (voortkomend uit 8.c3).
Dit is natuurlijk maar een van de vele keuzes die Caruana maakt in zijn DVD-serie. Met een set van maar liefst 3 verschillende DVD’s kan de kijker ruim 16 uur kijken naar alle mogelijkheden binnen de Ruy Lopez. De verdeling van onderwerpen is als volgt:
DVD 1: Classical Main Lines (Chigorin, Breyer, Zaitsev), Anti-Classical en Anti-Marshall (8. a4)
DVD 2: Modern Arkhangelsk (6…Bc5), Open Ruy Lopez (5…Nxe4), Berlin Defence (3…Nf6 and 4.Nxe4), Averbakh Variation (6…d6)
DVD 3: Schliemann Variation (3…f5), Smyslov Defence (3…g6), Cozio Defence (3…Nge7 and 3…a6 4.Ba4 Nge7), Bird’s Defence (3…Nd4), Steinitz Defence (3…d6) and Modern Steinitz (4…d6), Classical Defence (3…Bc5), Norwegian Defence (4…b5 5.Bb3 Na5)
Zoals je kunt zien, vormen de 3 DVD’s samen een compleet Ruy Lopez repertoire.
Om het stereotype beeld voor sommigen een beetje weg te halen, wil ik nog wel even laten zien dat de Ruy Lopez niet alleen bestaat uit vele theoretische varianten en schuiven van stukken op de achterste lijnen. Een mooi voorbeeld daarvan is een aanbeveling van Caruana in de Zaitsev variant.
Stelling na 17…f5
Waar hier vele partijen verder gingen met de logische zetten 18. exf5 of 18. Ph2 gevolgd door Ta3-f3 of Ta3-g3, komt Caruana met de interessante zet 18.g4!?. Een moment van onoplettendheid kan al snel zorgen voor een nul voor zwart.
Een mogelijke variant zou zijn: 18..fxg4 19. Ph2!, c4 20. Pxg4, h5 21. Ph2, Pb-d3 22. Txd3! Waarna wit na cxd3 met f4, Lxd3 en Pd-f3 nog meer stukken manoeuvreert richting de zwarte monarch. 22…Pxd3 zorgt echter ook voor de nodige problemen na 23.Pd-f3, Pxe1 en 24. Pg5. Indien zwart besluit de toren op e1 niet te pakken, dan komt deze toren niet veel later via Kh1 en Tg1 binnen als nieuwe stormram.
Voor de echte fanatiekelingen die de varianten van binnen en buiten willen kennen, bevatten deze DVD’s nog extra opties voor een opening trainer die je varianten laat herhalen en een mogelijkheid tot het spelen van die varianten tegen Fritz. Ten slotte krijg je nog de beschikking over een database met partijen van Caruana in de Ruy Lopez. Deze bevat niet alleen zijn topmomenten, maar zelfs partijen van toen hij nog een rating had van 1575.
Conclusie:
Caruana heeft een mooie DVD serie gemaakt met behulp van Oliver Reeh. De interactie tussen de twee geven je niet het gevoel dat je alleen luistert naar iemand die een rijtje van varianten afgaat, maar ook daadwerkelijk concepten uitlegt en de ‘stomme vragen’ beantwoordt. Buiten mijn kennis die ik heb opgedaan over de Ruy Lopez varianten, 
was ik vooral enthousiast over zijn uitleg over allerlei stellingen in het middenspel. Waar ik vaak genoeg geen idee had van wie nou beter stond, liet hij het heel simpel zien door niet alleen zetten op te sommen, maar vooral met uitleg over beperkingen van stukken, zwakke pionnen, etc. Voor de mensen die zowel een masterclass over het middenspel als uitleg over de Ruy Lopez willen, raad ik deze DVD serie dan ook zeker aan!
