Recensie: Begrijp wat je doet 3: Siciliaanse structuren deel 1, Najdorf&Scheveningen

In deze recensie bespreek ik het boek Begrijp wat je doet 3: Siciliaanse structuren deel 1, Najdorf & Scheveningen van Herman Grooten. Het boek is aanzienlijk dikker dan zijn voorgangers, maar dat kan ook niet anders als je de bekendste variant van de meest gespeelde schaakopening behandelt. Een recensie van het eerste deel uit deze serie, geschreven door Johan Hut, is hier te lezen.

 

 

Opbouw

De structuur van het boek is zeer helder. Grooten begint groot en bespreekt hoe we openingen in het algemeen zouden moeten bestuderen. Het belang van vooral verbale uitleg is iets wat we niet mogen onderschatten.

Het hoofdstuk erna begint met algemene strategische en tactische thema’s uit het Siciliaans. Op deze manier kan de lezer al gevoel ontwikkelen voor bepaalde stellingen, zonder te weten hoe deze precies op het bord zijn gekomen. Pas daarna wordt toegespitst op de eerste paar zetten: hoe erg is het dat de opmars …e7-e5 een gat op d5 achterlaat? Hoezo eerst voorbereiden met …a7-a6? Of waarom zou zwart de pion niet op e6 laten staan en rustig verder ontwikkelen?

Hierna begint het echte werk. De Najdorf en Scheveningen krijgen elk een groot hoofdstuk, dat onderverdeeld is naar de systemen die wit kan kiezen. Omdat de structuren van deze varianten op elkaar lijken, blijven die systemen dan ook bijna hetzelfde: 6. f4, 6. Lc4, 6. Lg5, Engelse aanval, 6. Le2. Elk hiervan wordt kort ingeleid met een partijfragment, gevolgd door modelpartijen voor beide kleuren.

Fragment

Een mooi voorbeeld van complicaties is de volgende stelling uit de partij Moe – Grooten, Kopenhagen 1984:

De partij ging verder met 15… b5 en de analyses erna zijn zeer de moeite waard, maar het meest opmerkelijk hier is de opmars 15… d5! 16. exd5 Pa4! Anders wordt alles afgeruild. Deze zet is zo sterk omdat zwart tempi blijft winnen. 17. Pxa4 Txa4 18. Lb3 Lb4+ 19. Ke2 exf5 20. d6+ Kh8 21. Lxa4 f4!
En zwart wint vanwege de dubbele dreiging …fxe3 en …Lg4. Afgezien van de uitgebreide analyse krijgen we ook een kijkje in het hoofd van een speler tijdens zijn partij. Grooten is overigens wel zo sportief om ook verliespartijen van zichzelf op te nemen.

Auteur Herman Grooten (foto Frans Peeters)

Conclusie

Net als in zijn vorige delen vult Grooten het gat tussen het enorme aanbod aan boeken over opening en over middenspel. Allicht is dit nuttiger dan boeken die een kant-en-klaar repertoire aanbieden. Het gevaar daarmee is namelijk dat de focus vooral ligt op wat er tot het middenspel gebeurt, terwijl de partij dan pas begint.

Verder draagt de beschouwende stijl bij aan de objectiviteit van het boek. Waar vele openingsboeken vooral hun eigen varianten willen propageren, geeft Grooten de vloer aan kampioenen van beide kleuren, wat het best wordt geïllustreerd door het feit dat elke partij het stempel ‘‘modelpartij voor wit’’ of ‘‘modelpartij voor zwart’’ krijgt. Dit is nuttig, ongeacht met welke kleur je een opening overweegt: je ziet zowel de stellingen die je nastreeft als hoe het mis kan gaan.

Grooten werkt zijn lijstje aan te behandelen onderwerpen heel systematisch af. De uitleg is precies goed: niet te beknopt zodat het onduidelijk blijft, maar ook niet zo uitgebreid dat er geen ruimte meer overblijft om alles te behandelen. We gaan niet van voor naar achter in de vorm van zetvolgorde, maar van groot naar klein in de vorm van plannen. Je voelt de decennia aan ervaring van de auteur.

Als ik het boek in één woord moet samenvatten, dan is dat volledigheid. Afgezien van de nuttige adviezen, mag de lezer op het einde zelf aan de slag in de vorm van opgaven. Alleen zo kun je toetsen of je de stof echt begrepen hebt. Een absolute aanrader voor iedereen die (nog) meer over het Siciliaans wil weten.

Het boek is te bestellen via: thinkerspublishing.com/product/herman-grooten-begrijp-wat-je-doet-3-1-najdorf-scheveningen/

Voor een uittreksel, zie: thinkerspublishing.com/wp-content/uploads/2019/10/Siciliaanse-structuren-deel-1-Najdorf-Scheveningen_teaser17866.pdf

Titel: Begrijp wat je doet 3: Siciliaanse structuren deel 1, Najdorf & Scheveningen

Auteur: Herman Grooten

Aantal bladzijden: 391

Uitgeverij: Thinkers Publishing

Prijs: €27,95

Gepubliceerd: 2019

Link naar onze recensenten met hun recensies.

De auteur geeft in Tilburg op de zaterdagen 15 februari en 14 maart een presentatie over zijn boek. Voor meer informatie klik op de flyer.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.