schaakstukje

PGN

Wims lovende, cynische, vleiende of bemoedigende stukjes betreffende mijn gestuntel op de elektrieke doos schreeuwen om een reactie. Laat duidelijk zijn dat ik bepaald geen held ben met muis en toetsen. Digibeet is een groot woord maar het komt in de buurt. Beste Wim: toegegeven een computer is een handig toestel, stuk gereedschap of instrument, velerlei toepasbaar. Maar je moet de boel niet verheerlijken. Een schaakpartij kun je ook naspelen met bord en stukken!

Tijdens mijn studie in 058, een slordige 35 jaar geleden, aan de plaatselijke HTS, mocht ik de eerste, pijnlijke en onzekere, schreden zetten op het glibberige pad der IT. Stel je voor: elke regel van het destijds gebruikte programma FORTRAN (Formula Translation) diende met een ponskaart in een machine gestopt te worden. Voor een zeer eenvoudig probleem had je stapel ponskaarten nodig zo dik als een baksteen, die precies op volgorde in de lezer moesten. Na enig gerammel en getik werden de kaarten weer uitgespuugd en kwam op een kettingformulier de oplossing van het ‘raadsel’ tevoorschijn. Dit alles duurde denk ik een kwartier!

In deze tijd niet meer voor te stellen maar toen een wonder van vernuft. Hoewel ik me levendig kan indenken dat men over 20 jaar zich rot lacht over onze huidige generatie computers. Want ik snap nog steeds niet waarom een PC zo idioot groot, zwaar en lomp moet zijn. Had Steve Jobs hier nou niet wat aan kunnen doen i.p.v. dat gemier aan die I pods, pads, phones, macs en weet ik wat voor eieren.

Bovenstaande neemt echter niet weg dat de mooiste bouwwerken, de meest vernieuwende kunst, de spectaculairste uitvindingen, de meest briljante muziek en de fraaiste schaakpartijen tot stand zijn gekomen zonder de computer! Berlage had slechts een potlood en tekenbord nodig voor zijn scheppingen, Picasso gebruikte pen en papier of doek en kwast, Edison had nog nooit van een laptop gehoord, Verdi heeft zijn opera’s gewoon achter de piano gecomponeerd en Fischer heeft toch echt uit zijn blote hoofd al die wonderschone partijen gespeeld. Sterker nog: de computer is zonder de computer uitgevonden.

Het is de mens zelf die ons al het mooie der aarde gegeven heeft. People, God, Nature. De computer is slechts een hulpmiddel. Zoals een timmerman geen spijker in het hout krijgt zonder hamer. Dit stukje is overigens geschreven met een heuse PC. Dat dan weer wel.

Julius

Over juliusbosma

Architect. Ontwerper van schaakmeubels- en puzzels. Tekenaar van schaakportretten. Schrijver van schaakstukjes- en verhalen. Matig schaker, groot liefhebber.

9 Reacties

  1. Avatar
    Frits Fritschy 20 april 2021

    De vermelding dat het hier om stukjes gaat die een aantal jaren geleden al op de website van schaakvereniging Sneek geplaatst zijn, zou voorkomen dat een van de wimmen op schaaksite zich aangesproken voelt. En het verklaart gelijk de anachronistische zin over ponskaarten. In 1976 werden die nog wel gebruikt, in 1985 nauwelijks meer (behalve als je, zoals in 2000 in Florida, een verkiezing wou stelen).

    Hergebruik van eigen werk zonder bronvermelding wordt ook wel ‘zelfplagiaat’ genoemd. Geen halsmisdrijf, maar ook niet wenselijk, en het leidt tot verwarring.

    • Avatar
      Pipo Koeien 21 april 2021

      Tijdens mijn laatste jaar middelbare school (1983) werd er zeker nog met ponskaarten gewerkt. Met potlood vakjes donker maken waarna de kaarten per post naar Utrecht werden gestuurd voor verwerking. Ik kan me nog goed de frustratie herinneren als een setje een week later onverwerkt terugkwam omdat je een keer niet goed binnen de lijntjes had gekleurd.

       

      • Avatar
        Frits Fritschy 21 april 2021

        Ja, de orgelman gebruikt ze ook nog. Midden jaren tachtig waren ze toch echt grotendeels verdwenen. Toen ik het las, dacht ik gelijk: ik heb in 1985 met Wordstar leren werken – dan zullen programmeurs in die tijd toch ook wel al text editors voor hun werk gebruikt hebben. En dat bleek inderdaad zo te zijn; in overgrote meerderheid zelfs.

  2. Avatar
    juliusbosma 20 april 2021

    Jammer dat dhr. Fritschy elke keer zulke zure reacties heeft op mijn stukjes. Trouwens zelfplagiaat is een ‘contradictio intermines’. Graag de volgende keer wat opbouwender kritiek heer Fritschy. Met de meeste hoogachting,

    Julius Bosma

  3. Avatar
    Eric César van 't Hof 20 april 2021

    Ik vind het wel een aardig stukje, maar werd ook even op het verkeerde been gezet door die ponskaarten. Het verwijt van zelfplagiaat is onterecht – dan zou er een benadeelde partij moeten zijn en dat is niet het geval. Het is, zo begrijp ik, een heruitgave van eerder gepubliceerd werk. De onduidelijkheid zou weggenomen worden door bij de ondertekening naast de naam ook de plaats en het jaartal te vermelden. Bijvoorbeeld: Julius, Sneek 2009.

  4. Avatar
    Frits Fritschy 20 april 2021

    Je moet niet suggereren dat iets nieuw is, terwijl het feitelijk tien jaar eerder geschreven is. Tegen herplaatsing heb ik op zich geen bezwaar, maar dan moet je dat aangeven en de moeite nemen om het zo nodig aan te passen. Dhr. Bosma neemt die moeite niet. Zoals hij ook niet de moeite neemt om even te kijken hoe zijn stukjes er na de plaatsing uitzien (zie het vorige artikel) of de spelling van moeilijke termen even op te zoeken (zie bijvoorbeeld zijn laatste commentaar).
    Iedereen kan op schaaksite stukjes plaatsen, en dat is mooi. Maar als je dat doet, moet je geen niet-opgewarmde kliekjes als verse maaltijd presenteren. Van dat soort maaltijden krijg ik het zuur.

  5. Avatar
    juliusbosma 21 april 2021

    Verfrissend al deze reacties. Alleen jammer dat er niet inhoudelijk op het stukje wordt gereageerd n.l. computer versus mens. Ik heb niet gesuggereerd dat het stukje nieuw is. De suggestie van Eric Cesar van ’t Hof is een goede. Zelfplagiaat bestaat niet (plagiaat is het kopieren van een ander zijn werk zonder bronvermelding). Je kan je eigen wek wel kopieren maar dan is het natuurlijk geen plagiaat.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.