Het sprookje kreeg in Tashkent niet bepaald een vervolg…

18 november 2014 22:10 Anish Giri 0

Terwijl de aandacht van de schaakwereld zich concentreert op de WK-match tussen Carlsen en Anand, doe ik desondanks verslag om de lezers op de hoogte te brengen van mijn meest recente verrichtingen, de Univé match tegen Shirov en de Grand Prix in Tashkent.

Univé festival

Georganiseerd als deel van het jaarlijkse Univé festival in Hoogeveen, vormde de match tegen Shirov een experiment van het organisatiecomité. In vorige jaren was het toernooi steevast een dubbelrondige round-robin met vier deelnemers. Ditmaal werd dat vervangen door twee onderhoudende matches. Dat kwam mij goed uit, aangezien ik al langere tijd op zoek was naar een manier om iets te leren van de grote aanvallende speler ‘Fire on Board’ Alexei Shirov. Deze match bood daartoe een perfecte gelegenheid.

Voor de match besloot ik er alles aan te doen om het best mogelijke resultaat te behalen, liever dan het scheppen van chaos en genieten van de lessen die Alexei mij zou geven ten koste van mijn rating. Daardoor kwam ik telkens goed voorbereid uit de opening, wat duidelijk de achilleshiel van mijn tegenstander was. Dit zorgde voor een tamelijk ongelijke strijd en in zekere zin kreeg ik in elke partij een voorgift, vooral doordat mijn plannen steeds goed uitpakten. Dit kan alleen wanneer je vrouwe Fortuna aan je zijde hebt. Het resultaat was de score 4½-1½. Dit ziet er natuurlijk overdreven uit, de grote kracht van mijn tegenstander in aanmerking genomen.

Lees meer >

Soepele remise voor Carlsen

18 november 2014 19:12 Dimitri Reinderman 2

Wereldkampioen Carlsen is weer iets dichter bij prolongatie van zijn titel gekomen. De achtste partij hield hij met zwart zonder al te veel problemen remise. De stand in de match is nu 4.5-3.5 in zijn voordeel.

De partij was niet erg opwindend. In een damegambiet koos Carlsen dit keer niet voor een lange theoretische variant: op zet tien was al een (op een amateurpartij na) nooit eerder gespeelde stelling ontstaan. De c- en d-pionnen werden geruild, wit kreeg een licht plusje maar kon niet voorkomen dat ook dames en beide torens werden geruild. Het kostte Carlsen vervolgens weinig moeite om het eindspel met paard en loper remise te houden. Dat bleek ook uit de kloktijden: Carlsen had na het einde van de partij (zet 41) nog 2:13 op zijn klok staan, tegen 1:14 uur bij Anand.

Meer opwinding dan over de partij was er over het gedrag van Carlsen achter het bord.

Het leek wel alsof hij zat te slapen achter het bord! Carlsen verklaarde op de persconferentie dat hij aan het begin van de partij zich inderdaad niet optimaal voelde, maar dat het in de loop van de partij beter werd. Hij gaf ook toe dat de variant voorbereid was. Een Noorse verslaggever suggereerde op Twitter dat hij speciaal voor de voorbereiding vroeg opgestaan was en daarom moe. Vroeg voor zijn doen dan: vaak staat Carlsen pas na het middaguur op, vlak voor een partij begint…

Vishy Anand – Magnus Carlsen

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5

Carlsen kiest weer voor het solide Damegambiet, maar dit keer wel goed voorbereid.

4. Pc3 Le7 5. Lf4 O-O 6. e3 c5

In de derde partij speelde de Noor 6…Pbd7, maar hij bleek minder goed op de hoogte dan zijn tegenstander en mede daardoor verloor hij de partij.

7. dxc5 Lxc5 8. a3 Pc6 9. Dc2 Te8

Lees meer >

Anand weerstaat druk Carlsen in marathonpartij

17 november 2014 18:42 Dimitri Reinderman 4

De zevende partij is remise geworden na 122 zetten. Carlsen stond de hele partij beter maar niet genoeg om te winnen. Daardoor behoudt de wereldkampioen een punt voorsprong: de stand is nu 4-3 in zijn voordeel.

Vooraf was de vraag of Anand zich zou weten te herstellen van de dreun die hij in de vorige partij had gekregen. Verliezen is sowieso vervelend, maar als je dan ook nog in één zet had kunnen winnen, kan dat gaan rondmalen, ten koste gaan van de nachtrust, motivatie, etc. Mocht dat inderdaad het geval zijn geweest, dan was er in de partij weinig van te merken, want de uitdager weerde zich kranig.

Een van de populairste openingen van het moment (onder topspelers) kwam op het bord, het Berlijns (ook een van de meest gehate openingen overigens). Het Berlijns is het Russisch van nu en de reden dat sommige spelers naar 1.d4 uitwijken. In de tweede partij had Carlsen nog met 4.d3 het eindspel ontweken, dit keer probeerde hij wel de muur te kraken. De Noor was goed voorbereid: na 25 zetten een partij van Anish Giri gevolgd te hebben, bleef hij snel en goed spelen nadat Anand een verbetering op het spel van Radjabov had gebracht. En hoewel de remisemarge in die variant (of het hele Berlijnse eindspel) hoog is, wist Sven Magnus Øen met een pion minder zijn tegenstander toch vervelende problemen voor te schotelen, en in de commentaarsessies en op Twitter kwamen al diverse vervelende eindspelen voor zwart op het bord. Anand wist echter een manier te vinden om de grootste problemen op te lossen: hij offerde een stuk! Zo wikkelde hij af naar een eindspel toren, paard en twee pionnen tegen toren en vier pionnen (op één vleugel). Hij wist dat dat eindspel remise zou zijn.

Evengoed heb je tegen Carlsen dan nog steeds een probleem, want hij gaat dat proberen te winnen, en lang ook. Het was ook zeker mogelijk voor zwart om in de fout te gaan, maar Anand gaf geen krimp. De eerste pogingen werden weerstaan, nadat wit met het echte winstplan begon reageerde hij ook goed en uiteindelijk wist hij alle pionnen van wit eraf te slaan. Remise dus? Natuurlijk niet, ook met toren en paard tegen toren en twee pionnen bleef de wereldkampioen op winst spelen. Het eindspel toren en paard tegen toren probeerde hij echter niet eindeloos uit te melken waardoor met 122 zetten het record langste partij in een wk-match niet verbroken werd (Karpov-Kortchnoi, 1978, 124 zetten).

Zo blijft de match spannend, want Anand heeft nog drie witpartijen voor de boeg! En het is zeker niet uitgesloten dat hij daar eentje van gaat winnen…

Magnus Carlsen – Vishy Anand

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. d4!?

De hoofdvariant, maar pas de eerste keer dat Carlsen dit tegen Anand probeert! Hij heeft het natuurlijk wel tegen andere mensen gespeeld (en het alternatief 5.Te1 heeft hem alleen maar remises opgeleverd).

5… Pd6 6. Lxc6 dxc6 7. dxe5 Pf5 8. Dxd8+ Kxd8 9. h3 Ke8 10. Pc3 h5 11. Lf4

De eerste nieuwe zet in de partijen van Carlsen met wit. 11. Pe2 Le7 12. Lg5 Le6 13. Pf4 Ld5 14. Lxe7 Kxe7 15. Pg5 Pd4 16. Tad1 Pe6 17. Pgxe6 Lxe6 18. h4 was Carlsen-Jakovenko, Dortmund 2009, iets prettiger voor wit (wit won in 49 zetten).) 11… Le7 12. Tad1 Le6 13. Pg5 Th6 14. g3 Lxg5 15. Lxg5 Tg6 16. h4 f6 17. exf6 gxf6 18. Lf4 Pxh4 19. f3 Td8 20. Kf2 Txd1 21. Pxd1 Pf5 22. Th1 Lxa2 23. Txh5 Le6 24. g4

Deze zetten zijn allemaal bekend uit Giri-Radjabov van de laatste Grand Prix.

Aan mijn eerdere analyse heb ik weinig toe te voegen. Er zijn hier twee tegengestelde meningen mogelijk:

  • Carlsen kiest een variant met een hoog remisegehalte. Niemand heeft dit met wit weten te winnen, dom van hem om hierop in te gaan.
  • Anand kiest een variant waarin hij een iets minder eindspel moet verdedigen en bevindt zich dus op het terrein van Carlsen. Dom van hem om hierop in te gaan.

De waarheid zal wel in het midden liggen.

Lees meer >

Carlsen wint de tweede partij

9 november 2014 22:16 Dimitri Reinderman 11

Magnus Carlsen heeft de tweede partij in de match om het wereldkampioenschap gewonnen. In een voor wit gunstige stelling blunderde uitdager Vishy Anand. Hij miste een witte damezet en kon vervolgens meteen opgeven. Titelverdediger Carlsen leidt nu met 1.5-0.5.

Carlsen koos in zijn eerste witpartij voor 1.e4. Op zich geen opmerkelijke keuze, maar in de vorige match koos hij in zijn eerste witpartij voor een rustige Réti om een theoretische discussie te vermijden. Dat bleek toen geen goed idee, want vlak na de opening moest hij remise door zetherhaling toestaan. Maar heel theoretisch werd het dit keer ook niet, ondanks dat Anand zich met het populaire Berlijns verdedigde: op zet 6 speelde de Noor al een nieuwe zet, in een overbekende stelling nog wel! Voordeel bereikte hij er niet mee, maar dat hoeft ook niet per se voor hem. Hij koos vervolgens voor een interessant plan waarin de dametoren via a3 naar g3 ging en het koningspaard naar f5. Dat klinkt gevaarlijk, maar bij de beste verdediging voor zwart had het niet veel opgeleverd. Een paar onnauwkeurigheden van zwart leverden een stelling op waarin wit de e-lijn domineerde en zwart zwaar in de verdediging gedrongen werd. Dat was sowieso lastig en waarschijnlijk had wit ook zonder Anands blunder wel gewonnen.

Overigens is het pas de eerste keer dat Carlsen het Berlijns van Anand weet te kraken, en dat op de dag dat herdacht wordt dat 25 jaar geleden de Berlijnse muur viel!

Magnus Carlsen – Vishy Anand

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3

Carlsen gaat vrijwel nooit in op het Berlijnse eindspel met wit. Meestal kiest hij of 4.d3 of 4.0-0 Pxe4 5.Te1 Pd6 6.Pxe5. Tegen Anand heeft hij beide varianten een aantal malen geprobeerd, maar nooit wist hij te winnen.

4… Lc5 5. O-O

Ook 5.Pc3 en 5.Pbd2 heeft Carlsen tegen Anand geprobeerd.

5… d6

5… Pd4 6. La4 Pxf3+ 7. Dxf3 O-O 8. Dg3 d6 9. Lg5 c6 10. Lb3 Ph5 11. Dh4 Pf6 was een rapidpartij tussen beide kemphanen in Moskou 2011. Anand won die partij (al had dat niet met de opening te maken).

6. Te1

Lees meer >

Giri eindigt op de negende plek

2 november 2014 16:38 Dimitri Reinderman 4

Door met drie remises te eindigen is Anish Giri met 5 uit 11 op de negende plek geeindigd bij de Fide Grand Prix in Tashkent. Vooraf was gehoopt op meer, als je de tweede rating hebt is een negende plek (van de twaalf deelnemers) teleurstellend ("Very disappointing performance" noemde hij het zelf op Twitter). Anderzijds haalde hij toch een TPR van 2715, heel slecht is dat niet. Teleurstellender is misschien wel dat Giri geen enkele partij wist te winnen en zo komt hij ook niet van zijn reputatie als behoudende speler af.

Het toernooi werd gewonnen door de Rus Andreikin die aan overwinningen op Jobava, Mamedyarov en Karjakin genoeg had om Nakamura en dezelfde Mamedyarov een half punt voor te blijven. Zo zie je maar dat het ene toernooi niet de andere is; bij de vorige grand prix was de Rus nog voorlaatste geworden!

Het toernooi van Giri werd gekarakteriseerd door betere stellingen die niet in winst omgezet werden. Ook in de laatste twee ronden kreeg hij weer kansen, tegen Jobava kwam onze landgenoot zelfs gewonnen te staan. Maar eerst boekte hij in de zevende ronde een vrij soepele remise tegen de man met de dubbele achternaam:

De stelling is ongeveer gelijk, maar niet zonder spanning: allerlei stukken staan ongedekt, aangevallen of ‘raar’. Er viel daarom een boel te rekenen voor de spelers.

Lees meer >

Giri op minscore bij Grand Prix

29 oktober 2014 19:39 Dimitri Reinderman 0

Anish Giri is bezig aan een moeizaam toernooi in Oezbekistan. Nadat hij in de eerste vier rondes vier remises behaald had, kwamen daar in de volgende vier rondes nog drie remises en een nederlaag bij. Hij weet in zijn witpartijen wel goede stellingen te krijgen, maar het voordeel is steeds niet genoeg om te winnen. In zijn zwartpartijen verdedigt hij zich meestal goed, maar een blunder tegen Karjakin leidde tot een nederlaag (al was wit sowieso steeds aan het roer in die partij). Het gevolg is dat onze landgenoot bijna onderaan staat. Maar er zijn nog drie ronden om dat te herstellen! Waarvan hij er twee zwart heeft, dat wel…

Laten we eerst kijken naar de twee witpartijen, rondes zes en acht. Het patroon was hetzelfde: andere partijen werden gevolgd waarin zwart een iets minder eindspel remise wist te houden. Giri kwam in beide partijen met een verbetering van het witte spel, maar het was niet genoeg om serieuze winstkansen te krijgen.

Giri – Radjabov

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. d4 Pd6 6. Lxc6 dxc6 7. dxe5 Pf5 8. Dxd8+ Kxd8 9. h3 Ke8 10. Pc3 h5 11. Lf4 Le7 12. Tad1 Le6 13. Pg5 Th6

Een populaire stelling op hoog niveau: ik tel 21 partijen in de database waarbij met minstens 1 2700+speler. En daar komen dit toernooi twee partijen bij, want Radjabov had de stelling in de vijfde ronde met wit gehad…

14. g3 Lxg5

In het Berlijns heeft zwart compensatie voor de halve pion achterstand o.a. door de blokkade op de witte velden. De zwartveldige loper opgeven mag dus best.

15. Lxg5 Tg6 16. h4 f6 17. exf6 gxf6 18. Lf4 Pxh4 19. f3 Td8

Lees meer >

ESPN over Deep Blue

25 oktober 2014 17:40 Dimitri Reinderman 0

Op het sportkanaal ESPN is een documentaire uitgezonden over de matches tussen Deep Blue en Kasparov. Zoals u waarschijnlijk nog wel weet won de computer de match nadat Kasparov in de laatste partij als een kind verloor. Kasparov vertrouwde het niet en dacht dat het team van Deep Blue niet eerlijk gespeeld had.

In de uitzending wordt een verklaring gegeven voor het wantrouwen van Kasparov. Tijdens de eerste partij speelde de computer een zet die eigenlijk nergens op sloeg,

Lees meer >

Giri in Tasjkent halfje voor Caruana

25 oktober 2014 12:13 Dimitri Reinderman 6

Anish Giri staat bij de Fide Grand Prix in Tasjkent na vier ronden een half punt voor op Caruana. Van tevoren zou dat klinken als een geweldige prestatie, maar het bleek dat vier remises hiervoor voldeden. Dat zou je een licht teleurstellende start kunnen noemen: Giri had drie van de vier partijen wit en is bovendien als tweede geplaatst op rating. Maar wel beter dan Caruana dus, en bovendien staat hij op een ratingplus! Dat laatste heeft weer te maken met het feit dat Caruana met zijn rating ver boven de andere deelnemers uitstijgt (76 punten boven Giri, terwijl de laagste rating maar 51 punten onder Giri zit!). Enfin, in cijfers:

Onze landgenoot had in zijn witpartijen wel wat kansen, hoewel in zijn eerste tegen Gelfand niet zo heel veel:

Wit dreigt 20.e5 dus zwart moet iets doen.

19… Lxc3! 20. bxc3 fxe4

Vaak is het opgeven van de zwartveldige loper in dit soort stellingen niet zo goed. Als wit een batterij op de lange diagonaal krijgt dan zou zwart een probleem kunnen hebben… al valt dat hier misschien wel mee omdat Kf7 kan. En als zwart e4-e3 kan doen kan hij misschien via veld e4 zelf gaan aanvallen.

21. a5 Lf5

Ideaal wil wit de koning op e3, torens op b3 en b6, loper op a1, dame op b2. Daartoe is 22.Tb1 het nauwkeurigst, maar waarschijnlijk was Giri bang voor 22…e3. In de partij krijgt zwart geen enkele tegenkans; maar de ideaalopstelling bereiken blijkt lastig.

Lees meer >

Brons bij BDO (2)

24 oktober 2014 14:34 Dimitri Reinderman 0

In het vorige verslag kon u lezen dat ik met 3 uit 4 goed gestart was. In het vervolg zou het zaak zijn de plusscore te consolideren en uit te breiden. De witpartij tegen de Pool Kuzmicz leek daarvoor een goede mogelijkheid. Helaas liep het anders.

Van tevoren schatte ik deze stelling als erg goed voor wit in. De penning van het paard op f6 is erg vervelend voor zwart, heeft de optie om met e5 en e6 op aanval te spelen en de zwarte dame lijkt buitenspel te staan. Maar het blijkt niet zo makkelijk om voordeel te behouden. De zwarte dame dreigt via b4 het witte spel te verstoren, er is geen manier om direkt van de penning te profiteren en ook g6 aanvallen (na e5 en e6) is lastig. Verder heeft wit in sommige varianten problemen op de onderste rij (b.v. als wit op f7 slaat met de f-pion en zo de zwarte toren activeert), staat op dit moment het paard op c3 gepend en als wit e5 en f4 doet (positioneel best wenselijk) kijkt de loper op c6 vervelend naar g2.

27. e5?!

Ik had wel naar 27.Tb1 gekeken, maar jaagt het de dame niet naar e5 via a3 en e7? Toch houdt wit zo wel voordeel: 27. Tb1 Da3 28. Pb5 Dxa2 (28… De7 29. Pa7! (niet naar gekeken) 29… De5 30. Pxc6 bxc6 geeft wit een prettig plusje zowel na dameruil als 31.Dc4) 29. Ta1 Dc2 30. Txa5 en wit staat beter omdat zwart voorlopig niet van de penning af is. De pion op e4 blokkeert hier zowel de zwarte toren als loper.

Lees meer >

Brons bij BDO (1)

20 oktober 2014 15:16 Dimitri Reinderman 1

Het BDO-toernooi was deze keer in de herfstvakantie. Daar kwam natuurlijk kritiek op, want zo was het tegelijk met Hoogeveen, terwijl er spelers zijn die misschien beide toernooien zouden willen spelen (en publicitair zou het toernooi ook last van Hoogeveen kunnen hebben). De toernooiorganisatie had moeite om de beide tienkampen gevuld te krijgen: ik nam zelf hun uitnodiging vrij snel aan (ondanks dat ik voordat ik de uitnodiging kreeg overwoog om in Hoogeveen te gaan spelen) maar het lukte pas drie weken van tevoren om het deelnemersveld rond te krijgen. Ook had het open toernooi iets minder deelnemers dan vorig jaar.

Maar had de organisatie deze problemen dan niet zien aankomen? Natuurlijk wel, ze zijn niet gek, maar de verhuizing naar de herstvakantie maakte een belangrijke verbetering mogelijk. Vorig jaar werd er gespeeld in klaslokalen en dat was niet ideaal, zo vonden veel mensen. Dit jaar was (in de herfstvakantie) de aula van het Stedelijk Gymnasium beschikbaar en dat bleek een prima speelzaal. Genoeg ruimte, alle groepen bij elkaar, een podium voor de hoofdgroepen, een groot scherm met liveborden, wc’s in de buurt, aparte analysruimte, vlakbij de Grote Markt, op loopafstand van het station, en er was vast ook een goede catering voor de open groepen maar dat kan ik u niet vertellen (voor de meestergroepen was er eten en drinken achter een gordijn). Volgend jaar weer dus! Dat valt tenminste te hopen, want vanwege personele wijzigingen bij BDO (de details weet ik, maar ik weet niet wat daarvan openbare informatie is) is het niet zeker of het toernooi volgend jaar wel doorgaat. Maar aan de organisatie zal het niet liggen.

Dan mijn toernooi. Ik trof het niet bij de loting, nummer 6, en dat betekende dat ik met twee zwartpartijen zou beginnen. De eerste daarvan was tegen de nummer 2 van het WK t/m 16, die inmiddels over de 2500 gegaan was. Dat leek best lastig, maar hij speelde eigenlijk niet zo goed tegen mij, en dacht ook nog lang na. Daar wist ik van te profiteren:

Mijn tegenstander had op zet negen gerokeerd en ik verwachte dat hij vervolgens met zijn koningsvleugelpionnen ten aanval zou trekken. Dat leek me ook best gevaarlijk voor zwart. Maar hij was blijkbaar de anti-Bosboom, want er gebeurde niets aan mijn linkerkant (voor de kijker rechts). In plaats daarvan gaf hij mij een vrijpion en het loperpaar, wat ik met genoegen aanzag.

Lees meer >