Schaaksite

Eindspelstudies 40 – Archaeologie

website

E-mail:

Hierbij de 40ste aflevering van deze rubriek voor Schaaksite uit mijn database.

• De vierde versie van de database bevat 76.132 eindspelstudies
• Het is de beste en grootste database van eindspelstudies ter wereld
• De database bevat driekwart van alle ooit gecomponeerde studies
• De database is in standaard pgn-format en leesbaar voor gangbare schaakprogramma’s

In aflevering 24 besteedde ik al aandacht aan het monnikenwerk om studies te vinden die ooit in een of andere krant of (schaak)tijdschrift gepubliceerd werden en sindsdien vergeten waren. Vroeger moest je daarvoor naar een bibliotheek om daar aan een balie aan een vriendelijke medewerkster (m/v) één of twee jaargangen (meer was niet te behappen in een paar uur) van een krant op te vragen, waarna een tijdje later een wat brommig type (m/v) in een stofjas met een karretje een paar enorme boeken kwam afleveren. Soms bleken de jaargangen “bij de fotograaf”; je kon namelijk tegen betaling van enkele tientjes een pagina laten fotograferen.

Eindspelstudies 39 – Onthaasting

Eindspelstudies

Eindspelstudies 38 – Een idee

Eindspelstudies

Eindspelstudies 37 – De computer redt de engine-buster!

website

E-mail:

Hierbij de 37ste aflevering van deze rubriek voor Schaaksite uit mijn database.

• De vierde versie van de database bevat 76.132 eindspelstudies
• Het is de beste en grootste database van eindspelstudies ter wereld
• De database bevat driekwart van alle ooit gecomponeerde studies
• De database is in standaard pgn-format en leesbaar voor gangbare schaakprogramma’s

Sinds jaar en dag krijg ik de vraag of er een studie bestaat die voor schaakprogramma’s (engines) onoplosbaar is. Ik denk dan al snel aan dolle-toren studies waarin wit op een bepaald moment een keuze moet maken uit twee mogelijkheden, waarvan dan tientallen zetten later blijkt dat de ene optie wel en de ander optie niet goed was.

Ik moet overigens daarbij nog even aantekenen dat een engine soms nog wel eens de juiste zet speelt, maar dat de bijbehorende score pas laat zien of de studie is opgelost. Als dan bij een winststudie een neutrale score of bij een remisestudie een sterk negatieve score wordt gegeven is de keuze min-of-meer toevallig en heeft de engine de studie dus niet opgelost.

Dolle-torenstudies zijn intuïtief de studies die het moeilijkste zijn voor engines, natuurlijk vanwege het grote aantal zetten van de oplossing. Het zal u daarom verbazen dat de echte engine-buster een studie is met een oplossing van slechts 3 (drie!) zetten.

Eindspelstudies 36 – Titeltje

website

E-mail:

Hierbij de 36ste aflevering van deze rubriek voor Schaaksite uit mijn database.

• De vierde versie van de database bevat 76.132 eindspelstudies
• Het is de beste en grootste database van eindspelstudies ter wereld
• De database bevat driekwart van alle ooit gecomponeerde studies
• De database is in standaard pgn-format en leesbaar voor gangbare schaakprogramma’s

In het partijschaak kent men de titels FIDE-meester (FM), Internationaal Meester (IM) en Grootmeester (GM). Diezelfde titels kan men ook behalen in het compositieschaak. In het partijschaak moet men aan normen en nog enkele andere randvoorwaarden voldoen om de titels te behalen. Dat is in de schaakcompositie anders geregeld, men kent daar bijvoorbeeld geen ELO-rating, noch is het relevant of een componist hoge plaatsen behaalt in een toernooi waaraan titelhouders meedoen. Men heeft daar een ander systeem voor bedacht: het FIDE-Album. Voor een periode van drie jaar kunnen componisten hun beste composities (in de genres: tweezetten, driezetten, meerzetten, eindspelstudies, zelfmat, helpmat in 2, langere helpmats, fairy chess en retrogade) inzenden. Die worden dan per genre door een driekoppige jury onafhankelijk gescoord, waarna alleen de allerbeste composities in het FIDE Album worden opgenomen. Voor eindspelstudies worden er normaliter zo’n 500-700 studies per periode ingezonden (men schat dat het aantal gepubliceerde studies zo’n zesmaal hoger ligt). Hiervan worden er dan ongeveer rondom de 100 studies (dus slechts ruim 30 per jaar) geselecteerd voor het FIDE-Album. Met elke compositie verdient een componist één punt (een eindspelstudie telt als 12/3e punt, ook omdat eindspelstudiecomponisten vaak gespecialiseerd zijn in dat genre, terwijl andere componisten in meerdere genres punten kunnen verdienen) Voor een FM-titel zijn 12 punten vereist, voor een IM-titel 25 punten en voor een GM-titel 70 punten. Zoals in te zien valt is het ongelofelijk moeilijk om een GM-titel te behalen. Op het gebied van de eindspelstudie zijn er dan ook maar 6 (nog levende) GM’s: Emilian Dobrescu (Roemenië), Virgil Nestorescu (Roemenië), Jan Rusinek (Polen), David Gurgenidze (Georgië), Oleg Pervakov (Rusland) en Nikolai Kralin (Rusland).

Eindspelstudies 35 – Harold van der Heijden-50 JT

website

E-mail:

Hierbij de 35ste eindspelstudie voor de Schaaksite uit mijn database.

• De vierde versie van de database bevat 76.132 eindspelstudies
• Het is de beste en grootste database van eindspelstudies ter wereld
• De database bevat driekwart van alle ooit gecomponeerde studies
• De database is in standaard pgn-format en leesbaar voor gangbare schaakprogramma’s

In de schaakcompositiewereld is het gebruikelijk dat als een componist een kroonjaar haalt, dat meteen aanleiding is om een jubileumtoernooi (JT) te organiseren. Het feit dat ik op 18 december 2010 “Abraham zag” was dus voor de eindspelstudievereniging ARVES voldoende aanleiding om een eindspelstudietoernooi te organiseren. Nog steeds gaat het bij die toernooien meestal alleen om de eer, maar de laatste jaren zien we toch wel steeds vaker een (bescheiden) prijzenfonds. Zo ook hier: 600 EUR, waaraan zowel ARVES als mijn eindspelstudiebedrijfje “Harold van der Heijden eindspelstudies” bijdroegen.

Eindspelstudies 34 – The Art of the Endgame

Tweewekelijkse eindspelstudie

Eindspelstudies 33 – Miniatuurstudies op de pijnbank

Tweewekelijkse eindspelstudie

Eindspelstudies 32 – Studie van het Jaar 2010

website

E-mail:

Hierbij de 32ste eindspelstudie voor de Schaaksite uit mijn database.

• De vierde versie van de database bevat 76.132 eindspelstudies
• Het is de beste en grootste database van eindspelstudies ter wereld
• De database bevat driekwart van alle ooit gecomponeerde studies
• De database is in standaard pgn-format en leesbaar voor gangbare schaakprogramma’s

Eind augustus vond in Jesi, Italië, het 54e congres van de World Federation for Chess Composition (WFCC) plaats. Tijdens het congres werd door de subcommissie voor eindspelstudies de “studie van het jaar 2010” gekozen. Dat is niet perse de beste studie van dat jaar, maar een studie die een algemeen schaakpubliek zou moeten aanspreken. Voor de componist(en) van de betreffende studie is zoiets best wel een eer. De commissie verkoos vrijwel unaniem de volgende, prachtige studie van twee jonge componisten:

Eindspelstudies 31 – Het wereldkampioenschap oplossen

Tweewekelijkse eindspelstudie