Gespot 13: Epaulettenmat

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.


Voorbeeld van epauletten op een uniform. Deze zijn luitenant generaal List (1784 – 1868).

Het is altijd aardig om links uit de dagelijkse praktijk te vertalen naar het schaken. In een van de trainingssessies die ik gaf kwam plotseling een epaulettenmat tevoorschijn. Ik vroeg natuurlijk meteen of ze er wel eens van gehoord hadden, maar mijn leerlingen bleken hier niet bekend mee te zijn. En uiteraard ook niet met het begrip ‘epauletten’. Een blik in Wikipedia levert de volgende definitie op:

Lees meer >

Combinaties uit Borne

Bij het Open Nederlands Jeugdkampioenschap in Borne werden weer gigantisch veel partijen gespeeld. Van verschillend niveau, maar niet met minder plezier. Dat levert als vanouds veel nuttig materiaal voor trainers en spelers op. Speciaal voor Schaaksite ging ik op zoek naar combinaties, bijzondere en gekke blunders. Die worden hieronder in quizvorm aangeboden.

Kijk zelf of u net zo goed was als de jeugdspelers die hieronder hun kunsten vertoonden. Veel plezier bij het oplossen!

Lees meer >

Begrijp wat u doet: Siciliaans: Najdorf 1

Hoofdsystemen

Nadat we in twee afleveringen in algemene beschouwingen het Siciliaans hebben geïntroduceerd, wordt het tijd om iets specifieker te worden. De komende afleveringen zullen in het teken staan van de populaire Najdorf- en Scheveningervarianten. Hoewel het beide afzonderlijke systemen zijn, is er een overlap naar stellingen die vanuit verschillende volgordes kunnen ontstaan. In deze rubriek beperken we ons tot de Najdorf¬variant. Die komt op het bord na de volgende zetten:

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6

Miguel Najdorf (Foto bron onbekend)

Na 5. … e6 zou de beginstelling van de Scheveninger ontstaan, die later aan bod komt. De tekstzet heeft de naam meegekregen van de Pools/Argentijnse grootmeester Miguel Najdorf. Het oorspronkelijke idee, dat door hem in de praktijk werd getest, is om na 6. Le2 verder te gaan met 6. … e5. De reden om met zwart een pion op e5 te zetten is om ruimte in het centrum te creëren en om ooit tot … d6-d5 te komen, zonder dat wit e4-e5 kan antwoorden. In navolging van de Boleslavsky-variant (1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 d6 6. Le2 e5) kwam men erachter dat het prijsgeven van veld d5 beter niet met een paard op c6 kan geschieden. Najdorf had ontdekt dat het paard veel beter via d7 kan worden ontwikkeld, zodat het later naar b6 kan om aldus de strijd om veld d5 aan te gaan. Het is onmogelijk om in het tijdsbestek van deze rubriek diepgravend in te gaan om de verschillende systemen. Ik beperk me slechts tot het aanstippen van enkele mogelijkheden met globaal gezien een paar achterliggende gedachten.

Lees meer >

Gespot 12: Rondom Ta8!

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Schaken is geënt op patroonherkenning. Professor, psycholoog en schaker Adriaan De Groot schreef er ooit een proefschrift over. “Het denken van den schaker” bleek een baanbrekend werk te zijn waarin hij uit de doeken doet hoe sterke schaker feilloos ‘voelen’ welke zet ze moeten doen. Schakers werken op een bepaalde manier met beelden, die ergens zijn opgeslagen in het geheugen. Door te associëren weet een (sterke) schaker een motief dat hij ooit gezien heeft te gebruiken in een actuele situatie.

In het boek “Weltmeister lehren Schach” werd ik gegrepen door het verhaal dat Mikhail Tal schrijft over zijn benadering van het spel. De “tovenaar van Riga”, zoals zijn bijnaam was, stond bekend om zijn sprankelende combinaties.

Lees meer >

Driemanschap wint in Dieren

Na een bijzonder interessante slotronde zijn er in het Open Nederlands Kampioenschap drie mensen bovenaan geëindigd. Dat werden Maxim Turov (zie foto toernooisite), Yuri Voyk en Vladimirov Georgiev. De titel werd toegekend aan Turov die de meeste weerstandspunten had. Daarmee werd hij voor de tweede maal kampioen in Dieren, in 2005 was het hem ook al gelukt.

Lees meer >

Gespot 11: Kleptomaan?

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een spraakmakend figuur in de schaakwereld was Emil Joseph Diemer (1908 – 1990), ofwel Josef Diemer, zoals hij zijn eigen naam spelde. De Duitser is bekend geworden vanwege het Blackmar Diemergambiet. Deze speelwijze is bedacht door de Amerikaan Blackmar, maar vooral gepopulariseerd door Diemer.

Lees meer >

Open Kampioenschap ongemeen spannend

Het blijft ongemeen spannend in Dieren waar momenteel het Open Nederlands Kampioenschap gespeeld wordt. Onze landgenoot Erwin l’Ami heeft nog altijd de leiding in handen, al moet hij die na de zesde ronde delen met Yuri Voyk. Beide koplopers hebben 5 punten en maar liefst zeven spelers, waaronder Friso Nijboer, zitten op het vinkentouw met een half puntje minder. Ook Daan Brandenburg met 4 punten kan nog meedingen op een toppositie. Voor Timman, die na zijn nederlaag in de vijfde ronde tegen Neverov, zich niet helemaal kon herstellen (hij speelde remise tegen Henk van der Poel), lijkt de titel buiten bereik.

Lees meer >

Portret van Duizendpoot Huub van Dongen

Nadat het bericht mij had bereikt dat een van mijn beste schaakvrienden, Huub van Dongen (zie foto Ad Bruijns), plotseling was overleden, wist ik niet waar ik het zoeken moest. Wat een mens voelt onder zulke omstandigheden is niet te beschrijven. Ongeloof, ontkenning gaan over in andere emoties zoals onthutsing, kwaadheid en onvoorstelbaar verdriet. Ik kan het nog steeds niet bevatten. Huub is op een nota bene welverdiende vakantie in Italië, vorige maand net 55 jaar geworden, veel te jong gestorven als gevolg van een hartstilstand. Tussen het bedwingen van mijn tranen door heb ik geprobeerd een portret over Huub te schrijven.

Lees meer >

Turov en l'Ami maken indruk

In het Open Nederlands Kampioenschap te Dieren heeft een kwartet spelers nog altijd 100%. Daaronder bevinden zich de twee sterkste op rating, de Rus Maxim Turov (2630) en onze landgenoot Erwin l’Ami (2611). De andere twee, de Braziliaan Alexandr Fier (2566) en de Bulgaar Julian Radulski (2556) hebben ook nog geen (halve) misstap begaan.

Nummer drie op rating, Jan Timman, moest in de tweede ronde wel een halfje laten aantekenen, maar hij revancheerde zich vandaag door met zwart de sterke Nederlandse meester Willy Hendriks te verslaan.

Lees meer >

Gespot 10: Sam Loyd fopt Steinitz

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een van de grootste componisten van schaakproblemen was de Amerikaanse wiskundige Sam Loyd (1841 – 1911). De problemen die hij maakte, waren niet alleen lastig op te lossen, ze bevatten ook de nodige humor. Zo is bekend dat hij in de clinch lag met Wilhelm Steinitz, de eerste wereldkampioen schaken. Loyd was een grappenmaker, Steinitz zeer ernstig. Dat strookte niet met elkaar. Ze hielden ooit een oploswedstrijd, waarbij Loyd wedde dat hij sneller problemen kon maken dan Steinitz zou kunnen oplossen.

Lees meer >