Het offer in de schaakpartij – deel 3

Deel 3: Tal en Larsen op weg naar de Kandidatenmatches

Tal speelde in 1961 een revanchematch om de wereldtitel tegen Botwinnik. Kort voor het begin van die WK-match kreeg Tal, die nierpatiënt was, gezondheidsklachten, maar hij volgde het advies van zijn artsen niet op om de WK-match uit te stellen. Ook onderschatte hij Botwinnik, die zich juist heel goed op die WK-match had voorbereid door het spel van Tal te bestuderen.

Lees meer >

Het offer in de schaakpartij – Deel 2

Deel 2: Michail Tal op weg naar het wereldkampioenschap

In 1958 was er het interzonale toernooi van Bad Portoroz, waar Tal als de kampioen van de Sovjet Unie van 1957 aan meedeed en waar Larsen zich in 1957 via het zonetoernooi in Wageningen voor plaatste. Dit toernooi werd overtuigend gewonnen door Tal, waardoor hij zich plaatste voor het kandidatentoernooi in Bled van 1959. Larsen speelde aanvankelijk een goed interzonaal toernooi,

Lees meer >

Het offer in de schaakpartij – deel 1

Deel 1: Michail Tal en Bent Larsen: Rijzende sterren

Vorig jaar kocht ik op de boekenmarkt bij het Max Euwe Centrum het boekje Het offer in de schaakpartij van GM Leonid Shamkovitsj, die in 1923 geboren werd in Rostov [Sovjet Unie], maar in 1975 emigreerde naar de Verenigde Staten. Hij deelt offers in onder bepaalde kenmerken, waardoor beter naar de motieven in een bepaalde stelling gekeken kan worden.

Lees meer >

Het wereldkampioenschap Schaken 1948-2020

Een nieuwe wereldkampioen

Toen Aljechin kort na de Tweede Wereldoorlog overleed, was er geen wereldkampioen meer. Onder leiding van FIDE voorzitter Alexander Rueb werden er plannen gemaakt om een toernooi om het wereldkampioenschap te organiseren. Er gingen wel stemmen op om Euwe tijdelijk als wereldkampioen te benoemen, maar daar wilde hij niet van weten. Integendeel Euwe reisde de hele wereld af om de schaakbonden hierin op één lijn te krijgen.

Lees meer >

Bent Larsen en de Nimzowitsch-Larsen aanval

Nimzowitsch introduceerde de openingszet 1. b3 in het begin van de 20e eeuw in de toernooipraktijk, met als doel de loper te fianchetteren en zo druk op te bouwen op het centrale veld e5. De opening was eerst weinig populair, maar door de positieve resultaten, die de Deen Larsen later boekte met deze zet, won de opening aan belangstelling. Larsen speelde deze opening volgens de database die ik geraadpleegd heb in 44 klassieke partijen, won 34 keer, maakte 6 keer remise en verloor 4 partijen, o.a. tegen Spasski en Portisch. Een resultaat van 84%. Die partijen vallen vooral in de periode 1960-1980, toen Larsen op zijn best was.

Larsen deed drie keer achter elkaar aan de kandidatenmatches mee, maar werd telkens in de halve finale uitgeschakeld, in 1965 door Tal, in 1968 door Spasski en in 1971 door Fischer. Omdat hij die laatste match met 6-0 verloor, is het niet zo duidelijk meer dat hij in die tijd een geweldig sterke grootmeester was, die in interzonale toernooien bovenaan eindigde en veel toptoernooien won. In het interzonale toernooi van Palma de Mallorca in 1970 versloeg hij Fischer nog met zwart in diens geliefde Sicilaans met de Sozin-Fischer aanval. In 1966 in Santa Monica wist hij met zwart van Fischer te winnen in het Open Spaans. En daar versloeg hij wereldkampioen Petrosian twee keer, zowel met wit als met zwart.

Lees meer >

Schakend Nederland 100 jaar geleden

Op 23 januari 1920 tekenden wereldkampioen Lasker en Capablanca na bemiddeling van de Nederlandse Schaakbond in Den Haag een contract voor een WK-match. Meteen die avond begon Lasker aan een simultaantoernee door Nederland, die tot half februari duurde. Het was het begin van een langdurige betrokkenheid van Nederland bij het internationale schaakleven. Toen in 1924 de FIDE in Parijs werd opgericht, was de eerste voorzitter de Nederlander Rueb.

Hoe het schaken in die tijd toeging kan het best geïllustreerd worden met een foto van één van die simultaans van Lasker in Den Haag zelf.

Lasker had een heel goede score in die simultaans, maar op 9 februari liep hij in Amsterdam toch tegen een nederlaag aan tegen de 18-jarige wiskundestudent Max Euwe. In die tijd speelde de simultaangever zowel met wit als met zwart. In deze partij heeft Euwe dan ook wit.

Lees meer >

Boris Spassky: From Russia with Love

Boris Spassky werd in 1937 geboren in Leningrad en kreeg zijn schaaktraining van Vladimir Zak. In 1956 speelde hij op 19 jarige leeftijd al mee in het kandidatentoernooi in Amsterdam. Hij eindigde achter de winnaar Smyslov en Keres op de gedeelde derde plaats. Na dit vroege hoogtepunt in zijn schaakcarrière duurde het tot 1965 voor hij weer op dit niveau meespeelde en winnaar werd van de kandidatenmatches. Hij speelde in 1966 een WK-match tegen Petrosian,

Lees meer >

Spieken bij het schaken

In de achtste rond van de Grand Swiss 2019 kwam in twee partijen, die naast elkaar gespeeld werden, dezelfde variant van de Taimanov Siciliaan op het bord. Het betrof de partij tussen Karjakin en Dreev en die tussen Shirov en Yu Yangyi, die tot aan de 20e zet hetzelfde verloop hadden. Zo’n situatie komt hoogst zelden voor. Het bijzondere was dat Karjakin in 2015 tijdens de World Cup dit met wit tegen Yu op het bord had gekregen en die partij had gewonnen.

Lees meer >

Lijst van schaaklanden met grootmeesters

De FIDE heeft in juli een lijst gepubliceerd met het aantal grootmeesters en meesters per land. De volgorde wordt niet bepaald door het aantal grootmeesters, maar door de gemiddelde rating van de top tien grootmeesters per land, waardoor Nederland met 35 grootmeesters, evenveel als Engeland, met een rating van 2628 de 13e plek inneemt op deze lijst.

Lees meer >