Mooie zetten en Bloopers

Combinaties uit Borne

Bij het Open Nederlands Jeugdkampioenschap in Borne werden weer gigantisch veel partijen gespeeld. Van verschillend niveau, maar niet met minder plezier. Dat levert als vanouds veel nuttig materiaal voor trainers en spelers op. Speciaal voor Schaaksite ging ik op zoek naar combinaties, bijzondere en gekke blunders. Die worden hieronder in quizvorm aangeboden.

Kijk zelf of u net zo goed was als de jeugdspelers die hieronder hun kunsten vertoonden. Veel plezier bij het oplossen!

Lees meer >

Gespot 12: Rondom Ta8!

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Schaken is geënt op patroonherkenning. Professor, psycholoog en schaker Adriaan De Groot schreef er ooit een proefschrift over. “Het denken van den schaker” bleek een baanbrekend werk te zijn waarin hij uit de doeken doet hoe sterke schaker feilloos ‘voelen’ welke zet ze moeten doen. Schakers werken op een bepaalde manier met beelden, die ergens zijn opgeslagen in het geheugen. Door te associëren weet een (sterke) schaker een motief dat hij ooit gezien heeft te gebruiken in een actuele situatie.

In het boek “Weltmeister lehren Schach” werd ik gegrepen door het verhaal dat Mikhail Tal schrijft over zijn benadering van het spel. De “tovenaar van Riga”, zoals zijn bijnaam was, stond bekend om zijn sprankelende combinaties.

Lees meer >

Gespot 11: Kleptomaan?

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een spraakmakend figuur in de schaakwereld was Emil Joseph Diemer (1908 – 1990), ofwel Josef Diemer, zoals hij zijn eigen naam spelde. De Duitser is bekend geworden vanwege het Blackmar Diemergambiet. Deze speelwijze is bedacht door de Amerikaan Blackmar, maar vooral gepopulariseerd door Diemer.

Lees meer >

Gespot 10: Sam Loyd fopt Steinitz

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een van de grootste componisten van schaakproblemen was de Amerikaanse wiskundige Sam Loyd (1841 – 1911). De problemen die hij maakte, waren niet alleen lastig op te lossen, ze bevatten ook de nodige humor. Zo is bekend dat hij in de clinch lag met Wilhelm Steinitz, de eerste wereldkampioen schaken. Loyd was een grappenmaker, Steinitz zeer ernstig. Dat strookte niet met elkaar. Ze hielden ooit een oploswedstrijd, waarbij Loyd wedde dat hij sneller problemen kon maken dan Steinitz zou kunnen oplossen.

Lees meer >

Gespot 9: Aanval over veld e4

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

In veel boeken over tactiek of koningsaanval spreekt men over aanvalsvelden. Bedoeld is dan meestal dat het zwakste punt in de vijandelijke stelling belaagd wordt. Doorgaans zijn dat de bekende zwakke plekken f7 (of het corresponderende veld f2), g7 (g2), h7 (h2) of pion h6 (h3). Niet zo voor de hand liggend is dat wit een aanval over veld e4 beslissende kracht kan geven.

Lees meer >

Gespot 8: Een sterk staaltje

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.


Er wordt wel eens gezegd dat schaken en wiskunde enig verband met elkaar houden. Dat zal dan te maken met het logisch kunnen nadenken en het probleemoplossend vermogen. Toch zijn er teveel verschillen om van een grote synchroniteit te kunnen spreken. In een grijs verleden volgde ik een opleiding voor informatica. Een van mijn medestudenten had er lucht van gekregen dat ik schaakte en daagde mij in de pauze uit voor een potje. Toen hij een paar keer verloren had, kreeg ik het ‘verwijt’ dat ik zo snel speelde en dat hij daardoor ‘uit zijn doen’ raakte.

“Als ik maar genoeg tijd krijg, kan ik wel tegen je op”, kreeg ik te horen.

Lees meer >

Gespot 7: “Met de polsstok over het zwakke veld heen”

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Schaken leer je niet alleen uit boeken. Ook door met sterk(er)e spelers te analyseren. Ik was in de gelukkige omstandigheid om dat op frequente basis te mogen doen. Ooit in de hoedanigheid als schaakjournalist werd ik namens New in Chess uitgestuurd om bij de Leidse grootmeester langs te gaan.

Lees meer >

Gespot 6: Trainer neemt afscheid van leerling

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Voor een trainer is het ultieme doel als zijn pupillen hem voorbij streven en prachtige resultaten behalen. Het is mij (gelukkig) al te vaak gebeurd. De grote vraag is natuurlijk tot wanneer een trainer zijn leerling kan blijven trainen. Daar zijn geen regels voor. De ongeschreven wet is dat er een substantieel verschil in speelsterkte moet zijn.

Lees meer >

Gespot 5: Klassieker

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Het oplossen van combinaties is voor veel schakers meer dan een leuk tijdverdrijf. Waar vroeger uit boeken gewerkt werd, kan het tegenwoordig ook online. Dat het interactief is, is voor veel schakers veel aantrekkelijker. Je krijgt bij de meeste sites direct feedback bij wat je doet. Tenminste er wordt gemeld of het correct of incorrect is.

Lees meer >

Gespot 4: Een geniaal concept

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders.

In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Een van de meest creatieve schakers die ik ken, is de Engelsman Julian Hodgson. Helaas heeft hij het schaakbord in de ijskast gezet, hij laat zich niet meer zien in de actieve arena. In zijn goede tijd is hij kampioen van Engeland geweest, ik meen zelfs tweemaal. Zijn rating fluctueerde een tijdlang tussen 2550 en 2650 en dat was in een periode dat je met 2650 wat hoger op de wereldranglijst stond, dan nu het geval is.

Grootmeester Julian Hodgson (bron onbekend)

Ooit was Hodgson aanwezig in een supertoernooi dat in Groningen werd gespeeld. Het was gesponsord door de PCA, de Professional Chess Assocation van Kasparov en Short, de wilde bond, die zich had afgescheiden van de wereldschaakbond.

In Groningen werd een kwalificatietoernooi gespeeld, waarbij de beste uitdager van de (alternatieve) wereldkampioen zou worden. Samen met IM Erik Hoeksema was ik benaderd om mee te helpen aan het toernooiboek.

Ik kan me herinneren dat ik met hem naar het demonstratiebord (ja, er waren nog geen liveborden…) stond te kijken, waarop de volgende stelling stond.

Lees meer >