Wereldkampioenschap

Caruana stond op de rand van de winst, Carlsen ontsnapt

Vandaag hebben de twee rivalen in hun strijd om de wereldtitel een enerverende partij gespeeld, die – je zou het bijna zeggen – hoe kan het ook anders, toch weer in remise eindigde. Het was Fabiano Caruana die voortdurend aan het roer stond in deze partij en misschien heeft hij één grote kans op een mogelijke zege laten liggen. Maar toen hij die voorbij had laten gaan, gaf de wereldkampioen geen duimbreed meer toe en wikkelde hij feilloos af naar een stelling die hij onmogelijk kon verliezen.

Opnieuw kwam het Siciliaans op het bord maar eindelijk koos de uitdager voor 3.d4, de Open Siciliaan dus. En daar hebben we alle witpartijen van Caruana tot dusver op zitten wachten. De algemene opinie was dat Caruana geen antwoord zou hebben op de Svesnikov. Daarom heb ik een klein beetje research gepleegd (met de wat beperkte middelen die tot mijn beschikking staan) en ik kwam tot het volgende: Carlsen heeft de Svesnikov in zijn jeugdjaren wel gespeeld maar hij had er wel een soort haat/liefde verhouding mee. Want zijn resultaten met deze opening waren niet bijster goed. Bij mijn weten heeft de Noor deze variant al in 2003 voor het eerst gespeeld (tegen Zelcic, Andreikin en Antal). De eerste verloor hij, de tweede en derde won hij. Daarna speelde hij het heel af en toe een keer, maar zijn resultaten waren wisselvallig. Toen hij vanaf 2007 t/m 2009 driemaal verloor en daarna t/m 2010 er nooit meer mee won, heeft hij de Svesnikov kennelijk afgezworen. Maar voor deze WK-tweekamp heeft hij het systeem van stal gehaald. Misschien dat zijn team heeft ontdekt dat Caruana een probleem heeft tegen de Svesnikov? Of geldt in het algemeen dat (top)spelers niet weten wat ze ertegen moeten doen? Collega Dimitri Reinderman kan er vast meer over zeggen, want die heeft de Svesnikov op zijn repertoire staan. Dat hoort u dan vast in één van de komende witpartijen van Caruana. Hier is het lijstje van partijen van Carlsen met de Svesnikov:

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (7): De toeschouwers zitten thuis

Het is eigenlijk ongelofelijk dat Britten 55 pond betalen om een partij in de WK-match te mogen bijwonen. Thuis krijg je via internet een beter beeld. Robèrt Misset was voor de Volkskrant in Londen en verbaasde zich. Ook over de slechte vorm waarin Carlsen zich bevindt.

Misset: “The College in Londen is vanwege de Victoriaanse allure een passend decor voor de apotheose van het WK schaken. Maar de ambiance in het statige pand in Holborn doet vermoeden dat organisator World Chess te weinig budget had voor een grootse finale. De speelzaal biedt plaats aan welgeteld 270 toeschouwers, alsof Djokovic en Zverev hun finale bij de ATP World Tour Finals van de O2 Arena in Londen naar de tennishal in Warmond hebben verplaatst.”

Het loopt nog niet storm in Londen. Foto: World Chess.

Anders was het in 1989 in Londen bij de kandidatenmatch Timman-Speelman, weet Misset: “Honderden fans reageerden opgewonden, alsof ze Mohammad Ali zagen inbeuken op Joe Frazier. ‘Kill him Jon’, brulde een toeschouwer, die door de geschrokken Speelman onmiddellijk tot de orde werd geroepen.”

Tijdens de huidige match zitten de twee schakers achter een glazen wand. Misset sprak twee toeschouwers die 55 pond hadden betaald: “Het is geen voetbal, dat weten ze ook wel. ‘We mogen alleen innerlijk juichen na een doelpunt’, zegt Martin. ‘Zo voelt een mogelijk beslissende zet, al hebben we er te weinig gezien.’ En Turner, lachend: ‘Het tempo ligt ook iets lager bij het schaken. Toch ­vervelen we ons geen seconde. Elke schaker probeert in het hoofd van Carlsen en Caruana te kruipen. En we hebben samen de grootste lol als we de juiste zet hebben voorspeld.”

Ilya Merenzon, directeur van World Chess, vindt de speelzaal groot genoeg, omdat schaken toch een digitale sport is geworden. De toeschouwers zitten thuis. Merenzon merkt op dat als Caruana zal winnen, hij voor financiering van toekomstige matches zal moeten samenwerken met Rex Sinquefield. Daarover is hij sceptisch:

Lees meer >

Zevende partij ook remise

Ook de zevende partij tussen Carlsen (wit) en Caruana is remise geworden. In een Geweigerd Damegambiet kreewg wit nauwelijks voordeel. Uiteindelijk ontstond een eindspel van paard tegen loper waarin beide spelers niets konden ondernemen. De stand is nu 3.5-3.5.

Hoewel de partij van vandaag de gemiddelde volger weinig tot verbeelding zal spreken, zullen theoretici hem wel heel interessant vinden. Caruana introduceerde namelijk in het Geweigerd Damegambiet met 5.Lf4 een idee dat nauwelijks op hoog niveau was geprobeerd: 9…Da5 10.Pd2 Dd8!? Carlsen dacht lang na om te proberen voordeel voor wit te vinden maar koos uiteindelijk voor een voorzichtige voortzetting die hem wat minieme druk gaf. “Too soft” noemde hij het na afloop. Hij had wel ambiteuzere voortzettingen gezien (met Pce4) maar zag dat dat ook riskant was. En hoewel hij dat niet zei: wellicht speelt ook een rol dat 6-6 voor hem geen slechte uitslag is. Laat Caruana maar risico’s nemen! Al zei hij achteraf wel “Misschien had ik er toch voor moeten gaan.”

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (6): Böhm: “Er zit nog geen schwung in.”

Er zit nog geen schwung in de WK-match. Een van beiden moet een doelpunt maken, dan gaat er wat gebeuren. Dat het incident met het filmpje zo werd opgeblazen, geeft al aan dat er op het bord niet veel gebeurt. Dat wit geen openingsvoordeel heeft, is raar. Dat zijn een paar uitspraken van Hans Böhm in het radioprogramma ‘Langs de lijn en omstreken’, met als gast Jules Deelder, die Fischer tenminste nog een rare gozer vond.

 

De uitzending van het sportprogramma werd opgenomen na de vijfde partij, die de vijfde remise opleverde. Böhm begint te vertellen dat Carlsen in Noorwegen een ster is met een eigen realityshow op televisie en dat schaken er belangrijker is dan voetbal.

Hans Böhm legde aan Jules Deelder uit dat zwart het in deze match beter doet dan wit.

Later in het programma vertelt hij dat schaakwereldkampioenen, zoals Anand en Karpov, een enorme status hebben en overal aanzitten bij presidenten en keizers.

Maar de match zelf, kan die hem boeien? “Nee. Het aftasten duurt te lang. Dat aftasten gebeurt trouwens ook bij andere sporten, als een van beiden een doelpunt maakt, gaat er wat gebeuren.”

Het uitgelekte filmpje van Caruana, was dat een sensatie? “Nee. Een opening die Caruana aan het voorbereiden was, stond heel eventjes op het scherm. Als je dat al moet gebruiken om de spanning op te voeren, begrijp je wel dat er op het bord niet veel aan de hand is.”

Over het witvoordeel: “Het is net als bij tennissen: je serveert. Dat is een voordeel. Maar in deze match lijkt het wel alsof wit geen enkel voordeel heeft uit de opening. Na 20 zetten staat steeds zwart een stukje beter. Dat is een beetje raar. Maar het wordt wel steeds remise.”

Over het totaalbeeld van de partijen: “De partijen zijn niet dramatisch. Er zit geen schwung in.”

Jules Deelder ten slotte:

Lees meer >

Caruana mist winst in moeilijk eindspel

In de zesde partij moest wereldkampioen Carlsen met wit tot het uiterste gaan om niet te verliezen. Na een rustig begin was hij vlak voor de tijdcontrole in de problemen gekomen en kwam hij uiteindelijk in een eindspel terecht van loper en twee pionnen tegen paard, loper en één pion. Wit had een vesting; echter geen makkelijke en na een fout had zwart de vesting kunnen kraken. Caruana zag het ook niet waarna wit alsnog de vesting kreeg. De stand na zes partijen is daarom nog steeds gelijk.

 

Voor het eerst deze match kwam het Russisch op het bord. Carlsen koos voor een rustige variant, tot ergernis van sommige schaakfans (“Ah nee! De2… Ik haak meteen af.”). De2 geldt dan ook als de slappe variant tegen het Russisch, vergelijkbaar met de ruilvariant tegen het Frans. Maar was het niet Kasparov die aantoonde dat die variant minder onschuldig is dan het lijkt? En dat geldt ook voor De2. Of nouja, de huidige wereldkampioen wist het niet zo goed aan te tonen. Dat kwam vooral omdat Caruana zich goed verdedigde en op het juiste moment actief werd met 21…c5. Carlsen had niet snel genoeg door dat hij niet de enige met een plan was en zwart kreeg het iniatief.

Lees meer >

Vijfde matchpartij remise ondanks kwistig geoffer van pionnen

Ook de vijfde matchpartij is remise geworden, maar weer bepaald niet zonder strijd! Beide spelers offerden in weer een Rossolimo diverse malen een pion en kwamen om de beurt een pion voor. Er waren ook kleine kansen voor zowel wit als zwart , maar remise was toch het meest logische resultaat. De stand in de match is nu 2.5-2.5

 

Er zijn vrij veel rustdagen deze match (één na elke twee speeldagen). Hoe kom je zo’n rustdag door? Caruana was mogelijk bezig de schade op te nemen van de gelekte voorbereiding. Carlsen deed wat hij wel vaker doet tijdens rustdagen: voetballen! Op de foto ziet u hem in actie op een veldje in Londen.

Met hernieuwde energie begon hij aan de vijfde matchpartij waarin een strijd ontstond die ook wel eens ontstaat als twee mensen heel graag de bar- of restaurantrekening willen betalen. In plaats van “Ik betaal!” “Nee, ik betaal.” “Ik sta erop, ik betaal!” “Onzin, ik betaal gewoon” etc. werd het

Lees meer >

Opschudding over een filmpje met Caruana

Voorafgaand aan de vierde partij van gisteren in de WK-tweekamp tussen Carlsen en Caruana was er het nodige te doen over een video die via Chess.com op het internet was verschenen. Het ging erom dat voorafgaand aan de partij Caruana gefilmd werd voorafgaand aan de partij. Het filmpje was geproduceerd door de St. Louis Chess Club en het gaat erover dat Caruana verblijft bij Rex en Jeanne Sinquefield, eerst wat gaat basketballen, dan in een vierwieler stapt en wegrijdt om vervolgens wat schaaktechnisch te gaan doen. En nou komt het: bij het filmen is de ‘crew’ zo onverstandig om per ongeluk opnames te maken van een Chessbasescherm, waarop een zet staat uitgevoerd in een stelling die al eerder deze tweekamp op het bord is gekomen, namelijk in het Damegambiet. Toen het bekend werd, is het filmpje onmiddellijk verwijderd van YouTube. Opschudding dus en toen Carlsen er later naar gevraagd werd, kreeg hij de lachers op zijn hand door te antwoorden dat hij het niet gezien had, maar wel degelijk erg geïnteresseerd was! Het artikel van Mike Klein staat hier, getiteld “World Chess Championship Game 4: Draw Again Despite Release Of Caruana’s Training Notes”.

Lees meer >

Ook de Engelse opening geeft Carlsen geen voordeel

Het lijkt erop dat de witspelers in de tweekamp om de wereldtitel tussen Magnus Carlsen en Fabiano Caruana een probleem hebben. Want opnieuw slaagde de speler achter de witte stukken – in deze vierde partij was dat Carlsen – er niet in om maar een klein spoortje van voordeel te behalen. Aanvankelijk zag het er naar uit dat zich een levendige strijd zou gaan afspelen. De Noor koos vandaag voor 1.c2-c4. de Engelse opening. En dat deed hij niet zonder reden. In zijn eerste partij heeft 1.d2-d4 niets opgeleverd en misschien heeft zijn secondantenteam meer bedenktijd gevraagd om dat probleem op te lossen. Men heeft uiteraard van te voren ook bedacht hoe er gevarieerd kan worden. En dat ze niet stilgezeten hebben, blijkt uit de partij van vandaag. Want op de Engelse opening had de wereldkampioen ontdekt dat hij in het vierpaardenspel een vrij curieus variantje met 6…Lc5 speelde. En zijn resultaten waren niet meteen om over naar huis te schrijven. Zo sloegen Aronian en Anand door de stelling van Caruana heen en tegen zijn landgenoot Wesley So bereikte hij een (schamele) remise. Dus daarin kon hij natuurlijk even aan de tand gevoeld worden.
Maar Caruana had zijn huiswerk goed gedaan. Met de partij tegen So in het achterhoofd speelde hij zijn zetten snel en vol zelfvertrouwen, uiteraard in afwachting wat Team Carlsen zou hebben bedacht.

Zwart heeft zojuist 10…Pd4 gespeeld en op zet 11 kwam dan de afwijking op bovengenoemde partij: 11.b4. Het leverde wit een optisch voordeeltje op de damevleugel op, maar de opstelling die zwart innam, bleek erg solide te zijn. Sowieso is het standaardplan voor zwart om met een snel …Pc6-d4 gevolgd door …c7-c6 dé manier om de sterke loper op g2 in te perken. De vuistregel in dit type stellingen is, dat als dat lukt, het voor wit lastig is om er nog iets van te maken.
Vandaag had ik voor de grap maar eens simultaan zitten kijken naar zo’n vier livestreams. Ik zag een heleboel varianten op mijn netvlies voorbij komen waarin de meest interessante dingen gebeurden. Ik zet er weer een paar bij elkaar:

  

Lees meer >

Carlsen-Caruana in de media (5): Böhm: “Kom niet op achterstand, Caruana!”

Jazeker, de WK-match heeft Studio Sport bereikt. Niet zondagavond om zeven uur, maar een tussenuitzending. Mooi genoeg. De redactie ging op bezoek bij schaakanalysator Hans Böhm. Hij wijst erop dat het een gelijkwaardige match is en dat dat bij de voorgaande WK-matches niet zo was. Het verschil op de wereldranglijst kun je eigenlijk geen verschil noemen.

In Amerika wordt – wishful thinking – Caruana al met Fischer vergeleken. Böhm wijst op een verschil, vooral in karakter: “Fischer wilde het ego van zijn tegenstander crashen. Caruana is een sympathieke speler die na afloop aan iedereen vriendelijk antwoord geeft. De vergelijking gaat mank.”

Böhm meent dat Caruana minder dan Carlsen met een achterstand in een match kan omgaan.

Lees meer >

Evenwicht werd niet verbroken in derde partij

Nog altijd is er nog geen beslissing gevallen in de tweekamp om de wereldtitel. Want in Londen eindigde nu ook de derde partij in remise. Opnieuw zat Caruana achter de witte stukken, maar hij slaagde er niet in om de tegenstand van de titelverdediger te breken. Er werd een zeer evenwichtige partij gespeeld, waarin geen van beide spelers enige aanspraak mochten maken op een vol punt. Carlsen zal het wel best vinden, want elke remise brengt hem dichterbij de tiebreaks, waarvan iedereen aanneemt dat hij die naar zijn hand zal zetten.

 

De heren zitten klaar voor hun derde partij.

 

Vandaag heb ik me weer een beetje kunnen vermaken op Chess24 met de analyses van Peter Svidler en Alexander Grischuk.

Svidler was weer in de studio aanwezig waar ‘gastvrouw’ Sopiko Guramishvili naast Svidler zat. Grischuk zat weer in een venstertje vanuit zijn eigen huis mee te praten over de stelling.  Voor de oplettende kijker: zijn baard was eraf! Kennelijk heeft hij ook een klein kind in zijn huis rondlopen, want af en toe kon je kindergeluiden horen als er even een stilte viel bij het nadenken over een variant.

Lees meer >